Späť na obsah

Kie lokas futuro?

od rosto, 31. januára 2009

Príspevky: 9

Jazyk: Esperanto

rosto (Zobraziť profil) 31. januára 2009 13:22:20

Kiam mi ekzemple diras "vi venis antaŭ mi" tio signifas, ke via alveno estas pli frua, eble via alveno estis pasinte kaj mi alvenas nun. Via ago estas antaŭ mia, kaj via estas en pasinto rilate mia. Sed se iu demandus min "kie estas futuro?" mi sendube respondus, ke antaŭe, kvankam ĉio okazos poste.
Ia "Back in the future" rido.gif (Ĉu vi vidis filmon "Malantaŭen futuren"?) En la titolo de la filmo ni vidas tian spaca-tempan paradokson, kia kiel mi scias estas krom esperanto ankaŭ en rusa kaj en angla lingvo.
Kiel tio estas en aliaj lingvoj? Kial tio entute okazas?

horsto (Zobraziť profil) 31. januára 2009 17:08:31

Pardonu, sed mi ne vidas paradokson.
En la filmo Marty McFly vojaĝis en la pasintecon. La filmo plejparte ludas en tiu tempo kaj Marty ĉe la fino havis problemojn reiri la sia propra tempo, kiu ja estis tiutempe la estonteco. Tial la filmo havas tiun titolon, kiun mi tradukus jene: "Reen al la estonteco".
rosto:
Sed se iu demandus min "kie estas futuro?" mi sendube respondus, ke antaŭe, kvankam ĉio okazos poste.
Ĉu ne estas tute same se vi vojaĝas? La loko, al kiu vi vojaĝas, situas antaŭ vi, kvankam vi nur poste atingos ĝin.

rosto (Zobraziť profil) 1. februára 2009 8:13:01

horsto:Ĉu ne estas tute same se vi vojaĝas? La loko, al kiu vi vojaĝas, situas antaŭ vi, kvankam vi nur poste atingos ĝin.
Jen pri tio mi diras. Vi uzas la vorto "poste" en tempa senco, sed en spaca senco tio estas malo de "antaŭe". Sed antaŭen vi ja vojaĝas.
horsto:mi tradukus jene: "Reen al la estonteco".
Jes, mi konsentas, ke esperante tia traduko del frazo estas pli ĝusta, sed tiel la titolo perdas tian paradoksecon, kian la aŭtoro volis enmeti ĉi tie. Tamen mi menciis la filmon nur okaze, eble mi ne devus mencii ĝin por ne komplikigi la temon.

Koracio (Zobraziť profil) 31. augusta 2010 16:47:34

Mi scias, ke estas iu lingvo, en tiu lokas futuro malantaŭe. Ĝi estas ia indiĝena lingvo.

Kurawiri (Zobraziť profil) 31. augusta 2010 19:04:55

En la ajmara, indiĝena lingvo el Bolivio (parolata ankaŭ iomete en Peruo kaj norda Ĉilio) la futuro estas klare malantaŭ la parolanto kaj la pasinteco antaŭ la parolanto. Fakte por traduki "futuro(n)" ajmaren oni diras "qhipa pacha" t.e. "realeco (vidita el) de la dorso" kaj por ajmarigi "pasinteco(n)" oni diras "nayra pacha" t.e. "realeco (vidita el) de la okuloj". Laŭ la ajmara popolo vido estas kono, la pasinteco priparolas la jam konitajn aferojn. La futuro priparolas la ankoraŭ nekonitajn aferojn, tiuj kiuj loĝas "en la dorso". Por pliaj detaloj bv. legi ESTRUCTURA METAFÓRICA DEL TIEMPO EN EL IDIOMA AYMARA de Ignacio Apaza Apaza el la Universidad Mayor de San Andrés de La Paz.

sudanglo (Zobraziť profil) 5. septembra 2010 14:30:03

Malantaŭen futuren - tre sprita traduko de Back to the Future. Pli amuze ol lame diri Reiro en la futuron.

Genjix (Zobraziť profil) 5. septembra 2010 21:05:17

"Malantaŭen futuren"

Mi ŝatas tiun plaĉan frazon ridulo.gif

yugary (Zobraziť profil) 3. októbra 2010 8:15:56

sudanglo:Malantaŭen futuren - tre sprita traduko de Back to the Future. Pli amuze ol lame diri Reiro en la futuron.
Sprita? Eble jes, sed "Malantaŭen futuren" tute ne komunikas la signifon de la filma titolo. Horsto pravas.

cellus (Zobraziť profil) 3. októbra 2010 10:25:28

rosto:Kiam mi ekzemple diras "vi venis antaŭ mi" tio signifas, ke via alveno estas pli frua, eble via alveno estis pasinte kaj mi alvenas nun. Via ago estas antaŭ mia, kaj via estas en pasinto rilate mia. Sed se iu demandus min "kie estas futuro?" mi sendube respondus, ke antaŭe, kvankam ĉio okazos poste.
Laŭ mia kompreno tio dependas de la loko de la observanto. Jen, kiam mi estas la aganto, mi havas la futuron, la estontecon, antaŭ mi. La svedlingvanoj estas speciale fovoritaj tie ĉi, ĉar la vorto por estonteco svede tradukiĝus kiel "antaŭetempo". Kiam ni ne estas la aganto sed la observanto ni vidas la tempon linie, kaj do kio okazas unue estas antaŭe kaj kio sekvas estas poste. Ni imagu ke vi estas librovermo kaj scipovas legi. Vi trapromenas libron, komencante de la unua paĝo. Kiam vi "faris" la unuan paĝon vi komencos la duan. Tiam la unua pago estas malantaŭ vi, kaj la dua paĝo estas antaŭ vi, sed tiu kiu vidos vin, opinios ke la unua paĝo estas antaŭ vi. La unua paĝo estas antaŭe en la libro kaj la fina paĝo ja estos en la fino, poste, en la libro!

Nahor