Skip to the content

Word of the day in English

by Oŝo-Jabe, November 29, 2009

Messages: 156

Language: English

Chainy (User's profile) August 20, 2010, 11:14:28 PM

NEBULO - fog, low-lying cloud.

1. Amaso de densa akva vaporo, formiĝanta en malsupra atmosfero, kiun ĝi malklarigas, kun vidodistanco de malpli ol 1 km = A mass of dense water vapour forming in the low atmosphere, which it clouds/hazes, with a visibility distance of less than 1km.

Estas multaj grizaj nebuloj en la ĉielo. Tio signifas, ke baldaŭ komencos pluvi - There are many grey clouds in the sky. That means that it's going to start raining soon.

- "Nebulo" does indeed mean fog. But it can also be used to describe a low-lying cloud, which explains the use of 'nebuloj' in the above sentence. When talking about a cloud high up in the sky, then the word would be 'nubo'.

Ĝi ne eliris ankoraŭ el malproksima nebulo (eĉ ne estas ankoraŭ aperanta, estas tute necerta). - It has still not emerged from the distant fog (It is still not even beginning to appear, it is completely uncertain)
Nebulego kovris la valon - A thick fog covered the valley.
Estis nenia nebuleto en la ĉielo - There was no mist/haze in the sky.

- NPIV2002 describes 'nebuleto' as as 'tre delikata nebulo' (= mist)

2. Io, kio, simile al nebulo, konfuzas la vidadon - Something that confuses the vision in a similar way to fog.

De tempo al tempo nebulo kovris al ŝi la okulojn - From time mist came over her eyes (lit. 'fog covered her eyes')
Miaj pensoj nun estas nebulaj - My thoughts are now clouded (lit. 'foggy')
Nebuligi al iu la okulojn (trompi) - To cloud someone's eyes (lit. 'to fog up someone's eyes')
Ne eblis normale vidi kaj spiri pro la fumnebulo, kiu kovris la tutan urbegon - It wasn't possible to see and breathe normally due to the cloud of smoke.

- "Nebulo" is used in the last sentence, rather than 'nubo', because a cloud of smoke is generally low-lying. "Nubo" is only used to talk about high-altitude clouds.

Chainy (User's profile) August 20, 2010, 11:40:52 PM

VALIZO - suitcase, grip (travelling bag)

Malgranda, manportebla kofro, kiu malfermiĝas en du partojn - A small trunk/coffer portable by hand, which opens [up] into two parts.

Ĉu vi jam pretigis la valizojn? - Have you already got the suitcases ready?
Pli valoras propra ĉemizo ol fremda plena valizo - [Having] your own shirt is worth more than [having] a full suitcase belonging to someone else.
Mi metis miajn dokumentojn en valizeton - I put my documents in a little suitcase
Metu viajn valizojn en valizujon (de aŭto) - Put your suitcases into the boot/trunk (of a car)

- "Kofrujo" is also used for the boot/trunk of a car.

briefcase = teko

Chainy (User's profile) August 22, 2010, 11:38:34 AM

PEZI - to weigh (to be heavy)

The word for 'to weigh' as in 'to find the weight of' = peSi.

1. Fari, pro la altiro de Tero, konstantan premon sur subtenantan objekton aŭ konstantan tiron sur pendigantan objekton - To make, due to the pulling [force] (lit. 'attraction') of the Earth, a constant pressure on a supported object or constant pulling on a hanging object.

La valizo pezas dudek kilogramojn - The suitcase weighs 20kg.
Malgranda pezo, sed granda prezo - A small weight, but a big price.
Oro estas pli peza ol fero, pli malpeza ol aero - Gold is heavier than iron, lighter than air. (am I missing something here?!)
Via pakaĵo havas plipezon de du kilogramoj - Your package has excess weight of 2kg.
Mi perdis la egalpezon kaj falis - I lost my balance and fell over.

2. Sentigi al iu tian premon aŭ tiron - to give someone the feeling of such a pressure or pulling.

La katenoj tro pezis por rapide iri - The shackles (chains) weighed too much [for me] to go quickly.
Sur ĉeval' de najbaro la ŝarĝo ne pezas - The load on your neighbour's horse doesn't weigh [you down].
Mi estas malpeze vestita - I'm lightly dressed.

3. Esti preme ĝena, laciga, sufoka - To be oppresively troubling, tiring or suffocating.

Mi ne povas forgesi la zorgojn, kiuj tiel pezas sur mia koro - I can't forget the worries which so heavily weigh on my heart.
Por amiko komplezo neniam estas tro peza - For a friend a favour is never too much trouble.
Pro la pezeco de stomako mi sentas min malbone - Due to the heaviness of my stomach I don't feel well.

- Note the correct use of 'malbonE' here ridulo.gif

Tiu ĉi sciigo pezigos la korojn - This news will weigh heavy on [people's] hearts.

4. Havi gravecon, influon - To have importance, influence.

La vorto de nia estro pezas (havas influon) - The word of our boss carries weight (has an influence)

Chainy (User's profile) August 22, 2010, 9:06:12 PM

EKZOT(IK)A - exotic

Devenanta el tre malproksima fremda lando - Coming from a very distant foreign land.

Mi kun plezuro gustumis ekzot(ik)ajn manĝaĵojn - With pleasure I tasted/sampled the exotic foods.
Dum ferioj ni ĝuis ekzot(ik)on de tiu lando - During the holiday(s) we enjoyed the exotics (exotic things) of that country.
Homoj tre interesiĝis kaj ĝoje babilis pri tia ekzot(ik)aĵo kiel Esperanto - People were very interested in and happily chatted about such an exotic thing as Esperanto.

Chainy (User's profile) August 22, 2010, 9:26:31 PM

IMPERTINENTA - impertinent

Maldece aŭ arogante malrespekta - indecently or arrogantly disrespectful

Mi ne respondos tian impertinentan demandon! - I won't answer such an impertinent question!
Ĉu vi havos la impertinentecon moki miajn konsilojn? - Will you have the impertinence to mock my advice (or 'pieces of advice')?
Li forlogis mian virinon kaj estos batita pro tia impertinentaĵo - He seduced my wife and will be beaten for such an impertenence.

- The ending '-ajxo' is used here as it refers to one specific case of being impertinent, as opposed to the previous sentence where 'eco' is used, which indicates that ther person has this 'quality' or 'characteristic'.

Vi ne devus komunikigxi kun tiu impertinentulo - You shouldn't communicate with that impertinent person

- Note that I corrected the mistake here ('komuniki' is not really correct in the above sentence). "Komunikigxi kun" = to communicate with. An example of 'komuniki': komuniki al iu novajxon - to communicate a piece of news to someone. Rather similar to 'sciigi' (to let someone know).

Chainy (User's profile) August 27, 2010, 11:03:33 AM

REMI - to row.

Movi boaton sur akvo antaŭenpuŝante ĝin per speciala ligna ilo - To move a boat on water by pushing it forward with a special wooden instrument.

Ŝi kuŝis en la boato, kiu remis al la insulo.

- This is a bit confusing. The main thing is that in Esperanto 'remi' is intransitive, meaning that it can't take an object. So, officially you shouldn't see things like 'remi boaton'. However, in the case of the above sentence, it should probably be translated thus: She was lying in a boat, which [was being rowed] towards the island. (still, I don't entirely understand the use of 'remi' here, to be honest).

En trankvila vetero ĉiu remas sen danĝero - In calm weather, everyone [can] row without danger.
Remado estas la ĉefa movrimedo por ni, ĉar ni loĝas en la apartaj flankoj de la rivero - Rowing is the main means of transport (lit. 'means of moving') because we live on separate sides of the river.
Kiel ni revenos al la bordo, se ni perdis la remilojn? - How will we get back to the coast/river bank, if we have lost our oars?
Ĉu iu el vi estas remisto? - Are any of you a rowers/oarsmen?
Mi tre ŝatas vetremadon - konkurson inter remboatoj = I really like rowing races - a competition between rowing boats.

Chainy (User's profile) August 27, 2010, 11:19:51 AM

KONTENTA - content

Deziranta nenion alian ol tion, kion oni jam havas - Desiring nothing other than what you already have.

Mi estas kontenta pri la rezultoj de nia laboro - I'm content/happy with the results of our work.
Pli valoras kontenta spirito, ol granda profito - A feeling of contentment (lit. "a content spirit") is worth more than a big profit.
Kontentigi ĉiujn eĉ anĝelo ne povas - Not even an angel can make everyone content.
Postulu de li kontentigon por la honto, kiu estis farita al vi - Demand from him some recompense for the shameful [thing/act] that was done to you.
Lia respondo ne estis kontentiga por mi - His answer was not sufficient for me (lit. 'not enough to make me content')
Vi devos kontentiĝi per tiu ĉi manĝaĵo - You will to have content yourself with this food
Kontenteco estas pli bona ol riĉeco - Contentment is better than wealth.
Kontentulo estas pli feliĉa, ol homo plej riĉa - A content person is happier than the wealthiest person.
La voĉo de mia edzino estis nekontenta - The voice of my wife was not content.

Chainy (User's profile) August 27, 2010, 3:22:25 PM

MURMURI - to murmur, mumble, grumble.

1. Aŭdigi malakutan kaj mallaŭtan sonon - to make a low-pitched and quiet sound.

La birdoj gaje murmuras sur arboj - The birds are happily murmuring in the trees
Akvo bolas, murmuras, sed fine ĝi kuras - Water boils, murmers and finally boils/flows over.

- Correct me if I'm wrong, but I believe 'kuri' has the meaning of 'to boil over' in the above sentence. One of the definitions of 'kuri' is 'rapide movigxi de unu loko al alia' - to move quickly from one place to another.

2. Paroli malakute kaj mallaŭte - to speak in a low pitch and quietly

Homoj murmuris preĝojn - The people mumbled prayers
Ŝi murmuretas al lia orelo - She mumbled softly in his ear. ('softly' is indicated by '-et-' in 'murmuretas')
Murmureto de admiro traflugis inter la ĉeestantoj - A gentle murmur of admiration spread quickly (lit. 'flew through') among those present

3. Aŭdigi obtuzan kaj malklaran sonon, kiel signon de malkontenteco - To make a low-pitched and unclear sound as a sign of dissatisfaction.

Li estis malkontenta kaj ion murmuris - He was dissatisfied and grumbled something.
Murmuri tra la dentoj - To grumble through the teeth.
La filo ekmurmuris kontraŭ sia patro - The son started grumbling about (lit. 'against') his father.
Sur la ventro veluro, en la ventro murmuro - Velvet on the belly, a grumble in the belly.

- ReVo explains this as meaning: Ricxa aspekto kasxas efektivan malricxon = The appearance of being rich hides actual poverty.

Mi ne volis aŭskulti la murmuradon de tiuj homoj - I didn't want to listen to the grumbling of those people.
Murmuregas la urso, sed danci ĝi devas - The bear grumbles loudly, but it has to dance. (not nice)

- So, 'murmuri' can indeed be used in this figurative sense of 'to grumble', but there's also another word for this: grumbli!

Chainy (User's profile) August 29, 2010, 6:49:35 PM

OFERTI - to offer (for money)

Note:
OferTi (with the 'T') = to offer something for money (only used in this sense)
Oferi (no 'T') = to sacrifice, Eg. oferi sxafojn = to sacrifice sheep.
proponi = to offer. Eg. "Li proponis al mi monon, sed mi rifuzis" = He offered me some money but I refused. ("Oferi" would be wrong in this sentence!!)

ReVo also gives 'oferi' the meaning of 'fordoni multvalorajxon por servo, uzo, utilo de io au iu' = to give away something of great value for the the service, use, or benefit of someone or something else. (a meaning close to 'sacrifice', I suppose)
Eg. Oferi sian tempon - to give up/sacrifice one's time.
Mi lin amos, mi oferos al li mian vivon - I will love him, I will give my life to him.
Al la afero mi oferis miajn plej bonajn jarojn = I gave/dedicated my best years to the matter.

Back to the Lernu definitions:

Oni ofertas tre bonan komputilon kontraŭ favora prezo - They offer a very good computer for a favourable price.
Li faris allogajn ofertojn, kiujn mi ne povis rifuzi - He made some attractive offers which I couldn't refuse. (the offers here are to do with selling something, otherwise 'proponojn' would be used)
Ŝi multon scias pri leĝoj, inter kiuj estas ankaŭ la leĝo pri ofertado kaj mendado - She knows a lot about laws, among which is also the law about supply and demand (lit. the offering and ordering of goods)
Mi ne interesiĝas pri ofertaĵoj de tiuj vendistoj - I'm not interested in the offers of this salesman.

Chainy (User's profile) August 29, 2010, 6:49:47 PM

- post popped up twice, so ignore this one!

Back to the top