Libro: Sablo sub la suno.
Originalo.
Verkistoj: Aleks kaj Anĝelina Zmajev'oj.

De tradukanto:

Mi volas du aĵon, plibonigi mian eon( kiu bedaŭrinde estas ne tre bona) kaj traduki libron ŝatatan de mi. Mi havas tri petojn: se vi vidas erarojn, tajpu pri ili al mi, se vi vidas malĝustaĵojn en la traduko, ankaŭ tajpu, se vi vidas nekomprenaĵon, nu vi scias ;D

La rajton traduki mi havas.

Mi esperas, ke al vi estos interese

Resumo de la teksto:
Du mondoj, du kulturoj, du civilizacioj iranta ĉiu laŭ sia vojo. Unua el ili simila al Tero de nia tempo, sed ne Tero, kaj la tempo ne estas nia: haltinta en sia evaluo civilizacio de la planedo Fundameto. La mondo venkinta femenismo kaj totala kibernetika kontrolo. De la alia flanko de portalo malkovriĝinta en spaco estas vigla kateda civilizacio, la mondo de ŝanĝeco kaj riskaj sciencaj eksperimentoj. Evaluinta ĝis senelirejo kontakto, kiun nenia el la flankoj ne scias kiel uzi. Kaj inter ĉio tia miksis sortoj de kvar junuloj: du studentoj homoj kaj du vosthavantaj. La junuloj serĉos vojo el la senirejo, blinde, repripense nciojn: amon, fidon, familion kaj socion.

Legu pli freŝa kaj korekta(ĉar ne estas tre oportune korekti ĉiujn mesaĝojn) version ol en forumo de 8.12.2015 txt.odt

# Prologo. Bjerjozka.

– Bri, rapidu al mi! Rap! Rap! Per televidilo oni diskutas pri koŝoj.
– Panjo... nu por kio vi min vekas? Mi volas dormi...
– Tia mallaborema knabino, tio ja estas via fako. Necesas scii pri novaĵoj.
– Bone, mi jam ellitiĝas...– mi surmetas ĥalaton kaj iras en gastejon. Hieraŭa vesperfesteno lasis post si fiaĉan humoron, kapan doloron kaj abomenan guston sur la lango. Ehh, kiel multe esperojn mi havis pri la vespero... Ŝajnis, ke delonga revo ekricevi koramikon tuj efektiviĝos. Plufojaj provoj ‘simple konatiĝi’ dum du jaroj finiĝis neniel. Se pli precize – vica kandidato mienis teruron kaj malaperis el mia ĉirkaŭo. Finfine amikinoj konsilis uzi ‘malnovan bonan’ alkoholon, se pli simple, embriigi junulojn. Ni embriigis. Kaj mi havis ŝancon spekti, kiel timo en okuloj de la ĉarma junulo ŝanĝiĝas al malpleno kaj foresto eĉ de eta penseto, tio min stuporigis. Sed la amikino dum la tempo forkondukis la junulon en apuda ĉambro sur sofeto parole: “Se vi ne scias, kiel ilin uzi, sidu kaj ne malhelpu al la aliaj”. Nu, kaj kia humoro post tia eblas? Krom, la abomena saporo, plu ial honte kaj malagrable.

Panjo alportas tason da varmega kafo kaj laŭtigas la televidilon.

– ...Mi ĝojas vidi vin en la studio de la spektaĵo ‘La mondo estas nia’. Mi nomiĝas Galina, kion ĉiuj niaj ĉiamaj spektantinoj sendube memoras. Kaj nun mi prezentas al vi nian hodiaŭan gastinon, la publik-sekretarion de la koŝrata ambasado sur la planedo Fundamento – Liena.

Oni aplaŭdas en la studio; mi sulkiĝas kaŭze ne de la koŝino, de la sonoj.

Kiel ĉiu koŝo, aŭ koŝrato, kiel ili sin nomas, Liena aspektas kiel iu inter homo kaj granda kato. La vizaĝo estas preskaŭ homa, tamen kompletigita, per facilmovaj kataj oreletoj. Ne alta, speciale sur fono de la ‘modela’ spektaĵistino; tre fleksebla kaj moviĝema; ĉie krom la vizaĝo kaj polmo ŝi estas kovrita per verda felo. La haŭto en senfelaj lokoj havis nuancoj, de preskaŭ homa roza ĝis helruĝa aŭ malhelgriza. Vizaĝo de Liena estas helgriza kun ete helblua muaro. Mi, ŝajne, nun havas saman... eble ete verdetan.

El lekcioj mi memoris, ke laŭdorse devas esti fela haŭtkolora strio, de oreloj ĝis stria samkolora vosto. Sed nun la koŝino estas envolviĝinta per longa plejdo, ankaŭ verda kaj helgriza, ne donante povon pririgardi sin pli detale.

– Liena, diru, kial via ambasadestro havas masklan sekson? Ja por la laboro necesas pensa flekseblo kaj evoluinta intelekto, kio estas ne atingebla por viroj.
– Galina, mi scias, ke, vi, homoj, opinias sin ne simetria specio, en kiu evolua kulmino atingis nur unu el seksoj. Sed al ni tio ne rilatas, ni estas simetria specio en la aspekto; pro ne gravas, kia sekso havas la ambasadestro.
– Sed pardonu, kiel mi scias informon de genetikoj esploroj, virkoŝoj ankaŭ havas la unu difektan kromosomon.
– La unu diferencan kromosomon,– Liena emfazas apenaŭ rimarkeble la vorto ‘diferencan’.– Sed tio neniel malaltigas ilin intelekton.

Mi fintrinkas la kafon kaj suspire formetas la tason. Fortunas al koŝoj. Miajn virsamgrupanojn mi neniel alie krom stulta nomi ne povas. Kvankam... estas ja paĉjo, do estas esceptoj.

– ...Vi diris: “homoj opinias sin ne simetria specio”, kian opinion pri tio havas koŝoj?
– Ni nun ne havas sufiĉe informon por estas eble ricevi ĝustan opinion.
– Sed ekzistas homaj esploroj, ĉu ne? Ili ja estas publicita kaj statistiko – ankaŭ.
– Vi komprenas, Galina, por baziĝi sur statistiko, la esploroj devas esti en liberaj kaj egalaj kondiĉoj. Alie ni ne povas separi influo de unuaj faktoroj de aliaj.
– Sed ni havas liberan kaj egalrajtecan socion! Pri kiaj “aliaj faktoroj” vi parolas?

Liena senriproĉe ‘regas vizaĝon’. Vera publik-sekretariino, iu ajn ĵurnalisto havas kion lerni de ŝi.

– Tia faktoro, ekzemple, rezultas el kelkaj ĥemiaĵoj aplikitaj al viroj, almenaŭ la fajreto. Laŭ via statistiko, ĝia uzado iĝas pli masa, dum lastaj dek jaroj la debito kaj uzado en grandaj urboj kreskis pli ol du eksponento. Kvankam vi klasifikas la fajreto kiel narkotaĵo, esence ĝi estas preparaĵo opresanta viran volon kaj subordigas lian konduton sub la baza instinkto.
– La fajreto estas malpermesita de leĝo, vi ja scias, polico kaptas rompantinojn.
– ...Pli malpli en unu fojo el dek. Sed mi parolas ne nur pri la faktoro. Kiel mi scias, virojn aldirantajn kun plendo pri fajreta toksado, oni simple elpelas ekstere, kie ili ne eblas fari ion kontraŭ la krimulinoj.
– Kio vi!.. Polico ilin simple liberigas, ĉar ili kulpas pri nenio.
– Oni liberigas, ĉu eĉ ili petas izoli sin ĝis fino de la preparaĵa ago?
– Kompreneble. Por kio ilin ŝlosi? Se ili volas reproduktiĝi, iru kaj faru. Vi, certe, scias pri la demagrafia situacio. Jam pli ol duono de centjaro la reprodukta koeficiento estas malpli ol unu.
– Ĉu la polico tielmaniere akcelas ĝian kreskadon? Ĉu ne pli facilas virinoj peti de viroj havantaj ĉirkaŭ la brako pli ol tri braceleto? Ili ja ne neas ‘akceli kreskon de popolo’, ili havas la grandan sperton,– malsevere kaj malhaste prononcas Liena.
– Por kio tia necesas al virinoj? Ili estas malleviĝintaj individuoj kun eta enspezo. Alimentoj de ili estas sensignifa aŭ eĉ foresta.
– Ĉu alivorte kaŭzas la depagoj?
– Sendube jes. Viroj, kiel subevoluinta parto de nia specio, devas plenumi sian devon pri vivteno de virinoj kaj infanoj. Kaj unuavice necesas kapti tiujn, kiu speciale pene evitas de la deva plenumado.– La spektaĵistino turniĝas al kamerao.– Vi scias, mi entute apogas legalizon de la fajreto. Laŭ mia opinio, la preparaĵo nur demonstras veran esencon de viroj, malhelpas al ili mensogi. Viroj estas ruzaj kaj kanajlaj, kaj en norma vivo ŝajniĝas civilizaj ekzistaĵoj, sed la fajreto forŝiras la maskojn!..

Videblas, ke la ĵurnalistino sin ne kontrolas: ŝi svingadas la brakojn, la vizaĝo estas ruĝiĝinta. Sed la katino sidas trankvile, nur fermetas la okulojn. Kaj al mi ŝajnas, ke Liena speciale provokas Galina'n, eksperimentas kaj ekzamenas ion.
– ...sed sufiĉe paroli pri niaj viroj, ni jam priparolas ilin pli ol ili indas. Liena, bonvolu diri, kiel en via socio statas la afero de virina memstaro?
– Kio konkrete vin interesas? – ĝentile turnis la orelojn al la interparolantino la gastino.
– Oni diras, ke koŝratoj konservas tian rudimenton de sovaĝaj tempoj, kiel ‘familio’. Ĉu vi povas komenti la informon?
– Komenti tion estas ĝene, ĉar ‘familio’ estas nur la vorto, senco en ĝi eblas enmeti tre malsimila. Ekzemple, homoj havas la nocion ‘loĝantaj apude’.
– Jes, la atavismo intervenas, se la virinojn oni ne fininstruis ekde infaneco esti vere memstara. Sed nia loĝantoj apude estas nur kuriozaĵoj. La viaj, se mi ne eraras, estas ordinaraj, ĉu ne?
– La praktiko ne estas por ĉiu deviga, sed tre disvastigita kaj oportuna.
– Sed tio malakcelas evoluo de la virina memstaro! Mi opinias, ke la koŝrataj virinoj devas fiksaŭskulti nian homan sperton kaj preni ĝin.
– Ni nepre esploras la sperton, – senemocie respondas la gastino ,– kaj konkludos.
– Jes, mi eĉ konjektas kiajn konkludojn devas esti ekstraktita post la atenta esploro. Mi esperas, ke la homa civilizacio de Fundamento, ankaŭ helpos al evoluo de la civilizacio de la koŝrata planedo Toŝ. Kaj nun, tempo de la spektaĵo finis, kaj mi adiaŭas kun vi, karaj spektantinoj.

Mi sulkiĝas. Postgusto de la spektaĵo estas plu pli malplaĉa ol post la hieraŭa drinkado. Unu plezuras: Liena fine, simile, malkaŝe amuziĝis super la ĵurnalistino. Mi ial ne deziras esti en la disputo kun homoj, pli verŝajne mi sidus apud la koŝino.

Kio faras, nun ‘loĝantaj apude’ jam estas ‘atavismo’. Ni ĝisvivis. Ĉe situacio, ke post dek ok jaroj de la komuna loĝo, la gepatroj estas unu el pli prospera en sia laboro. Kvankam, se aŭskulti amikinojn, iliaj diroj ne tre distingas de pozicio de Galina. Kompreneble, la populara spektaĵo influas gustojn kaj opiniojn. Kaj ĝi estas ne sola tia.

Tempas iri studi, kaj mi ne vekiĝis bone, sed sukcesis koleri. Oh, estos malbone al iu el samgrupanoj... kiu estos en ne tia loko.

# Ĉapitro unu. Miĥail.

Mi rigardas maloftajn neĝerojn tra fenestro. Ili estas unuaj kaj, eble, lastaj. Oni promesis la varman vintron; ĉi-novjare ree ne estos neĝo, kaj eĉ oni atendas ke varmiĝos ĝis ĉirkaŭ dek gradoj. Eblos rapidegi motocikle tra noktaj vojoj, kiam vento purigas animon kaj forblovas el la kapo danĝerajn pensojn. Viola hodiaŭ ree enrigardis en mia okuloj kaj langvore veis: “Ah, Miĉjo, ni jam sukcesis ĉiujn ekzamenojn, kaj ĉi-feste eblos renkontiĝi, ripozi, ien veturi. Tiel enue eblas esti dum ferioj.”, reas la “Miĉjo{1}”. Kialkaŭze junulinoj tiel ŝatas uzi etigantajn nomojn? Ne, ne pensu pri Violo! Sed eblas?..

– Hej, Miŝlen{2}!– Renkonten al mi tra la koridoro iras Pedro, prezidanto de la studenta konsilio. – Vi jam havas ĉiujn kontrolnotojn, ĉu mi divenis? Kaj ĉu vi liberas ĝis la festoj?
– Mi salutas, vin minaco por ruĝnazuloj kaj por ne sankciitaj defiladoj. – Mi respondas en lia maniero. Kion li de mi volas? Li ja ‘lumas’ de ĝojo.
Jeeeeeen! Mi sciis, ke vi komprenos! Ja ni estas ne ia fia kolegio, sed Ozerecka{3} Sociscienca Universitato. Kaj al kiu, se ne al la plej bona studento de fina kurso de la fako ‘Interplaneda kulturologio’, komisii la faron?
– Pri kia faro vi parolas?
– Kiel “pri kia”? Pri la novjara balo, kompreneble! Ni kun instruista konsilio priparolis, kaj decidis inviti Koŝan ambasadestron. Finfine ni rekte rilatas al la ambasado. Nur ĉi ni oni instruas specialistoj pri lia kulturo. Kaj vi, evidente...
– Ne nur ĉi ni,– mi interrompas lin, ĉar alievariante li ne finaĉos,– supre tio, laborantajn kun koŝoj instruas, se esti ĝusta, ne ĉi ni, sed en la diplomata kolegio.
– Pri kio vi? Por kio ĉi tie la diplomatoj? Ili ja necesas nur por io komerca: aĉeti, vendi, persvadi. Sed la veran komprenon de koŝa kulturo,– li levas la kapon kaj svingas per la brakoj,– alireblas nur por al niaj specialistoj.
– Pli mallonge! De mi vi kion volas?

--
1. En rusa varianto ‘Miŝenjka’.
2. Unu el multaj formoj de la nomo ‘Miĥail’.
3. En la rusa varianto ‘Ozjerjeck’ de la vorto ‘ozjero’(esperante ‘lago’).

– Ho, tian farmanieron mi ŝatas! – se li povus, li florus,– Jen tion mi respektas, tuj al faro! – li serioziĝe kaj eĉ streĉiĝe kliniĝas al mia orelo kaj laŭte (tutkonstruaĵe aŭdeblas) flustras: – Organizi la balon. Ekscii: kion indas fari, kion male; kian muziko devas esti; kiajn drinkaĵojn kaj manĝetojn ili ŝatas, kiaj eblas kultura programo. Interkonsenti kiu kion faros. Invitojn skribi kaj dissendi... ĉu malmulte por tia necese fari. Sed ne! Pro la balo, vi povas ne emociiĝi, la organiza komitato ĉion faros, kiel vi diros. Kaj vi devas al ili diri kiel fari, por niaj gastoj kontentiĝos, kaj kompreneble ĉefe, amuzi la gastojn. Kaj tion povas nur vi!
– Kompreneble. Ĉu mi povas pripensi ĝis morgaŭ?..
– Pri kio pripensi, nu? De tiaj faroj oni ne malkonfesas! Mi al vi diru... – kaj dum la sekvaj dek minutoj Pedro superŝutas min per telefon-numeroj kaj adresoj de siaj konatuloj kiu eblas esti utila dum ia bala organizo. Mi dankas lin kaj direktas al la hejmo.

Dum la vojo estas tempo por pensi.

La propono ŝajnas ege pli interesa, ol mi permesis al si demonstri.

Du dek jaroj antaŭ, kiam sur la insulo Korn en Skadara{1} lago malfermiĝis portalo inter nia mondo kaj la mondo Toŝ, bruo en gazetaro estis pli ol imageble. Ĉie sur Fundamento homoj priparolis la aperintan kontakton, eĉ ne tiel, la Kontakton, skribita komence de ĉeflitero, ĉar ĉefa; timis; esperis; planis... Kaj estis nenio pli. Koŝoj similaj kaj al homoj kaj al grandaj katoj nenien hastis.

Sur la insulo, transdonita de Fundamenta homoj al koŝoj por ambasada teritorio, aperis eta fermita urbeto de aliplanedanoj kaj homa plansetlejo. Kaj ĉi tie, en la Suba Ozereck{2}, pli apuda al la Skadara lago urbo, alveturis amaso da diplomatoj. Ili venis kaj restis. Kial ne sur la alia flanko de portalo? Tial, ke atmosfero de la planedo Toŝ, estas ne utila por homa spiro. Tro malmulte estas oksigeno kaj multe estas ia horor-venena fiaĵo. Do vizitoj al la alia flanko de homaj delegitaroj eblas per fingroj kalkuli.

--
1. En la rusa varianto ‘Skadarskoje’.
2. En la rusa varianto ‘Niĵnij Ozjerjeck’.

Sed koŝoj sentas sur Fundamento sufiĉe komforte, nur aspektas ekzote. Precipe vosto: estas brake dika kaj pli longa ol metro. Kovris ilin laŭlarĝe stria felo, unua koloro estas verda, la dua estas persona de la koŝo; ekzemple, malhelruĝa.

Al aspekto de la gastoj homoj sufiĉe rapide kutimis, sed la kontakto haltis ie ĉirkaŭ nula levo. Interŝanĝo sciencan informon ial ne evoluis. Kvankam koŝratoj, tre eble, nenio kaŝis, sed kaj nenion komprenigis. Petita de homoj priskribo de laboro la portalo estis unue longega videa kurso kaj ‘tuno’ da libroj, kaj due plena per tia multego de nekonata matematiko, ke ĝi povas kompariĝi kun bono ĉifro. Glosi ĝin koŝoj neis deklare, ke ili ne scipovas lerni homojn. En gazetaro oni iam parolis, ke homojn speciale ili trompas, kaj ĉio povis fini malbone, se la gastoj evidente ne havus teĥnikan superecon. Alivorte, oni simple timis devigi koŝojn. Ekde la tempo dum du dek jaroj la du civilizacioj diskrete esploras unu alian. En la Suba Ozereck oni transigis la prestiĝan diplomatan kolegion, kaj en la loka Socienca Universitato aperis fako de la interplaneda kulturologio. Kiu mi post duono de jaro planas fini, havante diplomon de specialisto pri kultura komunikado.

Kvankam dum mia lernado mi vidis koŝoj nur per televidilo. Pedro vane provas prezenti pli malbone ol ili esti la diplomatojn. La lernantoj de la diplomata kolegio estas idoj de elito, almenaŭ praktikas ĉi-ambasadeje. La praktiko precipe konsistas el etaj komisioj kaj helpetaj faroj. Ekzemple, disporti drinkaĵojn dum neoficialaj renkontoj. Se pri mi... iam mi eniĝis en la fako, revis kompreni la niajn gastojn, ekscii lian kulturon... kaj kio mi havas? Ne, pri la kulturo mi scias pli detale ol plimulto de homoj. Sed tamen tio estas nur teorio, modeloj kaj konjektaĵoj.

Mi ire kondukas el universitata parkejo mian malnovan motociklon "IĴ". Kiel mi deveturas, eble aŭdas tuta universitato. Nu, kion mi povas, ili toleru. Sed hejmen mi venos rapide.

Panjo estas hejme.
– Miĥ, vi nun ial flue. Ĉu io faris?
– Ne, panjo, ĉio estas bone: mi sukcesis en la fina ekzameno.

– Kaj kial vi ne iris promeni? Io, cent procente, okazis, – ŝi vere malkvietiĝas.
– Nu... socian laboran oni komisiis. Zorgi pri la koŝa ambasadestro dum la balo.

Estus pli bone, se mi pri tio ne parolis.

– Kio-o-o-o?! Dum la balo?! Vi ja scias, ke vi devas esti en nenia balo. Mi multfoje ĉion kompreneble eksplikis.
– Nu, panjo!.. Mi havos faron. Mi la lernadon finis, sed koŝoj en realo eĉ unufoje ne vidis. Kaj ĉefe, mi tie estos okupita, amuziĝi mi tempon ne havos.
– Se okupita, pli malpli bone,– ŝi malfide morniĝas.– Sed neniaj dancoj kun junulinoj! – panjo komencas sian pli ŝatatan temon.– Komprenu, stultulĉjo, trans la duono de jaro, atendeble vi havos normalan salajron. Nun estas ideala momento, por melkbraceletizi vin.
– Panjo, mi komprenas ĉion, komprenas...

Reale Braceleto titoliĝas la BPPD – Braceleto por Plenumado de Patra Devo, sed en simpla vivo ĉiu ĝin titolas la melka braceleto, ĉar per ĝi melkas el la viro monon. En nia socio ĉio estas simple: se virino post koito komprenas ke estas graveda, ŝi iras en la Kontrola Ofico, kie faras la genetikan analizon, kaj post oni per genetika bazo determinas la patro. Poste al la patro alvenas polico, kaj surmetas sur lia dekstra brako la milkan braceleton. La fino. De la momento, duono de ĉiuj liaj enspezoj oni ĝiras al Patrino de la ido dum du dek kvin jaroj. Ĉe tio, ke ili povas loĝi apude aŭ male neniam post vidi unu alian, ĝi nenio interesas. Oni diras, ke pli ĉirkaŭ cent kvin dek jaro antaŭ estis tia aĵo, kiel ‘familio’. Kio ĝi estis, nun malmulte el homoj scias. Se mi ne eraras, io semila al nunaj ‘loĝantaj apude’, sed mi ne certas. Kiam cent jaro antaŭ, povo ricevis, precipe en evoluintaj ŝtatoj, feminismaj organizoj, familion oni deklaris kiel rudimento de ina sklaveco, kaj malpermesi uzi la vorto en libera gazetaro. Tiam ja elpensis kaj leĝigis la melkajn braceletoj.

Panjo pravas, ĉiun senbraceletan dum la fina kurso oni ĉasas. Kompreneble, estas tia ebleco por junulinoj: kvarono de centjaroj ne pensi pri financaj problemoj. Kaj ŝi scias pri kio parolas, ŝi iam tiel mian patraĉon kaptis. Li naive pensis, ke se kondomon surmetis, kaj povas ne emociiĝi. Sed ne ĉio tiel simple: panjo antaŭe la ungon akrigis. Do unu malrimarkebla movo, unu incizo, kaj surprizo, mi estas en la mondo. Kaj la fipatro ricevaĉas unuan melkilon. Loĝi kun li ŝi, kompreneble, ne komencis, ĉar opinias, ke viroj estas nur bestoj por melkado. Kaj kiel amuze estis, kiam ŝi naskis filon, alivorte malino, alivorte besto. Kaj dum lastaj jaroj ŝi proprajn opiniojn entute ŝanĝis. Nun ŝi ĉiuj miajn samgrupaninojn alie ol serpentoj aŭ kobroj ne nomizas, kaj rediradis, ke mi devas esti de ili kiel povas malproksime. Kaj mi estas, nur estas malfacile ne rememori, kiel Violo la lipojn lekas. Sed enabismen Violo, eĉ mi vidas afektadon.

Kaj pri la fipatra mono, kun ĝi panjo havis fiaskon. Dum tri komenca jaro monoj ĉio estis bone, kiel en ĉokolado, profitis fipatro ne malbone, mono al ŝia ŝparkonto alvenis regule. Sed post lin unu “serpentino avida” laŭ panja diro, kaptis. Ĝenerale, melkulojn malpli ĉasas, sed pli ĝenaj iuj aŭ malsukcesulinoj kaj tiajn reprenis. Kaj ĉio kaŭze, ke parto enspezoj laŭ melka braceleto ne eblas esti malpliigita. Do, se unua braceleto ŝtelas duono de enspezoj, la dua duonon de la duono, alievorte, la kvaronon, la tria okonon. Ĉe tio, resto ne devas esti malpli ol la traviva minimumo. Kaj pri kio mi, la avida serpento havis grandan sukceson, ĝemelojn, do fipatro fermis senatende du braceletojn. Kaj li solvis, ke la resta okono, estas ne pli granda ol la minimumo, kaj iĝis gardisto en hejtejo.

En la momento ĉio finis. Al panja ŝpapkonto anstataŭ mono alvenis granda nenio, al la serpento, ankaŭe. Sed ŝi faris, kiel kutime en tiaj situacioj, tuj post la nasko aldonis du miajn fratinetojn al orfejo, kaj iras alian viron kapti. Sed panjo min restigis. Ŝi komencis labori. Eble dum tri jaro alligiĝis, eble io alia, sed monon ekde la tempo ni multe ne havas, kvankam por vivo sufiĉe.

Kaj jen nun panjo trosekuriĝas kaj jam kelkfoje ekparolis kun mi pri la griza braceleto. La griza braceleto aŭ braceleto de evitulo signifas, ke al ĝia mastro oni operciis por farita sterileco. Ne, skroton oni ne forigas, estis, oni parolis, en la saĝaj tempoj tia maliculoj, kiuj de viroj multe ian forigis. Nun ĉio estas kulture: ion oni surradas, ion oni redirektas. Pro la griza braceleto oni depagas tielsaman duonon kiel pro la unua ora, sed nur por vivteno de infanaj internatoj. Sed kompense la griza braceleto gerante estos sola kaj neniu evitulon kaptas. Kaj pri espero efektivigi fabelon fari iam apudvivantan paran ankaŭ eble forgesi. Jen tio estas trista.

Panjo pravas kaj en tio, ke viroj kaptas per malefektiviĝaj revoj. Sed tamen... jen ekzemple al Pedro fortunis. Lia gepatroj estas loĝantaj apude. Li havas fratineton. La patro, kompreneble, havas du braceletojn. Sed nur la monoj kvazaŭ ĉirkaŭe vojaĝas. De li oni tri kvaronon al Pedra patrino ĝiras, ŝi al li, per la mono, aŭton donacas. Ka ne ĉikanas, ĉio estas laŭleĝe, al kiu ŝi volas, al tiu kaj donacas. Li, kompreneble, timas, ĉar elpeli povas, sed ankoraŭ ne elpelis. Kaj virino estas, kun kiu dormi eble ne time. Nur malmulte estas tiaj, loĝantaj apude. Sed nenio ne scias kiom da. Kaj panjo parolas, ke mi povas ne esperi. Sed mi ĝis nun ne decidiĝas fari operacion, kaj nun ankaŭ la balo. Sed mi volas ekvidi koŝojn. Kaj kun ulinoj estos tre tre diskreta.

* * *