tre bzw. ege ...
af ratkaptisto, 23. sep. 2010
Meddelelser: 8
Sprog: Deutsch
ratkaptisto (Vise profilen) 23. sep. 2010 19.35.44
MikeDee (Vise profilen) 23. sep. 2010 20.27.51
bela = schön
tre bela = sehr schön
belega = wundervoll
ratkaptisto (Vise profilen) 24. sep. 2010 06.21.25
MikeDee:Ich würde sagen ~ege ist "größer" als tre, z.B.Ja danke, so sehe ich das auch. Ich fand in dem Lehrbuch "Tesi, la testudo" den Satz "Gxi estas ege interesa". Da war "ege" alleinstehend.
bela = schön
tre bela = sehr schön
belega = wundervoll
darkweasel (Vise profilen) 24. sep. 2010 11.57.36
Tre = “en alta grado”. Tre plifortigas la signifon de A-vortoj, E-vortoj, E-vortecaj vortetoj kaj verboj. Tre preskaŭ ĉiam staras antaŭ tio, kion ĝi priskribas kaj plifortigas.
versus:
EG = “(plej) alta grado, (plej) granda speco”. Komparu kun ET. EG ne ŝanĝas la bazan signifon de vorto, sed nur pligrandigas la signifon:
Hier sehen wir, dass es sich tatsächlich grundsätzlich bei -eg um etwas Stärkeres als bei tre handelt.
Allerdings muss man auf der anderen Seite auch das hier auf der Seite für -eg beachten:
varma → varmega = tre varma... was das oben auch schon ein wenig relativiert.
longa → longega = tre longa
bone → bonege = tre bone
ŝati → ŝategi = tre ŝati
Zamenhof schrieb in seinen Lingvaj Respondoj:
Tute prave vi diras, ke la sufikso eg ne povas servi por simpla anstataŭado de la vortoj “granda” aŭ “tre”, sed ĝi devas servi por kreado de vortoj novaj kun senco speciala. Tia neĝusta uzado de la sufikso certe ne estas aprobinda, kaj, kiom oni povas, oni devas ĝin eviti. Tamen esti tro severaj en ĉi tiu rilato ni ankaŭ ne devas. En multaj okazoj, en kiuj ni povus bone uzi la vortojn “granda” aŭ “tre”, ni povas ankaŭ sen peko kontraŭ la spirito de Esperanto uzi la sufikson eg, ĉar tre ofte la saman ideon unu persono povas prezenti al si kiel ideon simplan en granda mezuro, dum alia persono ĝin prezentas al si kiel ideon specialan. Ekzemple, la vorton “bonega” ni preskaŭ ĉiam povus anstataŭigi per “tre bona”, kaj tamen en la samaj okazoj oni ankaŭ povas prezenti al si bonecon eksterordinaran kaj uzi por ĝi vorton apartan tiel same, kiel oni faras preskaŭ en ĉiuj lingvoj.Zamenhof meinte also, dass -eg vor allem für die Kreation von Wörtern wie ventego = "Sturm" da ist und nicht zu oft nur als Ersatz für tre oder granda genutzt werden sollte.
Laŭ mia opinio ni devas esti tre singardaj nur en tiaj okazoj, en kiuj ni povus ricevi aŭ senduban, por niaj oreloj malagrablan, eraron kontraŭ la lingvo, aŭ tute malĝustan sencon; sed en ĉiuj aliaj okazoj tro granda severeco kaj katenado estas superflua. En tiaj okazoj, kie kelka libereco alportas al ni nenian malutilon, kial ni devus senbezone nin malliberigi?
Heutzutage würde ich aber nicht mehr sagen, dass es wirklich einen sehr großen Unterschied gibt.
ratkaptisto (Vise profilen) 24. sep. 2010 14.15.31
darkweasel:Schauen wir mal, was PMEG dazu sagt:
Tre = “en alta grado”. Tre plifortigas la signifon de A-vortoj, E-vortoj, E-vortecaj vortetoj kaj verboj. Tre preskaŭ ĉiam staras antaŭ tio, kion ĝi priskribas kaj plifortigas.
versus:
EG = “(plej) alta grado, (plej) granda speco”. Komparu kun ET. EG ne ŝanĝas la bazan signifon de vorto, sed nur pligrandigas la signifon:
Danke für deine Bemühungen, darkweasel, aber bitte beachte, dass ich
das alleinstehende e g e
im Gegensatz zu "tre" meine. Noch einmal meine Frage: Wann schreibt man tre und wann ege???
Hier sehen wir, dass es sich tatsächlich grundsätzlich bei -eg um etwas Stärkeres als bei tre handelt.
Allerdings muss man auf der anderen Seite auch das hier auf der Seite für -eg beachten:varma → varmega = tre varma... was das oben auch schon ein wenig relativiert.
longa → longega = tre longa
bone → bonege = tre bone
ŝati → ŝategi = tre ŝati
Zamenhof schrieb in seinen Lingvaj Respondoj:Tute prave vi diras, ke la sufikso eg ne povas servi por simpla anstataŭado de la vortoj “granda” aŭ “tre”, sed ĝi devas servi por kreado de vortoj novaj kun senco speciala. Tia neĝusta uzado de la sufikso certe ne estas aprobinda, kaj, kiom oni povas, oni devas ĝin eviti. Tamen esti tro severaj en ĉi tiu rilato ni ankaŭ ne devas. En multaj okazoj, en kiuj ni povus bone uzi la vortojn “granda” aŭ “tre”, ni povas ankaŭ sen peko kontraŭ la spirito de Esperanto uzi la sufikson eg, ĉar tre ofte la saman ideon unu persono povas prezenti al si kiel ideon simplan en granda mezuro, dum alia persono ĝin prezentas al si kiel ideon specialan. Ekzemple, la vorton “bonega” ni preskaŭ ĉiam povus anstataŭigi per “tre bona”, kaj tamen en la samaj okazoj oni ankaŭ povas prezenti al si bonecon eksterordinaran kaj uzi por ĝi vorton apartan tiel same, kiel oni faras preskaŭ en ĉiuj lingvoj.Zamenhof meinte also, dass -eg vor allem für die Kreation von Wörtern wie ventego = "Sturm" da ist und nicht zu oft nur als Ersatz für tre oder granda genutzt werden sollte.
Laŭ mia opinio ni devas esti tre singardaj nur en tiaj okazoj, en kiuj ni povus ricevi aŭ senduban, por niaj oreloj malagrablan, eraron kontraŭ la lingvo, aŭ tute malĝustan sencon; sed en ĉiuj aliaj okazoj tro granda severeco kaj katenado estas superflua. En tiaj okazoj, kie kelka libereco alportas al ni nenian malutilon, kial ni devus senbezone nin malliberigi?
Heutzutage würde ich aber nicht mehr sagen, dass es wirklich einen sehr großen Unterschied gibt.
ratkaptisto (Vise profilen) 24. sep. 2010 14.18.45
Ich möchte allerdings wissen, wann man
e g e alleinstehend bzw. t r e
schreibt.
Gruß Klaus
MikeDee (Vise profilen) 24. sep. 2010 15.23.58
ratkaptisto:Danke, darkweasel, für deine Bemühungen.Beim "Ĝi estas ege interesa" hätte man auch "Ĝi estas tre interesa" nehmen können. Ege strahlt in dem Fall einfach mehr Interesse aus, als ein einfaches tre. Eine wirkliche Regel gibt es nicht, wann man welches von beidem nehmen muss.
Ich möchte allerdings wissen, wann man
e g e alleinstehend bzw. t r e
schreibt.
Gruß Klaus
ratkaptisto (Vise profilen) 24. sep. 2010 18.24.17
MikeDee:Danke Mike, das hilft mir weiter.ratkaptisto:Danke, darkweasel, für deine Bemühungen.Beim "Ĝi estas ege interesa" hätte man auch "Ĝi estas tre interesa" nehmen können. Ege strahlt in dem Fall einfach mehr Interesse aus, als ein einfaches tre. Eine wirkliche Regel gibt es nicht, wann man welches von beidem nehmen muss.
Ich möchte allerdings wissen, wann man
e g e alleinstehend bzw. t r e
schreibt.
Gruß Klaus