前往目錄
  2. 12.3.5 Da

介詞 da 連接數量表達法到名詞片語, 它表示 "物質性" 物品 (未限定的物品):

數量 "物質"
unu kilogramo da pano
litro da lakto
skatolo da rizo
amason da komencantoj
du milionoj da rubloj
iom da valizoj
tiom da feliĉo
multe da problemoj

數量表達法表示有多少. 它是名詞性片語, 數量副詞, 或數量副詞性短詞.

而 "物質性" 表達法表示, 該數量是由什麼所組成的:

  • En la botelo estas litro da lakto. - 那瓶子裡有一公升牛奶.
  • Ŝi aĉetis faskon da ligno. - 她買了一捆柴.
  • Tiu ĉi rivero havas ducent kilometrojn da longo. - 這條河有二百公尺長.
  • Mi neniam prenas kun mi multon da pakaĵo. - 我從來不隨身帶許多包裹.
  • En la urbo troviĝas multe da aŭtoj. - 在城市裡有許多汽車.
  • La riĉulo havas multe da mono. - 那富人有許多錢.
  • Li havas pli da mono, ol li povas kalkuli. - 他有的錢比他能算的還多.

數詞 — unu, du, tri, kvar, kvin, ses, sep, ok, naŭ, dek, cent, mil — 不需要 da. 直接把它們當名詞的定語:

  • Tie loĝas du Esperantistoj. - 那裡住有兩位世界語者.
  • Mi havas cent pomojn. - 我有一百個蘋果.
  • Tiu ĉi vilaĝo havas du mil loĝantojn. - 這個村莊有兩千個居民.

名詞性量詞如 miliono, miliardo, deko 和 cento 則需要 da:

  • Tiu ĉi urbo havas milionon da loĝantoj. - 這個城市有一百萬居民.
  • En la kesto estas cento da pomoj. - 這箱子裡有一百個蘋果.

通常 da 短語直接放在數量詞後, 但有時 da 短語也單獨存在. 此時數量詞通常出現在句子其他位置 (非正常的詞序). 而有時, 數量詞是不言而喻的:

  • Da ŝafoj kaj bovoj li havis multe. = Li havis multe da ŝafoj kaj bovoj. - 他有許多羊和牛.
  • Da pulvo ni havas kiom vi volas. = Ni havas tiom da pulvo, kiom vi volas. - 我們有你所要數量的粉末.

不要用 N 詞尾在 da 之後.

在介詞 da 短語後面不用 N 詞尾. 物質的 da 表達法本身就是賓語. 但是, da 前面的數量表達可以是賓語: Li portas multon da valizoj. (他帶了許多提箱.)

但數量的表達法往往是數量副詞或數量副詞性短詞, 後面不會接賓格的 N 詞尾, 即使它扮演賓語的角色.

  • La riĉulo havas multe da mono. = La riĉulo havas multon da mono. - 那富人有許多錢.

    絕對不要: La riĉulo havas multe da monon.

  • Kiom da pano vi volas? = Kiel grandan kvanton da pano vi volas? - 你要多少麵包? = 你要多大數量的麵包?

    絕對不要: Kiom da panon vi volas?

何時不用 da?

如果完全不涉及數量, 度量, 或數目, 而是關於例如說種類, 也不要用 da, 而用 de:

  • Ni manĝis specon de fiŝo. - 我們吃了一種魚.

    Speco 一詞不用來表示數量, 度量, 或數目. 因此不要說 speco da....

  • Ĉe ni estas manko de akvo. - 我們這裡缺水.

    Manko 一詞不用來表示數量, 度量, 或數目.

  • Pro perdo de kuraĝo ili ne venis. - 由於失去勇氣, 他們沒有來.

    Perdo 一詞不用來表示數量, 度量, 或數目.

千萬不要用 da 去連繫形容詞, 即使它表示數量, 度量, 或數目.

  • Ni renkontis multajn homojn. (= Ni renkontis multe/multon da homoj.) - 我們遇到許多人.

    數量形容詞, multa(j), kelka(j), pluraj 等等, 如定語般直接連到度量名詞, 不需要 da.

  • La botelo estas plena de/je akvo. - 這瓶子水滿滿.

    形容詞 plena 不表示數量, 而是狀態. 同樣, 副詞 plene 也不表示數量: Tie estas plene de/je homoj. 千要不要說 plena da... 或 plene da....

  • Tie ni trovis ĉambron plenan de/je rubaĵoj. - 那裡我們找到一個滿是垃圾的房間.

帶限定語的片語 — la, tiu, ĉiu, 物主代詞... — 是限定的, 因此是有限制及個別化的 (非名詞性). 因此, 不要用 da 在這些片語前, 而該用 de 或 el:

  • Ni manĝis iom de/el la pano. - 我們吃了一些那麵包.
  • Ili aĉetis kelkajn botelojn de/el tiuj vinoj. - 他們買了幾瓶那些酒.

人稱代詞通常表示一個或多個限定個體. 因此不用 da 在人稱代詞前, 而要用 de 或 el:

  • Ni manĝis iom de/el ĝi (= el la pano). - 我們吃了它 (麵包) 的一些.
  • Ili aĉetis kelkajn botelojn de/el ili (= de/el tiuj vinoj). - 他們買了它們 (那些酒) 當中的幾瓶.

如果數量或數目已有數詞或形容詞表達, 那就不用 da, 而用 de 或 el:

  • Ŝi pagis kotizon de cent eŭroj. - 她付了一百歐元的會費.

    Kotizo 這個詞不表示數量. 但也可以說 ŝi pagis cent eŭrojn da kotizo.

  • Ni gustumis tre multe de unu vino. - 我們品嘗了很多單杯酒.
  • Ili manĝis ĉiom de/el tuta bovo. - 他們吃了整隻牛的全部.
  • Li trinkis iom de/el kelkaj bieroj. - 他喝了若干啤酒當中的一些.

如果單數名詞本身已清楚表達了限定的數量, 則不用 da:

  • Unu tago estas tricent-sesdek-kvinono aŭ tricent-sesdek-sesono de jaro. - 一天是三百六十五分之一或三百六十六分之一年.

    Jaro 自身清楚表示時間限度.

  • Ili fortranĉis duonon de centimetro. - 他們切掉十公分的一半.

有些詞有時表達數量, 有時又有其他意義, 此時應由語意來決定要用 da 或其他介詞.

  • Glaso de vino estas glaso, en kiu antaŭe sin trovis vino, aŭ kiun oni uzas por vino; glaso da vino estas glaso plena je vino. - 酒杯 (glaso de vino) 是一只杯子, 它曾裝酒, 或人們用它來裝酒; 一杯酒 (glaso da vino) 是裝滿一只杯子的酒.

    Glaso 有時表示個體, 有時表示量詞.

  • Ili konstruis grandan reton da/de komputiloj. - 他們建造巨大的電腦網路.

    如果短語 grandan reton 表示有眾多的電腦, 則要說 da komputiloj. 但如果 grandan reton 表示這些電腦如何互相關聯, 形成巨大的網狀, 則要用 de komputiloj.

因此, da 的使用取決於說話者到底想說什麼. 為了幫助, 可以設想該句的回答是什麼:

  • Kiom da soldatoj estis? — Estis grupo da soldatoj! - 有多少士兵? - 有一隊的士兵!
  • Kia grupo ĝi estas? — Ĝi estas grupo de soldatoj! - 它是怎樣的隊? - 它是士兵組成的隊!
  • Kiom da rozoj vi volas? — Mi volas bukedon da rozoj! - 你要多少玫瑰? - 我要一束玫瑰!
  • Kian bukedon vi volas? — Mi volas bukedon de rozoj! - 你要怎樣的花束? - 我要玫瑰花束!

時時要注意, 比較重要的是後面的字 (→ da), 或前面的字 (→ de). Grupo da soldatoj 主要是指 soldatoj (一隊的量). Grupo de soldatoj 主要是指 grupo (由士兵組成的). Bukedo da rozoj 是 rozoj (一束的量). Bukedo de rozoj (或 bukedo el rozoj) 是 bukedo (由玫瑰組成的).

介詞 da 的使用在世界語的發展歷程中略有變化. 因此在舊的用法中, 可能會發現, 前面提過的該用 de 或 el 的地方, 卻使用了 da.

"Da 流派"

口說世界語中, 有許多不正確使用 da 的情形, 可稱之為 "da 流派". 這種用法的 da, 沒有後接短語可以表示它的角色. Da 不再是介詞. 因此, da 只表示先行詞是數量:

  • Mi havas multe da.
  • Kiom da vi volas? Da 在這裡不連繫到後面的 vi.
  • Ili kunportis tiom da, ke ĉiu povis ricevi iom da.

許多教科書也把它弄錯, 認為 da 基本上屬於它前面的詞, 而實質上, da 主要指涉的是它後面的詞.

有些人主張, 這種用法是經由文脈而理解省略掉的詞這個正常程序而來.

  • Mi havas multe da mono. → Mi havas multe da. - 我有很多錢.
  • Kiom da viando vi volas? → Kiom da vi volas? - 你要多少肉?

在像這樣的理解下, 通常連介詞也省略掉: Li estas instruisto de lingvoj. → Li estas instruisto. 不是: Li estas instruisto de. 因此, 如果要省略 da 後面的詞, 則也該把 da 一起省略掉.

因此, 直接說: Mi havas multe. (我有很多.) Kiom vi volas? (你要多少?) Ili kunportis tiom, ke ĉiu povis ricevi iom.(他們帶來的量, 足夠每人都可取得一些.) 像 multe, tiom 和 iom 之類的詞本身即是量詞, 它們不再需要用 da 來表示數量的意義. 只當要表示該數量的組成分時, 才用 da, 而此時後面要接名詞片語.

回到上端