When do you use ĉi tiu instead of ĉi (noun)?
von tsakuarkbicycle, 14. November 2018
Beiträge: 4
Sprache: English
tsakuarkbicycle (Profil anzeigen) 14. November 2018 15:24:44
Dankon por la helpo.
sergejm (Profil anzeigen) 14. November 2018 18:35:02
Ĉi jaro = ĉi tiu jaro (noun) = this year (as object), you can put it in plural:
Ĉi jaroj = ĉi tiuj jaroj = these years
sudanglo (Profil anzeigen) 15. November 2018 12:54:07
Estas kelkaj ekzemploj de ĉi- kun substantivo sed nur en modernaj tekstoj kaj persone mi trovas tiun uzon fremda. Mi ĉiam preferus diri ĉi tiun jaron ... anstataŭ ĉi-jaron.
Oh, just noticed that you asked your question in English. Sed espereble mia respondo estas komprenebla.
Metsis (Profil anzeigen) 16. November 2018 08:34:40
E-o has a two-distance system* with a primitive adverb (primitiva adverbo) ĉi denoting proximity ("this", "near me" in contrast to being somewhere else). There is no adverb for distancy. The adverb can be combined only with the ti-correlatives (la ti-tabelvortoj): ĉi tio. ĉi tiu, ĉi tia, ĉi ties, ĉi tie, ĉi tiel, ĉi tiom, ĉi tial and ĉi tiam – plus plural and accusative forms where applicable. Note, ĉi should be written separately and without a hyphen, but it can be written after the main word (if you prefer such French/Spanish influenced order): ĉi tio or tio ĉi but not *ĉi-tio* nor *tio-ĉi*.
There are two correlative combinations, that can be written together with a hyphen: ĉi tiu → ĉi-, ĉi tio → ĉi-. As Sudanglo pointed out these are mostly used in adverbs: ĉi tiu jare → ĉi-jare, ĉi tiu nokte → ĉi-nokte, ĉi tio kune → ĉi-kune.
The primitive adverb ĉi should not to be confused with the correlatives: ĉio, ĉio, ĉia etc. These correlatives cannot be split nor abbreviated, but sometimes they are combined into adverbs without a hyphen: ĉiu matene → ĉiumatene. Thus
- ĉi-matene : this morning
- ĉiumatene : every morning
*: This two-distance system confuses me sometimes, because my native language has a three-distance system, that goes through all "correclatives":
- at me, the speaker : ĉi tie
- at you, the listener : tie
- at them, somewhere else : ??
- my, the speaker's way : ĉi tiel
- your, the listener's way : tiel
- someone else's way : ??