Z tego co zauważyłem, dużo ludzi ma problemy z wymową H cyrkumfleks. Ja również należę do takich osób. Szukałem w Internecie gdzie tylko się da, jak ułożyć usta by poprawnie wymówić tę literę, ale nic nie znalazłem.
W Wikipedii piszą, że Ĥ (zapis IPA bodajże /x/) to głoska tylno-językowa podniebienna. Gdy cofam język i zawijam go w stronę podniebienia, to moje "Ĥ" tak naprawdę brzmi jakbym chciał wypluć flegmę Aż domownicy się niepokoili jak ćwiczyłem.
Znacie jakiś dobry "poradnik" lub jesteście w stanie opisać mniej więcej przygotowanie ust do tej litery?

Hm, jak wymawiasz ch w np. chcę? Bo to właśnie jest [x].

Teoretycznie tak, ale nasze /x/ zostało chyba zatarte, tak samo jak nasze 'rz', brzmiące DOKŁADNIE! tak samo jak 'ż', a powinno brzmieć raczej jak czeskie Ř (pewnie fonetyka o tym nie wspomina, ale dużo słów czeskich jest tłumaczone z użyciem rz, jak chociażby dworzak, warzyć (jako 'gotować', nie mylić z 'ważyć'), przyjaciel i tym podobne. Nawet nazwiska, chociażby Brzetysław. Ciężko jest mi zauważyć różnice między naszym 'h' a 'ch', jak i między 'rz' a 'ż'.

Nie za bardzo go rozumiem, ale tu jest krótki cytat:
W języku polskim nie istnieje fonem będący dźwięcznym odpowiednikiem fonemu /x/, a więc /ɣ/. Głoska ta pojawia się jedynie jako alofon /x/ w pozycji bezpośrednio poprzedzającej spółgłoskę dźwięczną, tak jak w wyrazie niechby [ˈɲɛɣbɨ].

Tu masz parą minimalną z (moi zdaniem) dobrą wymową: horo - [url=http://de.forvo.com/word/ĥoro/#eo]ĥoro[/url]

Faktycznie polskie ch jest wymawiane trochę silniej niż h i trochę słabiej niż ĥ.

Posiedziałem chwilę z mikrofonem i przesłuchałem nagrania. Rzeczywiście moje 'ch', ni to 'h', ni to 'ĥ'. Spróbuję podzielić moje 'ch' na dwa inne dźwięki. Jak się nie uda, to spróbuję zostać przy moim dźwięku, a 'ĥ' zacznę wypowiadać bardziej twardo. Dziękuję

Nie wiem czy to dobry dźwięk, ale zauważyłem (ten sam lub podobny) gdy robię coś takiego:
Układam usta w tak zwany dzióbek (to co robią gimnazjalistki na zdjęciach). Tworzę dźwięk czegoś w rodzaju zawieruchy, bardzo silnego wiatru. Żeby ten wiatr był "mocniejszy" zwijam język w stronę podniebienia (ale go nie dotykam) i trochę go cofam.
Później przestaję robić "dzióbek" i otwieram buzię do zwykłego h, ale zostawiam język tak, jak być powinien.
Myślę, że dobrze opisałem moje ĥ. Teraz tylko muszę mieć potwierdzenie, czy to rzeczywiście jest ĥ, czy nie.

ĥ ma do k stosunek taki, jak f do p. Więc po prostu zrób, jakbyś chciał wymówić k, ale nie dotykaj podniebienia językiem, tylko przybliż język doń. Możesz na początku wymawiać k → kĥ → ĥ.

Kirilo81:ĥ ma do k stosunek taki, jak f do p.

Nie, nie jest tak! Odpowiadając na wątpliwości dotyczące wymowy ho i ĥo rozpisałem się potwornie i nie zmieszczę się w jednej wiadomości. Mam nadzieję, że komukolwiek będzie się chciało przeczytać moją analizę fonetyczną.

Zacznijmy od tego, że „definicje” głosek reprezentowanych przez litery ho i ĥo podane są w Fundamencie w różny sposób w różnych językach, podając dla nich trochę inne wersje tych dźwięków. Nie jest to problemem, bo oznacza to po prostu, że mamy w esperancie sporo alofonów (teĥnicznie rzecz biorąc różnych dźwięków, ale o różnicach nieistotnych dla mówców, czy wręcz niezauważanych), jak np. „a” reprezentuje /a ~ ä ~ ɑ/, „ĉ” można wymawiać /t͡ʃ ~ ʈ͡ʂ/, „d” może być dokładnie /d̪ ~ d ~ d̠ ~ ɖ/, „e” oznacza /e ~ e̞ ~ ɛ/. Co się tyczy wymowy ho i ĥo:

Francuskojęzyczna Gramatyka mówi o „h légèrement aspiré” (z lekkim przydechem) i „h fortement aspiré” (z mocnym przydechem). Takich pojęć w fonologii właściwie nie ma, więc trudno wywnioskować na tej podstawie coś konkretnego, oprócz tego, że ĥo jest „mocniej”. Tym mniej to tłumaczy, że po francusku litera „h” jest niema i właściwie od czasów języka proto-zachodnio-romańskiego (wykształconego z łaciny ludowej najpóźniej do IX w. n.e.) zawsze była.

Angielskojęzyczna Gramatyka opisuje te dźwięki jako „h as in “half” ” i „strongly aspirated h, “ch” as in “loch” (scotch)”. Po angielsku „h” w „half” wymawia się jako /h/ (spółgłoska szczelinowa krtaniowa bezdźwięczna), a szkockie „ch” w „loch” to /x/ (spółgłoska szczelinowa miękkopodniebienna bezdźwięczna).

Niemieckojęzyczna Gramatyka pisze tylko o „h” i „ch”. Pierwszą literę wymawia się po niemiecku zawsze jako /h/, a drugi dwuznak dwojako: jako /ç/ (Ich-Laut) lub jako /x/ (Ach-Laut) i możemy podejrzewać, że Zamenhofowi chodziło o ten drugi wariant, bo chodzi wówczas o ten sam dźwięk co w szkockim „loch”.

Rosyjskojęzyczna Gramatyka w stosunku do ho podaje przybliżone odpowiedniki „(г, х)”, a ĥo przedstawia jako cyrylickie „х”; dodatkowo poniżej znajduje się komentarz: „Буква «h» произносится какъ «h» въ языкахъ нѣмецкомъ, латинскомъ и другихъ […]. Лица, не знающія никакой другой азбуки кромѣ русской, могутъ на первыхъ порахъ произносить «h» какъ русское «х».” (Litera „h” wymawiana jest jak „h” w językach niemieckim, łacińskim i innych […]. Osoby nie znające żadnego innego alfabetu oprócz rosyjskiego, mogą na początku wymawiać „h” jak rosyjskie „х”.) Jak już stwierdziliśmy, po niemiecku litera „h” oznacza głoskę /h/; po łacińsku wymowa zmieniała się przez lata i pierwotne znaczenie liter możemy tylko rekonstruować metodami językoznawstwa porównawczego, ale w przypadku litery „h” możemy być prawie pewni, że była ona wymawiana (dopóki i tam, gdzie w ogóle była wymawiana) jako /h/ (więc ten sam dźwięk). Głoska reprezentowana przez literę „х” (definicja ĥo) normalnie jest po rosyjsku bezdźwięczna, choć w konkretnych słowach, na skutek bliskości innych może zostać udźwięczniona (tak jak i dzieje się to często po polsku); z całą pewnością jednak Zamenhofowi chodziło tu o wariant zwyczajny, którym jest spółgłoska /x/.

Polskojęzyczna Gramatyka jest bodaj najbardziej problematyczna; te dwie litery każe czytać jak polskie głoski reprezentowane przez „h” i „ch”. Z punktu widzenia współczesnej polszczyzny taki opis może się wydawać nic nieznaczący, ponieważ zatarły się różnice w realizacji tych dwóch fonemów. Jeszcze jednak nie tak dawno różnice były wyraźne: „ch” wymawiano (normalnie) jako /x/, natomiast „h” (normalnie) oznaczało głoskę /ɦ/ — spółgłoskę szczelinową krtaniową dźwięczną (!). Po pierwsze, na obie te głoski należy nałożyć warianty, odpowiednio: dźwięczny (jak w „klechda”) i bezdźwięczny, coraz bardziej popularny pod wpływem germańskich zapożyczeń w polszczyźnie, które taką samą ortografią reprezentowały germańską (prawie zawsze: niemiecką) głoskę /h/. Po drugie, ścisła definicja umiejscowienia obu fonemów w polszczyźnie skazana jest właściwie na niepowodzenie; ze względu na kluczową różnicę w dźwięczności głoska /ɦ/ nie miała ścisłego umiejscowienia, tj. w różnych odmianach regionalnych mogła być (i była) realizowana właściwie od krtani, aż do miękkiego podniebienia.

Co to wszystko oznacza dla wymowy ho i ĥo? Nakładając na siebie wszystkich pięć wyjaśnień możemy stwierdzić, że Zamenhofowi chodziło o dźwięki /h/ i /x/, wyraźnie różniące się. Tym bardziej jest to logiczne gdy dodamy, że ĥo najczęściej odpowiada ortograficznie greckiej literze „χ” i że (choć przeszła ona drogę od czasów greki antycznej) wymawiana jest dzisiaj jako /x/. Czego więc Polak w dzisiejszych czasach powinien się nauczyć? Nie wymowy ĥo, ale właśnie ho, która to spółgłoska jest obca współczesnej polszczyźnie! Ale po kolei:

Aby dobrze wymawiać ĥo można wymawiać ją dokładnie tak, jak po polsku dwuznak „ch”, pamiętając, aby język tworzył szczelinę z podniebieniem w tym samym miejscu, w którym dotyka go przy wymawianiu głosek /k/ oraz /g/. Jeśli chcesz postarać się o wymawianie tego fonemu w sposób jeszcze wyraźniej różny od reprezentowanego przez literę ho, możesz ją wymawiać mniej miękkopodniebiennie, a bardziej języczkowo, na sposób hiszpański, tj. jako /χ/. W celu dobrego wyćwiczenia tej głoski odsyłam do filmu instruktażowego, w którym jest ona porównywana do odgłosu kawy zaparzającej się w kawiarce.

Esperanckie ho musi być jednak wymawiane inaczej, niż polskie „h”. W celu poprawnego wymawiania /h/ należy odsunąć język maksymalnie od podniebienia (np. układając go jak do głoski /a/), po czym tylko wydmuchać powietrze. Powtarzam: to ta głoska jest obca we współczesnej polszczyźnie (jak również w pierwotnej różnicy miedzy „h”, a „ch”), ale że nie jest trudna, to kłopotu nie powinna sprawiać.

Powodzenia wszystkim!