Til innholdet

"Vorto de la tago" - po polsku

fra Praarbaro,2010 7 26

Meldinger: 95

Språk: Polski

Praarbaro (Å vise profilen) 2010 7 26 19:23:30

Właśnie przeglądałam tematy na niemieckim forum i oni coś takiego mają.
Nie przeczę, że czasami samemu się nie chce zagłębiać w niuanse, jednak: przetłumaczenie tego na polski to spora ilość słówek już zapamiętanych.
Ja popróbuję, a kto chce, niech me błędy kosi: jestem dopiero na 5-tej lekcji Ana Pana okulumo.gif
No to zaczynamy:
AVENTURO
Przygoda
1. Neatendita, neordinara okazaĵo en ies vivo:
Nieoczekiwane, niezwykłe wydarzenie w czyimś życiu:

Mi tre ŝatas legi librojn pri aventuroj.
Bardzo lubię czytać książki przygodowe.

Tio estis ankoraŭ unu ama aventuro en ŝia vivo.
To była jeszcze jedna (kolejna?) miłosna przygoda w jej życiu.

Vi estas vera aventurulo, ĉar vi spertis multajn aventurojn.
Jesteś prawdziwym awanturnikiem, ponieważ doświadczyłeś wiele przygód.

2. Entrepreno plena de riskoj kaj hazardo:
Impreza pełna ryzyka i hazardu. (Dziwnie)

Vi konstante serĉas aventurojn!
Ciągle szukasz przygód!

Li estas agema viro, eĉ iom aventurema.
On jest aktywnym mężczyzną, nawet nieco awanturniczym.

Eblas nomi lin "aventuristo", ĉar li havas neniun difinitan profesion kaj trovas vivrimedojn nur el riskoplenaj aventuroj.
Można go nazwać "awanturnikiem" (miłośnikiem przygód), ponieważ on nie ma żadnej określonej profesji i jego sposób na życie to tylko pełne ryzyka przygody (bardziej rozumienie z kontekstu okulumo.gif )

Ni naĝis kaj ŝi dronis. Tiun misaventuron mi memoros tutan mian vivon.
My pływaliśmy i ona (u)tonęła. Tę nieszczęśliwą przygodę będę wspominał całe życie.

peteris92 (Å vise profilen) 2010 7 27 11:41:50

Według mnie wszystko przetłumaczone ok, działaj tak dalej okulumo.gif

arcxjo (Å vise profilen) 2010 7 28 19:22:23

Fajna inicjatywa. rideto.gif Nie obrazisz się, jeśli dodam kolejne? (z 27 i 28 VII).

KOMIKA
Komiczny

Ridiga, amuza:
Rozśmieszające, zabawne:

Tiu ĉi situacio estas komika.
Ta sytuacja jest komiczna.

Li aspektas komike.
On wygląda komicznie.

La komikeco de nia aventuro estas, ke ni sukcesis trompi tiujn stultulojn.
Komizmem naszej przygody jest to, że udało nam się oszukać tych głupków.

Jim Carrey estas tre fama kaj bona komikisto.
Jim Carrey jest bardzo znanym i dobrym komikiem.

Tiu knabo estas vera komikulo (nature komika).
Tamten chłopiec jest prawdziwym komikiem (komicznym z natury).

-------------------

FUĜI
Uchodzić, uciekać

Forkuri por sin savi de reala aŭ imagata danĝero:
Uciekać by uratować się od realnego bądź wyobrażonego zagrożenia.

La krimulo fuĝis el malliberejo.
Przestępca uciekł z więcienia.

Ni devas fuĝi el la urbo.
Musimy uciekać z miasta.

Mi nenion scias pri ilia fuĝo en fremdan landon.
Nic nie wiem o jego ucieczce za granicę ("do obcego kraju").

Ili akceptis la fuĝintojn en sia hejmo.
Oni wpuścili uchodźców do swojego domu.

Tiu malsano fuĝigis la popolon.
Ta choroba sprawiła, że ludność uciekła ("zmieniła ludność w uchodźców").

Li estas transfuĝinto (homo, kiu forlasis sian partion por transiri en alian).
On jest osobą, która porzuciła swoją partię lub stronnictwo by przejść do innego. (nie wiem za bardzo jak przetłumaczyć "transfuĝinto")

Praarbaro (Å vise profilen) 2010 7 29 04:20:04

arcxjo:Fajna inicjatywa. rideto.gif Nie obrazisz się, jeśli dodam kolejne?
Bardzo się cieszę, bo o to mi chodziło właśnie ridulo.gif Trochę mało używamy esperanta na forum, podejmujemy ważne tematy, ale język jakoś pomijamy okulumo.gif
Dzięki ridulo.gif

Transfugxinto - może lis farbowany okulumo.gif

Zauważyłam coś nowego dla mnie: "tiu cxi" - znaczy "ten", a "tiu" - "tamten"? Pewnie bym nie zauważyła tych niuansów...

peteris92 (Å vise profilen) 2010 7 29 14:07:19

Praarbaro:
arcxjo:Fajna inicjatywa. rideto.gif Nie obrazisz się, jeśli dodam kolejne?
Bardzo się cieszę, bo o to mi chodziło właśnie ridulo.gif Trochę mało używamy esperanta na forum, podejmujemy ważne tematy, ale język jakoś pomijamy okulumo.gif
Dzięki ridulo.gif

Transfugxinto - może lis farbowany okulumo.gif

Zauważyłam coś nowego dla mnie: "tiu cxi" - znaczy "ten", a "tiu" - "tamten"? Pewnie bym nie zauważyła tych niuansów...
dokładnie tak, "cxi" samo w sobie jest partykułą dopełnienia bliższego i o ile tiu oznacza "tamten", o tyle "tiu cxi" znaczy "ten". Podobnie z tio i tio cxi, spotkalem sie jeszcze z formą ties i ties cxi. Pozostałe (tiam, tiel, tia) jakoś z formą cxi chyba sie nie przyjely, bo i co w sumie miałyby oznaczać ridego.gif

Praarbaro (Å vise profilen) 2010 7 29 17:30:57

"Cxi" prawdopodobnie jest wzięte z włoskiego, tam mają takie właśnie "ci" [czi]. Tylko bardziej z czasownikami się łączy.

Bardzo fajne jest esperanto, jak się znajduje w nim słowa z języków, które się zna.
"Bonan Tagon" to mój faworyt, po prostu przepiękny zlepek "buon giorno" i "guten Tag" ridulo.gif

peteris92 (Å vise profilen) 2010 7 30 10:45:32

Faktycznie, tak jest. Ale u mnie działa to w drugą stronę - gdy uczę się innych języków, esperanto mi pomaga, bo wiele jest słów podobnych. W szczególności przy językach romańskich pomaga.

Praarbaro (Å vise profilen) 2010 8 2 05:40:34

No to trzeba nadrobić. Muszę powiedzieć, że tamto było łatwiejsze, tu już sporo zaglądania do słownika...

UNIVERSALA
Uniwersalny, wszechstronny

1. Koncernanta vastan tutaĵon aŭ ĉiujn individuojn aŭ aferojn en iu grupo aŭ kategorio:
Dotyczące obszernej (szeroko rozumianej) całości albo każdej jednostki, albo spraw w jakiejś grupie lub kategorii:
(wyszło bez sensu)
La universala voĉdonado en nia lando jam finiĝis.
Powszechne głosowanie w naszym kraju już się kończy.
Ni devas trovi universalan rimedon por solvi ĉiujn problemojn.
Musimy znaleźć uniwersalny sposób na rozwiązanie każdego problemu/wszystkich problemów.

2. Tia, ke ĝi koncernas sendistinge la tutaĵon de la homoj sur la tero:
Taki, który dotyczy bez wyrjątku (?) wszystkich ludzi na ziemi.

La Universala Kongreso de Esperanto estas la plej granda Esperanto-aranĝo.
Powszechny Kongres Esperanto jest największą esperancką imprezą.

Ne ĉiuj kredas je universaleco de Esperanto.
Oni universaligis la latinan alfabeton.
Zamenhof unue pensis pri la universaligo de la latina, sed poste ekhavis alian ideon.

Nie każdy wierzy w uniwersalność esperanta.
Rozpowszechniono alfbet łaciński.
Zamenhof myślał po pierwsze o rozpowszechnieniu łaciny, ale potem wpadł na inny pomysł.

Chciałam zobaczyć u Niemców, jak oni to przetłumaczyli, ale tego kawałka akurat nie mają. No nic...

Pozdrawiam!

arcxjo (Å vise profilen) 2010 8 3 16:28:11

Bo najtrudniej jest definiować pojęcia podstawowe. okulumo.gif

ZORGI
Troszczyć się, opiekować się

1. Serioze direkti sian atenton kaj agadon al ies bono:
-Poważnie nakierować swoją uwagę oraz czyny na czyjeś dobro:

Ŝi zorgas ne nur pri siaj infanoj, sed ankaŭ pri siaj gepatroj.
Ona troszczy się nie tylko o swoje dzieci, ale też o swoich rodziców.

Zorgu pri vi, kaj nenion pli.
Troszcz się o siebie i o nic więcej [chyba po polskiemu będzie "Umiesz liczyć? Licz na siebie."]

Nenio povas anstataŭi la patrinajn zorgojn.
Nic nie potrafi zastąpić matczynej troski.

Hodiaŭ mi devas prizorgi mian frateton.
Wczoraj musiałem opiekować się braciszkiem.

2. Apliki sian atenton, ke ago estu bone plenumita:
-Doglądać ["skupiać uwagę?"] by czynność została wykonana poprawnie:

Li zorgas, ke ĉiuj gastoj de la hotelo ricevu ĉion, kion ili deziras.
On troszczy się, by wszyscy goście hotelu dostali to, czego sobie życzą.

Ŝi estas zorgema lernantino.
Ona jest troskliwą nauczycielką.

Vi malzorgas viajn devojn!
Zaniedbujesz swoje potrzeby!

3. Maltrankviliĝi pro necerteco aŭ dubeco de io, kion oni opinias grava:
-Niepokoić się z powodu niepewności lub wątliwości w stosunku do czegoś, co jest uznawane za ważne:

Li tute ne zorgas pri sia estonteco.
On zupełnie nie dba o swoją przyszłość.

Riĉa zorgas pri ĉampano, malriĉa pri pano.
Bogaty martwi się o szampana, biedny o chleb.

Nenio min zorgigas.
Nic mnie nie obchodzi.

Mi asekuris min, ĉar mi antaŭzorgas malsanon kaj alian malbonon.
Działam profilaktycznie, gdyż zabezpieczam się [martwię się wprzód] przed chorobą lub innym nieszczęściem.

Ŝajnas al mi, ke via vivo estas senzorga.
Zdaje mi się, że twoje życie jest beztroskie.

4. Konscience fari, plenumi (taskon kaj simile):
-Sumiennie robić, wypełniać (powierzone zadania, itp.):

Zorgu vian metion kaj ne miksu vin en alian.
Dbaj o swoje rzemiosło i nie mieszaj się w inne.

Granda ofico - grandaj zorgoj.
Wysokie stanowisko - wielki ciężar.

Ŝi ĉiam estas zorge vestita.
Ona zawsze jest schludnie[starannie] ubrana.

arcxjo (Å vise profilen) 2010 8 3 16:46:01

KONGRUI
Pokrywać się, zgadzać się, kongruować

1. Esti interkonforma:
- Być zgodnym, odpowiednim:

La faktoj ne kongruas kun via hipotezo.
Fakty nie zgadzają się z twoją hipotezą.

Ŝia bluzo, tute ne kongrua kun la jupo, montris, ke ŝi ne zorgas pri tio, kiel ŝi aspektas.
Jej bluzka, kompletnie niepasująca do spódnicy, pokazuje, że ona nie dba o to, jak wygląda.

Elegantaj gantoj, kongruantaj kun la pulovero, kaŝis miajn vunditajn manojn.
Eleganckie rękawiczki, dopasowane do swetra, ukryły moje poranione ręce.

2. Plenumi saman funkcion kaj esti interŝanĝebla; interkonveni:
- Spełniać tą samą funkcję i być wymiennym; pasować wspólnie:

Du aparatoj kongruas, se ili povas funkcii kune.
Dwa aparaty pasują do siebie, jeśli mogą pracować razem.

Tiuj komputilaj programoj estas kongruaj.
Te programy komputerowe kongruują.

La kongrueco inter la dosieroj permesas fari ŝanĝojn per ajna programo.
Kongruencja między tymi plikami pozwala poczynić zmiany za pomocą jakiegokolwiek programu.

Wysiadam... kongruencja to zdecydowanie nie moje klimaty. lango.gif

Tibake til toppen