Skip to the content

Diismo

by Oŝo-Jabe, June 13, 2010

Messages: 4

Language: Esperanto

Oŝo-Jabe (User's profile) June 13, 2010, 5:05:04 AM

Ial, laŭ ReVo kaj Vikipedio "diismo" signifas deismo. Laŭ mi, diismo estu samsignifa kiel teismo (Redakto: tiu ĉi retpaĝo konsentas.) Ĉu tiu signifo (diismo=deismo) estas firme enradikinta? Ĉu diismo fariĝis alia idiotismo en Esperanto?

(Rilate, mi sugestus ke pli klara kunmetita vorto por deismo estus (for)kreintismo pro tio, ke deistoj kredas je Kreinto, kiu ne plu agas en la mondo.)

Miland (User's profile) June 13, 2010, 5:54:58 PM

Oŝo-Jabe:Ial, laŭ ReVo kaj Vikipedio "diismo" signifas deismo.
Ankaŭ laŭ la vortaroj de Wells kaj Butler. Laŭ PIV 2005, diismo estas "kredo en la ekzisto de unu dio, ekskluzive de ia ajn revelacio", dum teismo (kiu signifas "theism" laŭ Wells kaj Butler) estas "metafizika teorio, supozanta ian personan Dion kiel kaŭzon de la universo."
Ŝajne teismo enhavas diismon, sed ne inverse.

gabadubo (User's profile) June 13, 2010, 7:02:15 PM

Mi ankaŭ trovas ĝin stranga (korekta Esperanto?) ke teismo signifas ion malsaman ol deismo, ĉar "deus" estas latine kaj "θεóς" (theos) estas helene por "dio".

La vortarego nederlanda "Van Dale" diras jene:

-----
de·'ïs·me

op de rede berustend geloof in een transcendente god die zich niet aan de mensen openbaart
kredo, bazita en prudento, je ekstersensa dio, kiu ne konigas sin al homaro

hyperoniem: (vorto pli malsuba)
monotheïsme (unudiismo (?))

-----
the·'ïs·me

levensbeschouwing die uitgaat van het bestaan van een in de wereld werkende God die als Schepper boven de mens staat
vivkoncepto kiu bazas en la ekzisto de Dio, laboranta en mondo, kiu kiel kreisto malsubas la homaro

hyperoniem:
levensbeschouwing (vivkoncepto)

super-griek (User's profile) June 15, 2010, 3:03:05 PM

La diferenco inter teismo kaj deismo estas konata al tiuj kiuj havas filozofiajn konojn: ili estas filozofiaj fakterminoj.

Tamen ŝajnas strange al mi, ke "diismo" signifus nur deismon, kaj ne teismon.
Diismo (di+ismo) havas tipan formon de neteknika kunmetaĵo, kaj mi do atendus neteknikan, memkompreneblan signifon: ismo laŭ kiu ekzistas dia estaĵo.

Ĝia malo estas sendiismo/ateismo, laŭplaĉe.

Back to the top