Messages : 22
Langue: Esperanto
Roberto12 (Voir le profil) 16 mars 2014 08:56:41
sudanglo (Voir le profil) 16 mars 2014 12:47:44
Kiel vi prave perceptis oni ne povas uzi 'fantomo' por esprimi agon, ĉar la vorto jam signifas ion konkretan (de substantiva eco).
Do por la verbigo de tiu (kaj tiaj vortoj) la rimedo estas aŭ uzi '-ado', aŭ se oni volas eviti la nuancon de ripeto/daŭro, uzi iun kombinon kun verba nocio.
Martelo estas ilo. Tial martelo ne povas esti unu martel-frapo. Sed, se ne gravas la distingo inter pluraj martel-frapoj kaj unu sola, aŭ la konteksto supozigus unu solan agon, tiam oni povas paroli pri 'martelado'.
La akcident-viktimo mortis pro martelado de la kranio kontraŭ la antaŭan glacon de la aŭto.
Sed se oni parolus pri la ĝeno de la martelado de iu najbaro kontraŭ la plafonon, oni nature supozus ke temas pri ripetita sono.
Se temas pri unu sola ek-apero de fantomo, tiam diru tion, se vi ne volas uzi alian vorton kiel 'vizito' manifestiĝo' ktp.
Ondo (Voir le profil) 19 mars 2014 13:08:45
sudanglo:Sed, Ondo, kiel vi oportune esprimus en Esperanto sen uzi 'hanti':Kara Sudanglo, oportuneco estas en la buŝo de la parolanto, la orelo de la aŭskultanto, la okulo de la leganto.
Ni pasigis nokton en hantata domo
Do hantis min ĉiama scivolo — kia homo povis tiel senti kaj pensi?
Mi hantas laboristajn drinkejojn ĉe mallumaj stratetoj
Dankon por la frazoj. Vi mem scias amason da manieroj esprimi ĉion ĉi. La lasta frazo estus por mi plej defia, ĉar mi apenaŭ komprenas, kion la verkinto celis per "hanti drinkejojn". Ĉu esti lojala gasto, kliento de, ĉu timigadi la gastojn en?
Mi ne scias, kiajn nuancojn vi ligas kun la verbo hanti. Ĝi ne estas tre ofta en Esperanto kaj eble la plej multaj kromsignifoj venas al vi el alia lingvo, kaj vi tian sentas ian mankon, nerezisteblan tenton aldoni vorton al la lingvo. Tia penso ja daŭre hantas tradukemulon en ĉiu lingvo, kaj esperantisto estas pli facila viktimo de la neologismo-fantomo, ĉar la lingvo havas tradicion de vortotrudemuloj.
Sed por ekzerci vin, provu reverki la frazojn kaj supozu, ke mortopuno minacas uzanton de "hanti". Mi proponas kelkajn radikojn por komenci la eksperimentadon. Aliaj certe eblas. La deriviloj de la lingvo aldonas abundan materialon por variigi la esprimojn. Iuj el la vortoj estas certege maltaŭgaj ĉi tie, sed eble konvenas en aliaj cirkonstancoj.
* viziti, hejmi, frekventi, okupi, ĝeni, ĉeesti, ŝvebi, flugi, flirti, maltrankviligi, maltrankvili, vagi, reguli, lojali, ne lasi en paco, fantomi, apera, persekuti, timigi
Ondo (Voir le profil) 19 mars 2014 13:14:53
Roberto12:Mi opinias ke la plej bona motivo por la ekzisto de "hant" estas la substantivo "hanto", ĉar el "fantom" oni devus derivi "fantomado" aŭ "fantomumo", ambaŭ el kiuj eble ne povus sufiĉe ĝustaj (ekz. se la fantomo venas fojfoje, "-ado" estus neĝusta).Ĉu, laŭ vi, do hanti aŭ hanto povus signifi ankaŭ unufojan aperon?
?Mi loĝis en la domo kvardek jarojn, sed nur unu hanto okazis dum tiu tempo.
sudanglo (Voir le profil) 20 mars 2014 09:13:42
Mi ne trovas Mi hantas laboristajn drinkejojn ĉe mallumaj stratetoj tiel malfacile interpretebla. Mi dirus ke la signifo estas frekventi kiel fantomo.
Nur pli da kunteksto determinus tion, kiu kvalito de fantomo rilatas. Sen kunteksto mi supozus pli facile senespere, triste, preter mia volo, katenite, ol kun intenco timigi la aliajn klientojn.
Certe la kromsignifoj (au metaforaj ebloj) por tiu aŭ alia vorto en Esperanto submetiĝas al la influo de kono de la responda vorto en aliaj lingvo. Kaj unu Esperantisto aktive uzus la koncernan vorton en pli limigita maniero dum alia pli libere aplikus ĝin.
Tamen ambaŭ hipotezaj Esperantistoj eble ne tro mal-interkonsentus pri la signifo, aŭ emocia forto, renkontante iun vorton pasive.
Se ni homoj ne kapablus kompreni figuran uzon, tiam la poezio estus sensencaĵaj babiloj de frenezulo. (Ke iuj poemoj estas ja tiaj, ne subfosas mian argumenton.)
Resume, mi trovas 'hanti' tre bonvena aldono al nia vort trezoro, kaj jam estas sufiĉe da trafoj en la Tekstaro por akiri senton pri la semantika etendo de la vorto.
PS Kio laŭ vi estas hantata domo?
Roberto12 (Voir le profil) 20 mars 2014 14:01:29
Ondo:Ĉu, laŭ vi, do hanti aŭ hanto povus signifi ankaŭ unufojan aperon?Jes. Mi kredas ke hanto normale estas multfoja, sed ja povas esti unufoja.
?Mi loĝis en la domo kvardek jarojn, sed nur unu hanto okazis dum tiu tempo.
Ondo (Voir le profil) 20 mars 2014 17:52:11
sudanglo:PS Kio laŭ vi estas hantata domo?Ĉu vi parolas pri via ekzempla frazo "Ni pasigis nokton en hantata domo"?
Mi ne estas specialisto pri hantado kaj ĝuste tial volas informiĝi, ĉu ekzistas konsento inter esperantistoj, kion la vorto signifas. Mia unua impreso estas, ke la verkinto celis diri "Ni pasigis nokton en domo, kie fantomis" aŭ eble "...fantomas" aŭ "...domo kun fantomo(j)". Kia estas via interpreto?
Se vi ne konus la vorton "hanti" aŭ ĝi tute ne ekzistus en la lingvo, ĉu vi maltrankviliĝus aŭ tute perdus la mensan ekvilibron antaŭ la tasko traduki "a haunted house"? Tiaj interlingvaj maloportunecoj estas ĉiutagaj en laboro de tradukisto. Feliĉe Esperanto estas plej fleksebla esprimilo.
Mi ne volas speciale kontraŭbatali la vorton. Ŝajnas, ke la origina demandinto vidis problemon en la vorto, kaj estas do bone iom sondi la uzojn. Lin vane ĝenis la stampo "tr" en PIV. En la traduko el la Komunista Manifesto la vorto certe ne estas necesa.
sudanglo (Voir le profil) 21 mars 2014 10:52:01
La demando do estas, kion diri en Esperanto. Kaj mi trovas 'hantata domo' tre neta.
'Domo kun fantomo(j)' tro specifas (ĉu unu aŭ pluraj).
'Domo kie fantomas' starigis en mia menso scivolon pri kio fantomas.
'Fantoma domo' iel sugestas al mi ke la domo mem ne estas reala
'Fantom-domo' bildigas 'domo por fantomoj', aŭ 'Fantoma domo'
'Domo kie iam aperis, laŭ onidiro, fantomo' estas tro longa.
Roberto, same kiel Ondo, mi havas problemon kun la ideo de unu hanto. Mi preferus diri Mi loĝis en la domo kvardek jarojn, sed nur unu hantado okazis dum tiu tempo, se necese uzi hanti, sed pli bone estus Mi loĝis en la domo kvardek jarojn, sed nur vidis la fantomon unufoje
Ondo (Voir le profil) 21 mars 2014 11:35:47
sudanglo:Povas esti, ke la formo en kiu (laŭ populara supozo) fantomoj aperas, jes varias tra Eŭropo. Sed la nocion de hantata domo, mi kredus tut-Eŭropa. Tiel, estus esprimo en ĉiuj Eŭropaj lingvoj por tio.Do, mi petas ekzemplojn, kiel oni diras "hantata domo" en Eŭropaj lingvoj. Bonvolu doni precipe tiajn, kiuj montras, ke aparta verbo por fantomoj (dendependa de "fantom" en la koncerna lingvo) estas bezonata. Vi povas komenci de la Germana.
sudanglo (Voir le profil) 21 mars 2014 20:35:31
Laŭ la rezultoj, sufiĉe de lingvoj ne derivas 'hantata' de fantomo
Franca: maison hantée, fantôme
Hispana: casa encantada, fantasma
Kimra: tŷ bwgan, ysbryd
Hungara: kísértetjárta házban, szellem
Greka: στοιχειωμένο σπίτι, φάντασμα
Islanda: reimt hús, draugur
Itala: casa infestata, fantasma
Rumana: casa bantuita, fantomă
Latina: uada domum, Spiritus
Konsentite ke en la germana (Geisterhaus, Geister) oni diras ion kiel 'fantom-domo'.
Sed staci-domo estas la domo de la stacio; urbodomo, domo de la urbo; gardistodomo, domo de la gardistoj; somerdomo, domo de somero; kulturdomo, domo de kulturo.
Tiel fantomo-domo estas domo de fantomoj. Sed hantata domo estas homa loĝejo, foje vizitata de fantomoj.