Přejít k obsahu

Kiu and kio?

od uživatele toiletdude ze dne 11. ledna 2008

Příspěvky: 15

Jazyk: English

toiletdude (Ukázat profil) 11. ledna 2008 1:46:17

Saluton,

Kiam oni uzas 'kiu' kaj 'kio'?
Ĉu oni uzas 'kiu' kiam parolas pri homoj?
Ekzemple...
"Kiu estas en la angulo?"

Kaj... Ĉu oni uzas 'kio' kiam parolas pri objektoj?
Ekzemple...
"Kio estas tio objektoj tie?"

Same, kiam oni uzas la vortoj 'tio' kaj 'tiu'?

Dankon!

In English:
Hello,

When does one use 'kiu' and 'kio'?
Does one use 'kiu' when speaking about people?
For example...
"Kiu estas en la angulo?"

And... Does one use 'kio' when speaking about objects?
For example...
"Kio estas tio objektoj tie?"

Likewise, when does one use the words 'tio' and 'tiu'?

Thanks!

sergejm (Ukázat profil) 11. ledna 2008 6:13:24

When 'kiu' is used next to noun or first word of second subsentence, it is translated as 'which'. If 'kiu' is used without noun it is translated as 'who'.
As in English, if you use 'kiu' in question, you are interesting name, if you use 'kio', you are interesting profession.

Kiu vi estas? Mi estas Sergey.
Who are you? I am Sergey.
(What is your name? My name is Sergey.)

Kio vi estas? Mi estas programisto.
What are you? I am programmist.

'Kio' can't have plural (not 'kioj'), but 'kiu' can: 'kiuj'. Both can have accusative: 'kion', 'kiun', 'kiujn'.

I would use other words in some Novico Dektri's examples:

Kiaj estas la nomoj de delegitoj?
Tio ĉi estas mia unua fojo en la babilejo.

In toiletdude's example:
Kio estas tiuj objektoj tie?

mnlg (Ukázat profil) 11. ledna 2008 7:26:01

sergejm:Kiaj estas la nomoj de delegitoj?
"Kia(j)" normally is answered by an adjective, but I wouldn't say that proper names are adjectives. A good answer to this question would be "ili estas rusdevenaj" or "ili estas belsonaj". To get the names I would use "kiuj", or "kiel".

sergejm (Ukázat profil) 11. ledna 2008 8:44:17

Kiujn nomojn havas la delegitoj?

But it may be impossible change a sentence in this way, so Novico Dektri's variant can be used.

toiletdude (Ukázat profil) 11. ledna 2008 12:01:11

Hmmm. I think I understand it better now.

So... Kiu is used when the noun is stated already.
Kiuj katoj sxatus vin?
Which cats would you like?

And... kio is used when a noun is not stated in the sentance.

Kio vi mangxis?
What did you eat?

And tio and tiu, they're roughly inter-changeable, right?
ridulo.gif

Also:
How does one determine when they use the accusative (object) case with kiu/tiu and kio/tio?

I am a native english speaker, but this concept has been one that I always have some trouble on.

Thanks a lot, everybody!

mnlg (Ukázat profil) 11. ledna 2008 13:38:25

toiletdude:Kiuj katoj ŝatus vin?
Which cats would you like?
This actually means "Which cats would like you?"

"Mi ŝatas katon"
I like a cat.

"Min ŝatas kato"
A cat likes me.
And tio and tiu, they're roughly inter-changeable, right?
Not at all. "tiu" means "that (one)", while "tio" means "that (thing, concept, statement)". In my experience they are not interchangeable.

Mi ŝatas tiun. I like that one.
Mi ŝatas tion. I like that (idea, concept, object).

Mi manĝas glaciaĵon kaj mi ŝatas ĝin.
I am eating an ice cream and I like it (= I like the ice cream).

Mi manĝas glaciaĵon kaj mi ŝatas tion.
I am eating an ice cream and I like that (= I like eating ice creams).

Mi manĝas ĉi tiun glaciaĵon, sed mi preferas tiun.
I am eating this ice cream, but I prefer that (one; other ice cream).

Mi manĝas ĉi tiun glaciaĵon, sed mi preferas tion.
I am eating this ice cream, but I prefer that (thing; other food; other activity).

Kion vi vidis? Mi vidis tion.
What (thing, object, matter) did you see? I saw that (thing, object, matter).

Kiun vi vidis? Mi vidis tiun.
Which one (or, "Who") did you see? I saw that (one).
How does one determine when they use the accusative (object) case with kiu/tiu and kio/tio?
Always, when they are the direct object. ridulo.gif
The object suffers the action of the verb. When you say "Mark kicks a ball", you can tell that Mark performed the action of kicking, while the ball suffered it. You would therefore say "Marko piedbatis pilkon". The words tio/tiu/kio/kiu follow the exact same rule.

Who helped you?
Kiu helpis vin?

Who(m) did you help?
Kiun vi helpis?

I hope it's clearer now ridulo.gif

sergejm (Ukázat profil) 11. ledna 2008 21:30:32

You can use the pasive voice to check do you need to use the accusative:
La kato manĝas la muson.
The cat eats the mouse.
La muso estas manĝita de la kato.
The mouse is eaten by the cat.
Kion manĝas la kato?
What does the cat eat?
Kio estas manĝita de la kato?
What is eaten by the cat?
Kiu manĝis la muson?
Who ate the mouse?
De kiu estas manĝita la muso?
Who is the mouse eaten by?

Both 'cat' and 'mouse' are 'it'. Ambaŭ 'kato' kaj 'muso' estas 'ĝi'.
But here cat is active, so 'kiu' /'who' is used, and mouse is passive, so 'kio'/'what' is used.
But if they are Tom and Jerry, use 'kiu' and 'li' for both them. the acusatives for them are "Tom'on" and "Jerry'on".

You can also check you by substitution of a noun by a pronoun. Because you can't check by 'it', use 'he' or 'she':
La kato manĝis lin. Li manĝis la muson.
The cat ate him. He ate the mouse.

toiletdude (Ukázat profil) 11. ledna 2008 22:14:55

Wow, thanks! (both of you.)

That helps a lot. rideto.gif
It really clears things up. ridulo.gif

One thing though:
I have that table.
Mi havas tion tablon.

Correct?

Thanks.
Of course i'll need some practice with this. But I understand it better now.

I think I'll find some exersises that help with this concept. (For more practice.)

mnlg (Ukázat profil) 11. ledna 2008 22:44:59

toiletdude:I have that table.
Mi havas tion tablon.

Correct?
No.

"Tio" means "that thing", "that concept". "Tiu" means "that (one)".

Mi havas tiun tablon = I have that table (that one table, that table over there)

You said it yourself: when there's a name (or a noun), kiu/tiu should be used.

toiletdude (Ukázat profil) 12. ledna 2008 0:32:39

alrighty.
Thanks for clarifying that.
When you first said that tio means, "That one, that object, etc" I thought you meant that it could be used in the example i posted. Where that (object) could be related to the table.

Now I understand. ridulo.gif

Thanks.

ridulo.gif

Zpět na začátek