Al la enhavo

Interslavic language//Interslava lingvo//Medžuslovjansky jezyk

de KatjaMcFlores, 2020-oktobro-23

Mesaĝoj: 444

Lingvo: Esperanto

StefKo (Montri la profilon) 2021-aprilo-18 21:25:10

Nedobra dočera

– Naša dočera jedino jednokratno nasladila nam.
– ???
– To bylo 9 měseca prěd jeju urodženjem.

nornen (Montri la profilon) 2021-aprilo-19 20:36:36

Či stupnjevanje pridavnika “dolgoživeny” je “dolgoživenějši” abo “dolžeježiveny”?

StefKo (Montri la profilon) 2021-aprilo-20 07:13:40

nornen:Či stupnjevanje pridavnika “dolgoživeny” je “dolgoživenějši” abo “dolžeježiveny”?
Pisaj "bolje dolgoživeny" okulumo.gif

En la pola adjektivojn devenantajn de participoj adjektivaj (-inta, -anta, k.t.p.) oni gradigas priskribe, te. per helpaj vortoj "pli, malpli" (pole bardziej, mniej).
Mi ne trovis kiel estas en la MS, cetere estas demando: ĉu la vorto dolgoživeny devenas de participo?
Mi trovis la ekzemplon bolje heterogenny, sed tio estas grekdevena vorto.

KatjaMcFlores (Montri la profilon) 2021-aprilo-20 09:57:29

Ahoj, kolegi.
Kako znaju, v russkom jezyku pri stupnjevanju pridavnika "долговечный" obyčno takože koristujut prislovniki "более/наиболее", hoti dlja vyšnoj formy stupnjevanja možno ješče upotrěbiti "долговечнейший/наидолговечнейший".
Očevidno i v MS v ovom slučaju je uměstno koristovati prislovniki "bolje/najbolje".
====================
Kio okazas?
Čto děje se?
--------------------
Ĉapitro 2
Glava 2

Planado
Planovanje

Lana sidas kaj legas gazeton ĉe la kuireja tablo kaj kontentas pri sia vek-ideo.
Lana sědi i čitaje gazetu u kuhennogo stola, i ona jest zadovoljena svojeju probudnoju idejeju.

Ĝon eniras la kuirejon.
V kuhnju vhodi Džon.

Lana: - Finfine, bonan matenon Ĝon!
Lana: - Nu nakonec!.. Dobro utro, Džon!

Ĝon: - Bonan... Mi havis tre strangan sonĝon ĉi-nokte.
Džon: - Dobro... Jesm imal velmi stranny son v ovu noč.

Lana: - Ĉu vere, pri kio?
Lana: - Či zaisto?.. O čem?

Ĝon: - Momenton, mi devas pensi.
Džon: - Jedin moment... Imaju pomysliti.

Lana: - Bone, prenu vian tempon, mi kuiros kaĉon dume.
Lana: - Dobro, možeš ne pospěšati... Ja tym časom svarju kašu.

* * *

Ĝon: - Mmmm, bonega kaĉo. Vere bongusta!
Džon: - Mmmm, odlična kaša. Velmi vkusna!

Lana: - Dankon. Jen, prenu iom da soja lakto ankaŭ.
Lana: - Dekuju... Vot, vzej takože sojevo mlěko.

Ĝon: - Soja lakto, ĉu vi pensas ke mi estas vegano?! Ne dankon, mi preferas veran lakton.
Džon: - Sojevo mlěko?.. Či ty mysliš, že jesm vegan? Ne, dekuju, ja preferuju istinno mlěko.

Lana: - Bone bone. Do, pri kio vi sonĝis?
Lana: - Nu, dobro... Nu i čto ty viděl v svojem snu?

Ĝon: - Ha, jes, temis pri nia nova aŭto, kiom belega ĝi estis en mia sonĝo!
Džon: - A, da... Jegovoj temoju bylo naše novo avto... Kako prělěpo ono bylo v mojem snu!

Lana: - Nia aŭto! Ni ja ankoraŭ ne aĉetis ĝin.
Lana: - Naše avto! Ale jesmo ješče ne kupili jego.

Ĝon: - Vi pravas, sed post kelkaj tagoj ni faros, ĉu ne?
Džon: - Jesi prava, ale črěz nekoliko dnjev my to sdělajemo, či ne?

Lana: - Jes, espereble. Nur ni devas aranĝi la paperojn ĉe la banko.
Lana: - Da, budemo nadějati se. Toljko my imajemo urediti papiry v banku.

Ĝon: - Tion ni povus fari hodiaŭ, almenaŭ mi ne havas ion alian gravan por fari.
Džon: - My mogli byhmo sdělati to dnes, prinajmenje ja ne iměju kake-libo ine važne děla.

Lana: - Mi konsentas. Iru ni al la banko tuj post la matenmanĝo.
Lana: - Jesm soglasna. Jedimo v bank tutčasno poslě snědanja.

Ĝon: - Bonege! Mi tiom antaŭĝojas aĉeti tiun belan aŭton kiun ni rigardis plurfoje.
Džon: - Odlično! Ja naprěd velmi raduju se, voobražajuči, kako budemo kupovati to prělěpo avto, ktoro jesmo pozirali mnogokratno.

* * *

Ĝon: - Ĉu ni taksiu al la banko?
Džon: - Či pojedemo do banka v taksi?

Lana: - Ne, estus multe pli agrable bicikli. Mi ŝatas bicikli, aparte kiam estas bela vetero.
Lana: - Ne, bylo by bolje prijemno pojehati na velosipedu. Ja ljublju jezditi na velosipedu, osoblivo kogda je lěpa pogoda.

Ĝon: - Bone, se vi insistas...
Džon: - Nu, dobro, jestli ty nastojivaješ...

Ĝon: - Kaj jes, mi volis diri ke fine de la sonĝo "nia" bela aŭto transformiĝis en blankan rozon. Tre strange, ĉu ne?
Džon: - I da, jesm htěl skazati, že v koncu sna "naše" lěpo avto prěobrazilo se v bělu rozu. Velmi stranno, či ne?

Lana: - Ja ja, vi kaj viaj strangaj sonĝoj.
Lana: - O da, ty imaješ stranne sny.

* * *

Lana kaj Ĝon ekbiciklas.
Lana i Džon jedut na velosipedah.

La suno brilas kaj apenaŭ blovas.
Luči solnce i jedva věja větr.

Ili ambaŭ ĝuas la bicikladon.
Oni obadva imějut prijetnost od jezdy na velosipedu.

Bum! Subite unu el la pneŭoj de la biciklo de Lana krevis.
Buh! Iznenada jedna iz pnevmo-trubok na velosipedu Lany puknula.

Ĝon: - Ho ve, kia bruo! Mi preskaŭ falis de mia biciklo.
Džon: - O, črtovsko, kaky izbuh! Jesm bez malogo ne spadl s mojego velosipeda.

Lana: - Jes, vere timigis min tiu laŭtega sono.
Lana: - O da, mene takože prěstrašil sej velmi glasny zvuk.

Ĝon: - Kion fari nun?
Džon; - Čto imajemo segda dělati?

Lana: - Mi proponas lasi la biciklojn ĉi tie kaj promeni al la banko.
Lana: - Proponuju ostaviti velosipedy sde i pojdti do banka pěše.

Ĝon: - Bone, mi konsentas. Alian tagon ni venigu la biciklojn hejmen, per nia nova aŭto!
Džon: - Dobro, jesm suglasny. V drugy denj privezemo velosipedy do doma na našem novom avto!

* * *

Ĝon: - Jam dum tridek minutoj ni promenas... Iom lacigas min la promenado.
Džon: - Uže v tečenju trideseti minut my idemo... Trohu mori me hodba.

Lana: - Jes, ankaŭ mi lacas, miaj kruroj tre laciĝis. Ĉu ni tamen busu? La vojo montriĝis multe pli longa ol mi imagis.
Lana: - Da, ja takože jesm utomljena, moji nogy velmi ustali. Či, može byti, pojedemo v avtobusu? Draga okazala se bolje dolga, neželi jesm prědpolagala.

Ĝon: - Estus bonege! Mi revas pri tio jam dum longa tempo!
Džon: - To bylo by prělěpo! Mečtaju o tom uže v tečenju dolgogo časa!

Lana: - Jen tie estas haltejo de buso taŭga por ni.
Lana: - Vot tam je postojka avtobusa, koji godi se dlja nas.

Ĝon: - Dank' al Dio ke ekzistas busoj kaj aŭtoj. Miaj piedoj tiom doloras.
Džon: - Hvala Bogu, že ekzistujut avtobusy i avtomobili. Moji nogi tako bolějut.

Lana: - Eble ĉar vi ne uzas ilin sufiĉe multe?
Lana: - Či možlivo zato, že ty ne koristaješ jih dost često?

Ĝon: - Kio? Mi ne komprenas kion vi celas! Ĉiu-vespere mi uzas ilin tre aktive.
Džon: - Čto? Ja ne pojmaju, čto ty iměješ na myslji! Každy večer ja koristaju jih dost aktivno.

Lana: - Nu jes, por ŝanĝi televidan kanalon...
Lana: - Nu da... kogda prěključaješ televizijne kanaly...

Ĝon: - Estas fakte bonega ekzerco por la piedoj.
Džon: - Faktično, to je odlično trenovanje dlja nog.

Lana kaj Ĝon finfine alvenas, iom lacaj sed feliĉaj, kaj iras en la bankon.
Lana i Džon nakonec pribyvajut, trohu utomljeni ale ščestlivi, i vhodet v bank.

Tie estas multe da homoj kaj longegaj vicoj.
Tam sut mnogo ljudij, stojačih v dolgyh redah.

nornen (Montri la profilon) 2021-aprilo-20 17:34:05

– On umrel od naturalnyh pričin.
= Vy jeste izphnuli go iz strěhy!
– Gravitacija je naturalna…

- - - -

V salě operacije.
Hirurg: Odpočivaj, Tomas. To je toliko mala i prosta operacija. Ne panikuj, Tomas.
Ja: Moje ime ne je Tomas.
Hirurg: Ja znaju. Tomas jesm ja.

- - - -

Različje medžu zvěrami i ljudami? Zvěri nikogda ne dozvaljali by, že najglupějši stada je vodž.

StefKo (Montri la profilon) 2021-aprilo-20 20:12:50

nornen:(...)

Različje medžu zvěrami i ljudami? Zvěri nikogda ne dozvaljali by, že najglupějši stada je vodž.
To je dobre!

Se ni havas vorton kiu signifas ian aron, kaj ni uzas "plej" (MS: "naj"), ĉu ni ne devas uzi "el" aŭ "en" (MS: "iz", "v/vo")? Tiel:
"najglupějši iz stada", "najglupějši v stadu".
Tio ĉi estas demando, ne konstato.

StefKo (Montri la profilon) 2021-aprilo-20 20:33:18

@Katja:
En MS la vorto iměti, imati signifas devi kaj havi, do malsamaj vortoj. Analogie estas en la pola kun la vorto mieć. Ĝi havas la sensojn: havi, devi, intenci, malgraŭ ke la vortoj devi kaj intenci ekzistas. Mi ofte konsideras de kie tiu ĉi mallogikaĵo devenas.
Mi havas demandon: Ĉu en aliaj slavaj lingvoj la vorto havi estas tiasenca?
Se ne, tio signifus ke en MS estas samkiel en la pola.
Mi eĉ iam komencis tian fadenon en lernu.net.

sergejm (Montri la profilon) 2021-aprilo-20 21:25:08

En rusa lingvo oni malofte uzas vorton havi: Anstataŭ 'я имею' ('mi havas') ni diras 'у меня есть' ('ĉe mi estas')
'должен' ('devas') kaj 'намерен' ('intencas') estas ne verboj, sed adjectivoj (kvankam ekzistas verbo 'намереваться')

nornen (Montri la profilon) 2021-aprilo-20 22:22:09

StefKo:@Katja:
En MS la vorto iměti, imati signifas devi kaj havi, do malsamaj vortoj. Analogie estas en la pola kun la vorto mieć. Ĝi havas la sensojn: havi, devi, intenci, malgraŭ ke la vortoj devi kaj intenci ekzistas. Mi ofte konsideras de kie tiu ĉi mallogikaĵo devenas.
Mi havas demandon: Ĉu en aliaj slavaj lingvoj la vorto havi estas tiasenca?
Se ne, tio signifus ke en MS estas samkiel en la pola.
Mi eĉ iam komencis tian fadenon en lernu.net.
En la MS estas du verboj "imati": unu markita kiel "verbo transitiva neperfektiva" kun signifo "havi, posedi" kaj alia markita kiel "verbo helpa neperfektiva" kun signifo "devi, bezoni". Precize la samo kun verboj "iměti".

Mi interpretas tion tiel: Ne estas semantika aŭ sintaksa malsameco inter "imati" kaj "iměti". Ambaŭ signifas kaj "havi" kaj "devi". Dum la pasinteco estas malsama "imal ktr iměl", la nuntempo estas sama por ambaŭ verboj: "imaju, imaješ, imaje", ktp.

Laŭ la retejo steen.free.fr la formoj "iměju, iměješ, iměje, ..." ne ekzistas.

- - - -

Ne nur en slavaj lingvoj la verbo "havi" povas esti subkomprenata kiel "havi devon". Komparu:

I have to go.
Tengo que irme.
Tenho que ir.

En la majaaj lingvoj, por diri "mi devas fari X", oni diras "Sur mi (sur miaj ŝultroj) estas la farado de X". Ekz: Inb'een aawilb'al. = Na mně (jest) tvoje viděnje. = Ja imaju tebe viděti. = Ja jesm dolžen tebe viděti.

nornen (Montri la profilon) 2021-aprilo-20 22:25:10

StefKo:
nornen:(...)

Različje medžu zvěrami i ljudami? Zvěri nikogda ne dozvaljali by, že najglupějši stada je vodž.
To je dobre!

Se ni havas vorton kiu signifas ian aron, kaj ni uzas "plej" (MS: "naj"), ĉu ni ne devas uzi "el" aŭ "en" (MS: "iz", "v/vo")? Tiel:
"najglupějši iz stada", "najglupějši v stadu".
Tio ĉi estas demando, ne konstato.
Mi ja scias ke "najglupějši iz stada" eblas. Mi ne scias, ĉu "najglupějši v stadu" eblas. Mi ne scias, ĉu nuda genitivo eblas.

- - - -

StefKo:To je dobre!
Kial "dobre"? Kial ne "dobro"?

Reen al la supro