Ku rupapuro rw'ibirimwo

Ĉu ami gepatran lingvon faras vin dekstrulo?

ca, kivuye

Ubutumwa 19

ururimi: Esperanto

Demian (Kwerekana umwidondoro) 27 Mukakaro 2013 07:09:55

Tiun ĉi demando mordas min. Se mi verkas/parolas/legas angle, ĉiuj estas feliĉaj. Ili imagas ke mi estas inteligenta (kaj mi ĝuas ilian iluzion). Ili komprenas malmulte da anglan (5000-6000 vortoj?). Due, se mi legas/parolas/verkas hinde (ili komprenas ĝin bone!). Ili ne estas feliĉaj, ili imagas ke mi malŝparas mian tempon. Sed, se mi verkas/legas panĝabe (krom sanktaj siĥaj libroj) ili diras ke mi jam estiĝis stultulo.

Preskaŭ ĉiuj panĝabaj lingvistoj (Weer Rajendra Rishi), verkistoj (Saddat Hassan Manto, Khushwant Singh), poetoj (Muhammad Iqbal, Faiz Ahmed Faiz), sciencistoj (Abdus Salam, Hargobind Khurana), kaj aliaj inteligentaj homoj verkis plejparte angle, urdue aŭ kelkfoje perse.

Tial lastatempe, mi elspezas multan tempon pensadi, ĉu skribi/legi/verki en malmulte parolata gepatra lingvo (pri iu ajn!) ŝanĝas personon, kaj faras ĝin dekstremulo?

Se ĉeĥo - kiu decidas verki en ĉeĥa anstataŭ de germana - aŭ polo - kiu decidas verki en pola anstataŭ de rusa - alfrontas similan dilemon. Aŭ, ĉu estas devo de ĉiu globano (mondano) verki nur angle, ĉar ĝi estas la sola internacia lingvo kaj per ĝi oni povas helpi multajn personojn? Konfuzoj! malgajo.gif

Pli ol 100 milionoj personoj parolas panĝaban kiel gepatra lingvo. Sed la prestiĝo de la lingvo - eĉ inter parolantoj - ne estas alta.

troyshadow (Kwerekana umwidondoro) 27 Mukakaro 2013 07:54:15

Nur la denaskaj parolantoj povas sxpari sian nacian lingvon kaj estas nature ke oni parolu en gxi inter si.Internaciaj lingvoj: kaj l'angla,kaj l'esperanto,kaj ajna alia-bezonatas por komunikado kiam kunparolantoj ne povas uzi iun el siaj denaskaj lingvoj por bona interkompreno.Jentiu okazo ke mi uzus alian lingvon krom la rusan en Rusio estante inter ruslingvanoj estas por mi malfacile imagebla.

cellus (Kwerekana umwidondoro) 27 Mukakaro 2013 10:09:19

Troy Shadow, pensu pri la Tolstoja Milito kaj Paco, kie unu el la ĉefaj personoj, eble Pierre Bezuĥov, pensis ke estis pli facile diskuti politikajn problemojn en la franca ol en la rusa. En tiu tempo la aristokratoj havis instruistinojn, guvernantojn, kiuj ofte estis junulinoj el Francio.

En Svedio oni en la 17-a jarcento verkistoj volis montri ke la sveda lingvo estis same grava kiel la klasikaj lingvoj, latina lingvo kaj greka lingvo.

Nuntempe multaj svedoj skribas siajn blogojn en la angla lingvo, ĉar ili opinias ke ili tiamaniere atingos pli multajn homojn.

Sekve dependas de la situacio. En unu situacio vi aperos kiel dekstrtulo, en alia vi aperos kiel maldekstrulo.

Povas ankaŭ esti ke la angla estas la radikala lingvo. Ĉio dependas del a situacio.

troyshadow (Kwerekana umwidondoro) 27 Mukakaro 2013 11:15:56

Mi tute ne komprenas kaj ne konfesas,kial iu devas uzi ne sian denaskan lingvon komunikante kun siaj kunlingvanoj.Parolante kun iu,kiu ne komprenas la rusan,mi uzos alian lingvon,sed kial tio devas esti la anglan?en la moderna mundo pli utila estas la cxina kaj hindi.

Rugxdoma (Kwerekana umwidondoro) 27 Mukakaro 2013 14:36:16

Demian:Pli ol 100 milionoj personoj parolas panĝaban kiel gepatra lingvo. Sed la prestiĝo de la lingvo - eĉ inter parolantoj - ne estas alta.
Mi deziras ke vi povas daŭre kuraĝi, kaj ke vi trovos efikajn ilojn plialtigi la prestiĝon de la panĝaba lingvo, kiel ankaŭ de aliaj lingvoj. Dekstruloj ne komprenas, ke ne nur ilian propran lingvon, sed ankaŭ multajn aliajn lingvojn minacas la sama sorto, malsupero sub aliaj kulturoj. Ni devas komune batali por atingi lingvan egalecon.

vincas (Kwerekana umwidondoro) 27 Mukakaro 2013 15:59:48

troyshadow:Parolante kun iu,kiu ne komprenas la rusan,mi uzos alian lingvon,sed kial tio devas esti la anglan?en la moderna mundo pli utila estas la cxina kaj hindi.
Ĉar angla estas tutmonda. Kaj en moderna mondo pli utila estas nome angla. Eble ĉina aŭ hinda estas pli utila nur en Ĉinio aŭ Barato.

cellus (Kwerekana umwidondoro) 27 Mukakaro 2013 16:44:58

Povas ankaŭ esti ke en certaj landoj la angla signifas libereco kaj la gepatra lingvo singifas cenzuro kaj subpremo. Mi aŭdis pri afrikaj vekistoj kiuj povis skribi kritikajn romanojn en la angla, kiujn legis la elito en la lando aŭ eksterlanda legantaro, sed se li skribas en la nacia lingvo, li povas esti sendita al malliberejo.

Ŝajnas ke ĵurnaloj en la angla lingvo ofte estas mutle pli liberaj pri kio ili skribas ol la ĵurnaloj en la nacia lingvo. Mi ne povas doni ekzaktajn ekzemplojn, sed la afero povas esti kontrolata se iu emas.

Demian (Kwerekana umwidondoro) 27 Mukakaro 2013 19:40:00

cellus:Povas ankaŭ esti ke en certaj landoj la angla signifas libereco kaj la gepatra lingvo singifas cenzuro kaj subpremo. Mi aŭdis pri afrikaj vekistoj kiuj povis skribi kritikajn romanojn en la angla, kiujn legis la elito en la lando aŭ eksterlanda legantaro, sed se li skribas en la nacia lingvo, li povas esti sendita al malliberejo.

Ŝajnas ke ĵurnaloj en la angla lingvo ofte estas mutle pli liberaj pri kio ili skribas ol la ĵurnaloj en la nacia lingvo. Mi ne povas doni ekzaktajn ekzemplojn, sed la afero povas esti kontrolata se iu emas.
Tio iam okazis al aŭtoro Ngugi wa Thiong'o.

codesito (Kwerekana umwidondoro) 27 Mukakaro 2013 21:12:30

Kial ami vian propran lingvon faras vin dekstrulo, Demian? Ĉu tio estas ŝerco?

Altebrilas (Kwerekana umwidondoro) 27 Mukakaro 2013 21:30:47

Konservi sian identecon kaj konservi siajn privilegiojn ne estas la sama afero. Povas esti, ke iuj homoj/partioj deziru konservi ambaŭ, sed tio ne estas interligita.

Subira ku ntango