Повідомлення: 1
Мова: Esperanto
amigueo (Переглянути профіль) 1 лютого 2025 р. 09:54:47
NePorKomencantoj.
○
"Maltiom".
Cxu ekzistas tiu vorto?
Kasteto aux puzlo estas vorto MALTIOM.
" Havante maltioman monon, ili meritas monhelpon.
" Ri estas maltiom agxa ol ties amiko, tamen ri parolas kiel ministro.
" Sxi maltiom studas, malke sukcesas cxiun ekzamenon. Tre inteligenta.
Eble al MALTIOM necesas difino!
(MALKE, laux cxi-supera ekzemplo, estas plia puzlo).
○
MEZTIOM.
Se TIOM signifus OM TIU KVANTO,
seux MALTIOM ne estus senca.
Tiom = Tiom multe
kun biaso.
Do, MALTIUM = tiom malmulte.
Kaj MEZTIOM = OM TIU KVANTO.
Sen biaso.
Cxu vi bezonas kilo' petrojn?
Ekzakte, meztiom' petrojn.
○ cxtiom
" Petro, malsxajne, cxo tiom jaras ol sia frato.
Cxo tiom = Ne mal tiom
○
Mo tial = Kun tiu efiko.
Mopro = Efike de.
" Prezoj plialtigxas. Motial oni elektis nunan prezidenton.
○
Kompreneble, estas alternativoj al
"La auxtoro ¡Kiom promesas!, (sed) ¡Malkiom liveras!"
(Certe, skribata Esperanto mallerte esprimas tion kion parolata Esperanto facile kaj elegante esprimas. Tial uzo de eksternorma "¡").
○
Pledo favor MALTIOM kaj MALKIOM, per ekzemploj inventitaj:
• Li tiom elaboris teoriajn strategiojn, tamen maltiom sukcesis kiam temis pri konkretaj decidoj – kaj se vi scius, malkiom da reala sperto subtenis liajn memproklamitajn kapablojn, vi ne surpriziĝus.
• Ni tiom fidas je la neŭtraleco de algoritmoj, tamen maltiom konsideras la fakton, ke ili reproduktas la antaŭjuĝojn de siaj kreintoj – kaj se oni vere analizus, malkiom da vere sendependaj decidoj AI fakte faras.
• Oni tiom rakontas pri la grandegaj ebloj de teknologia revolucio, tamen maltiom pripensas ĝiajn neintencitajn konsekvencojn – kaj des pli ĝene, malkiom necesas por ke ŝajne utila inventaĵo fariĝu ilo por subpremado.
• Li tiom esperis esti memorata kiel pioniro, tamen maltiom li sukcesis eviti la sorton de forgesitoj – kaj se vi demandus la historian juĝon, malkiom da veraj influoj li lasis sur la estonteco.
• Ni tiom avidas progreson, tamen maltiom atentas la etikan koston de nia teknologia soifo – kaj se nur ni haltus por demandi nin, malkiom necesas por ke novigo iĝu minaco.
• La estroj tiom postulis sindediĉon, tamen maltiom kompensis la penadon – kaj se vi kalkulus, malkiom da reala profito la laboristoj ĝuis kompare kun la promesoj.
• La novaĵoj tiom emfazis la miraklajn sukcesojn de la teknologia firmao, tamen maltiom diskutis la sociajn kostojn – kaj plej alarmige, malkiom da homoj rimarkis la manipulan nuancon de la diskurso.
• Li tiom revis pri gloro, tamen maltiom pretis labori por ĝi – kaj irone, malkiom li komprenis, ke vero kaj propagando ne ĉiam koincidas.
• La inteligenteco de AI tiom impresas pro sia rapideco, tamen maltiom reflektas realan penskapablon – kaj se ni estus pli skeptikaj, malkiom da mistero restus ĉirkaŭ ĝia funkciado.
• Oni tiom emfazas la miraklojn de cifereca epoko, tamen maltiom pripensas, ĉu ni efektive gajnas pli da libereco ol ni perdas – kaj rigardante la situacion de distanco, malkiom da aŭtonomeco restas al la individua homo.
○
Mi dubas inter MALTIOM kaj TIMALOM,
inter ALITIU kaj TIALIU.
○
Korelativa fantazio.
Novaj "prepozicioj": jxe, jxal, jxel, jxam, jxes ktp.
--Cxi domo Kiom(jx)es estas? --Es tri aux tries.
--Kiomam mi vin avertis? --Triam aux am tri (okazoj).
--Kiomjxel la instruisto klarigis la lecionon? --Plurjxel, pliolkvarjxel. Jxel plur, jxel pli ol kvar.
--Kiomjxal vi vizitis hin? --Nur unujxal, pro amo.
--kiomjxaj rezultoj aperis? --Kvinjxaj.
--Kiomjxen vojagxis vi cxi jare? --Kvarjxen, jxen kvar.
--Kiomjxelm estas blanka la negxo? --Dudekjxelm por skimoj.
--Kiomjxua estas vi? --Multjxua, plijxua ol vi. (Mult-identeco).
--Kiomjxel? --Cxijxel (cxiumaniere) kaj cxajxel (cximaniere). Jxel cxi, jxel cxa.
○
La alternativoj estas tiuj de vi prezentitaj.
Tamen, ili estas longaj kaj ¿belaj?
Aldonaj alternativoj:
Mallasto.
Unuao. Tiu opcio sugestas: "unuaa ekzamenfininto aux pli koncize: "unua' fininto".
Unuesmo (ido-a afikso ESM).
Unujemo (franca afikso JEM).
Unuesimo (latina afikso ESSIM).
Unuimo (simpligo de latina afikso aux SEPTIMUS, DECIMUS).
Primo, sekondo, terco (tro malgxenerala rimedo por lingvo kia Esperanto)
Unuavo, unueno, ... (OCTAVUS en latina, NOVENO en hispana)
Unujo (fantazia konciza afikso J).
Diunu(a) (de la cxina dìyī).
amigueo rimarkigas tion kion ido-kreantoj jam malsxatis cxe Esperanto (gxena kolaterala efiko de konciza adjektivo UNUA: UNUAECO, ¿UNUI?, neekzisto de PLIIMA, MULTESMA, TROJEMA, KELKAA, MALTROJA, KIOMJA).
pliranga?, multranguma?, kiuranga?
Ki(esm)horas? Tro(esm)horas.
○
Evoluo povus krei UNUANGO (unuaeco), aux afikson ANG.
○
"Maltiom".
Cxu ekzistas tiu vorto?
Kasteto aux puzlo estas vorto MALTIOM.
" Havante maltioman monon, ili meritas monhelpon.
" Ri estas maltiom agxa ol ties amiko, tamen ri parolas kiel ministro.
" Sxi maltiom studas, malke sukcesas cxiun ekzamenon. Tre inteligenta.
Eble al MALTIOM necesas difino!
(MALKE, laux cxi-supera ekzemplo, estas plia puzlo).
○
MEZTIOM.
Se TIOM signifus OM TIU KVANTO,
seux MALTIOM ne estus senca.
Tiom = Tiom multe
kun biaso.
Do, MALTIUM = tiom malmulte.
Kaj MEZTIOM = OM TIU KVANTO.
Sen biaso.
Cxu vi bezonas kilo' petrojn?
Ekzakte, meztiom' petrojn.
○ cxtiom
" Petro, malsxajne, cxo tiom jaras ol sia frato.
Cxo tiom = Ne mal tiom
○
Mo tial = Kun tiu efiko.
Mopro = Efike de.
" Prezoj plialtigxas. Motial oni elektis nunan prezidenton.
○
Kompreneble, estas alternativoj al
"La auxtoro ¡Kiom promesas!, (sed) ¡Malkiom liveras!"
(Certe, skribata Esperanto mallerte esprimas tion kion parolata Esperanto facile kaj elegante esprimas. Tial uzo de eksternorma "¡").
○
Pledo favor MALTIOM kaj MALKIOM, per ekzemploj inventitaj:
• Li tiom elaboris teoriajn strategiojn, tamen maltiom sukcesis kiam temis pri konkretaj decidoj – kaj se vi scius, malkiom da reala sperto subtenis liajn memproklamitajn kapablojn, vi ne surpriziĝus.
• Ni tiom fidas je la neŭtraleco de algoritmoj, tamen maltiom konsideras la fakton, ke ili reproduktas la antaŭjuĝojn de siaj kreintoj – kaj se oni vere analizus, malkiom da vere sendependaj decidoj AI fakte faras.
• Oni tiom rakontas pri la grandegaj ebloj de teknologia revolucio, tamen maltiom pripensas ĝiajn neintencitajn konsekvencojn – kaj des pli ĝene, malkiom necesas por ke ŝajne utila inventaĵo fariĝu ilo por subpremado.
• Li tiom esperis esti memorata kiel pioniro, tamen maltiom li sukcesis eviti la sorton de forgesitoj – kaj se vi demandus la historian juĝon, malkiom da veraj influoj li lasis sur la estonteco.
• Ni tiom avidas progreson, tamen maltiom atentas la etikan koston de nia teknologia soifo – kaj se nur ni haltus por demandi nin, malkiom necesas por ke novigo iĝu minaco.
• La estroj tiom postulis sindediĉon, tamen maltiom kompensis la penadon – kaj se vi kalkulus, malkiom da reala profito la laboristoj ĝuis kompare kun la promesoj.
• La novaĵoj tiom emfazis la miraklajn sukcesojn de la teknologia firmao, tamen maltiom diskutis la sociajn kostojn – kaj plej alarmige, malkiom da homoj rimarkis la manipulan nuancon de la diskurso.
• Li tiom revis pri gloro, tamen maltiom pretis labori por ĝi – kaj irone, malkiom li komprenis, ke vero kaj propagando ne ĉiam koincidas.
• La inteligenteco de AI tiom impresas pro sia rapideco, tamen maltiom reflektas realan penskapablon – kaj se ni estus pli skeptikaj, malkiom da mistero restus ĉirkaŭ ĝia funkciado.
• Oni tiom emfazas la miraklojn de cifereca epoko, tamen maltiom pripensas, ĉu ni efektive gajnas pli da libereco ol ni perdas – kaj rigardante la situacion de distanco, malkiom da aŭtonomeco restas al la individua homo.
○
Mi dubas inter MALTIOM kaj TIMALOM,
inter ALITIU kaj TIALIU.
○
Korelativa fantazio.
Novaj "prepozicioj": jxe, jxal, jxel, jxam, jxes ktp.
--Cxi domo Kiom(jx)es estas? --Es tri aux tries.
--Kiomam mi vin avertis? --Triam aux am tri (okazoj).
--Kiomjxel la instruisto klarigis la lecionon? --Plurjxel, pliolkvarjxel. Jxel plur, jxel pli ol kvar.
--Kiomjxal vi vizitis hin? --Nur unujxal, pro amo.
--kiomjxaj rezultoj aperis? --Kvinjxaj.
--Kiomjxen vojagxis vi cxi jare? --Kvarjxen, jxen kvar.
--Kiomjxelm estas blanka la negxo? --Dudekjxelm por skimoj.
--Kiomjxua estas vi? --Multjxua, plijxua ol vi. (Mult-identeco).
--Kiomjxel? --Cxijxel (cxiumaniere) kaj cxajxel (cximaniere). Jxel cxi, jxel cxa.
○
Altebrilas:UNUAECOMalbela? Certe: longa kaj strukture malofta.
...tia vorto estas malbela.
La alternativoj estas tiuj de vi prezentitaj.
Tamen, ili estas longaj kaj ¿belaj?
Aldonaj alternativoj:
Mallasto.
Unuao. Tiu opcio sugestas: "unuaa ekzamenfininto aux pli koncize: "unua' fininto".
Unuesmo (ido-a afikso ESM).
Unujemo (franca afikso JEM).
Unuesimo (latina afikso ESSIM).
Unuimo (simpligo de latina afikso aux SEPTIMUS, DECIMUS).
Primo, sekondo, terco (tro malgxenerala rimedo por lingvo kia Esperanto)
Unuavo, unueno, ... (OCTAVUS en latina, NOVENO en hispana)
Unujo (fantazia konciza afikso J).
Diunu(a) (de la cxina dìyī).
amigueo rimarkigas tion kion ido-kreantoj jam malsxatis cxe Esperanto (gxena kolaterala efiko de konciza adjektivo UNUA: UNUAECO, ¿UNUI?, neekzisto de PLIIMA, MULTESMA, TROJEMA, KELKAA, MALTROJA, KIOMJA).
pliranga?, multranguma?, kiuranga?
Ki(esm)horas? Tro(esm)horas.
○
Evoluo povus krei UNUANGO (unuaeco), aux afikson ANG.