Kiel konsumi la amofruktojn?

Unu montarano luigis mansardon al paro da enamiĝantaj turistoj. Vespere li krias supren:
– Ne bezonav vespermandzon?
Ili ŝerce kontraŭkrias malsupren:
– Ni ne bezonas la manĝaĵon, ni nutras nin per amofruktoj, baca!
La montarano reciprokas:
– Bone! Nur haŭtetkojn de tiuj fruktoj ne zetu tra fenestro sur korton por ke janseroj ne sufokidzu!


Tia estas la mansardo. Eta, modesta, preskaŭ ĉerka, momente malplena sed baldaŭ tie ĉi alvenos paro da enamiĝintaj...

Anstataŭ lerni, iuj volas luli sin sur piceetoj… (evento fakta rakontita per unu instruisto)

En vilaĝa lernejo dungiĝis aŭtenta, honesta instruisto de fiziko. Post kelke da monatoj de strebado li konstatas ke progreso de la lernado estas nula kaj la lernantoj havas nenian interesiĝon pri la fiziko. Kiel la vera instruisto, penas trovi en siaj lernantoj ajnan interesiĝon pri ĉirkaŭa mondo, do li demandas unu mense obtuzan ulon:
– Diru al mi, pri kio vi interesas ekster lernejo, kion vi amas fari, ekzemple?
– Jekster lernejo? Plejmulte jamam luli min sur jetka piceo… (esp.: eta piceo)

Tiom da montaranaj anekdotoj

Feci quod potui, faciant meliora potentes...
Tiom da anekdotoj pri la polaj montaranoj. Fine – io por fortuzemaj forumanoj. Tio ĉi estas la montarana rakonto. Per tiaj rakontoj montaranaj fabelistoj distrigis vilaĝanojn en tempoj sen televido, radio, gazetoj, libroj kaj evidente interreto. Ĉi homoj malmulte sciis pri malproksima mondo kaj ne komprenis ĝin, ili ne iradis al lernejoj kaj estis analfabetoj. Ĉu hodiaŭ, nin, la homojn klerajn, tiu rakonto almenaŭ iomete ridigos?
Mi ne estas aŭtoro de tiu ĉi rakonto, mi mEO-igis ĝin (mi esperas ke ĝuste). Bedaŭrinde, ĝi estas sen emfazitaj modifoj de EO.

KIEL VOJTEK CIRPOK JIDZIS PATRO
Aŭtoro: Andreo Skupien Florek

Jie, japud Zakopane, ce jarbaro, vivil mizere kun sia jedzino, ŭunu montara mastro vokita per viladzanoj Cirpok (laŭnie Cerpilo). Jili jambaŭ havij ŭunusolan filon, kiun vokij Vojtek.
Ci jantaŭnomo jestiŭ konvena por lia sadzeco. Laŭ popola kutimo ciu Vojtek jestal ŭulo jete sagaca, nesufice sadza, ŭonidiraŭ viladze: „mankaŭ jal li ŭunu daŭbo”. Ciuj tiel diraj sed neniu scial de kie tio devenaŭ. Malgraŭ ne jidzil sagaca kaj sadza, forton havil kaj jade laboril, pro kio viladzanoj volonte lin dungadij. “Laboro sataŭ malsadzulon” – tiel bonaj homoj parolij. Kaj tio jestiŭ la sankta vero, jege satil ciun laboron, tio signifaŭ, laboril tutaforte. Laboradil ce ricaj mastroj, jec la prepasto jel Zakopane pri li demandil.
Tiel longe jestiŭ bone, dzis lia patro mortil.
Kiam la patro foriril jal jeterno, jestiŭ nenia jebleco dungidzi por laboro, car jen bieno hereda jestiŭ multege da laboro. Kelkaj jaroj poste, lia patrino jetendis piedojn, jalie – mortis. Vojtek malpli kaj malpli helpal jal si pro multego da laboro. Sed bonuloj cie trovidzaj, do jen tiu kazo jankaŭ trovidzij, kaj dirij jal Vojtek:
Hoj, Vojtek, ci mem malmulte mastrumoc – ci dzislace laboroc kaj nenion jakiroc.
– Nu, kion devam fari? – demandal Vojtek.
– Ne sciac? Jidzu jedzo! Havoc ŭulinon por laboro kaj jakiroc havazon, car jedzino gvidos kun si jiom jajn.
– Bone dirav! Jidzom jedzo – rediril Vojtek kaj jekil de tiam pririgardi knabinojn por trovi konvenan kiel belaspekta jedzino, car tiaj knaboj, malgraŭ sia “vojtekeco”, gustumaj belulinojn.
Dume, belaj kaj graciaj knabinoj, malgraŭ jili ne malestimaj nek rekte priridaj lin, jidzi jedzino prokrastaj, ŭunu pro manko de belan jupon, jalia – bidkolieron, kaj jalia – safpelton. Tiel la tempo pasaŭ, jatendade.
Tiakaze, Vojtek jekil pririgardi ne promesantajn sed jalmenaŭ kiujn volaj jigi lin jedzo por si.
Post jiom da tempo trovidzil belan kaj gracian knabinetkon, kiu diris ke tuj faros tion.
Do Vojtek jintencas jidzi jedzo!
Kiam homoj rimarkij tion, jekis javerti lin kontraŭ si, dirante:
– Jigoc sin jedzino por ci!? Mankaj pli bonaj knabinoj?
Kaj Vojtek demandal:
– Kaj kial ne konvenaŭ jigi sin jedzino por mi?
– Kiele, Vojtek, ne vidac, ke si jam ne havas la kroneton (tio signifaŭ – ne havas virgecon)!?
– Kaj kio!? Jekkiam jidzon geedzoj, jacetom jal si la kroneton kaj havos ŭonin!
– Ne prie, Vojtek, ne prie temaŭ. Ja vidac kiel si jestas kokse dika – daŭrigaj diri la homoj.
– Kaj kio ke jestas dika. Miacerbe tia jestas pli taŭga por jesti mastrino ŭol tia maldika – diril Vojtek.
La homoj ne dirij plu. Ciu jignore svingil manon kaj diril:
– Li jidzu jedzo se volal! Nenion scial, ni nenion klarigu jal li!
Nu kaj tiel Vojtek jidzil jedzo, kaj julinon havil, kaj mastrinon jankaŭ. Pro bebo Vojtek jestil kontenta, car tio jestil knabetko. La jedzino diras jal Vojtek tiel:
– La bebon mi mem lavom kaj banom, jec jen trogetko, sed luliletkon devac fari mem.
– Nu, sed ne jestam memfarulo kaj luliletkon ne povosciam fari – respondal jal jedzino Vojtek.
– Do jacetu! – diras jal Vojtek la jedzino. Via jafero de kie jelprenic ŭonin!
– Do mi jacetom – diril Vojtek kaj jen plej proksima marcanda tago jen Nova Targ, jungil cevalino jal caro kaj veturil jal bazaro. Pro ke de Zakopane jal Nova Targ vojo jestaŭ longa, Vojtek havil tempon por pensadi, nu pensadil kaj pensadil… Kaj jelpensil tion: japenaŭ ŭunu monato pasiŭ kaj havan la bebon, do post la dua jestoŭ dua bebo, kaj plu – la tria, tiel post ŭunu jaro jestoŭ dudek bebojn!
Jalveturil fine bazaron jen Nova Targ, kaj jen la bazaro tiom da luliloj, ke Vojtek jacetil jilin sufice jal tuta jaro car pripensil ke pli bone perlaboradi monon ŭol ciun fojon veturi por lulilo jal la bazaro. Surmetil la lulilojn sur la caro, katenil per snuro, kaj vetural hejmen.
Jalvetural jal vojo Koscieliska, rigardal kaj vidal konatan preposton promenantan sur la vojo post vespermandzo por pli bone dormi. La preposto rigardal kaj vidal kion – grandegan caron. La luliloj havaj balancarkojn, pro tio sajnas jal li ke jia viladzano veturigal jarbostumpojn jel jarbaro. Kiam la caro japudidziŭ, la preposto jekkonil Vojtek kaj diral jal li:
– Hoj! Ja tiu jestal mia parokano! Timu jantaŭ Dio, Vojtek, kiom da jion veturigac!?
– Mosto ne vidav ke veturigam la lulilojn!? – laŭte respondal Vojtek.
– Certe ke vidam, sed por kio tiom da luliloj por ci? – respondal la pastro.
– Mosto jestal kurioza homo! Ja vi sciav por kio! Ja jantaŭ monato jigiv min jedzo!
– Kaj kio do? – jalparolas la pastro.
– Tio ke havan bebon! – respodil Vojtek.
Tiu respondo skuiŭ la pastron kiel pesto – tiel miregil:
– La bebon havac? Tio malbone, Vojtek, tio malbone!
Vojtek, mirita per la pastra mieno, plu demandal:
– Kial malbone? Rakontu, kial malbone!
– Malbone, Vojtek, tre malbone!
Vojtek, jam kolera kaj pli sciavida, demandal plu kaj pli laŭte:
– Diru, mosto, jenfine, kio jestaŭ malbona!
– Kaj tio – diral la pastro – ke tiu bebo ne jestaŭ cia!
Kaj Vojtek responde saltil jal la pastro kaj jekkriil:
– Kial vi, mosto, dirav ke tiu bebo ne jestaŭ mia!? Kaj kiam vi, mosto, jacetuv bovon, kaj si post monato naskuŭ bovidon, kies jestuŭ la bovidon!? Ne via!?
Jekkracil sur teron, krakil per vipo, diril jal cevalino “hot!” kaj veturil. Jal cearbaron.

KIEL VOJTEK ĈERPILO IĜIS PATRO - la sama rakonto esperantigita
Andreo Skupien Florek (la tradukado - StefKo)

Ie, apud Zakopane, ĉe arbaro, vivis mizere kun sia edzino, unu montara mastro vokita per vilaĝanoj Ĉerpilo. Ili ambaŭ havis unusolan filon, kiun vokis Vojtek.
Ĉi antaŭnomo estis konvena por lia saĝeco. Laŭ popola kutimo ĉiu Vojtek estas ulo ete sagaca, nesufiĉe saĝa, onidiras vilaĝe: „mankas al li unu daŭbo”. Ĉiuj tiel diras sed neniu scias de kie tio devenas. Malgraŭ li ne iĝis sagaca kaj saĝa, forton li havis kaj ade laboris, pro kio vilaĝanoj volonte lin dungadis. “Laboro ŝatas malsaĝulon” – tiel bonaj homoj parolis. Kaj tio estis la sankta vero, li ege ŝatis ĉiun laboron, tio signifas, li laboris tutaforte.
Li laboradis ĉe la riĉaj mastroj, eĉ prepasto el Zakopane pri li demandis.
Tiel longe estis bone, ĝis lia patro mortis.
Kiam la patro foriris al eterno, estas nenia ebleco dungiĝi por laboro, ĉar en la bieno hereda estis multege da laboro. Kelkaj jaroj poste, lia patrino etendis piedojn, alie – ŝi mortis. Vojtek malpli kaj malpli helpas al si pro multego da laboro. Sed bonuloj ĉie troviĝas, do en tiu kazo ankaŭ troviĝis, kaj diris al Vojtek:
Hoj, Vojtek, vi mem malmulte mastrumos – vi ĝislace laboros kaj nenion akiros.
– Nu, kion mi devas fari? – demandas Vojtek.
– Vi ne scias? Edziĝu vin! Vi havos ulinon por laboro kaj akiros havaĵon, ĉar edzino gvidos kun si iom ajn.
– Bone vi diras! Mi edziĝos – rediris Vojtek kaj ekis de tiam pririgardi knabinojn por trovi konvenan kiel belaspekta edzino, ĉar tiaj knaboj, malgraŭ sia "vojtekeco", gustumas belulinojn.
Dume, belaj kaj graciaj knabinoj, malgraŭ ili ne malestimas nek rekte priridas lin, edziniĝo prokrastas, unu pro manko de belan jupon, alia – bidkolieron, kaj alia – ŝafpelton. Tiel la tempo pasas, atendade.
Tiakaze, Vojtek ekis pririgardi ne promesantajn sed almenaŭ tiujn, kiunj volas edzigi lin al si.
Post iom da tempo troviĝis belan kaj gracian knabineton, kiu diris ke tuj faros tion.
Do Vojtek intencas edziĝi!
Kiam homoj rimarkis tion, ekis averti lin kontraŭ ŝi, dirante:
– Vi igos ŝin edzino alv i!? Mankas pli bonaj knabinoj?
Kaj Vojtek demandas:
– Kaj kial mi ne devas edziĝi kun ŝi?
– Kiele, Vojtek, ne vidas vi, ke ŝi jam ne havas la kroneton (tio signifas – ne havas virgecon)!?
– Kaj kio!? Ekkiam ni iros al geedziĝo, mi aĉetos al ŝi la kroneton kaj ŝi havos ĝin!
– Ne prie, Vojtek, ne prie temas. Ja vi vidas kiel ŝi estas kokse dika – daŭrigas diri la homoj.
– Kaj kio ke ŝi estas dika? Miacerbe tia estas pli taŭga por esti mastrino ol tia maldika – diris Vojtek.
La homoj ne diris plu. Ĉiu ignore svingis manon kaj diris:
– Li edziĝu se volas! Li nenion scias, ni nenion klarigu al li!
Nu kaj tiel Vojtek edziĝis, kaj ulinon havis, kaj mastrinon ankaŭ. Pro bebo Vojtek estis kontenta, ĉar tio estis knabeto. La edzino diras al Vojtek tiel:
– La bebon mi mem lavos kaj banos, eĉ en trogeto sed la lulileton vi devas fari mem.
– Nu, sed mi ne estas memfarulo kaj lulilon mi ne povosciam fari – respondas al edzino Vojtek.
– Do aĉetu! – ŝi diras al Vojtek la edzino. Via afero de kie vi elprenis ĝin!
– Do mi aĉetos – diris Vojtek kaj en plej proksima marĉanda tago en Nova Targ, li jungis ĉevalino al ĉaro kaj veturis al bazaro. Pro ke de Zakopane al Nova Targ vojo estas longa, Vojtek havis tempon por pensadi, nu li pensadis kaj pensadis… Kaj elpensis tion: apenaŭ unu monato pasis kaj ni havas la bebon, do post la dua estos dua bebo, kaj plu – la tria, tiel post unu jaro estos dudek bebojn!
Li alveturis fine bazaron en Nova Targ, kaj en la bazaro tiom da luliloj, ke Vojtek aĉetis ilin sufiĉe al tuta jaro ĉar pripensis ke pli bone perlaboradi monon ol ĉiun fojon veturi por lulilo al la bazaro. Li surmetis la lulilojn sur la ĉaro, katenis per ŝnuro, kaj veturas hejmen. Li alveturas al vojo Koscieliska, rigardas kaj vidas konatan preposton promenantan sur la vojo post vespermanĝo por pli bone dormi. La preposto rigardas kaj vidas kion – grandegan ĉaron. La luliloj havas balancarkojn, pro tio ŝajnas al li ke ia vilaĝano veturigas arbostumpojn el arbaro. Kiam la ĉaro apudiĝis, la preposto ekkonis Vojtek kaj diras al li:
– Hoj! Ja tiu estas mia parokano! Timu antaŭ Dio, Vojtek, kiom da ion vi veturigas!?
– Moŝto ne vidas ke mi veturigas la lulilojn!? – laŭte respondas Vojtek.
– Certe ke mi vidas, sed por kio tiom da luliloj por vi? – respondas la pastro.
– Moŝto estas kurioza homo! Ja vi scias por kio! Ja antaŭ monato vi edzigis min!
– Kaj kio do? – alparolas la pastro.
– Tio ke ni havas bebon! – respodis Vojtek.
Tiu respondo skuis la pastron kiel pesto – li tiel miregis:
– La bebon vi havas? Tio malbone, Vojtek, tio malbone!
Vojtek, mirita per la pastra mieno, plu demandas:
– Kial malbone? Rakontu, kial malbone!
– Malbone, Vojtek, tre malbone!
Vojtek, jam kolera kaj pli sciavida demandadas plu kaj pli laŭte:
– Diru, moŝto, enfine, kio estas malbona!
– Kaj tio – diras la pastro – ke tiu bebo ne estas via!
Kaj Vojtek responde saltis al la pastro kaj ekkriis:
– Kial vi, moŝto, diras ke tiu bebo ne estas mia!? Kaj kiam vi, moŝto aĉetus la bovon, kaj ĝi post monato naskus bovidon, kies estus la bovidon!? Ne via!?
Li ekkraĉis sur teron, krakis per vipo, diris al ĉevalino “hot!” kaj veturis. Al ĉearbaron.

***********************************************************************
Al tiu ĉi rakonto oni aldonu ankoraŭ la montarana lulkanto.
Jen ligilo:

[https://www.youtube.com/watch?v=XC4Yi5HSVzk]

Antaŭvida baca

Sabato vespere… De sur montoj iras unu baca kun preĝaro mane…
Survoje renkontas lin turisto kaj ĝentilece demandas lin:
– Baca, kien vi iras?
– Bordelon, sinjoretko.
La turisto, ekvidante la preĝaron en lia mano, mira, demandas:
– Do por kio vi bezonas la preĝaron!?
– Car se jestoŭ bele, restom dzis dimanco.

He, tiuj montoj...

Unu turisto diras al baca:
– Kian belegan vidaĵon vi havas ĉi tie!
Baca respondas:
– Eee, ne vidam. La montoj vualaj ŭonin.

--------------------------------
Jen ligilo:

https://www.youtube.com/watch?v=lfGGIPRQ4WE

Sagaca montarano

Modesta C. estas vere modesta, ĉasta kaj pia virino. Malgraŭ sia 40 jaroj ŝi plue estas fraŭlino. Ŝi malklinis virojn, eĉ ŝi timas ilin. Pro kio? Pro okazintaĵo de antaŭ 20 jaroj. Kio okazis tiam? Ni aŭskultu tiun rakonton pri unu montarano – kaŭzinto de tiu okazintaĵo, homo kiu detruis vivon de tiu ĉasta virino.
Staŝek Hovanjec (“hovaniec” en la pola estis la kreitaĵo, kiu helpis sorĉistinon, evidente antaŭlonge) – ĝuste temas pri li – havis en si iom de diablo. Kiu, nome, elpensus tiaĵon.
Unu tagon li renkontis belan kaj ĉastafektan turistinon Modestan. Li decidis edziĝi kun ŝi. Ĉar li volus la edzinon ĉastan, li decidis provi ŝin. Kiel la montarano sagaca, li ekpensis tiel: “Pentrom mian kacon verde. Se ŭokazos ke si miros pri ŭonin, tio jindikoŭ ke si vidis jalian kacon, se ne – ke si ne vidis. Tiel jidzom certa pri sia casto!” – Tiel li faris sed tio okazis la vere satana koncepto. Modesta, ekvidante ĝin, tre timiĝis kaj forkuris. La montarano ĝis nun ne scias, ĉu ŝi estis ĉasta kaj antaŭ kiu ŝi timiĝis – la koloro aŭ la grando de lia peniso…
Ĉiaokaze, la montaranoj ĝis nun rakontas tiun anekdoton.


https://www.youtube.com/watch?v=ucqBljWXq2Q

Por kio paĉjo serĉas ŝafeton sub lito?

Iuj homoj, ne pensinte, parolas pri diversaj malkonvenaj aferoj, agoj, ĉe infanoj. Ili supozas ke la infanoj nenion komprenas. Okazadas alie…

Baca revenis el herbejo. Vespere intencas seksumi, preta, stariĝis apud lito, subite eniras lia kelkjara filo. Tiam la patro ekkaŭras kaj ŝajnas serĉi iun sub la lito.
– Kion pririgardac, pacjo? – demandas lin la filo.
– Safetkon. Rampis sub liton – respondas la baca.
– Kaj kio? Fikoc sin? – demandas la mira filo.

Kiel elliberigi la edzon de la malbonaj kamaradoj

Estas bone havi kamaradojn. Jontek ankaŭ havis ilin. Li havis ankaŭ la edzino Marina. Malfeliĉe por lia edzino, la kamaradoj estis kamaradoj por kuna drinkado. Do Jontek regule revenas hejmen forte ebria. Malfeliĉe al Jontek, Marina ankaŭ havis la amikinojn, bonajn amikinojn. Unu el ili estis tre sperta kaj ruza. Kiam Marina plendis pro drinkado de Jontek, tiu kompleza amikino konsilis al ŝi tiel:
– Metu jal li, jebria, jen januson ŭuzitan kondomon kaj liberigoc lin de la kamaradoj.
Marina miris sed faris tion unu nokte kiam Jontek revenis forte ebria.
Morgaŭe Jontek, ĉagrena, restas hejme plenan tagon. Marina zorgeme demandas lin:
– Kio ŭokazis Joncjo? Havac postebrian kapdoloron? Jiru jal kamaradoj, jekdrinku boteletkon!
– Nenien jirom! Mi jam ne havam kamaradojn! – respondis rezignacie Jontek.


– Ci drinkulo! La glaso superpleniĝis! La kadro el klipo "Pobudka ("Vekigo") de la ensemblo "Siklawa".