Al la enhavo
Respondi

Laburdurak (euskara) Kiel skribe mallongigi la helpajn verbojn?.

de amigueo, 2023-oktobro-11

Mesaĝoj: 6

Lingvo: Esperanto

amigueo (Montri la profilon) 2023-oktobro-11 12:31:12

Euskara.

https://eu.m.wikipedia.org/wiki/Aditz_laguntzaile

https://images.app.goo.gl/3BCZ1Gm5DPPCsi9Q6

Kiel skribe mallongigi la helpajn verbojn?
1. NOR.
2. NOR-NORI.
3. NOR-NORK.
4. NOR-NORI-NORK.

amigueo (Montri la profilon) 2023-oktobro-12 20:01:32

La perifrastaj verboj konstas el la kompakta verbo (gramatika enhavo) kaj la ĉefverbo (leksika). Ekzemple, ĉe la perifrastaj verboj "etorri da" kaj "esan du", da kaj du estas kompaktaj verboj kaj izan kaj edun estas helpverboj, respektive. La ĉefverboj estas etorri kaj esan. En la unuigita eŭska, euskara batua, estas kvar helpverboj: izan, *edin, *edun kaj *ezan. Tiuj asteriskaj estas hipotezaj verboj.

amigueo (Montri la profilon) 2023-oktobro-13 17:04:43

Mi jam trovis komencon de respondo: estas formoj impone longaj kaj malofte uzataj.
Ĉu malaperis tiuj dirmanieroj? Oni preferas aliajn rimedojn.
La rezulto ne estas pli mallonga sed pli facila por la modernaj parolantoj.
Ekz: "eman geniezazkizueketen" (ni povus doni ilin al vi pluraj). Fakte, oni uzas "eman ahalko genizkizuen".
"eman genizkizuen" (ni donis ilin al vi pluraj).
"eman genizun" (ni donis ĝin al vi unu).

amigueo (Montri la profilon) 2023-oktobro-13 17:08:38

Kiam mi proponis ĉi temfadenon mi pensis pri simplaj mallongigoj. Sed la afero tuŝas ŝanĝon de prefero rilate al la tolerinda vortlongeco/kompakto. En moderna unuigita eŭska, gramatikverbo de 7 silaboj estas tro longa aŭ tro kompakta. (Mi malpravigas min, pli sube).

Mi komprenas konvenon paroli fulmrapide, por pasigi vortojn kiel "geniezazkizueketen"

amigueo (Montri la profilon) 2023-oktobro-15 10:33:06

Pliaj detaloj.
Tendenco estas forlasi pov- kaj dub- vocxojn (potenciala kaj subjunktiva) kaj pli ofte uzi indikativon kaj nomigon.

Ecx imperativo (ordon-vocxo) kiu estas bazo por potencialo kaj subjunktivo suferas forgesemon. Rekte "infinitivo" (pli precize, pasiva participo) anstatauxas imperativan vocxon (ekz "etor zaitez!" igxas "etorri!", venu!). Berri etorria: nov-veninta.

Ekz: ¿?

amigueo (Montri la profilon) 2023-oktobro-15 10:47:32

"etor zaitez!" --> to zq.
Maljen mia ideo kiam mi proponis la temon mallongigoj.
Sed la interesatoj preferas la temon "simpligo gramatikverbojn" al "mallongigo gramatikverbojn".
(Mi ne pridiskutas private kun Malamigeo).

Reen al la supro