Wczoraj pisałem list.- Wczoraj napisałem list.
Jutro będę szedł do kina.- Jutro pójdę do kina.

Być może coś przegapiłem w gramatyce, ale nie potrafię sobie z tym poradzić.

Li legis libron pri la historio de medicino.. - On czytał księżkę o historii medycyny.- ale czy ją przeczytał?
Mi legos libron pri la lingvo Esperanto. - Będę czytał książkę o esperanto. - czy przeczytam książkę o esperanto ???

inutix:Wczoraj pisałem list.- Wczoraj napisałem list.
Jutro będę szedł do kina.- Jutro pójdę do kina.

Być może coś przegapiłem w gramatyce, ale nie potrafię sobie z tym poradzić.

Li legis libron pri la historio de medicino.. - On czytał księżkę o historii medycyny.- ale czy ją przeczytał?
Mi legos libron pri la lingvo Esperanto. - Będę czytał książkę o esperanto. - czy przeczytam książkę o esperanto ???

Ponieważ jest to aspekt gramatyki polskiej (a właściwie słowiańskiej). W Esperanto możesz to przedstawić w różny sposób, oto kilka przykładów:

Wczoraj pisałem list.
Hieraŭ mi skribis leteron
Hieraŭ mi estis skribanta leteron (byłem taki, który ten list pisał, czyli byłem piszącym)

Wczoraj napisałem list
Hieraŭ mi finis skribi leteron
Hieraŭ mi finskribis leteron
Hieraŭ mi estis skribinta leteron (byłem taki, który miał ten nieszczęsny list już napisany)

Wyobraź sobie, że są języki, gdzie wcale nie ma czasów w sensie zmiany formy czasownika. Np. język chiński używa specjalnej przydawki, aby przekazać informację, że dana czynność jest zakończona. Sam czasownik dalej pozostaje bez zmian.

Wielu ludzi myśli, że Esperanto jest dokładnym odpowiednikiem ich własnego języka i że każda konstrukcja gramatyczna musi w gramatyce Esperanto mieć ścisły odpowiednik. Nie musi. Esperanto posiada swoją własną gramatykę i sposób opisywania rzeczywistości. Należy to bezwzględnie zrozumieć, aby używać tego języka poprawnie, a nie z naleciałościami ze swojego języka ojczystego, które później utrudniają zrozumienie tekstu innym obcokrajowcom. Dlatego należy zawsze tłumaczyć znaczenie, a nie formę gramatyczną zdania. Wiem, że jest to trudne i wymaga wielu ćwiczeń. Ale to samo odnosi się do każdego innego języka obcego.

W takim razie ja przypomnę, że takie języki jak francuski czy angielski też nie mają aspektu oznaczanego na czasowniku, tylko przez konstrukcje, a i tak w wielu momentach trzeba się domyślać z kontekstu. A, i jeszcze jedna sprawa - w angielskim są cztery aspekty. Boję się pomyśleć, co by było, gdyby Zamenhof uznał ten system za słuszny.

hebda999:Np. język chiński używa specjalnej przydawki, aby przekazać informację, że dana czynność jest zakończona. Sam czasownik dalej pozostaje bez zmian.

Tak właściwie, to czasowniki w chińskim, który jest pięknym przedstawicielem języków analitycznych, zawsze pozostają bez zmian.

malpisano:...Tak właściwie, to czasowniki w chińskim, który jest pięknym przedstawicielem języków analitycznych, zawsze pozostają bez zmian.

Dlatego w chińskim nie ma czasowników nieregularnych, bo nieregularności pojawiają się tylko przy odmianach, a chińskie czasowniki się nie odmieniają ani przez czasy, ani przez osoby, to jak mają być nieregularne. Taki angielski jest dla Chińczyka wytworem szalonego umysłu (chiński nie ma również liczby mnogiej w sensie zmiany rzeczownika). Esperanto, które ma mniej tych czasów, jest dla nich o wiele bardziej strawne. Oby tylko nasze dzieci nie musiały się uczyć chińskiego jako międzynarodowego języka "wszystkich" ludzi świata.

Aspekt oznacza się przez użycie imiesłowów (-ata, -anta - niedokonany, -ita, -inta - dokonany).

To, że czynność została zakończona można też podkreślić używając słowa "fini". Często występuje ono w roli przedrostka:

Ni finkonstruis la domon. - Wybudowaliśmy dom.

to, że nie została zakończona, można podkreślić używając przyrostka -ad:

Ni konstruadis la domon dum du jaroj. - Budowaliśmy dom przez dwa lata.