……
Sed unu el la plej gravaj roloj de Burlet estis ĉe niaj kongresoj.
Ĉiuj aranĝintoj de kongresoj de Esperanto scias tre bone, kiom multe Bourlet laboris por ĉiu kongreso, antaŭ ĝi, dum ĝi kaj post ĝi.
……
而布尔雷的重要作用之一，还反映在我们的历届大会上。
所有大会筹备人员都清楚地知道，布尔雷在召开每次大会之前、之间、之后是作了多少工作。
……

……
En la jaro 1914 Bourlet estis aperonta antaŭ ni kiel rekta kaj senpera organizanto de la kongreso en lia propra urbo, de la kongreso en Parizo; jam antaŭ pli ol unu jaro li komencis plej energian preparadon de tiu kongreso, la kongreso promesis esti grandioza,
……
1914年布尔雷要以在自己所在城市举行的巴黎大会之直接组织者的身份出现在我们面前。
在一年多以前，他就已经开始努力筹备这次大会，规模宏大的一次大会。
……

……
La tuta mondo esperantista, konante tre bone la organizajn kapablojn de Bourlet kaj lian eksterordinaran energion, atendis tre multe de tiu kongreso kaj prepariĝadis veni en tre granda nombro.
Sed ho ve, la senkompata morto diris sian kruelan vorton.
……
整个世界语界深知布尔雷的组织才干及其非凡的毅力，大家对这次大会期望很大，并准备大批人员去参加。
可是，天呀！
那无情的死神却对他下了残酷的命令。
……

……
Mi ne volas plu paroli.
Ne ĉiuj esperantistoj scias, kiom multe nia afero ŝuldas al nia kara foririnto.
Venos la tempo, kiam ĉiuj esperantistoj ekkomprenos, kiel gravega estis la laborado de Bourlet, kaj tiam, ho ve, tro malfrue ili rekompenco al lia ombro tiun sendankecon, kiun li de kelkaj flankoj suferis, dum li vivis.
……
我不想再说什么了。
未必每个世界语者都了解我们的事业是多么地需要我们这位亲爱的死者。
但总有一天每个世界语者会开始懂得，布尔雷的工作是多么重要。
到那时，再来向他的亡灵补偿他生前所忍受的从几个方面而来的忘恩负义，唉，已经是太晚了。
……

……
Al la nekonsolebla edzino kaj al ?iaj gefiloj mi povas certigi, ke en la mondo de la esperantistoj la memoro pri la kara foririnto neniam mortos.
Vi, ombro de nia kara amiko kaj kunbatalanto, akceptu mian funebran saluton kaj per mi la saluton de tiu afero, por kiu vi tiel multe kaj sindone laboris. 【Fino】
……
我可以向他那无可慰藉的夫人和儿女保证，世界语者对这位亲爱的死者是永远不会忘记的！
你，我们亲爱的朋友和战友的亡灵，请接受我哀悼的敬礼吧！
请接受我带来的你为之作了许多牺牲工作的事业的敬礼吧！【完】


注释：
（1）卡尔·布尔雷（1866-1913）是法国科学家。巴黎“工艺、美术、音乐学院”机械学教授。1900年经梅雷（Meray) 教授介绍，加入“巴黎世界语学会”。
当时该会工作进展不大。但自卡尔·布尔雷入会后，借其在科学界的地位和极其惊人的工作能力，迅速推进了该会的工作。
同年7月17日他即担任了该会会长，组织讲习班，出版书籍，在全国各大城市巡回讲演，组织世界语团体。
在1902年成立了19个新团体并出版会刊。会员由原来30人增至千余人。
1906年9月创立了“评论月刊”（La Revuo)，经常撰文宣传世界语，帮助所有同志解决疑难问题。每日收到信件多达数百封，但他均一一迅作答复。
布尔雷于剑桥、德累斯顿及巴塞罗那三届大会中贡献最大。不幸于1913年因误吞鱼骨致死，实为世界语界的巨大损失。
（2）塞贝尔（1839-1930）是法国陆军上将，科学家，1898年参加世界语运动。1905年与杰瓦（Javal) 合作创立“世界语中央办事处”（Esperantista Centra Oficejo) 。
他不仅牺牲了个人时间，为世界语努力工作，也为世界语运动捐助了大批款项。自“大会常务委员会”成立后，塞贝尔即任会长之职，亲自参加历届大会，指导会务，实为柴门霍夫有力之助手。
::::::
以上有关柴门霍夫所有演讲文章均来自1982年由中国世界语出版社出版的《柴门霍夫演讲集》第一版，祝明义译。在此特向柴门霍夫博士、祝明义先生表示崇高的敬意！