Suprug vot-vot umre

Ona: —Dnes na rabotě, tri děvy iz buhgalterije dostali cvěty… i one byli velmi krasive.
On: —Očevidno one byli krasive. Zato někto poslal jim cvěty.

Claude Piron
Klod Piron

Kiu timu kiun?
Kto kogo imaje bojati se?

— Mi tuj alportos teon, — ŝi diris, kaj malaperis en la kuirejon.
— Ja sejčasno prinesu čaj, — rěkla ona i izčeznula v kuhnji.

Mi sentis min malvarma kaj alproksimiĝis al la fajro.
Mně bylo hladno i ja približil se jesm k ognju.

Fajroj ĉiam altiris min.
Plamenj vsegda pritegal mene.

Mi rigardis ĝin.
Jesm poziral na njego.

Ĝiaj ruĝaj kaj flavaj lumoj dancis en miaj okuloj.
Jegove črvene i žolte jezyki tancevali v mojih očah.

La fakto, ke iom da fumo eliĝis el la fajro kaj plenigis la ĉambron per sia karakteriza odoro, tute ne ĝenis min.
Toj fakt, že iz ognja izhodilo nemnogo dyma, ktory napolnjal komnatu svojim harakternym zapahom, sovsěm ne bezpokojil mene.

La teo estis varma kaj bongusta, ne tro forta, feliĉe, ĉar mi ne ŝatas tro fortan teon, male al kafo, kiu plaĉas al mi nur, se ĝi estas forta, densa, nigra.
Čaj byl teply i vkusny, ne prěmnogo krěpky, k ščestju, ibo ja ne ljubju prězměrno krěpky čaj, v odrazlikě od kavy, ktora podobaje se mně, toljko jestli ona jest krěpka, gusta i črna.

"Mi ne komprenas, kial vi biciklas en tia vetero," ŝi diris. "Ne estas pro devo, ĉu? Estas nur sporto, mi supozas."
— Ja ne pojmaju, čemu ty jezdiš na velosipedu v taku pogodu, — rěkla ona. — To ne jest tvoj obvezok, či je tako? To je prosto sport, kako razuměju.

"Jes," mi respondis, "estas nur sporto.
— Da, — jesm odgovoril, — to je prosto sport.

Mi ŝatas vojaĝi bicikle.
Ja ljubju putovati na velosipedu.

Nun estas la ferioj.
Imaju nyně odpusk.

Kiam mi foriris ĉi-matene, la vetero estis bela.
Kogda jesm odjehal dnes utrom, pogoda byla prělěpa.

Kiu povis supozi, ke ekfalos tia frosta pluvo?
Kto mogl prědpoložiti, že počne se taky studeny dožd?

La radio nenion similan anoncis.
Radio ničto podobno ne oglašalo.

Kaj mi ne povis antaŭvidi, ke mia rado estos fuŝita."
I ja ne mogl prědviděti, že moje kolo bude poškodženo.

"Vi estas bonŝanca, ke vi venis ĉi tien.
— Ty jesi udačlivy, že dojehal ovamo.

La vilaĝo estas malproksima.
Selo nahodi se daleko.

Tuj post ĉi tiu domo, la arbaro komenciĝas, kaj dum dudek kilometroj estas plu neniu."
Směsta za ovym domom počinaje se lěs, i dalje na dvadeset kilometrov nemaje nikogo.

"Ĉu vi vivas sola ĉi tie?"
— Či vy živete sde samotno?

"Normale ne. Mia filo loĝas kun mi.
— Obyčno ne. Moj syn žive so mnoju.

Li havis edzinon, sed ŝi forlasis lin. Nun li eksedziĝis.
On imal suprugu, ale ona ostavila jego. Nyně on je razvedeny.

Sed de tempo al tempo li devas vojaĝi por sia komerco."
Ale od časa do časa on musi putovati zaradi svojej komerciji.

Nun ne plu pluvo falis, sed neĝo. Dikaj, densaj neĝeroj.
Segda uže ne doždilo, ale gusto sněžilo dužimi sněžinkami.

Mi min demandis, kiel mi daŭrigos mian vojaĝon morgaŭ, se dum la tuta nokto plu neĝos tiel dense.
Jesm sprašal sebe, kako ja budu prodolžati svoje pytovanje zautra, jestli v tečenju vsej noči bude i dalje sněžiti tako obilno.

Plus tiu fuŝita rado, kiun mi iel devos prizorgi.
Plus to poškodženo kolo, koje imaju kako-libo popraviti.

Eble finfine la gepatroj pravis.
Možlivo, moji roditelji v koncu koncov byli pravi.

Eble ne estis tre saĝe fari biciklan vojaĝon tute sola en iom monta regiono en aprilo.
Možlivo, to ne bylo velmi razumno — učiniti velosipedno putovanje absolutno samotno v sej nekoliko goristoj městnosti v aprilju.

Speciale sur tiu malnova biciklo, ne plej bone funkcianta.
Osoblivo na ovom starom velosipedu, ktory ne dost dobro funkcionuje.

Sed plendi utilus al nenio.
Jednako ne bylo smysla žalovati se.

La hejmo estis malproksima.
Dom byl daleko.

Neniu povus min helpi.
Nikto ne mogl by mně pomogti.

Jam mi estis ege bonŝanca, ke ĉi tiu soleca domo ekzistas, kaj ke en ĝi loĝas afabla maljunulino.
Jesm uže iměl veliku udaču v tom, že ekzistuje sej samotny dom, v kojem žive ova ljubezna starica.

"Ni dividos mian simplan vespermanĝon," ŝi proponis.
— Razdělimo moju prostu večerju, — prědložila ona.

Ŝi preparis legomojn.
Ona prigotovila zeleninu.

Kun pano kaj butero, plus unu frukto, estis ĉio.
S hlěbom i maslom, plus jedin ovoč — to bylo vse.

Mi malsatis kaj plezure enbuŝigus ion pli satigan, kiel estus viando aŭ almenaŭ ovoj, sed tion ŝi ne havis aŭ ne proponis.
Jesm byl gladny, i ja byh ohotno položil v moji usta nečto bolje sytno, napriklad, meso ili jajca, ale take jedive ona ne iměla abo ne prědložila.

Mi ne kuraĝis peti ion alian.
Ja ne osmělil se prositi čto-libo drugo.

Kaj kiam mi konstatis, ke ŝi ne metis salon en la legomojn, mi ĝenis min demandi, ĉu salo ie troviĝas.
A kogda jesm ustanovil, že ona ne dodala v zeleninu solj, jesm sramežlivil se zapytati, imaje se li u njej kdekoli solj.

Eble la kuracisto malkonsilis al ŝi sali siajn manĝojn, sed tio ne koncernis min.
Možlivo, jejny lěkar ne sovětoval jej soliti jedu, ale ko mně to ne odnosilo se.

Kiam mi petis salon, ŝi tuj montris al mi, kie ĝi estas, sed mi ne komprenis, kial estis al mi tiel malfacile eldiri tiel simplan peton.
Kogda jesm poprosil solj, ona tutčasno pokazala mně, kde solj nahodi se, ale ja ne mogl urazuměti, čemu mně bylo tako trudno izrěkti taku prostu prosbu.

Ekde kiam ni komencis manĝi, ŝi parolis pli kaj pli libere.
S togo momenta, kogda my počeli jesti, ona govorila vse bolje i bolje svobodno.

Ŝi rakontis pri sia vivo, sia infaneco.
Ona razkazala o svojem žitju, o svojem dětinstvu.

Ŝia avo, ŝia patro, ŝia edzo, ĉiuj laboris en la arbaro.
Jejny ded, jejny otec, jejny muž, vse pracovali v lěsu.

Arbaristoj ili estis.
Oni byli lěsniki.

Tial ŝi vivis en tiu ĉe-arbara domo.
Tomu ona i žila v ovom prilěsnom domu.

Aŭskultante ŝin, mi tamen plu pripensis pri mia propra sinteno, pri kiu mi miris: kial mi tuj forlasis la ideon peti ion pli satigan por manĝi?
Slušajuči ju, jesm jednako i dalje obmysljal svoje sobstveno postupanje, za ktoro jesm divil se: čemu ja razom ostavil ideju prositi někoje bolje poživno jedivo?

Certe, ŝi ion tian havis.
Bezsumno, ona iměla něčto tako.

Kaj kial mi apenaŭ kuraĝis peti salon?
I čemu ja jedva osmělil se prositi solj.

Mi kutime ne tiel agas.
Obyčno ja tako ne postupaju.

Finfine mi komprenis: pro timo.
Nakonec jesm srazuměl: to bylo po pričině straha.

Mi alvenis ĉi tien kiel ĝenanto, ne invitita.
Jesm pribyl ovamo kako nezvany, neželany gost.

Sed kiel eblis, ke mi, dekokjara, ne speciale malforta knabo, timis tiun preskaŭ nur-ostan sepdekjarulinon?
Ale kako bylo možlivo, že ja, osmnadset-lětny, ne osiblivo slaby hlapec, bojal se ovu kostlivu sedmdeset-lětnu staricu?

Ŝi aperis sana, kvankam ŝia haŭto estis iom tro flava laŭ mia gusto, sed ŝi povus fari nenion ĝenan al mi.
Ona iměla dost zdravy vid, hoti jejna koža byla prězmerno žolta na moj vozgled, ale ona ne mogla by učiniti mně kaku-libo ŝkodu.

Dum ŝi rakontis ion pri sia filo, kio tute ne interesis min, tiel ke mi aŭskultis, kiel oni diras, nur unu-orele, mi komprenis mian timon: mi timis, ke ŝi timos min.
Poka ona razkazyvala něčto o svojem synu, čto sovsěm ne interesovalo mene, tako že jesm slušal, kako govori se, jednym uhom, ja jesm pojel pričinu mojego straha: jesm bojal se, že ona bude strašiti se mene.

Mi subite vidis min kiel dikan grandegulon — kio mi tute ne estas — kiu unubate povus ŝin mortigi kaj tion ial dezirus.
Iznenada jesm uviděl sebe kako dužego giganta — kaky ja sovsěm ne jesm — ktory jedinym udarom mogl by ubiti ju, jestli načtokoli želal by to.

Ŝi estis senhelpa, sendefenda.
Ona byla bezpomočna, bezbranna, bezzaščitna.

Mi povus fari ion ajn al ŝi.
Ja mogl byh učiniti jej vsekaku škodu.

Tiu sento pri mia povo subite min terure ĝenis.
Ovo čuvstvo mojej moči iznenada užasno smutila mene.

"Mi ĝojas, ke venis gasto al mi," ŝi diris.
— Jesm rada, že do mene pribyl gost, — rěkla ona.

"Mi kutimas je soleco, sed havi iun junan en la domo estas agrable.
— Jesm privyknula k samotnosti, ale iměti v domu někojego mladca — to je prijetno.

Vi dormos en la gastĉambro.
Ty budeš spati v gostovoj komnatě.

Mi devos iom ordigi ĝin, kaj ĝi estas malvarma, sed mi preferus ne devi ŝanĝi la littukojn de mia filo.
Musim trohu oporedčiti ju, i ona je hladna, ale ja ne htěla byh měnjati postelinu mojego syna.

Cetere, ankaŭ tiu estas malvarma.
Ale napravdu toj takože je hladny.

La ĉambro, mi volis diri, ne mia filo, ha-ha.
Jegovy spalny apartament, hoču kazati, ne moj syn, ha-ha.

Ĉiuj dormĉambroj ĉi tie estas malvarmaj, mi bedaŭras."
Vse spalne apartamenty sde sut hladne, na žalost.

Kaj tiam mi elparolis la bedaŭrindajn vortojn:
I v sej moment ja jesm izrěkl neostražne slovese:

"Ĉu vi ne timas?"
— Či vy ne bojite se?

Ŝi rigardis min komence mire, poste kun stranga, ne klare difinebla, esprimo.
Ona pozrěla na mene izprva udivjeno, a potom so strannym, ne oprěděljenym izrazom.

"Ne. Mi ne timas," ŝi diris. Sed ne estis dubo, ke mi ĵus mispaŝis.
— Ne, ja ne boju se, — rěkla ona. Ale ne bylo sumněnja, že jesm sdělal doprva nepravilny krok.

La teo, kiun ŝi proponis al mi tuj antaŭ ol ni iris enlitiĝi, havis maldolĉan guston, kiun mi bedaŭrinde rimarkis nur post unu enbuŝigo, kiam mi povis fari nenion, krom lasi ĝin plu sekvi sian vojon en mi.
Čaj, ktory ona prědložila mně prědže čem jesmo odpravili se k našym ložam, iměl nekoliko gorky vkus, ktory ja, na žalost, jesm primětil toljko poslě goltka, kogda uže ne mogl čtokoli sdělati, kromě kak dozvoliti jemu i dalje slědovati svojeju dragoju do mojego vnutra.

Mi plurfoje eldormiĝis kaj reendormiĝis en tiu nokto.
V tu noč jesm mnogokratno probudžal se i opet zaspal.

Ĉiu-foje, mi sentis egan malkomforton, kiun mi ne bone komprenis, ĉar mi duon-dormis tamen la tutan tempon.
Každy raz jesm odčuval veliko neudobstvo, ktoro ne mogl dobro pojeti, ibo faktično prěbyval ves čas v polu-sne.

Mi ja estis tre laca pro la longa biciklado, kiun sekvis la longa marŝado, dum kiu mi puŝis la biciklon.
Jesm byl zaisto velmi umorjeny dolgoju jezdoju na velosipedu, za ktoroj poslědovala dolga hodba, podčas kojej jesm vlačil svoj velosiped.

Kaj la neĝo, kiu daŭre falis tutnokte, helpis al profunda dormo.
A ješče i sněg, ktory bezprěryvno padal v tu noč, pomagal glubokomu snu.

Tamen, kiam mi eldormiĝis matene, pli frue ol tagiĝo, tiel ke ankoraŭ ne estis lumo, mi komprenis la kialon de mia malkomforto: mi estis ligita en la lito.
Jednako kogda jesm probudil se utrom, prěd razsvětom, poka ješče bylo temno, jesm pojel pričinu svojego neudobstva: jesm byl svezany v mojem ložu.

Forta ŝnuro min tenis ne tute streĉe, sed sufiĉe bone, por ke mi ne povu movi la brakojn, nek malligi min per la fingroj.
Krěpky šnur trimal mene ne duže napeto, ale dost dobro, tako že ne mogl jesm ni dvigniti rukami, ni razvezati sebe prstami.

Mi koleris, sed kion mi povis fari?
Jesm razgněval se, ale čto ja mogl sdělati?

Krii kaj tiri ŝin el la dormo estus tro malĝentile.
Kričati, da by iztegnuti ju iz jejnogo sna — to bylo by velmi neučtivo.

Kial vi ĝentilu al persono, kiu ligile malliberigis vin, vi eble demandos.
Vy možlivo zapytajete, trěba li byti učtivy odnosno člověka, ktory svezal vas i lišil svobody.

Nu, mi ne havas respondon.
Nu, ja ne imaju na to odgovor.

Ne estis konvene.
Ale tako ne bylo by godno.

Mi komprenis ŝin: ŝi ektimis kaj decidis min ŝnurligi; ŝi liberigos min, kiam tagiĝos.
To, čto učinila ova starica, bylo cělkom razumlivo: ona zastrašila se i postanovila svezati mene; i ona osvobodi mene, kogda nastupi novy denj.

Maljunaj personoj ĝenerale ellitiĝas frue, mi diris al mi por rehavi kuraĝon.
Stari ljudi obyčno vstavajut rano, jesm govoril sobě, da by obodriti se.

Sed kiam la matena lumo fine envenis la ĉambron, mi rimarkis, ke sur la seĝo apudlita estis fiksita skribaĵo:
Ale kogda jutrišno světlo proniknulo nakonec v komnatu, jesm primětil, že vodle loža, na stule, byla pripena zapiska:

"Kara Sinjoro!
"Dragy pane!

"Pardonu, ke mi ligis vin, sed vi min timigis.
Izvinite, že ja jesm svezala vas, ale vy jeste nastrašili mene.

Mi ofte akceptis neatenditajn kaj nekonatajn gastojn ĉi tie, kaj neniam timis.
Jesm često prijmala neočekyvanyh i neznanyh gostov v mojem domu i nikogda ne bojala se.

Sed gazetoj pli kaj pli rakontas pri junuloj, kiuj atakas senfortajn personojn.
Ale gazety stalo razkazyvajut ob junakah, koji napadajut na slabyh ljudij.

Kaj eble mi parolis al vi pri la kaŝejo kun miaj ormoneroj.
I možlivo jesm povědala vam o sekretnom městu, kde sut shovane moji zlate monety.

Mi ne memoras bone.
Ja už ničto ne pametaju dobro.

Mia memoro ne plu estas, kia ĝi estis.
Moja pamet uže ne jest taka, kaka byla prědže.

Nuntempe mi emas tuj forgesi, kion mi ĵus diris aŭ faris.
Nyně jesm sklonna tutčasno zabyvati, čto doprva govorila abo dělala.

Mi metis dormigilon en vian tason ĉi-vespere, sed vi trinkis nur malmulte, kaj eble vi ne dormos profunde pli ol unu aŭ du horojn.
V sej věčer jesm vsypala sonne pilulki v vašu čašku, ale vy jeste izpili iz njej toljko trohu i možlivo ne budete spati gluboko bolje dvuh časin.

Mi uzas tiujn por meti vin en staton sendanĝeran por mi.
Jesm učinila vse to, da by sdělati vas neopasnym dlja sebe.

Mi malligos vin nur, kiam estos viro en la domo.
Ja razvežu vas toljko togda, kogda v domu bude kaky-libo muž.

Eble vi estas bona homo kaj mi petas vian pardonon.
Možlivo vy jeste dobry člověk i ja prošu i vas izvinjenje.

Sed via demando, ĉu mi timas, naskis timon en mi."
Ale vaše pytanje o tom, boju se li ja, porodilo vo mně strah."

Ĉu vi scias, kio estis plej zorgiga al mi en tiu momento?
Či vy znajete, čto bolje vsego nepokojilo mene v toj moment?

Kio, cetere, montras, kiel stulte la homa persono estas aranĝita.
Čto faktično pokazyvaje, kako nerazumno jest ustrojeny člověčij organizm.

Estis la fakto, ke mi nepre bezonis iri al necesejo.
Problem byl v tom, že mně trěba bylo spěŝno pojdti v toalet.

Mi trinkis multe da teo post mia alveno, mi trinkis multe da akvo dum la vespermanĝo, kaj legomoj, onidire, estas precipe akvo.
Jesm izpil mnogo čaja poslě svojego pribytja, jesm pil mnogo vody podčas večerji, a takože zelenina, kako govoret, sostoji se osnovno iz vody.

Krome, estis malmulte da salo, kaj salo fiksas akvon en la korpo, mi aŭdis.
Kromě togo, bylo malo solji, a solj, jesm slyšal, zadrživa vodu v tělu.

Nu, kiaj ajn la kaŭzoj, mi terure bezonis, kaj la ideo malpurigi la littukojn estis neelportebla.
Nu, tako abo inako, imal jesm užasnu potrěbu, a myslj o tom, že ja mogu orositi postelinu, byla nesnosna.

Kaj jen io subite okazis, kio preskaŭ igis min perdi mian povon super mi tiurilate.
I vot slučilo se něčto, od čego ja jedva ne utratil sposobnost držati se.

Ekstere la vento blovis.
Vo vně dul silny větr.

Nenio bone funkciis en tiu malnova domo, kaj ventobato faris, ke la pordo de mia ĉambro iom malfermiĝis.
Ničto ne funkcionovalo dobro v tom starom domu, i vslěd udara větra dverj mojej komnaty trohu otvorila se.

Mi rimarkis nenion tuj.
Ničto ne ugleděl jesm tutčasno.

Sed post momento, rigardante al granda spegulo, mi povis vidi parton de tio, kio troviĝis trans la pordo.
Ale v slědnu minutu, pozrěvši na veliko zrcalo, jesm uviděl čest togo, čto nahodilo se za dverju.

Aŭ, pli ĝuste: tiun, kiu.
Ili, bolje točno, tu, ktora tamo nahodila se.

Ĉar tuj ekster mia ĉambro kuŝis ŝi, senmova.
Ibo prěmo za pragom mojej komnaty nedvižno ležala ona, starica.

Mi krie vokis, sed ŝi ne faris eĉ plej etan movon.
Jesm glasno kliknul ju, ale ona ne sdělala ni jedinogo najmalejšego dviženja.

Iel, mi sciis, ke ŝi estas morta.
Někako jesm srazuměl, že ona byla mrtva.

Estis terure.
To bylo užasno.

Ŝi, tie, senviva.
Ona ležala tamo, neživa.

Kaj mi tie ĉi, eĉ ne povanta helpi, se mi supozis malĝuste kaj finfine montriĝus, ke ŝi ankoraŭ vivas.
A ja ležal jesm sde i ne mogl byh daže pomogti, jestli moje prědpoloženje bylo nevěrno i napravdu by okazalo se, že ona ješče jest živa.

Mi sentis, ke mi freneziĝos.
Mně kazalo se, že ja ošaleju.

Neniam mi imagis tian situacion ebla.
Ja nikogda ne voobražal sobě možlivost takoj situaciji.

La tempo pasis ege malrapide, kaj nenio okazis.
Vrěme šlo velmi medlo, i ničto ne odbyvalo se.

Mi malsatis kaj soifis, sed ne pri tio mi vere pensis.
Jesm byl glany i žedny, ale ne o tom ja dumal v toj moment.

Okupis mian penson, senkompate, la nekontentigebla bezono iri necesejen, kaj la timo, ke neniu dum pluraj tagoj venos al ĉi tiu soleca domo.
Mene bezžalostno mučili neizvodliva potrěba posětiti toalet i strah, že v tečenju mnogih dnjev nikto ne prijde v sej samotny dom.

Jes ja, mia gastigantino diris, ke ŝi liberigos min nur ĉe la ĉeesto de viro, kio ŝajnis signifi, ke iu devas veni.
Jednako vlastnica doma napisala, že ona osvobodi mene toljko v prisutstvu někojego muža, čto věrojetno znači, že ktokoli musi prijdti.

Tiu penso redonis esperon.
Ova myslj pridala mně naděju.

Sed alifoje mi diris al mi: ne; ŝi intencis iri mem al la vilaĝo peti iun veni ĉi tien kaj okupiĝi pri mi.
No potom jesm podumal, že ona možlivo sama naměrjala pojdti do sela, aby poprositi kogokoli prijdti ovamo i zajeti se mnoju.

Se mi bone vidis, ŝi ne havis telefonon.
Kako mogl jesm viděti, ona ne iměla telefon.

Mi kompreneble provis malligi min.
Ja, razuměje se, poproboval jesm razvezati se.

En romanoj kaj filmoj, kaptito ofte sukcesas tion fari.
V romanah i filmah svezanym personažam često udavaje se to sdělati.

Estis neĝojige devi konfesi al mi, ke, kvankam la ŝnuron ligis maljuna senforta avino, mi ne kapablis malfari ŝian laboron.
Bezradostno bylo priznavati, že hoti mene svezala stara slaba babica, ja ne mogl razvezati jejne vuzly.

Sed tiel estis.
Ale to bylo tako.

Kaj jen finfine mi aŭdis iun ekstere.
I vot nakonec jesm uslyšal něčji kroki vně doma.

Tiu frapis la pordon kaj vokis plurfoje:
Toj ĉlověk stuknul v dveri i několiko razov kliknul:

"Sinjorino Ada! Sinjorino Ada!"
— Pani Ada! Pani Ada!

Mi krie respondis: "Help! Venu supren!"
Jesm izkriknul odpovědno: — Pomožite! Stupajte vvrh!

Estis vilaĝano, kiu alportis al ŝi panon, lakton, ovojn kaj diversajn aliajn manĝaĵojn, kiujn ŝi certe antaŭe mendis.
To byl seljanin, ktory prinesl starice hlěb, mlěko, jajca i različne druge jediva, koje ona věrojetno naručila raněje.

"Liberigu min," mi petis. "Mi tuj klarigos al vi."
— Osvobodite mene, — poprosil jesm. — Ja sejčasno vam vse objasnju.

"Kiu vi estas?" li demandis.
— Kto vy jeste? — zapytal sej člověk.

Sed li ekvidis la kuŝantan korpon, kaj, ne atendante respondon, tuj klinis sin al ĝi.
Ale v slědny moment on uzrěl na podlogě tělo staricy i, ne čekajuči moj odgovor, tutčasno sklonil se nad něju.

"Ŝi mortis," li diris post atenta tuŝado. "Ne povas esti dubo."
— Ona umrela, — rěkl on poslě vnimateljnogo ogleda. — Tut ne može byti sumněnja.

Nur tiam li envenis en la ĉambron.
I toljko potom on vstupil v komnatu.

"Liberigu, vi diris, ĉu ne?"
— Jeste govorili, da byh osvobodil vas, či je tak?

Li vidis, ke mi estas ligita.
On uzrěl, že ja jesm svezany.

Sed tuj poste li rimarkis la paperon kun ŝia skribaĵo.
A v slědny moment on ugleděl zapisku staricy.

"Mi vin petegas, liberigu min, mi nepre devas iri al la necesejo."
— Umoljaju vas, osvobodite mene, mně velmi trěba shoditi do toaleta.

Li rigardis min sindemande.
On smotril na mene, razmysljauči.

"Kiel mi povas scii, ĉu vi estas danĝera aŭ ne? Mi havas pli bonan ideon."
— Kako ja mogu znati, jeste li vy opasny abo ne? Imaju bolje razumnu ideju.

Li iris al alia ĉambro.
On pošel v drugu komnatu.

Tute klare, li bonege konis la domon.
Bylo jasno, že on dobro znaje sej dom.

Post nelonge li revenis kun unu el tiuj ujoj, kiujn oni uzas en malsanulejoj por la homoj, kiuj ne kapablas moviĝi kaj do ne povas senigi sin je bezonpremo en taŭga loko.
Skoro on vratil se s jednoj iz teh posudin, ktore koristajut v lěčiljnjah dlja ljudij, koji sut nesposobni dvigati se i zato ne mogut realizovati prirodnu potrěbu v nalěžitom městě.

"Vi devos helpi min," mi diris, "ĉar mi ne povas fari eĉ plej etan movon per la brakoj."
— Vy imajete pomogti mně, — jesm rěkl, — ibo ja ne mogu sdělati daže najmalejše dviženje rukami.

Mi sentis min honta kaj malfeliĉa, sed li akceptis, kaj mi malplenigis min en la ujon.
Jesm odčuval sebe zasramjenym i ubogym, ale sej člověk soglasil se, i ja jesm izprazdnil se v tu posudinu.

La senpeziĝo estis nekredeble bonvena.
Ovo oblegčenje bylo nevěrojetno privitajemo.

"Mi devas venigi doktoron, por ke li pretigu la necesajn paperojn pri tiu morto," li diris. "Kaj ankaŭ informi la policon."
— Imaju pozvati lěkara, da by on prigotovil neobhodime papiry odnosno sej smrti, — rěkl toj člověk. — Takože trěba uvědomiti policiju.

"Bonvolu forpreni miajn ligilojn," mi petis.
— Ja prošu, razvežite mene, — jesm poprosil.

Sed liaj duboj pri mi estis tro gravaj.
Ale jegove sumněnja odnosno mene byli prěmnogo težke.

"Ne. Mi unue rigardu, ĉu ŝia oro plu troviĝas sialoke."
— No ne... Izprva glednu, či jejne zlato, kako prěde, nahodi se v svojem městu.

Li baldaŭ revenis kun serioza, neamika esprimo survizaĝe.
Skoro on vratil se s serioznym, nedružnym izraženjem na svojem licu.

Mi komence miris, ke li konas la lokon, sed poste mi pensis, ke en tia eta vilaĝo, ĉiuj certe konas ĉion pri ŝi.
Na početku jesm udivil se, že on věděje, kde je to město, ale potom jesm pomyslil, že v tom malom selu vse očevidno znajut vsečto o starice.

Se juĝi laŭ la antaŭa vespero, ŝi estis parolema kaj facile forgesis, kion ŝi aŭ oni ĵus diris.
Jestli suditi po včerašnemu večeru, ona byla mnogorěčiva i legko zabyvala, čto govorila sama abo ktokoli iny.

Tia homo verŝajne ne povas longe teni ion ne-diskonata.
Taky člověk věrojetno ne može dolgo trimati čtokoli v sekretě.

"Ĝi malaperis. Plej verŝajne vi ĝin prenis kaj ie kaŝis, dum ŝi rimarkis nenion."
— To zlato izčeznulo. Najbolje věrojetno ty jesi vzel jego i kde-nebud shoval, a ona ničto ne zauvažila.

"Kaj kiel mi ligis min mem?"
— No kak ja mogl svezati sam sebe?

"Vi havas kunulon, eble. Aŭ vi trovis manieron igi ŝin tion fari. Eble dirante al ŝi, ke tiel ŝi ne timos."
— Možlivo, ty imaješ součestnika. Abo ty jesi našel sposob prinuditi ju sdělati to. Možlivo, skazavši jej, že tako ona ne bude bojati se.

"Sed ĉi tiun komunikaĵon fiksitan al la seĝo ŝi skribis propramane. Certe tion vi rekonas."
— Ale ovu zapisku, pripenu k stulu, ona napisala vlastno-ručno. Vy věrojetno znajete jejnu maneru pisanja.

"Nu, mi ne scias. Ne estas mia tasko kompreni pri tiaj aferoj. Mi informos la policon."
— Nu, ja ne znaju. Ne moje to je dělo — razuměti take věči. Ja uvědomju policiju.

La doktoro venis.
Pribyl lěkar.

Li diris, ke ŝia koro estis malforta kaj verŝajne ne eltenis la timon plus la forto-streĉon necesan por bone ligi min.
On skazal, že jeno srdce bylo slabo, i ono, věrojetno, ne iztrpělo strah plus napruženje sil, ktore bylo potrěbno, da by krěpko svezati mene.

Venis policano.
Potom pribyl policijnik.

Li diris, ke mi devos resti surloke, ĝis la esplorado pri la stranga situacio, kun mi ligita en lito kaj ŝi morta eksterĉambre, estos finfarita.
On rěkl, že ja imaju ostavati na městě, dopoka razslědovanje odnosno sej strannoj situaciji, v kojej ja, svezany, jesm ležal na lože, a mrtva starica ležala na podlogě vně komnaty, ne bude zakončeno.

Sed ĉar li ne volis lasi min sola tie, time, ke mi forkuros, kaj ĉar li opiniis, ke neniu en la vilaĝo konsentos gastigi eblan mortiginton, plus konsidere al la malmulta mono, kiun mi disponis kaj igis hotelon neebla solvo, li proponis, ke mi loĝu en la policejo, kiu troviĝis ne tre proksime, en malgranda kampara urbeto.
No poneže on ne htěl ostavjati mene tamo v samotnosti, ibo bojal se, že ja uběgu, i pokoliko on mněval, že nikto v selu ne suglasi se prijeti v svoj dom možlivogo ubijcu, a takože uvažajuči malu kolikost mojih grošev, ne pozvoljauču mně vseliti se v hotel, on prědložil mně žiti v policijnom uredě, ktory nahodil se ne velmi blizko, v malom polu-selskom gradočku.

Tie mi restis plurajn tagojn.
Tamo jesm prěbyval nekoliko dnjev.

Pluraj vilaĝanoj memoris tre bone, kie la maljuna avino kaŝis sian oron.
Mnogi seljani pametali velmi dobro, kde stara babica hovala svoje zlato.

Ŝi ne timis la konatojn kaj jen parolis pri ĝi, jen eĉ montris ĝin.
Ona ne bojala se poznancev i nerědko govorila o tom zlatě, a poněkogda daže pokazyvala jego.

Tiu kaŝejo nun estis malplena.
I to sekretno město bylo nyně pusto.

La fakto, ke oni trovis reston de dormigilo en te-taso ankoraŭ ne purigita, ne faciligis la solvon de la problemo.
Toj fakt, že v ješče ne mytoj čaškě byl najdeny ostatok sonnyh pilulok, ne oblegčil razrěšenje problema.

Ĉu mi ne metis ĝin por ŝin mortigi?
Či ja sam ne mogl vsypati jih, da by umrtviti staricu?

Kiel scii, kiom estis metita kaj kiom ŝi trinkis?
Kako možno znati, koliko bylo vsypano i koliko ona izpila.

Eble mi perforte devigis ŝin skribi la leteron kaj poste ligi min, sciante, ke la dormigilo ne efikos antaŭ ol duonhoro.
Možlivo, ja siloju prinudil ju napisati tamtu zapisku, a potom svezati mene, znajuči, že sonne pilulki ne ovplyvnet raněje čеm poslě polu-časiny.

"Kial mi farus ion tiel malsimplan?" mi diris. "Se mi prenus ŝian oron, mi tuj forirus kun ĝi!"
— Načto byh ja učinil něčto tako komplikovano? — jesm rěkl ja. — Ako byh ja vzel jejno zlato, ja byh tutčasno odšel s njim proč!

"Eble tion vi intencis fari komence, sed ne povis pro la neĝo."
— Možlivo, ty jesi naměrjal to sdělati početkovo, no ne smogl vslěd obilja sněga.

"Se mi ŝtelis la oron, kien mi metis ĝin?"
— Jestli jesm ukral to zlato, kudy ja položil jego?

"Jes. Tion vi devus sciigi al ni..."
— Da... O tom ty bys musěl povědati nam...

La esplorjuĝisto, ne kontenta, ne tre certa pri si, decidis ne ellasi min.
Doznavatelj, nezadovoljeny, ne uvěrjeny v sebe, postanovil ne odpuščati mene.

La filo de la maljuna sinjorino vere estis plej afabla.
Ale syn staroj pani okazal se najvelje ljubeznym člověkom.

Post kiam li klarigis al la polico, ke ĉi-foje, antaŭ ol vojaĝi for por kelka tempo, li akceptigis al sia patrino, ke ŝi lasu lin meti ŝiajn ormonerojn en sendanĝeran lokon en sia oficejo, en la urbo, kie li laboras, oni liberigis min.
Kogda on objasnil policijnikam, že v sej raz, prěd odjezdom na nektoro vrěme, on ubědil svoju mati pozvoliti jemu položiti jejne zlate monety v bezopasno město v jegovom ofisě, v gradě, kde on rabotal, oni osvobodili mene.

Li vere ne estis memcentra homo.
On zaisto ne byl egocentričny člověk.

Li tre malĝojis pri la forpaso de la patrino, sed ne preteratentis pro tio mian strangan situacion.
On velmi skrběl za končinu svojej materi, ale po toj pričině ne ostavil bez uvagi moju neobyčnu situaciju.

Li sentis sin kulpa pro la maniero, laŭ kiu lia patrino min traktis, kiom ajn komprenebla ĝi estis.
On odčuval sebe vinovatym za to, kako jegova mati postupila so mnoju, kako by razumějemo to ni bylo.

"Mi ne estas malriĉa," li diris.
— Ja ne jesm bědny, — rěkl on.

"Mi havas bonan oficon, mi ne havas gefilojn kaj mia patrino preskaŭ nenion elspezis.
— Ja iměju dobru pracu i ne jmaju dětij, a moja mati bez malogo ničto ne iztratila.

Permesu, ke mi faru ion, por ke vi pardonu ŝin."
Dozvoli mně sdělati něčto, da bys ty prostil ju.

Kaj li aĉetis por mi tute novan biciklon.
I on kupil dlja mene absolutno novy velosiped.

Gratuluju, kamarado Igor.
Dobra praca, blěskavy prěvod.
====================
Finaĵo de la rakonteto pri Marko, liaj amikoj kaj parencoj.
Zakončenje povědki o Markě, jegovyh prijateljah i srodnikah.
====================
Oka Leciono: Malbela tago
Osma pouka: Nelěpy denj

Hodiaŭ mia patrino estis tre maltrankvila.
Dnes moja mati byla velmi zanepokojena.

Mi venis el la lernejo kaj raportis al ŝi, ke mi ricevis malbonan noton.
Jesm prišel iz školy i soobčil jej, že jesm polučil nedobru ocěnku.

Ŝi diris: Knabaĉo, vi devas pli multe laborigi vian kapon.
Ona rěkla: Lěnivy hlapec, ty imaješ bolje prinudžati svoju glavu rabotati.

Kiom da malbonaj notoj vi havas?
Koliko nedobryh ocěnok ty iměješ?

Mi estis malĝoja.
Jesm byl smutny.

— Iru en vian ĉambron kaj lernu! — ši diris.
— Idi v svoju komnatu i uči se! — skazala ona.

Mi sidis en mia ĉambro, sed mi povis nek lerni nek legi.
Jesm sěděl v svojej komnatě, ale ne mogl ni učiti se, ni čitati.

Miaj pensoj estis ĉe ludo kun miaj amikoj kaj ĉe sporto.
Moji myslji točili se vokrug igry s mojimi prijateljami i sporta.

Mi diris al mi mem: ĉu mi estas tiom malsaĝa, kvankam mi lernis multe?
Jesm zapytal sebe: či ja jesm toliko glupy, hoti mnogo učil se?

Tiam la patrino eniris la ĉambron kaj aŭdis miajn vortojn.
V sej moment moja mati vošla v komnatu i uslyŝala moji slova.

Ŝi tuj respondis:
Ona tutčasno odgovorila:

— Ne, mia kara, vi ne estas malsaĝa.
— Ne, moj dragy, ty ne jesi glupy.

La problemo estas, ke vi devas lerni multe pli.
Problem je v tom, že ty musiš učiti se mnogo bolje.

Tiam vi ne havos nur malbonajn notojn.
Togda ty ne budeš iměti toljko nedobry ocěnki.

— Ankaŭ nun mi ne havas ilin.
— Ja takože i nyně ne iměju jih.

Mi havas bonan noton pri muziko, — mi diris.
Ja imaju dobru ocěnku za muziku, — jesm rěkl.

La patrino subite ekridis.
Moja mati iznenada zasmějala se.

Tio denove plibeligis mian tagon.
To iznova sdělalo moj denj bolje lěpym.

Sed la problemo tamen restis.
Ale problem jednako ostal.
--------------------
Naŭa Leciono: Planoj pri veturado
Deveta pouka: Plany za putovanje

Petro kaj Maria volis vojaĝi al alia lando en libertempo.
Petr i Marija htěli pojehati do drugoj krajiny v svoj svobodny (voljny) čas.

Ili decidis iri al Italio, bela lando kun malnovaj urboj kaj aliaj belaĵoj.
Oni postanovili jehati v Italiju, prěkrasnu stranu so starymi gradami i inymi lěpotami.

Ili estis feliĉaj.
Oni byli ščestlivi.

— Kie estas mia vestaĵo? — ŝi demandis.
— Kde je moja oděž? — zapytala ona.

— Ni ne forgesu kunporti la libron por lerni Esperanton.
— My imajemo ne zabyti vzeti knigu dlja učenja Esperanto.

Ni povus komenci jam en la vagonaro.
My možemo početi uže vo vlakě.

— En la vagonaro ni nenion faros, kara Petro.
— Vo vlakě my ničto ne budemo dělati, dragy Petr.

Ni veturos per aŭto.
Pojedemo v avto.

Mi havas sekreton: mia riĉa onklo Bonifacio plenumis mian deziron kaj donis al ni sian aŭton por uzo.
Iměju sekret: moj bogaty stryjec Bonifacij izpolnil moje želanje i dal nam v upotrěbu svoje avto.

Ĝi jam staras antaŭ la domo.
Ono uže stoji prěd domom.

— Sed mi devas diri...
— Ale imaju skazati...

— Nenion diru, karulo, ni eksidu en la aŭton kaj veturu al Italio.
— Ničto ne govori, dragy... Sědajmo v avto i jedimo do Italiji.

Petro kaj Maria sidis en la aŭto.
Petr i Marija sěděli v avto.

Ankaŭ la vestaĵoj estis en la aŭto.
Ihniji oděži takože byli v avto.

Sed ili ankoraŭ sidadis kaj atendis.
Ale oni vse ješče sěděli i čekali.

— Do, karulo, — ŝi diris, — kial ni ne ekveturas?
— Itak, dragy, — rěkla ona, — čemu my ne jedemo?

— Karulino, ankaŭ mi havas sekreton.
— Draguša, ja takože iměju sekret.

Mi veturigus la aŭton, sed mi ne scias.
Ja byh povedl ovo avto, ale ja ne uměju.

Mi neniam lernis tion.
Jesm nikogda ne učil se tomu.
--------------------
Deka Leciono: Familianoj kunvenas
Deseta pouka: Shodka srodnikov

— Kiel rapide pasas tagoj!
— Kako brzo minujut dnji!

Morgaŭ estas la naskiĝtago de via patro, Marko.
Zautra bude denj rodženja tvojego otca, Mark.

Alvenos kelkaj familianoj kaj geamikoj.
Prijdut nekoliko srodnikov i prijateljev.

Ĉu vi bonvolus iom helpi?
Či ty htěl byh trohu pomogti?

Trovu iomete da tempo almenaŭ por ordigi vian ĉambron.
Najdi nemnogo časa, da by prinajmenje urediti svoju komnatu.

Mi ŝatus kuiri ion bonan.
Ja htěla byh skuhati něčto lěpo.

Por la naskiĝtaga kuko mankas lakto en la hejmo.
Dlja prazdničnogo torta nemaje mlěka v domu.

Necesas havigi iom da manĝaĵo el vendejo...
Trěba dobyti někije jediva iz magazina...

—Bone, mi aĉetumos por la naskiĝtago.
— Dobro, ja pojdu po zakupki dlja sego dnja rodženja.

Sed anstataŭ sidi kaj manĝegi kun neinteresaj familianoj, mi ŝatus ekskursi kun klubanoj.
Ale vměsto sěděnja i jedanja s neinteresnymi srodnikami, ja byh volěl ekskursovati s mojimi jedno-klubnikami.

— Kun kiuj klubanoj? — diris la patrino kaj ĵetis iajn paperojn en paperujon.
— S kakymi jedno-klubnikami? — zapytala mati i kydnula někoji papiry v papku.

— Morgaŭ frue kunvenas anoj de mia sporta klubo.
— Zautra rano bude shodka členov mojego sportivnogo kluba.

— Sed, kara mia, ĉu ĝuste morgaŭ vi devas foresti?
— Ale, draguško, či imenno zautra ty musiš odsutstvovati?

Ĉu vi ne intervidiĝas kun viaj samklubanoj tri foje semajne?
Či ty ne strěčaješ se so svojimi jedno-klubnikami tri raza v sedmicu?

— Ĉu mi rajtas ion proponi?
— Či ja iměju pravo něčto prědložiti?

Mi kunmanĝos kun la familianoj.
Ja budu godovati zajedno so srodnikami.

Sed en la dua parto de la tago mi foriros kun miaj geamikoj.
Ale v drugu čest dnja ja odojdu s mojimi prijateljami.

Post la kuko Maria kaj Petro certe parolos pri la malsukcesa veturado per aŭto.
Poslě torta Maija i Petr očevidno budut bajati o svojem neudačnom putovanju v avto.

Malinterese! Mi ne plu volas tion aŭdi!
Neinteresno! Ja bolje ne hoču to slyšati!

Kial ni ne havas iun ideoriĉan onklon Bonifacion en nia familio?
Čemu my ne imějemo kakogo-libo bogatogo idejami stryjca Bonifacija v našem sěmejstvě?

La patrino ridetis je liaj vortoj.
Mati usměhnula se na jegove slova.

Ŝi scias, ke Marko iom tro parolas hodiaŭ.
Ona znaje, že Mark trohu prěmnogo govori dnes.

— Kara Marko, ne sufiĉas nur riĉeco de ideoj.
— Dragy Mark, ne jest dostatočno toljko bogatstvo idej.

Necesas ankaŭ plena monujo por realigi ilin.
Potrěbna je takože polna mošna, da by realezovati jih.

La patrino post iom da silento daŭrigis:
Poslě něktorogo molčanja mati prodolžila:

— Nu, antaŭ kelkaj minutoj telefonis Ana, ke ankaŭ ŝi vizitos nin morgaŭ.
— Nu, několiko minut nazad telefonovala Ana i skazala, že ona takože navědaje nas zautra.

Ŝi tre ŝatas dolĉajn kukojn, kvankam ŝi atentos por ne dikiĝi.
Ona velmi ljubi sladke tortki, hoti dbaje o tom, da by ne raztolstěti.

Tuj Marko ŝanĝis la opinion.
Mark tutčasno prěměnil svoje mněnje.

Sen Ana dum la ekskurso li estus tre soleca.
Bez Any podčas ekskursiji jemu bylo by velmi samotno.

— Patrino, tiuokaze mi tamen pasigos la morgaŭan tagon hejme.
— V takom slučaju, mama, ja jednako provedu zautrišny denj doma.

Dnes, ja so suprugoju iměli diskusiju o tom, že kogda ja kažu “Mně trěba moralno poddrživanje”, najčestěje bukva M v “moralno” je tiha.

Ta mužska legkomysljnost!

Gorjan so ženoju i synekom prěpravjajut se prěz rěku Dunajec. Na srědině voda sega do prsij. Prěstrašena žena pyta muža:
– A kde je Jantek!?
– Ne trevozi se! Drzam jego za rucku – odgovarjaje spokojno muž.

--------------------------
Dunajec - gorska rěka. https://eo.wikipedia.org/wiki/Dunajec

– Мама, правда, что я страшная?
– Сейчас ничего, а когда родилась, доктор сказал: «Зашевелится, стреляйте…»
--------------------
— Panjo, ču mi envere estas malbelaĉa?
— Nun estas jam tolereble, sed kiam vi naskiĝis, la doktoro diris: "Se ŝi ekmoviĝos, pafu..."
--------------------
— Mama, či zaisto jesm strašna!
— Sejčas to je uže snosno, ale kogda jesi urodila se, doktor rěkl: "Ako počne dvigati se, strěljajte..."

* * *

– Сынок, не увлекайся в столице девочками.
– Ну, что ты, папа, как можно!..
– Как можно – я тебе вчера рассказывал, но ты все равно не увлекайся.
--------------------
— Ĉefurbe, filo mia, ne distriĝu tro kun knabinoj.
— Ho, paĉjo, nu kiel eblas!..
— Kiel eblas, mi rakontis al vi hieraŭ, sed vi tutegale ne troumu.
--------------------
— V stolice, synko, ne zabavjaj se prězměrno s děvčinami.
— O, tato, nu kako možno!..
— Kako možno, jesm povědal tobě včera, ale ty vse ravno ne prězměrničaj.

* * *

– Ты пойдёшь одна, дорогая? Но ведь на улице так темно!
– Ничего. Я постараюсь никого не напугать.
--------------------
— Ču vi iros sola, karulino? Sed surstrate estas ja tiel mallume!
— Ne zorgu... Mi penu neniun timigi.
--------------------
— Či ty pojdeš jedina, moja draga? Ale na ulice je tako temno!
— Ne dbaj... Postaraju se nikogo ne zastrašiti.

* * *

– Возможна ли дружба между мужчиной и женщиной?
– Несомненно, но презервативы нужно всегда иметь с собой.
--------------------
— Ĉu eblas amikeco inter viro kaj virino?
— Sendube, tamen kondomojn oni ĉiam havu ĉe-mane.
--------------------
— Či je možlivo prijateljstvo medžu hlapcem i děvčinoju?
— Nesumněno, jednako prezervativky trěba vsegda iměti pri sebe.

* * *

– Сынок, папа грустил, пока я была в отъезде?
– Вначале нет, но последние два дня он становился все печальнее и печальнее.
--------------------
— Fiĉjo, ĉu paĉjo malĝojis, dum mi vojaĝis?
— Komence ne, sed du lastajn tagojn li fariĝis pli kaj pli malgaja.
--------------------
— Synko, či tato tužil, poka byla jesm v putovanju?
— Na početku ne, ale v poslědne dva dnji on dělal se vse bolje i bolje smutny.

* * *

– Папа! Что такое диалог?
– Это разговор двух людей.
– Это, когда мама разговаривает с тобой?
– Нет, это уже монолог.
--------------------
— Paĉjo, kio estas dialogo?
— Estas intetparolo de du homoj
— Estas do, kiam panjo parolas kun vi?
— Ne, tio estas jam monologo.
--------------------
— Tato, čto je dialog?
— To je razgovor medžu dvoma člověkami.
— Tak to je, kogda mama govori s toboju?
— Ale ne, to je uže monolog.

* * *

– Твоя жена умеет готовить?
– Готовить-то она умеет, только я не умею есть то, что она готовит.
--------------------
— Ĉu via edzino scipovas kuiri?
— Nu, kuiri ŝi fakte scipovas, sed mi ne scipovas manĝi tion, kion ŝi kuiras.
--------------------
— Či tvoja žena uměje kuhati?
— Nu da, kuhati ona uměje, jednako ja ne uměju jedati to, čto ona kuhaje.

Čim razni se blondinka iz sela od blondinky iz grada?

– Blondinka iz grada imaje v pupoku bananok a blondinka iz sela – klěšča.

János Sárközi
Janoš Šarkozi
--------------------
Ho, vi, virinoj
O, vy, děvčiny

Junulo kaj junulino iradas proksime al arbaro. Ili iras malrapide, iradas kaj interparoladas.
Hlapec i děvčina idut kolo lěsa. Oni idut medlo, idut i razgovarjajut.

— Venu kun mi en la arbaron! — diras la knabo.
— Pojdi si mnoju v lěs! — govori hlapec.

— Ne, mi ne volas iri tien.
— Ne, ja ne hoču idti tamo.

— Kial vi ne volas iri tien?
— Čemu ty ne hočeš idti tamo?

— Ĉar mi timas la arbaron.
— Tomu, že ja boju se lěsa.

— Kial vi timas ĝin, ja mi estas kun vi?
— Čemu ty bojiš se jego, jestli ja jesm s toboju?

— Nu, tial, ĉar vi estas kun mi.
— Nu, tomu, že ty jesi so mnoju.

— Ĉu mi ŝajnas esti tiel timinda?
— Či ja izdavaju se tako strašny?

— Nun ĉi tie ne, sed en la arbaro vi povas esti timinda.
— Sejčas i sde, ne, ale v lěsu ty možeš byti strašny.

— Ne pensu tion, ankaŭ en la arbaro mi estas tia, kia mi estas ĉi tie.
— Me mysli tako, v lěsu ja takože jesm taky, kaky jesm sde.

— Mi ne kredas. Ĉi tie nur vi parolas bele, dume vi volas porti min en la arbaron, kaj tie...
— Ja ne věrju. Sde toljko ty govoriš lěpo, a medžutym hočeš odvesti mene v lěs i tam...

— Nu diru, kaj tie?
— Nu, govori... i tam?..

— Vi faras tiel, kvazaŭ vi ne scius, pri kio mi pensas.
— Ty pritvarjaješ se, ako by ne znaješ, o čem ja myslju.

— Pensu pri neniu malbono.
— Ne mysli ni o čem nedobrom.

— Mi ne pensas pri malbono, sed mi scias, kiaj estas viroj. Ili ĉiuj volas nur tion...
— Ja ne myslju o nedobrom, ale ja znaju, kaki sut hlapcy. Oni vse hočet toljko to...

— Ĉu vere vi pensas tion pri mi?
— Či ty zaisto tako musliš o mně?

— Kial ne?.. Mi vidas tion en viaj okuloj. Ankaŭ vi estas viro, ĉu ne?
— Čemu ne?.. Ja vidžu to v tvojih očah. Ty takože jesi hlapec, či ne?

— Jes, sed viro povas esti ankaŭ alia, kaj kredu al mi, mi estas alia.
— Da, ale hlapec može byti takože iny, i pověri mně, ja jesm iny.

— Ĉu vere vi ne volas tion?
— Či ty zaisto ne hočeš to?

— Ne.
— Ne.

— Rigardu en miajn okulojn, kaj diru tiel!
— Pozri v moji oči i skaži tako!

La knabo rigardas en la okulojn de la knabino kaj diras:
Hlapec smotri v oči děvčiny i kaže:

— Mi vere ne volas tion!
— Ja zaisto ne hoču to!

Dum longa tempo ili iras senvorte, fine la knabino haltas, kaj ekparolas:
Oni dolgo idut molčno, a potom děvčina obstanavjaje se i kaže:

— Se vere vi ne volas tion, kial mi iru kun vi en la arbaron?
— Jestli ty zaisto ne hočeš to, načto ja pojdu s toboju v lěs?
--------------------
Sukcesoj
Uspěhi

La juna patrino treege ĝojis, kiam ŝia malgranda fileto faris la unuajn paŝojn.
Mlada mati velmi radovala se, kogda jejny malenjky syn sdělal svoji prvy kroki.

Pri tio ŝi parolis al ĉiu, kiu venis al la domo, kaj montris, kion ŝia fileto povas jam fari.
O tom ona govorila vsem, kto prihodil v jejny dom, i pokazyvala, čto jejny syn može uže dělati.

La fileto volonte faris tion ĉiam nove kaj denove, ja ankaŭ li sentis ĝojon pro la sukceso.
Malenjky syn vsegda ohotno dělal to iznova i ponovno, ibo on takože odčuval radost za svoj uspěh.

Poste la jaroj pasis.
Poslě togo minuli gody.

El la kara fileto fariĝis granda knabo, poste viro.
Iz milogo malenjkogo syna vozrasl duži hlapec, potom muž.

Ĉiam li volis fari kaj havi pli multe, kaj pli multe.
I vsegda on hotěl dělati i iměti vse bolje i bolje raznyh věčij.

Ĉiam, ĉio okazis tiel, kiel li volis; tamen poste la ĝojo daŭris nur unu tagon.
I vsegda vse odbyvalo se tako, kak on htěl; jednako poslě jegova radost trvala toljko jedin denj.

Sekvonttage li jam ne sentis ĝojon, pro la sukceso.
V slědny denj on uže ne odčuval radost za včerašny uspěh.

Tuj li volis ion pli novan, ion pli grandan.
Tutčasno on htěl něčto bolje novo, něčto bolje veliko.

Sed la jaroj rapide pasis plu; jam pasis pli ol okdek.
Ale gody brzo šli dalje, i uže minulo bolje než osmdeset lět.

Kaj forlasi la liton la maljunulo povis ĉiam pli kaj pli malfacile.
I ostaviti svoju postelj sej starec mogl vse s boljšeju i boljšeju natugoju.

Se foje-foje iu venis por vidi lin, li devis uzi sian tutan forton por ellitiĝi, kaj iri tri, kvar paŝojn.
Jestli poněkogda ktokoli navědžal jego, on imal upotrěbjati vsu svoju silu, da by vstati s loža i stupiti tri-četyri kroka.

Kaj tiam li sentis tiom grandan ĝojon pro la sukceso, kiel iam antaŭ okdek jaroj, kiam li estis eta infano...
I togda on odčuval totožnu veliku radost za svoj uspěh, kako někogda osmdeset lět nazad, kogda on byl maly dětetko...

Ahoj, Katjo. Jen demandeto:

KatjaMcFlores:
— Ĉar mi timas la arbaron.
— Tomu, že ja boju se lěs.

— Kial vi timas ĝin, ja mi estas kun vi?
— Čemu ty bojiš se jego, jestli ja jesm s toboju?

Kial "bojati se lěs", sed "bojati se jego"? Kial ne "bojati se lěsa"?

Каkу sluh kogdy zvuka groma
ne slyši, Вoga moze bojati se?
I nozdra, сvěta ne njuhajucе
kako božje čudo mogut razuměti?
I usta, iže sladkosti ne čujut
tvoret člověka kako kamenj (vslěd Is 44,18; Рs 115, 4—8)