Al la enhavo

AdE': serioze pri -N, -N-, -Z, -UX-, VEKAJ-HXULOJ-DEZ-ISMO

de amigueo, 2024-januaro-09

Mesaĝoj: 1

Lingvo: Esperanto

amigueo (Montri la profilon) 2024-januaro-09 10:38:41

NePorKomencantoj

Reformo ?aux evoluo?
Eblas abundaj evoluoj ne kontrauxfundamentaj (isaj tekstoj pluas komprennaj).
Premo uxokisma jam sxangxis seksgramatikon (vorto soldato povas esti ajnseksa), kaj tio estas kontrauxfundamenta. Tamen, premo tiudirekta en Esperanta movado estis kaj restas tre forta.

La uxokismanoj en la hispana ne povas diri sekssenmarkan "los españoles" sen kordoloro, cxar ili konscience dirus "les españoles" aux "las y los españoles". En la franca, "iel" finfinos epicena "ili". Ili perdus laboron aux elekciojn prefere al diri "los españoles" (gefraticxoj). Neniam plu!

Pro abundo de konsciencaj parolantoj (uxokismanoj), Esperanto pasxis kontrauxfundamenten.
*

Pri -N.
(La gramatika nesimetrio PASIVO/AKTIVO estas analoga al MASKLA/FEMALA).

Laux mi la -N plej utila estas en vorto UZANS (aux UZNAS).
Ne nur koncizigans ESTI FERMATA (fermin), sed ankaux cxirkauxsolvans longdauxrinta polemiko ITA/ATA, kiu oficiale gajnins de ITA kaj ankoraux puzlas multhxulojn.
Unue komplemente, de KOREKT-UX-A, VEK-UX-A, MORT-J-A, FERM-UX-IGXAS riparuns fundamentaj sed stranglogikaj GXUSTA, VEKITA, MORTINTA, FERMIGXAS.
(Laux FERMIGXAS, FERMITA eraras. FERMA estas la vorto).

Due komplemente, de -Z superfluigans -N kiel ilo distingi subjekton kaj objekton, dum fraza flekseblo konservans (vidaz) kaj ecx duoblans (enz, ankauxz, kez). Jen densa ekzemplo:

"Parko enz Petro ankauxz Pablo vidaz kez dirins" (Ke en parko ankaux Petron vidas Pablo estis dirita).

Parko enz vido.
Vidaz Petro Pablo.
Petro ankauxz vidans.
Pluvas kez sxajnas.
Planto estaz arbo.

(Vidpunktoj forumsekcio enz ublikigins cxi mesagxo)

Reen al la supro