Kwa maudhui

Senradikaj vortoj

ya Vilius, 14 Mei 2012

Ujumbe: 10

Lugha: Esperanto

Vilius (Wasifu wa mtumiaji) 14 Mei 2012 6:27:55 asubuhi

Ĉu povas ekzisti senradikaj vortoj en Esperanto? Jen kelkaj ekzemploj:
fi-a (prefikso+finaĵo)
iĝ-as (sufikso+finaĵo)
et-a (sufikso+finaĵo)
Ĉu en ĉi tiuj vortoj afikso iĝas radiko, aŭ radiko entute mankas?

Se afiksoj povas iĝi radikoj, kion fari kun multoblaj afiksoj? Jen kelkaj ekzemploj:
mal-ĉef-a (prefikso+prefikso+finaĵo)
dis-iĝ-as (prefikso+sufikso+finaĵo)
et-iĝ-as (sufikso+sufikso+finaĵo)

Ĉu vi povas rekomendi fidindan fonton, kiu helpus klarigi la aferon?

sergejm (Wasifu wa mtumiaji) 14 Mei 2012 6:49:26 asubuhi

Vortoj sen radikoj eblas, vi povas trovi indikitaj de vi vortojn en vortaro.
Previkso aŭ sufikso iĝas radiko.
Kelkfoje eĉ finaĵo povas iĝi radiko, ekz. PMEG nomas substantivon o-vorto.

mal-ĉef-a - estas vorto kun ordinara radiko 'ĉef'
et-iĝ-as = iĝas eta, 'et' iĝas radiko antaŭ aldono de 'iĝ'
dis-iĝ-as = iĝas disa, 'dis' iĝas radiko antaŭ aldono de 'iĝ'

johmue (Wasifu wa mtumiaji) 14 Mei 2012 7:16:50 asubuhi

Vilius:Ĉu povas ekzisti senradikaj vortoj en Esperanto? Jen kelkaj ekzemploj:
fi-a (prefikso+finaĵo)
iĝ-as (sufikso+finaĵo)
et-a (sufikso+finaĵo)
Ĉu en ĉi tiuj vortoj afikso iĝas radiko, aŭ radiko entute mankas?

Se afiksoj povas iĝi radikoj, kion fari kun multoblaj afiksoj? Jen kelkaj ekzemploj:
mal-ĉef-a (prefikso+prefikso+finaĵo)
dis-iĝ-as (prefikso+sufikso+finaĵo)
et-iĝ-as (sufikso+sufikso+finaĵo)

Ĉu vi povas rekomendi fidindan fonton, kiu helpus klarigi la aferon?
Ĉu fakte ekzistas klara distingo inter radikoj kaj afiksoj? Ĉu oni ne povas trakti ĉiujn afiksojn kiel radikojn? Kaj eble eĉ inverse?

Vilius (Wasifu wa mtumiaji) 14 Mei 2012 8:25:21 asubuhi

sergejm:mal-ĉef-a - estas vorto kun ordinara radiko 'ĉef'
Jes, vi pravas. Mi forgesis pri radiko "ĉef"
sergejm:et-iĝ-as = iĝas eta, 'et' iĝas radiko antaŭ aldono de 'iĝ'
dis-iĝ-as = iĝas disa, 'dis' iĝas radiko antaŭ aldono de 'iĝ'
Tamen ĉi tie mi ne konsentas. Laŭ tia logiko multaj prefiksos iĝus radikoj. Ekzemple "dis-fal-as" = "falas disa" do laŭ via pensado ĉi tie dis ankaŭ estas radiko.

johmue, mi komprenas, ke en ĉiutaga parolado distingo inter radikoj kaj afiksoj tute ne gravas, tamen mi bezonas pli-malpli klaran distingon por aliaj celoj. Do la demando restas malferma - kie ni strekos linion inter afikso kaj radiko?

darkweasel (Wasifu wa mtumiaji) 14 Mei 2012 8:45:05 asubuhi

Vilius:Do la demando restas malferma - kie ni strekos linion inter afikso kaj radiko?
PMEG: Kio estas afikso?

oxymor (Wasifu wa mtumiaji) 14 Mei 2012 9:59:29 asubuhi

PMEG estas mirinda, la aŭtoro pripensis ĉion o_0

Vilius (Wasifu wa mtumiaji) 14 Mei 2012 11:46:23 asubuhi

darkweasel:PMEG: Kio estas afikso?
Mi legis tion. Tamen diro "afikso estas radiko, por kiu validas specialaj reguloj en la vortfarado" ne multe helpas, kiam mia celo estas identigi afiksojn.
Mi gravitas al solvo, kie mi havos preskaŭ nur radikoj kun nur kelkaj veraj afiksoj.

Kirilo81 (Wasifu wa mtumiaji) 15 Mei 2012 7:03:01 alasiri

Vilius:
johmue, mi komprenas, ke en ĉiutaga parolado distingo inter radikoj kaj afiksoj tute ne gravas, tamen mi bezonas pli-malpli klaran distingon por aliaj celoj. Do la demando restas malferma - kie ni strekos linion inter afikso kaj radiko?
Eble tio estas interesa por vi: Afikso, afiksoido, pseŭdoafikso

hebda999 (Wasifu wa mtumiaji) 15 Mei 2012 9:51:18 alasiri

Vilius:
darkweasel:[url=/pmeg/vortfarado/afiksoj/kio.html]PMEG: Kio estas afikso?[/url]
Mi legis tion. Tamen diro "afikso estas radiko, por kiu validas specialaj reguloj en la vortfarado" ne multe helpas, kiam mia celo estas identigi afiksojn.
Mi gravitas al solvo, kie mi havos preskaŭ nur radikoj kun nur kelkaj veraj afiksoj.
Kio estas vera afikso? Zemenhof mem nomis ĉiujn elementojn de sia lingvo vortoj. Laŭ tiu ĉi vidpunkto:

bona

estas du vortoj: bon kaj a.

sergejm (Wasifu wa mtumiaji) 16 Mei 2012 5:20:22 asubuhi

Vilius:
sergejm:et-iĝ-as = iĝas eta, 'et' iĝas radiko antaŭ aldono de 'iĝ'
dis-iĝ-as = iĝas disa, 'dis' iĝas radiko antaŭ aldono de 'iĝ'
Tamen ĉi tie mi ne konsentas. Laŭ tia logiko multaj prefiksos iĝus radikoj. Ekzemple "dis-fal-as" = "falas disa" do laŭ via pensado ĉi tie dis ankaŭ estas radiko.
Multaj afiksoj kondutas kiel ordinaraj radikoj.
Krom kelkaj, nomataj veraj afiksoj, ekz. -in-, -et- kaj aliaj.
Dum vortfarado el ordinaraj radikoj la plej ĉefan radikon oni kutime metas lasta.
Do, se -et- estus ordinara radiko, oni metus ĝin unua, sed ĝi estas sifiko kaj oni metas ĝin post radiko.
Se vera afikso estas ne en kutima loko, ĝi kondutas kiel ordinara radiko, kaj vorto ŝangas signifon:
friz-ist-in-o frizisto, kiu estas virino. Ĉu ŝi frizas virojn aŭ virinojn, ni ne scias.
in-friz-ist-o frizisto, kiu frizas virinojn. Ĉu li/ŝi estas viro aŭ virino, ni ne scias.
burĝ-et-o malgranda burĝo.
et-burĝ-o burĝo, kies negoco estas malgranda.

Kurudi juu