Späť na obsah

When do you use ĉi tiu instead of ĉi (noun)?

od tsakuarkbicycle, 14. novembra 2018

Príspevky: 4

Jazyk: English

tsakuarkbicycle (Zobraziť profil) 14. novembra 2018 15:24:44

So, you'd say ĉi-jaro (this year) as opposed to tiu ĉi jaro. However, where do you draw the line between using tiu ĉi as opposed to just ĉi?

Dankon por la helpo.

sergejm (Zobraziť profil) 14. novembra 2018 18:35:02

Ĉi-jare (adverb) = this year (to indicate time when it happens)
Ĉi jaro = ĉi tiu jaro (noun) = this year (as object), you can put it in plural:
Ĉi jaroj = ĉi tiuj jaroj = these years

sudanglo (Zobraziť profil) 15. novembra 2018 12:54:07

Esploro de la Tekstaro montras ke la plej ofta uzo de ĉi- estas por formi adverbon (ekz. ĉi-nokte, ĉi-foje ktp), foje por formi adjektivon (ekz. ĉi-jara).

Estas kelkaj ekzemploj de ĉi- kun substantivo sed nur en modernaj tekstoj kaj persone mi trovas tiun uzon fremda. Mi ĉiam preferus diri ĉi tiun jaron ... anstataŭ ĉi-jaron.

Oh, just noticed that you asked your question in English. Sed espereble mia respondo estas komprenebla.

Metsis (Zobraziť profil) 16. novembra 2018 8:34:40

tsakuarkbicycle,

E-o has a two-distance system* with a primitive adverb (primitiva adverbo) ĉi denoting proximity ("this", "near me" in contrast to being somewhere else). There is no adverb for distancy. The adverb can be combined only with the ti-correlatives (la ti-tabelvortoj): ĉi tio. ĉi tiu, ĉi tia, ĉi ties, ĉi tie, ĉi tiel, ĉi tiom, ĉi tial and ĉi tiam – plus plural and accusative forms where applicable. Note, ĉi should be written separately and without a hyphen, but it can be written after the main word (if you prefer such French/Spanish influenced order): ĉi tio or tio ĉi but not *ĉi-tio* nor *tio-ĉi*.

There are two correlative combinations, that can be written together with a hyphen: ĉi tiuĉi-, ĉi tioĉi-. As Sudanglo pointed out these are mostly used in adverbs: ĉi tiu jareĉi-jare, ĉi tiu nokteĉi-nokte, ĉi tio kuneĉi-kune.

The primitive adverb ĉi should not to be confused with the correlatives: ĉio, ĉio, ĉia etc. These correlatives cannot be split nor abbreviated, but sometimes they are combined into adverbs without a hyphen: ĉiu mateneĉiumatene. Thus
  • ĉi-matene : this morning
  • ĉiumatene : every morning
A problem is, that sometimes people use hyphen when it shouldn't be used and leave it out when it should be used.

*: This two-distance system confuses me sometimes, because my native language has a three-distance system, that goes through all "correclatives":
  • at me, the speaker : ĉi tie
  • at you, the listener : tie
  • at them, somewhere else : ??
or
  • my, the speaker's way : ĉi tiel
  • your, the listener's way : tiel
  • someone else's way : ??
Edited 2018-11-28: corrected hyphen in ĉi-matene.

Nahor