Ku rupapuro rw'ibirimwo

Realeco or realajo or realo or vero

ca, kivuye

Ubutumwa 4

ururimi: English

sendirijaga (Kwerekana umwidondoro) 18 Nzero 2022 21:41:41

What is the difference between these words for "reality"?

nornen (Kwerekana umwidondoro) 19 Nzero 2022 00:23:17

Realeco is the quality of being real.
Realaĵo is a concrete thing that is real.
Realo is that which is real; everything that is real.
Vero is truth.

Hence, the realo consists of relaĵoj which have realecon. In the same way the vero consists of veraĵoj which have verecon.

If we go any further, we will end up with Heidegger and ontology. "La ekzisto estas la eliro de la estanto el la esto." Let's not open this can of worms. ridulo.gif

Metsis (Kwerekana umwidondoro) 19 Nzero 2022 07:55:10

To add to what Nornen said let us have some examples. All translations are mine, so pardon my French, eh English.

realo

"Ah Sinjoro," respondis ĝi, "tio nur ŝajnas, sed la realo estas tute alia." (KB) : "Eh, mister", it answered, "it only looks so, but the reality is quite different."

…sed certe ne forestis fantaziaĵoj sen kia ajn bazo en la realo. (IL) : …but certainly there was no lack of fantasies without any connection to the reality.

La realo tute diferencis. (CP) : The reality was completely different.

realaĵo

la krudaj realaĵoj de la vivo en grandegaj urboj (P) : the harsh realities of life in big cities

Tio ne estas plu plano, sed realaĵo… (KB) : That is no longer a plan but a reality.

La spektaklo ĉesis simili realaĵon kaj ŝanĝis sin kvazaŭ en orgion de sango… (LZ) : The spectacle stopped to simulate reality and changed to be almost an orgy of blood…

realeco

kredi je la realeco de la videbla mondo (P) : to believe in the reality of the visible world

Fabelo kaj realeco estas tre proksimaj unu de la alia, sed la fabelo… (Z) : Story and reality are very close to each other, but a story…

Estis kvazaŭ mi vekiĝis el terursonĝo, kaj la spertoj de la antaŭa tago jam komencis paliĝi ĝis nerealeco. (AL) : It was as if I had woken from a nightmare and the experiences of the past day were already beginning to fade away from reality.

Sources

CP : Claude Piron via Tekstaro
KB : Kabe via Tekstaro
LZ : Lidja Zamenhof via Tekstaro
IL : IVO Lapenna via Tekstaro
P : PIV 2020
Z : Ludvig Zamenhof via Tekstaro
AL : Anna Löwenstein via Tekstaro

PS. I hope I did not open any can of worms.

sendirijaga (Kwerekana umwidondoro) 26 Nzero 2022 07:14:20

Thank you. Very helpful. I am using the word in a special way to reflect a reality that is at the foundation of all things. Realeco seems best, but I was using realo.

Subira ku ntango