Ku rupapuro rw'ibirimwo

Kio povas transformi KAJn ANKAUX, KROM aux KUN?

ca, kivuye

Ubutumwa 6

ururimi: Esperanto

amigueo (Kwerekana umwidondoro) 25 Ruheshi 2022 21:00:57

(Ne por komencantoj)

Mi ne interesuxas vortkategoriojn, sed cxefe transformojn inter vortoj.

Ekze,
Kio povas transformi KAJn ANKAUX, KROM aux KUN? Mi jam parolis pri transformo inter SEN kaj NE (dauxrigote).

En la familio de KAJ estas ankaux/kaj/krome KUN.
1.
se
KROME = ANKAUX?
kaj
ANKAUXE = KROM?
kaj
KAJ = ANKAUX
den
KAJE = KROM?

2.
en la euxska
kanti kaj = pro kanti.
mi intencas postvorton KAJ = ??

se
antauxvorto KAJ = ANKAUX
den
postvorto KAJ = KROM?

"mi ludas kaj gitaron" okej.
"mi ludas gitaron kaj" = "mi ludas ne nur gitaron"

mi komprenas ke
dubraka KAJ igxas unubrakaj ANKAUX kaj KROM kaj?

Al mi estas kapturniga
KROM kiu estas ALDONA laj APARTA.

Sed eble plej sxoka estas KAJ. Tre multsignifa.

StefKo (Kwerekana umwidondoro) 26 Ruheshi 2022 07:49:59

kaj. Konjunkcio signifanta plie, aldone kaj uzata por ligi du samfunkciajn sintaksajn unuojn, t.e.: du vortojn, du propoziciojn, du frazojn.

ankaŭ. Partikulo, signifanta plie, krome, tiel same kaj uzata:
1) sole,
2) kiel dua elemento de duopa ligilo.
Regule ankaŭ estas metata senpere antaŭ la vorto, kiun oni volas emfazi; nur ĉe la personpronomoj iufoje metas ĝin poste
Kio rezultas el tio? Ankaŭ uzata sole povas (ne devas) signifi la samon. Ni prenu ekzemplon el PIV:

Neniu devas tion scii, mia frato ANKAŬ ne!

Ĉu en tiu ĉi frazo ni povas anstataŭigi ankaŭ per kaj? Ni faru tion.

Neniu devas tion scii, mia frato KAJ ne!

Ĝi estas sensenca, sed tiel ni povas:

Neniu KAJ mia frato devas tion scii!

Sed la lasta frazo estis tre rekonstruita. Kion mi faris? NENIU kaj KAJ mi farigis samfunkciajn sintaksajn unuojn.

amigueo (Kwerekana umwidondoro) 26 Ruheshi 2022 10:40:06

StefKo:

Neniu devas tion scii, mia frato ANKAŬ ne!

Ĉu en tiu ĉi frazo ni povas anstataŭigi ankaŭ per kaj? Ni faru tion.

Neniu devas tion scii, mia frato KAJ ne!

Ĝi estas sensenca, sed tiel ni povas:

Neniu KAJ mia frato devas tion scii! .
KAJ kaj ANKAUX estas adiciaj.
1. Se NENIU inkludas MIA FRATO.
den "Neniu inkluzive de mia frato ne devas tion scii" aux "Neniu AUXN/,ECX mia frato ne devas tion scii".
Kompreneble, "Neniu ne devas tion scii, inkluzive de mia frato" aux "Neniu ne devas tion scii, AUXN/ECX/ANKAUX mia frato".
2. Se "neniu el ili" ne inkludas "mia frato".
Den "Neniu KAJ (ANKAUX/ECX) mia frato ne devas tion scii" aux "Neniu [el ili] ne devas tion scii, KAJ ECX aux KAJ ANKAUX mia frato."

Pardonu, mi dubas inter ANKAUX inkluziva kaj adicia!

Mia uzo de ANKAUX estas malsama al tiu de StefKo. Ambaux validas.

amigueo (Kwerekana umwidondoro) 26 Ruheshi 2022 11:14:48

en frazo
"Neniu* devas tion scii, mia frato KAJ NE aux NEK aux ANKAUX NE".
"Neniu devas tion scii, KAJ mia frato NE aux mia frato NEK aux ANKAUX mia frato NE".

*neniu. Estas miskompreno aux ambiguo cxe "neniu devas scii" ("cxiu devas ne scii" vs "cxiu ne devas scii"). Vidu na* alia temfadeno.

*na. Korekti frazon kiam oni forgesis -n skribe pragmatike plifacilas per na ol -n. Vidu na alia temfadeno.

"Cxiu devas tion ne scii, mia frato KAJ"
KAJ estas postvorta! Simile al latina -QUE. Do:
"Neniu devas tion scii, miakve frato (ne)!"
aux
"Neniu devas tion scii, NEK mia frato!"
"Neniu devas tion scii, mia frato NEK/ANKAUX!"

...mia frato EKAJ.

StefKo (Kwerekana umwidondoro) 26 Ruheshi 2022 16:51:02

KOMENCANTOJ, NE LEGU TIUJN ĈI DELIRAĴOJN! TIO ESTAS PARAESPERANTO.

Altebrilas (Kwerekana umwidondoro) 27 Ruheshi 2022 13:59:55

Al ili mi konsilas pli klarajn esprimojn:

Neniu sciu tion, escepte mia frato = nur mia frato sciu tion

Neniu sciu tion, ecx ne mia frato (kvankam sxajne ne gravas)

Neniu sciu tion, cxefe ne mia frato (tio nepre ne okazus!)

Subira ku ntango