Al la enhavo

Noam Chomsky pensas ke la lingvo Esperanto ne estas... lingvo!

de patbam, 2007-marto-13

Mesaĝoj: 39

Lingvo: Esperanto

Umlaŭto (Montri la profilon) 2007-novembro-05 21:07:38

Laŭ S-ro Chomsky, kio estas lingvo? Se oni deklaros ke lingvoj laŭdifine ne inkluzivas planitajn kielojn de komunikado, kompreneble Esperanto ne estos lingvo. Kaj vere mi ne konas alian kialon ne rigardi Esperanton kiel lingvon.

bluaMauritius (Montri la profilon) 2007-novembro-07 20:03:12

manu_fr:Saluton,
(...) Sed, (kaj feliĉe !) oni neniam ebligos homojn uzi lingvon, kiun ili ne bezonas en ilia realeco.
Estas tre certe fragila lingvo en tio. Kaj esperantistoj nur povas akcepti tian fragilecon.
Rp.:
Hola !
Bondajon! Bontagon! Buenos días, Bonjour!
Dobri dan! Dobâr den! Salve! Saluton !

Trovas mi czion bona, kion vi skribis, sed la idilia opinio, ke homnoi felicze neniam ebligatos (lerni kai) uzi lingvon kiun ili
ne bezonas en sia realeco, ne gjustas.

Exemple miai kamaradoi de klaso kai mi estis efektive ne nur ebligitai sed ankau devigitai al nau jaroi de Latinstudoi kai ses jaroi de Helenastudoi, da kio ni poste bezonis preskau komplete nenion en nia vivo, kai la exercado del cerbo estintus tiom bone ebla kiom utila ankau per pli intensai studoi de la biologio, natura sano, historio, fiziko, chemio, mathematiko, geologio, techniko-historio kai techniko-aplikado, oikologio kai oikonomio, musiko.

Iuj kamaradoi ankau estis kash-auskultintai, ke la instruistoi precipe tial diktadas tiom da lingvaro-lernado senpraktika, POR KE la gimnazianoi NE lernu kai interesidŝu intensive pri historio, politiko kai popolois interkomprenidŝo (exemple per Esperanto interalie). Oni okupas tial la "spiriton" (cerbosulkaron) per tiom da "gravai" precipal-materioi (czeftemoi), POR KE gji ne havu lokon ŝpareblan por io ain libera pensado. Tio estis precipe la sinteno de la instruistaro Germana (tiam okcidentagermana kai plifrue imperatorgermana), kai ne estas tribunal(oi) kiu(j) akuzus ilin. Tiuj fikrimuloi al la junai cerboi restas senpunai.

---hdito ~*~

billpatt1942 (Montri la profilon) 2008-januaro-06 06:36:40

Mi legis la artikolon ĉe la retadreso donita. Ĝi havas nur unu demandon, kaj unu mallongan respondon, el eble longa intervjuo. La demando estis tre teknika, kaj eble ne taŭge demandita. La demando ne estis "Ĉu esperanto estas lingvo?", sed ĉu esperanto estas iu speco de lingvo. Eble, Ĉomski, kiel maljunulo, diris severe kaj malpenseme. Tamen, lia laboro kiel lingvisto estas ĝiganta.

En esperantujo ni havas profesoron doktoron John C. Wells, la verkisto de "Lingvistikaj aspektoj de Esperanto." En ĉi tiu libreto, li diskutas revolucio en lingvistika scienco dum mezo de la dudeka jarcento. Li opinias ke du verkistoj estis la fondistoj, Ĉomski kaj Grinberg (Joseph Greenberg). Wells diskutis la teoriojn de Ĉomski, kaj finis la diskuton tiel: "Cetere estas interese noti, ke la Internacia Lingvo Esperanto tute konformas al la kriterioj de 'natura lingvo' ĉe Chomsky". La libro de Wells klarigas multajn aferojn pri nia lingvo. Notu bone - Wells ne estas stultulo.

Se vi volas lerni nur malgrandan porcion de Esperanto, la dekses gramatikaj reguloj sufiĉas. Se vi volas atingi la plej altan nivelon de sperto, vidu la libron "La Plena Gramatika" kiu havas 598 paĝojn! La vortaro estas tre granda, vidu PIV.

Inter nia kono de nia lingvo, kaj la opinio de Wells, mi opinias ke Ĉomski ŝuldis pli bonan kaj kompletan respondon, kaj ke ni ne donis sufiĉe seriozajn pensojn pri la afero..

rosto (Montri la profilon) 2008-januaro-06 09:36:22

Ĉi tia disputo nur montras, kia abismo iam estas inter teorio kaj praktiko. Eble laŭ iaj saĝaj kaj sciencaj teorioj Esperanto devas tute ne ekzisti kaj ne funkcii, sed Esperanto ekzistas kaj funkcias, kaj ridas pri tiuj saĝaj kaj sciencaj teorioj. rido.gif
Ĉu vi aŭskultis, ke teorie, science la vivo sur Tero ne devas ekzisti, ĉar ĝi neniam povis estiĝi pro tre malgranda ŝanco pri tio? Sed la vivo ja ekzistas!

Verdano (Montri la profilon) 2008-januaro-08 17:54:30

Jev:
andreasvc:Due, se vi havas tiom da teksto, bonvolu enmeti ligilon, kaj ne spamu la forumon.
Mi jam kelkfoje avertis lin. Se tio daŭre ne helpos, verŝajne necesos bloki lin.
Respondo.
Mi serczis ion de tiu k-do bluaMauricio, sed apenau trovis, czar jam forstrekita.

Shainas al mi, ke iuj tute ne komprenis, ke temas la pliigo de senpera rekoneblo de Esperanto, ankau kai precipe kiam fremduloi gjin legas.

Mi ankau rimarkis, ke la anstatauo del helpa "x" shaine ne cziam funkcias, donite ke mi multafoje -- ne nur czi tie, sed ankau aliloke, se prezentidshas tekstoi Esperantai, restlokidshs tiu "x" arier la g,j,s,c, ecz arier u. Kai trovidshante multafoaje inter fremduloi, mi povas nur resumi ties rimarkigoin al tia fenomeno, se vidata de ili: Czu tiuj "Esperantis" (=Esperantuloj)
nun vershaine komplet-idiotidshis? Tiam ecz la supersigno estus pli bela kai
bona! ---

Kai kial kondamni alterantivoin sen "x-skribado", kiam tia alternativo estas tutmonde tuj gjuste komprenata ? En medicino existas la diro: Kiu sanigas, tiu pravas.
Tion bonvolu konsideregi la gjisostuloi en sia koro !

--- ~*~ ---

rosto (Montri la profilon) 2008-januaro-08 18:34:31

Kiel Linguna fartas? Ĉu estas en bona sano?

Verdano (Montri la profilon) 2008-januaro-08 21:47:17

billpatt1942:(...) Se vi volas lerni nur malgrandan porcion de Esperanto, la dekses gramatikaj reguloj sufiĉas. Se vi volas atingi la plej altan nivelon de sperto, vidu la libron "La Plena Gramatika" kiu havas 598 paĝojn! La vortaro estas tre granda, vidu PIV.

Inter nia kono de nia lingvo, kaj la opinio de Wells, mi opinias ke Ĉomski ŝuldis pli bonan kaj kompletan respondon, kaj ke ni ne donis sufiĉe seriozajn pensojn pri la afero..
Se mi raitas fari kritikon al Plena Gramatiko: Tiu nur tial estas tiom amplexa, pro ke tre dislarghe diskutatas la gjenerale homa gramatiko kai la gramatiko de Europana pensado enkrom. - Ankau enestas tie kelkai ellarghadoi, kiuj en gjeneral' ankorau tute ne estas au estis akceptitai (Pripensu la signifon de la sufixo "-al-" kai alion pli !). Tiam oni facile povas atingi grandamasan materialigon por libro.
Kai kio rilatas PIVon (Plenan Ilustritan Vortaron de Esperanto), gji nur tial grandegidŝis, pro ke - kiel hydropsa kapo - gji entenas grandmulte da fakvortoi tre specifai, parto el kiuj estas troveblai ankau per la metodo de vortfarado Greka kai Germana (se ne tro longai vortoi estidŝas), do la baza tezauro (vorttrezor') ne multe grandidŝis ((escepte de kelkai malmultai substituoi al t.n. "mal-"vortoi por antonimoi)). Kai la intenco de Azorin (almenau elpreni el la Helenai kai Latinai faktermenoi iujn eventuale taugain radikoin specifain por ellarghado de la vorttrezoro baza) ankau ne estis akceptita
{Vd. exemple: radiko pahhi- el la vorto "pahhidermo" (dikhautulo) por anstatauo al "dika" au por paralelajjo al dikhauta au dikkovrajja ktp.}

Gjenerale mi substrekas, ke la impreso de Czomski sur min estas kiel de duonsciulo: li vershaine rilate Esperanton estas kompleta ignoranto. Tamen povas esti, ke li komparis kashe Esperanton kun Interlinguan kai tie trovis (cze Interlingua) eble pli larghan vokablaron kai malpli da skematigo. Povas esti. -

Verdano (Montri la profilon) 2008-januaro-08 22:16:39

rosto:Kiel Linguna fartas? Ĉu estas en bona sano?
Fine mi trovis ion pri Linguna, kio ie estis sed ne plu estas, malgrau ke "riparita":

> citajjo:
> La "propra lingvo" estas retransiro al pli da Latino kaj ne speciale de mi sola, cetere jam komencita en la okdekaj jaroi de la forbrulinta jarcento, Linguna mem ek de 1991/92. -
Mi speciale sole zorgis pri tio, ke malgrau czio la afero restu kiomeble Esperanteska,
kaj pri tio sukcesis.
({(--- Longpendigo de 'j' ne pliafabligas la grafikan lingvo-aspekton; do la 'i' gjin faras tie pli akceptebla; tute aparte de tio, ke vi certe ne havas la rajton preskribi al la Helenoi, kiel ili havu sian ortografion, ili de kvar mil jaroi jam skribas -oi kaj -aj kun alfa kaj jota, tute ne konante ian longpendigan restvoston de "jo"; czu eventuale vi volas esti pli papecaj ol la papo?- kaj pli Atenaj ol Atinaj, la kapa urbo ('czefurbo') de Helenujo? ---)))
Kion ajn jespovas (mejas) esti skribinta Noamo, tio estas tute nenio nova. Ortega y Gazet (hispana autoro kaj lingvisto) jam notis l'o saman en siaj prilingvaj disertacioi, enim (=pornomate) ke Lingvo estas iom multe pli ol kolekto de vokabloi kun aligita indikar', kiel uzi gjin per un gramatiko rudimenta. Li nomis ion tian sole esti sistemo de kodo, kaj nenio pli. Cetere li exprese nomis en tiu konexo Esperanton. -
<

Czu ankau existas ia respondo de la czi-tieai scienculoi al tiu interrogajjo-provo, nescias mi.

Maël Spiga (Montri la profilon) 2008-januaro-31 20:53:57

Saluton al vi. Mi pensas ke Noam Chomsky estas kiu estas; Lingvisto de la anglan lingvon. Do li defendas la anglan ligvon kiel plej bone de la mondo.

La Esperanta lingvo, ĉiu ni scias, estas la plej facila, logika, inteligenta, pragmata kaj ĝuste (ĝuste kial ne estas nacia lingvo, do estas neŭtrala) lingvo de ĉio la mondo. Tiu fakto estas la kaŭzo per iu angla lingvisto rifuzas la Esperantan lingvon; nia amiado Esperanton rivalas kontraŭ la anglan lingvon kiel internacia lingvo. Se esperanto estas internacia lingvo, la angla lingvo ne povos esti ĝin. Jen la afero.

Ĝis revido.

Reen al la supro