Ku rupapuro rw'ibirimwo

Proyecto de foro internético multilingüe sobre filosofía.

ca, kivuye

Ubutumwa 3

ururimi: Türkçe

Alexandrex (Kwerekana umwidondoro) 28 Nyandagaro 2018 19:44:41

Prilingva antaŭnoto: kvankam ĉi tiu anonco estas redaktata tute per la hispana lingvo, sia enhavo indikas klare ke oni rajtas, povas, eĉ devas, diskuti ĝin per iu ajn lingvo, jen artefarita, jen teritoria. Tamen, ĉar Lernu!, hodiaŭ, ne permesas ĉi tion klarigi eksplicite, elektinte ĉe la butono "Indiku, en kiu lingvo estos la diskuto.", mi elektis... la turkan lingvon. Ja tiu "absurdaĵo" klarigas sufiĉe ke, temante el estonta interneta multlingva forumo pri filozofio, nature oni rajtas tion diskuti ne nur per la turka, sed ankaŭ per Ido, la rusa, la hispana, la gvarania, la svahila, kaj tiel plu... kaj per Esperanto, evidente. Poste, ni povas (kaj devus) aldoni tradukaĵojn de ĉi tiu enkonduka mesaĝo al aliaj lingvoj.
Novaĵo: nun, mi ĵus tradukis la anoncon en Esperanton, kaj per Esperanto ĝi aperas en la venonta mesaĝo. Mia tradukaĵo ne estas laŭlitera; ĝi intencas esti kiom kaj kiel eble plej klara al la meza esperantonparolanto (esperantisto). Finfine, ĉi tiu estas forumo per, pro kaj pri Esperanto; do nepras ĉi tiu tradukaĵo.
Amike, el Aleksandro Ksavero Kasanovo Domingo, elektronika poŝto trigrupo @ yahoo . es (trigrupo arobo yahoo punkto es).

----------

Proyecto de foro internético multilingüe sobre filosofía.

Tengo en la cabeza, desde hace ya bastante tiempo, la idea de participar en un foro internético multilingüe sobre filosofía. He buscado mucho, y todo indica que no existen foros así; que, como mucho, hay foros en inglés que toleran alguna intervención o algún tema en lengua distinta al inglés, o que hay foros que permiten unos pocos idiomas. Por ejemplo un foro suizo con secciones en francés, alemán e italiano; o un foro iberoamericano de filosofía en castellano, portugués, catalán, sefardí, gallego, bable y lenguas semejantes (quizás en alguna ocasión el italiano o el francés, pero nunca el guaraní, el tagalo filipino o el vascuence, por ejemplo).
Así que lo mejor es que yo mismo cree un foro de este tipo.
No soy un auténtico programador, mas tampoco un neófito sin idea de cómo se hacen estas cosas; soy un usuario avanzado del ordenador y el mundo internético; y un políglota entusiasta.
Con estas premisas, aparte de vuestra posible adhesión ideológica, os pido en primerísimo lugar ayuda técnica para este proyecto, incluso si personamente no os interesa u os parece un gran desatino.
Ahora bien, cualquiera de vosotros que quiera ayudarme va a preguntar, de entrada, cuál será la estructura general de ese foro realmente multilingüe de filosofía.
Pues muy sencillo. No se tratará de un foro para yuxtaponer simplemente intervenciones y temas en distintos idiomas (un simple agregador de direcciones internéticas ya existentes serviría para esto, sin necesidad de un verdadero foro de discusión). Por el contrario, se tratará de un foro para que cualquier filósofo se exprese en la lengua que mejor domina, por pocos hablantes que tenga, con la razonable seguridad de que será entendido por los demás filósofos del foro.
Y no se hará con una sola lengua pivotal común de tipo territorial (o sea el inglés) ni con un grupito de lenguas así (por ejemplo, inglés, francés, castellano, árabe, chino, hindí, portugués y ruso). Porque la práctica ya ha demostrado que eso es económicamente inviable; acudir sistemáticamente a traductores pagados no permitirá un foro gratuito (y el carácter gratuito de la filosofía es intrínseco a su propia naturaleza) y confiar en que voluntarios sin remuneración lo harán de modo sistemático es iluso.
Se hará acudiendo a lenguas planificadas auxiliares de tipo clásico, como el esperanto o la interlingua, aunque no a jerigonzas internacionalmente opacas como el volapuque (Volapük) o el esata.
El esquema de trabajo, pues, será sencillo.
Cada filósofo que intervenga, a su elección, podrá expresarse en alguna de estas auxilenguas clásicas, denominadas euroclones o eurosímiles, en cuyo caso el mensaje no necesitará añadidos, o podrá hacerlo en una lengua territorial, en cuyo caso tendrá que acompañar su mensaje con la traducción íntegra a un euroclón o eurosímil (es lo mejor y más recomendable) o por lo menos con un resumen de su intervención en algún euroclón o eurosímil.
Veámoslo con un ejemplo concreto.
En el foro se crea el siguiente tema para debate: determinación de la población óptima para el paso sostenible a una sociedad comunista en el planeta.
Se apuntan de inmediato un checheno, un irlandés, un sudafricano bur (bóer), un gallego y un paraguayo. El checheno habla ruso, por supuesto, pero domina mejor el checheno; así que, según el espíritu de este foro, interviene en checheno, dando una traducción completa al esperanto. El irlandés interviene en gaélico (o sea, en irlandés) y añade una excelente traducción completa al inglés de todo lo que escribe, ya que el irlandés resulta muy oscuro internacionalmente, a lo cual añade un esbozo de resumen en esperanto, de objetable calidad. El sudafricano bur, que habla inglés mas domina mejor el africano, afrikaans, africánder o bur, se expresa en bur (una forma africana del holandés o neerlandés) y acompaña su mensaje con un resumen en interlingua. El gallego habla perfectamente esperanto, así que escribe directamente en esperanto. Y el paraguayo, que habla el castellano casi tan bien como el guaraní, usa predominantemente el guaraní, pero con incisos en castellano; y, como no domina por el momento ningún eurosímil, traduce él mismo al castellano lo que redacta en guaraní, pidiendo a los demás miembros del foro que lo ayuden a dar inteligibilidad a su mensaje. Eso es recogido por el gallego, que traduce íntegramente sus mensajes del castellano al icuso (también ortografiado como ikuso) o al esperanto. Y, asimismo, el gallego pule los infumables resúmenes en mal esperanto hechos por el irlandés.
Por tanto, los cinco participantes se entienden pivotando con esperanto, icuso e interlingua, tres eurosímiles fáciles de usar, muy transparentes y parecidos entre sí. Y, en general, sus mensajes serán entendidos por los otros miembros del foro que quieran leerlos o incluso ponerse a participar, usando mecanismos similares.
La idea es que cada filósofo, pues, podrá participar en la lengua que mejor domine, sin restricciones sicológicas, sociales o económicas. Y siendo entendido por sus colegas.

Alexandrex (Kwerekana umwidondoro) 29 Nyandagaro 2018 18:31:01

Projekto de interneta multlingva forumo pri filozofio.

Mi cerbumas, jam antaŭlonge, la ideon de partopreni en interneta multlingva forumo pri filozofio. Mi serĉis multe, kaj ĉio montras ke ne ekzistas forumoj tiaj; ke, maksimume, oni havas forumojn per la angla lingvo kiuj toleras iun intervenon aŭ iun temon per lingvo malsama ol la angla, aŭ ke oni havas forumojn kiuj permesas kelkajn malmultajn lingvojn. Ekzemple, svisan forumon kun sekcioj en la franca, la germana kaj la itala; aŭ iberamerikan forumon pri filozofio en la kastila (hispana), la portugala, la kataluna, la sefardia, la galega, la babla (astura) kaj similaj lingvoj (eble foje la itala aŭ la franca, sed neniam la gŭarania jen gvarania, la tagala filipina aŭ la eŭska, ekzemple).
Do, tio plejbona estas ke mi mem kreu forumon laŭ tiu skemo.
Mi ne estas aŭtentika softvara programisto, sed malankaŭ freŝbakitulo kiu eĉ ne scias kiel starti en ĉi tiaj aferoj; mi estas avancita uzanto de komputero kaj la interneta mondo; kaj entuziasma poligloto.
Kun ĉi tiuj premisoj, krom via ebla ideologia adeptado, mi petas al vi, unesmege, teĥnikan helpon por ĉi tiu projekto, eĉ se ĝi persone ne interesas vin aŭ ĝi ŝajnas al vi kiel granda malsaĝaĵo.
Nu: ĉiu el vi kiu volus helpi min, demandos enkonduke, ĉu kiu estos la ĝenerala strukturo de tiu forumo reale multilingva pri filozofio.
Ja do, tiu strukturo estos tre simpla. Ĝi ne estos forumo por nur apudigi intervenojn kaj temojn per pluraj idiomoj (simpla kunigilo da internetaj adresoj, jam ekzistantaj, por tio sufiĉus, ne bezononte veran diskutoforumon). Male, ĝi estos forumo por ke ĉiu filozofo ajn esprimu sin per la lingvo plejbone mastrita de tiu, malgraŭ ke tiu lingvo havus tre malmultajn parolantojn, kun la pravigebla sekureco de ke tiu filozofo estos komprenata de la aliaj filozofoj ĉe la forumo.
Kaj ĉi tion oni ne faros per unusola komuna pivota lingvo teritoria (tio estas, la angla) nek kun grupeto da tiaj lingvoj (ekzemple: angla, franca, kastila, araba, ĉina, hindia, portugala kaj rusa). Ĉar la praktiko jam havas demonstrita ke tio estas ekonomike nealirebla; lui sisteme pagatajn tradukistojn ne permesos senkostan forumon (kaj ja la senkosta trajto de la filozofio estas intrinseka al la naturo de la filozofio mem) kaj esperi ke senpagaj volontuloj tion faros sisteme, estas vana iluzio.
Tion oni faros pretigante planitajn helpantajn lingvojn de klasika tipo, kiel Esperanto, Ido, Ikuso aŭ Interlingŭao (Interlingua), kvankam ne ĵargonaĉojn internacie opakaj, kiel estas Volapuko (Volapük) aŭ Esatao (Esata).
La skemo de laboro, do, estos simpla.
Ĉiu partoprenanta filozofo, laŭ sia elekto, rajtos esprimi sin per iu ajn el ĉi tiuj klasikaj helpoplanlingvoj, nome eŭroklonojeŭrosimiloj, kies uzado ne bezonos komplementojn ĉe la mesaĝo. Alternative, tiu filozofo povos paroli aŭ skribi iun teritorian lingvon ajn, nun nepre aldonante jen kompletan tradukaĵon al iu eŭroklonoeŭrosimilo (plej bone kaj rekomendite) jen almenaŭ resumon de sia interveno per iu eŭroklono aŭ eŭrosimilo.
Tion ni vidu per konkreta ekzemplo.
Ĉe la forumo oni kreas la sekvan debatotemon: fiksigo de la plej bona (optima) popolkvanto por la eltenebla paŝo al komunista socio en la planedo.
Tuj aliĝas ĉeĉenano, irlandano, sudafrikano bura (afrikansa), galegano kaj paragŭajano (paragvajano). La ĉeĉenano parolas la rusan, nature, sed ĝi mastras pli bone la ĉeĉenan; do, laŭ la sinteno de ĉi tiu foro, ĝi mesaĝas per la ĉeĉena, aldonante kompletan tradukon al Esperanto. La irlandano partoprenas per la gaela lingvo (tio estas, per la nacia irlanda lingvo) kaj ĝi aldonas altokvalitan kompletan tradukon al la angla de ĉio skribita de si, ĉar la irlanda lingvo estas tre obskura internacie, kaj fine ĝi aldonas resuman skizon per Esperanto, kun dubinda lingva kvalito. La bura sudafrikano, kiu parolas la anglan sed mastras pli bone la afrikansan, afrikanderan aŭ buran, esprimas sin per la afrikansa (kiu estas kreola afrika formo de la nederlanda aŭ holanda lingvo) kaj akompanas sian mesaĝon kun resumo per Interlingŭao. La galegano parolas perfekte Esperanto, do ĝi skribas rekte per Esperanto. Kaj la paragŭajano, kiu parolas la kastilan (hispanan) preskaŭ tiom bone kiom la gŭaranian, uzas precipe la gŭaranian, sed kun ekesprimaĵetojn aŭ okazaj malgrandaj esprimaĵoj per la kastila; kaj, donite ke ĝi mastras provizore neniun eŭrosimilon, ĉion redaktata de si per la gŭarania tradukas ĝi mem komplete en la kastilan lingvon, petante al la aliaj forumanoj ke ili helpu ĝin por komprenigi ĉi tiun mesaĝon originale per la gŭarania. Aŭskultinte tion, la galegano tradukas komplete la tekstojn de la paragŭajano, ekde la kastila lingvo en Ikuson aŭ en Esperanton. Kaj, ankaŭ, la galegano poluras la nedigesteblajn resumojn en malbona Esperanto faritaj per la irlandano.
Sekve, la kvin partoprenantoj komprenas sin reciproke pivotante per Esperanto, Ikuso kaj Interlingŭao, tri eŭrosimiloj facile uzeblaj, tre transparentaj (travideblaj) kaj tre similaj reciproke. Kaj, ĝenerale, iliaj mesaĝoj estos komprenataj de la aliaj forumanoj, se la aliaj forumanoj deziras tiujn mesaĝojn legi; eĉ, la aliaj forumanoj facile partoprenos volonte en la debato, se ili uzos similajn meĥanismojn..
La ideo, nu, estas ke ĉiu filozofo povos partopreni per la lingvo plejbone mastrata de si, sen psikologiaj, socialaj aŭ ekonomikaj restriktaĵoj. Kaj tiu estos komprenota de siaj kolegoj.
Amike, el Aleksandro Ksavero Kasanovo Domingo, elektronika poŝto trigrupo @ yahoo . es (trigrupo arobo yahoo punkto es).

Alexandrex (Kwerekana umwidondoro) 1 Nyakanga 2018 17:46:27

Saluton al vi ĉiuj.
En mia antaŭa mesaĝo de ĉi tiu fadeno, vi povas legi per Esperanto mian proponon pro interneta lingva forumo pri filozofio. Ĉu per Esperanto, ĉu per la turka lingvo, ĉu per la hispana lingvo, ĉu per iu ajn lingvo, vi povas kaj rajtas diskuti la aferon. Kaj ja mi petas el vi viajn juĝojn, opiniojn, konkludojn, konsilojn, klarigojn, alternativojn, kaj tiel plu.
Mi pensas ke mia propono estas sufiĉe klara. Tamen, eble aperos demando: ĉu tiu nova forumo estus por entuziasmuloj de la helpoplanlingvoj... aŭ por ke ĉiu partoprenanto povus reale (ne hipokrite sub la kaŝita regulo de preskaŭ ĉio per la angla) esprimi sin per sia denaska lingvo, aŭ per la lingvo plej dezirata de si?
Mia sincera respondo estas ke la forumo estus precipe por la dua situacio: por ke ĉiu partoprenanto povus reale (ne hipokrite sub la kaŝita regulo de preskaŭ ĉio per la angla) esprimi sin per sia denaska lingvo, aŭ per la lingvo plej dezirata de si. Kaj, rilate al la entuziasmuloj de la helpoplanlingvoj... nu, ili povus ja partopreni kaj ili profitus la novan forumon, jes... sed tiu forumo ne estus precize por ili. Kial? Ĉar la forumo ekzistus, fundamente, por profiti la helpoplanlingvojn (praktike: nur la helpoplanlingvojn similaj al Esperanto, jen la eŭroklonojn aŭ eŭrosimilojn) kiel efikajn komunikilojn. La entuziasmuloj de la helpoplanlingvoj, ofte, deziras uzi tiujn lingvojn kiel ludilojn anstataŭ komunikiloj. Tipa ekzemplo estas la senĉesa ekapero de helpoplanlingvoj kun nova alfabeto inventita el la vakuo (do, kiu bezonas novan tiparon por ĉiu litero, parolo aŭ frazo) kaj kun apriora vortaro komplete opaka internacie. Tiu, evidente, ne volas komuniki ion per sia planlingvo... sed ludi kun ĝi.
Mi diros, do, ke la nova forumo estus bonega, ne por la entuziasmuloj de la helpoplanlingvoj, sed por la forumanoj sobre, objektive kaj forte interesataj pro la kapablo komunikativa internacia de la helpoplanlingvoj. Kaj, nature, ankaŭ por ĉiu homo kiuj deziras uzi sian denaskan teritorian lingvon, aŭ la teritorian lingvon preferita de si, eĉ se ne denaska por si.
Do la esperata publiko de ĉi tiu forumo estas jam tre klara, ĉu ne?
Amike, el Aleksandro Ksavero Kasanovo Domingo, elektronika poŝto trigrupo @ yahoo . es (trigrupo arobo yahoo punkto es).

Subira ku ntango