Nun mi riskas esti malprudenta. Ĉu la por-Israelega lobio (eĉ abundaj senpagaj subtenantoj) povus esti influinta la elpelon de Leopold? Mi ne havas pruvojn: ĉu do mi malice mensogas, se mi skribas tion? Estas fakto, ke tiu lobio kapablas peze influi la usonan politikon, sed mi ne povas certe diri, ke ĝi rolis en la elpelo de Leopold.

Prudente, mi preskaŭ nenion povas aserti kun certeco, sed jen kelkaj observaĵoj:

• Leopold ofte aktivigis miajn temfadenojn.

• Kelkfoje liaj mesaĝoj estis tre longaj.

• Li strange ŝajnis tre certa pri siaj opinioj.

• Lev elpelis lin, utiligante preskaŭ komikan faktkontroladon: Leopold "mensogis" ĉar liaj tekstoj ne ĉiam estis fidelaj resumoj aŭ tradukoj de la artikoloj linkataj. Sed cxu Leopold promesis tion?

• SlaviDze ŝajne protestis kontraŭ la elpelo, sed poste silentis. Post tiu protesto, li deklaris malestimi putran Okcidenton kaj trovis konsolon atakante Altebrilas, kiu mem ne konsideras la elpelon maljusta. Tio, laŭ li, dependus de la reguloj de la forumo, se iu konus ilin.

• Evidentas, ke ne nur gramatiko, sed ankaŭ geopolitikaj opinioj povas cenzurin en Lernu-forumo. Ĉar tie, "kies opinio ĝenas al misteraj agentoj, tiu mensogas aux ecx propagandas."
Pri Ukrainio kaj Israelo eble Leopold gajnis malamikojn. Cxu ankaux amikojn? Ili ne abundas, aux almenaux restas sekretaj kiaj la malamikoj.

• Propagando estas parto de geopolitiko.

• Elpeli opiniojn, tio malricxigas la opini-forumeron.
Kial ne aperis defendantoj de la, laux SlavikDze, "putra kaj dekadenca Okcidentumo"? Cxu ili jam opiniis unu aux du foje kaj do gxentile evitas marteladi kiel komerca reklamo? Cxu ili parolas angle?
Eble Leopold marteladis sen afisxi interesajn informajxojn.
Legantoj havis facilan alternativon: preterlegi hiajn mesagxojn kaj afisxi pli interesajn.

(Ne por defendi Okcidentumon, sed por pli bone koni alternativojn, mi sxatus ke SlavikDze kaj ties kiaj rakontus abunde pri la mirindajxoj, imitindajxoj kaj ekzotikajxoj de siaj patrujoj.)

Videble la listo mallongas - surprize far longmesaĝemuloj....

Por mi foruma debato devus celi nur kompreni aliopinianojn, sed ne esti ia strategia ludo, kie ĉiuj taktikoj estas permesitaj. Mi ne estas tre lerta pri ili kaj ĝenerale nek interesata.

Plie interesas min kompreni kial aliaj homoj pensas iel aŭ tiel, vidi konsentojn kaj malkonsentojn, kaj provi klarigi ilin.

Ni ne povas nek devas ĉiforume fari geopolitikajn decidojn. Sed estas interese scii kion opinias esperantistoj por vidi ĉu Esperanto ja helpas supreniri naciismajn dividojn kiuj ekzistas ekstere de la movado.

@Amigueo
Vi certe estas lerta oratoro, multe pli "altebrila" ol nia iom obskureca kolego Altebrilas, sed provu tamen esprimi vian sendube valoran opinion pli kohere, pli lakonece kaj sen viaj "reformistaj" distordoj.
Krome, ne indas troigi, bildigante min kiel barbarecan atakanton de ĝentile-delikataj oponuloj.
Vi certe diferencas de nia patosema kolego Altebrilas, tamen ŝajnas, ke ankaŭ vi havas la saman naivan iluzion, ke Esperanto kvazaŭ povas esti reala paciga instrumento en niamondaj politike-ekonomiaj konfliktoj.
Koncerne al kamarado Jev mi supozas, ke li ne estas tute sendependa mastro de ĉi-sajto kaj ke li ne propravole forbaris kamaradon Leopoldon.

SlavikDze:@Amigueo
ŝajnas, ke ankaŭ vi havas la saman naivan iluzion, ke Esperanto kvazaŭ povas esti reala paciga instrumento en niamondaj politike-ekonomiaj konfliktoj.

Esperanto ja estis kreita kiel lingvo neŭtrala, celante forigi la barilojn, kiujn naciaj lingvoj kaj potencaj kulturaj hegemonioj povas altrudi. Jen kelkaj ideoj por plivastigi la rolon de Esperanto en la vojoj de paco:

La rolo de Esperanto:

• Neŭtrala komunikilo
Esperanto proponas alternativon al lingvoj ofte asociataj kun hegemonio (ekzemple la angla). Uzante Esperanton, la komunikado inter popoloj povas eviti la nejustajn avantaĝojn, kiujn akiras tiuj, kies gepatra lingvo estas la domina.

• Kultura egaleco
En mondo, kie potencoj trudas siajn valorojn, kantotekstojn, teknologiojn kaj pli, Esperanto povas funkcii kiel platformo, kiu permesas al diversaj kulturoj esprimi sin sen la timo esti "kovrataj" aŭ "asimilataj".

• Armilo kontraŭ perforta konkurado
Via mencio pri perforta kaj perperforta konkurenco trafe kaptas la nuntempan realon. Esperanto ne servas al specifaj geopolitikaj interesoj kaj povas helpi faciligi kunlaboron, kie aliaj lingvoj aŭ rimedoj riskas estigi suspekton kaj malkonkordon.

La vojoj de paco:

• Edukado kaj konscio
Enkonduki Esperanton en edukajn sistemojn kiel dua lingvo por ĉiuj lernantoj povus subteni pli justan mondan komunikadon. Tio ankaŭ instigus konscion pri egaleco kaj reciproka respekto.

• Diplomatio kaj internacia kunlaboro
Instigi la uzon de Esperanto en internaciaj organizoj povus redukti la lingvan hierarkion kaj krei pli justajn interparolojn, kie neniu lingvo aŭ kulturo estas superreganta.

• Kultivado de interpopola amikeco
Esperanto-komunumoj ĉirkaŭ la mondo jam funkcias kiel ekzemplo de paca kunvivado. Subtenado de tiuj iniciatoj kaj plivastigo de interŝanĝaj programoj (ekzemple, Pasporta Servo) povus plifortigi interhomajn ligojn trans limoj.

Utopio aŭ realigebla celo?

Estas vero, ke multaj homoj, nacioj kaj institucioj ankoraŭ pensas laŭ kategorioj de "ni" kontraŭ "ili". Sed ĝuste tie Esperanto povas enpaŝi, ne kiel idealo el la nuboj, sed kiel praktika ilo por realigi malgrandajn paŝojn al pli justa kaj paca mondo. Eble ĉi tiuj "armiloj" ne sonas tiel laŭte kiel kanonoj, sed ili agas sur niveloj pli profundaj, kreante spacon por dialogo kaj interkompreniĝo.

Esperanto povas esti pli ol nur lingvo; ĝi povas simboli alian vojon, kie la valoro de ĉiu homo ne dependas de ilia ekonomia, kultura, aŭ lingva forto. Ĉu ne estas la vojo de paco, ke ni ĉiuj estu "ni," kun egaleco kaj kunhavado, anstataŭ apartaj kaj kontraŭaj "ni" kaj "ili"?

--

Blablabla. Sed fakte, ĉu Esperanto ne estas lingvo de turistoj kaj diletantoj?

La "turistoj" Ĉu ne profitis la ŝancon organizi malkostan turniron EŭropUnio–Rusio kun partoprenantoj diversdevenaj? Eĉ turistoj el milite malamikaj landoj povus amikiĝi kaj kune kulturumi. Feliĉe kaj amuze. Ĉu ili ne ricevus financan helpon de internaciaj institucioj kaj aplaŭdon de la amaskomunikiloj? Ĉu ne?

Altebrilas:Videble la listo mallongas - surprize far longmesaĝemuloj....

Por mi foruma debato devus celi nur kompreni aliopinianojn, sed ne esti ia strategia ludo, kie ĉiuj taktikoj estas permesitaj. Mi ne estas tre lerta pri ili kaj ĝenerale nek interesata.

Plie interesas min kompreni kial aliaj homoj pensas iel aŭ tiel, vidi konsentojn kaj malkonsentojn, kaj provi klarigi ilin.

Ni ne povas nek devas ĉiforume fari geopolitikajn decidojn. Sed estas interese scii kion opinias esperantistoj por vidi ĉu Esperanto ja helpas supreniri naciismajn dividojn kiuj ekzistas ekstere de la movado.

– Nu bone, Altebrilas, vi diras, ke forumoj ne celas fari geopolitikajn decidojn. Tio sonas saĝe, ĉar, vi scias, ni ĉi tie ja estas en la metaversa kafoklubo, ne en la Konsilio de Sekureco de UN. Sed jen mia demando: ĉu ni almenaŭ rajtas fari ion pli ambician ol kolekti virtualajn manbatojn kaj “Dankon pro la klarigo!”? Aŭ ĉu ni restu ĉe la sporto de eterna pensumado?

Vi prave demandas, ĉu Esperanto helpas superi naciismon. Ĉu ne estas ironie, ke lingvo destinita por pacigi mondon fine servas por... sekrete nutri la samajn malnovajn disputojn? Jen kelkaj ekzemploj por kaŭzi moderan kapdoloron:

Defendo de limoj: la heredaĵo de hieraŭaj katastrofoj
Kelkaj esperantistoj insistas, ke oni “respektu” landlimojn—eĉ tiujn desegnitajn post la plej groteskaj masakroj de la historio. Pardonu, sed ĉu tio ne estas naciismo en subtila vesto? Ni kantas “Ni estas unu familio!” dum fone flustras: “Sed ne tuŝu mian kutiman heredaĵon, vi!”

Senŝtataj nacioj: la grandaj preteratentitoj
Kaj kiel pri nacioj sen ŝtato? Kurdoj? Katalunoj? Aŭ iu ajn alia tro komplikaj por la internacia diplomatia katalogo. Ni diras, ke Esperanto ne diskriminacias, sed verdire la movado ofte silentas ĝuste kiam temas pri subteno de tiuj, kiujn la grandaj ŝtatoj preferas forgesi. Ĉu tio estas “neŭtraleco”? Aŭ simple ĝentila kunlaboro kun la potenco, por komforte turismadi?

La Brita Imperio: turisma pioniro aŭ naciisma maŝino?
Ni revenu al historio, ĉar kiom da bonaj aferoj komenciĝas per “En la tempoj de la Brita Imperio...”? La britoj, kosmopolitaj en la menso de siaj fervoraj koloniistoj, praktike inventis modernan turismon—sed ankaŭ la kapablon transformi ĉion en altklasan, tre elegantan subpremon. Ili disvastigis anglan lingvon kiel mondan normon, sed neniam forgesis, kiu diktas la regulojn.

Kaj Usono? Aĥ, la majstro de tutmondismo! Komerclibero estis la Sankta Gralo... ĝis ĝi ne plu estis. Protekciismo? Jes, subite tre bona ideo! Kiu scias, eble baldaŭ ili diros, ke informlibero ankaŭ havas limojn. Ĉu ne estas praktike ŝanĝi viajn principojn laŭ la oportuno? Bonvenon al la ludo!

Eŭropo: la granda pensharmoniigilo
Kaj fine, Eŭropa Unio, la heroo de transnacia unuiĝo! Sed atentu, tro multe pensu diverse, kaj vi rapide iĝas malhelpo por “harmonio”. Ĉu la vojo al “Eŭropa nacio” estas vere tiom malnaciisma, aŭ simple alia maniero homogenigi ĉion sub bela blua flago kun steloj?

Kaj Esperanto?
Nu, Esperanto. Ĉu ĝi estas solvo aŭ simple spegulo de la problemoj? Ni ĉiuj parolas la saman lingvon, sed ofte nur por pli efike disputi pri la samaj malnovaj aferoj. Ĉu tio estas progreso? Eble, sed en la sama senco, kiel rado kiu turniĝas sed ne ruliĝas.

Kaj jen praktika apliko de nia bela lingvo: kunlaboro pri terminaro ĉe Lernu-forumo. Tre grava afero, vere! Ni ja scias, ke terminologio savos la mondon. Aplaŭdu por SlavikDze, tiu ĉi pioniro de la Esperanta terminar-revolucio. Brava iniciato, absolute brila. Kaj tiel finiĝas nia debato pri tutmondiĝo, naciismo kaj Esperanto: kun ni ĉiuj interkonsentante, ke ion oni ja faru, iam, ie. Klare?

Ne tro, bedaŭrinde... pri kiu terminaro temas? Ĉu estas ironio aŭ reala projekto? Ĉiukaze mi ne scias ion pri ĝi. Malfacilas tiukaze havi opinion sen kompreni konkludon.

Domaĝe, ĉar la cetero estas interesa. Mi plue revos pri pacan kaj justan mondon kaj kredos, ke Esperanto povas helpi imagi ĝin kolektive...