Späť na obsah
Odpovedať

Pri 'tiu' kaj 'aŭto'

od vaaspuhr, 31. augusta 2019

Príspevky: 10

Jazyk: Esperanto

vaaspuhr (Zobraziť profil) 31. augusta 2019 7:29:14

La vorto 'tiu' havas du signifojn 'that' kaj 'that person'. devas ekzisti alia vorto por 'that' kaj ankaŭ por 'ĉi tiu' = 'this' en Esperanto.
La vorto 'aŭto' ne taŭgas. Mi proponas 'radmovilo'n.

Zam_franca (Zobraziť profil) 31. augusta 2019 8:41:01

Se vi ne ŝatas la vorton 'aŭto', vi devus uzi veturilon.

sergejm (Zobraziť profil) 31. augusta 2019 8:58:46

vaaspuhr:Mi proponas 'radmovilo'n.
Simple 'radoj' - se via veturilo havas radojn.
'(ĉi) tiu', kiel vi diris, havas du signifojn, sed nun estas malfrue ion ŝanĝi.
Certe, vi povas diri 'tiu persono', sed ne atendu, ke la aliaj faros same.

vaaspuhr (Zobraziť profil) 31. augusta 2019 19:14:02

sergejm:
Certe, vi povas diri 'tiu persono', sed ne atendu, ke la aliaj faros same.
Saluton mia amiko
Ne, mi aŭ ni bezonas iun vorton por 'that'.

sergejm (Zobraziť profil) 31. augusta 2019 19:20:47

vaaspuhr:
Saluton mia amiko
Ne, mi aŭ ni bezonas iun vorton por 'that'.
Almenaŭ mi kaj multaj aliaj antaŭ mi ne bezonas - Esperanto pli ol 100 jarojn funkias sen tia vorto

Metsis (Zobraziť profil) 2. septembra 2019 6:59:22

vaaspuhr,

Esperanto havas du-distancan sistemon kiel ekz. la angla:
  • ĉi tio : ĉe mi, la parolanto
  • tio : alie, la aŭskultanto
Tamen ekzistas lingvoj (ekz. la japana, la ukraina, la finna), kiuj havas tri-distancan sistemon
  • ĉi tio: ĉe mi, la parolanto
  • tio : ĉe vi, la aŭskultanto
  • tio tie : ĉe ri, alie
Mi denaske parolas tian lingvon kun tri distancoj kaj trovas la du-distancan sistemon konfuziva. Aparte konfuziva al mi estas maniero de kelkaj parolantoj uzi la vorton "tio" (sen ĉi) por ĉiuj distancoj.

Kiam temas pri diferenco inter "tiu" kaj "tio", la u-tabelvortoj estas determinantoj de substantivo, kiun oni forlasas, se la kunteksto aŭ la parola situacio difinas ĝin.

      Kiu estas tiu? (mi verŝajne iel montras la objekton)

La o-tabelvortoj estas memstaraj, ne determinantoj.

Multfoje oni parolas pri homoj – tiu(j) homo(j) – kaj oni ekkutimis mallongigi la esprimon nur al tiu(j).

Metsis (Zobraziť profil) 2. septembra 2019 7:00:44

"Aŭto" estas unu el la plej internacie konataj vortoj. Kial ne uzi ĝin?

Altebrilas (Zobraziť profil) 2. septembra 2019 9:41:12

"Tiu" povas esti determinanto aŭ pronomo. En tiu lasta kazo, oni povas imagi, ke la vorto "homo" estas subkomprenata:

Kiu (homo) venis?

oni povas marki distancon per "-ĉi" ou "for". Tio ebligas esprimi la nhuancojn (ekz.) de la franca:

tie : là
tie-ĉi: ici
tie for : là bas

Sed tio estas ĝefe uzata por tradukaj bezonoj, kiam tiu nuanco nepras.

Kial "aŭto" ne plaĉas al vi? Vi ne klarigis tion.

vaaspuhr (Zobraziť profil) 3. septembra 2019 7:28:50

Altebrilas:
Kial "aŭto" ne plaĉas al vi? Vi ne klarigis tion.
'Aŭtomobilo' aŭ plibone ol tiu 'radmovilo' estas preferata, ĉar ni preskaŭ povas diveni ties signifon. sed 'aŭto' ne posedas ĝustan signifon, aŭtomata?mem?aŭtomobilo?aŭtobuso?.... . devas esti klara vorto kiel 'malsanulejo'.'Aŭto' estas kiel mallongigita maltaŭga vorto 'Phone!' en la angla.
Internacieco ne estas sufiĉa kaŭzo.

Metsis (Zobraziť profil) 3. septembra 2019 9:49:34

Radmovilo povas esti iu ajn veturilo, kiu havas radojn ekz. lokomotivo. Ne, la originala vorto aŭtomobilo devenas el la observo, ke la veturilo mem (latine auto) moviĝas (latine mobile) , t.e. sen ĉevalo. Eble oni pensis, ke ĉi tiu aŭto-parto estas pli grava, mirinda, kaj tial mallongigis la vorton al aŭto. La sama estas kun la telefono en la angla. La sono-porto estas pli grava kaj tial "phone". Komparu, nuntempe kiam ĉiuj telefonoj estas poŝtelefonoj, sufiĉas diri "telefono" kaj ne necesas diri "poŝtelefono".

vaaspuhr:
Internacieco ne estas sufiĉa kaŭzo.
Aĥ, sed en la Internacia lingvo, alivorte Esperanto, tio estas unu el la plej gravaj kaŭzoj, eble eĉ la plej grava.

Nahor