Mesaĝoj: 18
Lingvo: Esperanto
Riano (Montri la profilon) 2012-julio-17 03:24:06
Ankaŭ mi fojfoje vidas, ke oni diras ekzemple, "Li vidiĝas" anstataŭ "Li estas vidata". Ĉu ili estas same? Se ne, kiel akcepteble estas diri -iĝi anstataŭ -ata/ita/ota?
Antaŭdankon!
P.S: Malsamteme: ĉu oni povas klarigi al mi la malsamon inter percepti kaj rimarki? Ambaŭ estas difinata kiel "to notice".
darkweasel (Montri la profilon) 2012-julio-17 06:59:06
esti x-ata = iu alia x-as la subjekton
x-iĝi = eble iu alia x-as la subjekton, eble la subjekto mem "kulpas"
Por la diferenco inter rimarki kaj percepti mi rekomendas la Retan Vortaron.
sudanglo (Montri la profilon) 2012-julio-17 08:42:45
Ekzemple, "La teraso fariĝis tute malhela." (Paŝoj al Plena Posedo, Paŝo Dekkvara) ĉu la signifo angle estas "The terrace *was made* totally dark."?Ne. Pli bona traduko estus The terrace became dark or grew dark.
La demando - kiu au kiel la teraso fariĝis malhela estas ne respondebla. Tamen, ĉu ne la teraso fariĝis malluma pli ol malhela?
tommjames (Montri la profilon) 2012-julio-17 09:44:19
Riano:kiel akcepteble estas diri -iĝi anstataŭ -ata/ita/ota?Oni povas uzi -iĝ anstataŭ vera pasivo precipe kiam oni ne zorgas pri la agento de la ago. Se oni diras pasivan frazon "la fenestro estis rompita", tio signifas ke iu rompis la fenestron. Sed en "la fenestro rompiĝis", tio signifas ke ĝi simple fariĝis en rompan staton. Pro tio ke la frazo temas pri ŝanĝiĝo de stato, tia frazo plej ofte uziĝas kiam oni ne zorgas pri la kaŭzinto, kaj ne volas atentigi lin. (Rimarku ke en tiu lasta frazo mi ĝuste tiel uzis "uziĝas" ).
En iuj lingvoj tia frazkonstruo nomiĝas "meza voĉo". PAG uzas la terminon "mediala"; ie inter aktiva kaj pasiva.
Por montri la kaŭzinton en tia frazo oni kutime uzus "pro", do "la fenestro rompiĝis pro la tertremo", sed certe ne "la fenestro rompiĝis de la tertremo". La ĉi-lasta estas fuŝfrazo evitinda.
marcuscf (Montri la profilon) 2012-julio-17 14:03:21
“-iĝi” signifas “per si mem”, “al si mem”, “ŝanĝi sin en novan staton”, “ĉi tiu verbo ne havas objekton”, foje “oni ne scias la aganton”, kaj aliaj variaĵoj de signifoj.
“esti -ita/-ata” signifas “io simple estas en la stato -ita/-ata”, “iu alia (nekonato) kaŭzis tion” aŭ “iu alia (menciita per la prepozicio «de») kaŭzis tion”, kaj tiel plu.
En kelkaj okazoj, la diferenco estas tre subtila (aŭ tute ne ekzistas), kaj ne indas pensi pri ĝi. Sed ĝenerale mi pensas ke oni ne povas simple anstataŭigi pasivon per -iĝi senpense.
La pluvo komenciĝis ≠ La pluvo estis komencita (kiu komencis la pluvon??)
tommjames (Montri la profilon) 2012-julio-17 14:26:53
La pluvo komenciĝis ≠ La pluvo estis komencita (kiu komencis la pluvon??)+1, bona ekzemplo!
Riano (Montri la profilon) 2012-julio-17 15:01:54
sudanglo:Ne. Se vi volas kontroli, tio troviĝas je la paĝo 99 je la komenco de la paĝo.
Tamen, ĉu ne la teraso fariĝis malluma pli ol malhela?
Dankon al vi ĉiuj pro/por viaj klarigoj.
Sed, ekzemple, en la profilo de Erinja, ŝi diras: (la angla kiel ĝi paroliĝis antaŭ la norman-franca invado de 1066). Ĉu "kiel ĝi estis parolata" povus esti ĝusta ankaŭ?
Dankon!
P.S: Ĉu mi neniam diru iĝi sen prefikso?
tommjames (Montri la profilon) 2012-julio-17 15:43:48
Ĉu "kiel ĝi estis parolata" povus esti ĝusta ankaŭ?Jes, tio estus tute ĝusta.
Hyperboreus (Montri la profilon) 2012-julio-17 15:45:08
Riano (Montri la profilon) 2012-julio-17 17:41:16
Hyperboreus:Ĉu fariĝi estas la samo kiel iĝi, do?Riano:P.S: Ĉu mi neniam diru iĝi sen prefikso?Ĉu ne? Ekzemple "Danke al tiu ĉi kurso, Sinjoro X iĝis kompetentulo de tiu ĉi fako."