Więcej

Lingala lingvo

od Djino, 31 maja 2012

Wpisy: 18

Język: Esperanto

Paquillo (Pokaż profil) 31 maja 2012, 21:36:57

Djino:Mi ne parolas pri svahila lingvo ĉar mi ne parolas svahila ^^
Mi kreskis en Kinŝasa, kie oni parolas lingala (sed mi kredas ke la lingala estas multe pli facila ol la svahila, laŭ la malmulto ke mi scias pri tiun lingvon)
Ŝajnas al mi ke la prononco de la svahila estas multe pli facila, estas la sola bantua kiu ne havas tonojn, kaj la prononco ĝenerale estas pli facila. Aldone la gramatiko de la svahila estas tute regula. Sed mi ŝatas ke ankaŭ lingala estas interesa kaj facila lingvo.

klnptrs78 (Pokaż profil) 31 maja 2012, 23:08:24

Paquillo:
Djino:Mi ne parolas pri svahila lingvo ĉar mi ne parolas svahila ^^
Mi kreskis en Kinŝasa, kie oni parolas lingala (sed mi kredas ke la lingala estas multe pli facila ol la svahila, laŭ la malmulto ke mi scias pri tiun lingvon)
Ŝajnas al mi ke la prononco de la svahila estas multe pli facila, estas la sola bantua kiu ne havas tonojn, kaj la prononco ĝenerale estas pli facila. Aldone la gramatiko de la svahila estas tute regula. Sed mi ŝatas ke ankaŭ lingala estas interesa kaj facila lingvo.
Mi pensis ke estus bona lerni ĉiojn lingvojn de la mondo kiel Shirly Temple, sed mi
lernas kun tempoj ke tio estas tre malfacila kaj la personaj ne ŝatas ke mi lernas
aliajn lingvojn. Mi esperas ke Esperanto povas esti la lingvo ke estas tre bona
kaj mi povas uzi la lingvo por bonaj aĝoj.

Ĉi tie mia familio parolis angla, kaj kiam mi estas tre juna mi lernis malgrandan
parton de aliaj lingvoj kun malgranda computilo de ĝeinfanojn kiel hispana, franca,
kaj germana, sed mi ŝatis lerni plu la muziko kun sonj ke lerni la lingvojn sen
instruisto, amiko, aŭ familio. Mi daŭrigi lerni hispana, kaj mi scias multe hispana
kaj mi povas legi aĵoj kiel Aisaac Asimov aŭ Lewis Carol en hispana kaj multaj temoj.

Sed neniuj deziras ke mi uzas mian hispanan por grandaj aĵoj, do mi helpis aŭ tiuj
personaj, sed alimaniere estas maluzo de mia tempo. Multaj personaj diras al min
ebena nun ke estas tre bona ke mi scias tioman hispanan, sed neniuj scias kie mi povas
uzi mia hispana por faras bonaj aĵoj por plu tempo . Kiel estas tre malfacila
trovi laboro en Tuscaloosa kiel virino, mi daŭrigas labori, lerni, kaj esperi ke
mi baldaŭ vidas la tago kiam mi havas bonan laboron. Mii havas laboron, kaj la
laboro estas bona sed ne por multaj tempoj kaj ne kio mi povas fari por monero ke
mi bezonas por vivo.

Aliaj personaj ĉi tie diras al mi ke multaj viroj de ĉi tie aŭ ne ŝatas la virino aŭ
iliaj deziras proteki la virino tro multa. Multaj deziras ke ĉiuj virinoj estas en la
hejmoj sen laboro por monero. Ilia estas tre malafabla. Do kiam la virino laboras iliaj
povas fari ke la vivo de la virino ke laboras esti malfacila. Ankaŭ estas multaj
virinoj tre malafabla ke ne deziras konfesi ke aliaj virinoj povas fari grandajn
laborojn.

Do aliaj personaj deziras ke la virino laboras kiam ŝi havas novajn infanojn, kaj
iliajn pensas ke ĉiuj virino ke ne havas grandan laboron havi la kulpo kiam estas tre
evidenta ke estas tre malfacila por multaj virinoj trovi laboro kun bona veturplano por
la familio kaj ĉi tiu monerao ke iliaj bezonas havi. Do la virino havas laboro kun malbona veturplano ŝi povas perdi ŝiajn infaninojn. Do la virino havas laboro kun bona veterplano, ŝi povas havi problemojn kun malafalabaj viroj kaj virinoj en la laboro. Do la virino estas en la hejmoj malafabla ĝeviro povas intenĉi robi la infaninojn kaj la vivo de la virino.

Estas tre malfacila ĉi tie. Ni esperas ke la personaj helpas do ĉi la virino povas
vivi sen problemoj.

Mia filino nun estas en alia urbo. Mi esperas vidi al ŝi en ĉi tiu jaro. Kiam ni ne
havas laboro kun multaj moneroj tiuokaze personaj povas intenĉi mortigi kaj robi al nin
kun veneno preteksti ke nin faris maldecideco. Kiam personaj diras ke mi estas freneza
tiuj personaj ignoras mian bonan sanon, mian bonajn laborojn, kaj mian bonan studojn.
La kuristoj ke diras la vero, diras ke mi estas tre bona.

Mia ĝepatro instruis al mi kaj mi estas afabla, mi multe lernas kaj laboras. Mi esperas
trovi bona laboro sen problemoj kun la personaj ke ne deziras respekti mian vivon

Djino (Pokaż profil) 1 czerwca 2012, 05:18:53

...kaj ili vivis feliĉe kaj havis multe da infanojn ridego.gif

(Mi ne povis rezisti al la tento hahahaha)

victornino (Pokaż profil) 2 czerwca 2012, 06:21:30

Ho kiel interesa temo Djino, dankon!

Djino (Pokaż profil) 2 czerwca 2012, 08:22:26

victornino:Ho kiel interesa temo Djino, dankon!
Nedankinde ridulo.gif

Nikolaj73:Dankojn sincerajn! Por mi ĉiuj bantuaj lingvoj sonas simile, ĉu vere ili estas pli proksimaj unu al aliaj ol ekz-e romanaj aŭ slavaj?
Mi ne sufiĉe konas rumanan kaj slavajn lingvojn por respondi vin. Bantuaj lingvoj simili unu la alian per sia konstruado, eĉ se ne estas ĉiam kompreno inter parolantoj de malsamaj lingvoj.

Ekzemple, "bantu" signifas "homoj" en preskaŭ ĉiuj bantuaj lingvoj (ba- por la pluralo):
"obu-ntu" en ganda
"aba-ntu" en ruanda
"aba-ntu" en zulua
"ba-ntu" en konga
"ba-ntu" en luba
"ba-tu" en lingala
"wa-tu" en svahila
"a-tu" en kimbunda
...

ankaŭ oni diras pli-malpli "kurya" por diri "manĝi" (ku- por la infinitivo):
"ko-lya" en lingala
"ku-lya" en ganda
"ku-rya" en ruanda
"ku-ria" en kimbunda
"ku-dya" en konga
"ku-dia" en luba
"uku-dla" en zulua
"ku-la" en svahila
...

Iuj vortoj estas tre similaj kaj kiam komparitaj, oni povas diveni ilian komunan originon. Sed aŭskulte, estas malfacile kompreni alian lingvon ol la sian. Ĝi estas ĉefe la strukturo kiu estas la sama, tial ke apartenas al la sama lingva familio.
Tamen, la rumana estas latinorigina... ĉu slavoj povas kompreni la rumanan?

victornino (Pokaż profil) 3 czerwca 2012, 08:52:46

Legante ĉi tie (en la hispana) pri la lingala:
http://www.ikuska.com/Africa/Lenguas/lingala/intro...

Oni diras ke, krom 7 vokaloj, ĝi uzas tonojn, fakte 4 tonojn. Ĉu tio ne sufiĉe malfaciligas la lernadon?

Djino (Pokaż profil) 3 czerwca 2012, 17:35:51

Ne, estas malvera.

Ekzemple, en la franca lingvo estas malsamaj manieroj de prononci la e, depende de la akcento (é, è, e...).
Se vi diras "mangeai" /mãʒe/, la verbo estas konjugata en malproksima pasinteco finita.
Se vi diras "mangeais" /mãʒɛ/, la verbo estas konjugata en pasinteco nefinita.
La franca tamen ne estas tona, ĉar la tono koncernas la alto de la prononco, ne la prononco.
En lingala, vi povas prononci la e /e/ aŭ /ɛ/, sed ĝi ne ŝanĝas la sencon de la vorton.
La prononco ankaŭ depende de la regiono, de la akĉento... iu diras "kokende" (iri), aliu diras "kokɛndɛ", sed estas la sama verbo. Simile, oni povas prononci "o" /o/ aŭ /ɔ/. Temas pri la ulo.

Kontraste, estas vera ke iaj vortoj ne havas la saman sencon laŭ la pozicio de la tonakcento.
"mabéle" signifas "sinoj", dum "mabelé" signifas "tero", sed estas simila en hispana kun, ekzemple, la vortoj "cómo" (mi manĝas) kaj "comó" (kia, kiel). Estas tre malofta.
Sed multe da ekzemploj ke mi legis estas malveraj. La prononcmaniero ne ŝanĝas la sencon, nur la pozicio de la intonacio.
móto = fajro aŭ varmo
motó = motorciklo
mútu = kapo
mutú = homo
Eble antaŭ oni prononcis "mútu" kiel "móto", kaj "mutú" kiel "motó", sed ĉiukaze mi ĉiam aŭdis la "u" (eble por eviti konfuzon ke la kunteksto malkonfuzas en ĉiu kazo) en tiuj vortoj.
Mi rimarkis aliajn erarojn:
- genuo = libolongo (ne libongo)
- allogi = kobembe (ne kobemba)
- beko = ekongo
...
Pri la aliaj ekzemploj, sciu ke tiu ĉi estas rara kaj via retejo vere kompilis maloftajn vortojn ke havas plurajn significoj (estas ordinara en lingvoj, ĉu ne?).
Fine, la franculoj, kiu havas la plej problemon kun la diferencoj de intonacio, neniam havis problemojn komprenigi sin en lingala.

victornino (Pokaż profil) 14 czerwca 2012, 00:31:46

Dankon pro viaj klarigoj. Bedaŭrinde ne estas multe da retejoj kie lerni tiajn afrikajn lingvojn.

Wróć do góry