Kwa maudhui
Kujibu

Malido havas kion sencon?

ya konesperantidoj, 19 Aprili 2023

Ujumbe: 7

Lugha: Esperanto

konesperantidoj (Wasifu wa mtumiaji) 19 Aprili 2023 12:57:48 asubuhi

Mi vidis malid' en tiu angla afiŝo en redito: www.reddit.com/r/Esperanto/comments/85byzc/gender_reform_in_esperanto/e2yhldq/?context=3

/u/Oshojabe:Only around 30 words in Esperanto default to a specific gender (there are even some in that group that default female.) All the rest are neuter, and can be modified by -in and vir- (for animals), or vira/malina (for people). Even without new new neuter roots, you can come up with neuter equivalents of words using Esperanto's word creation system:

Patro, patrino - generinto, malido
Filo, filino - ido
Edzo, edzino - geedziĝinto
Frato, fratino - samgepatrido
Tiu vorto ne videbla en vortaroj retaj vizitataj de mi.

amigueo (Wasifu wa mtumiaji) 20 Aprili 2023 12:01:11 alasiri

Frato = Kunfilo

Pli koncize.

Per tiu sistemo,
aperas strangaj sed utilaj vortoj:
kunatro (mia kunatro: el padre o madre de mi hijo o hija).
En hispana kaj franca la koncepto "kunatro" aperas kiel "coparente", "coparentalidad"

konesperantidoj (Wasifu wa mtumiaji) 21 Aprili 2023 2:44:16 asubuhi

Mi demandis pri malido; ne ĉi aliaj vortoj.

amigueo (Wasifu wa mtumiaji) 21 Aprili 2023 9:35:00 asubuhi

Malido.
Pri IDO. Estas duobla signifo:
1. Filo.
2. Neplenkreskulo, bebo, infano, adoleskato.

Do, malido havus almenaux 2 signifojn:
1. Atro.
2. Adoltulo.

En praa epoko kiam preskaux cxiuj adoltuloj estis atroj aux malfiloj, tiu koincido havis sencon.
Nuntempe la plejmulto da uzantoj de Eo vivas en landoj kie la averagxa agxo de ekmalfilo estas 40jara, kaj nek inoj nek malinoj difinas sin per malfileco.

amigueo (Wasifu wa mtumiaji) 21 Aprili 2023 10:40:05 asubuhi

Se "ido" agas sub (ne)markita strukturo la signifo de "ido" dependas de konteksto.

Kaj do nenecesas adolt-afikso (ekz UD).
Se "ido" rilatas al tipo de besto,
tiam IDO = malplenkreskulo.
" katido, homido.
Se IDO rilatas al konkreta ulo besto,
tiam IDO = filo.
" ido de mia hundo.
" ido de Petro.

Filo =/= Malplenkrekulo. Ne cxiam.
" mia ido estas 50jaragxa kaj sukcesa ekonomiisto.

Cxikaze UD utilus: filudo (adolta filo; nuanco estas klopodo ne hontigi lafilon).

Se (ne)markiteco ne aplikigxas, adolt-afikso necesas.
" mia filo udas, ri jam ne dependas el mi.
" inter homudo kaj homido ne rajtas seksumo (ecx se tiu homudo ne estas atro de tiu homido).

Problemo aux dilemo pri (ne)akceptindo de (ne)markiteco cxe seksa afikso IN/icx aperas analoge cxe afikso ID/ud.

amigueo (Wasifu wa mtumiaji) 21 Aprili 2023 5:57:53 alasiri

Kompreneble, kaj iĉ kaj ud estas afiksoj nenecesaj ĉar ni havas MAL- (malino, malido).

Sed kiel utiligi tiujn longajn vortojn?
" mia malidmalino ne respondas kiam mi insiste telefonas hin (malidhi = ĉikaze malfil-malino aŭ, en hontinda praesperanto, patro).
(Ĉu la persono "mi" de la antaŭa ekzemplo estas ido (malplenkreskulo aŭ filo aŭ ambaŭ)?

Ĉu konvenas ke MAL- agu rekte sur sufikson?
malpurigi aŭ purmaligi? Ĉu ili samas?

" mia adoltulo nomiĝas Roberto.
" ni ne punas ofte nian malplenkreskulon.

(laŭ la logiko ĉisupera pri ID kaj MALID, ambaŭ ekzemploj estas plene kompreneblaj, iomete stilemaj)

amigueo (Wasifu wa mtumiaji) 3 Mei 2023 6:44:18 alasiri

Ujumbe umefichwa.

Kurudi juu