Al la enhavo

Wątpliwosci językowe

de Monarkisto, 2011-novembro-06

Mesaĝoj: 206

Lingvo: Polski

inutix (Montri la profilon) 2013-aŭgusto-15 20:27:19

konstrukcja
czasownik + dopełnienie + bezokolicznik
" Odpowiednikiem tej konstrukcji są w j. polskim zdania podrzędne zaczynające się od
że lub jak"
Mi vidis sxin interparoli kun li.
Ja widziałem ją, jak rozmawiała z nim. (?)

Sxi sentis la doloron malaperi.
Czuła ,że ból ustępuje.
bezokoliczni malaperi przetłumaczony został na czas terażniejszy - ustępuje (?)
a może
Czuła, jak ból ustępuje.
niby to samo , a jednak jest subtelna różnica
czy te zdania można zbudować:
Mi vidis sxin, ke sxi interparolis kun li.
Sxi sentis, ke doloron malaperas.

Czy w tej konstrukcji będzie poprawne
Mi vidas sxin interparoli kun li.- Widzę, jak rozmawia z nim.
Mi vidos sxin interparoli kun li. - Zobaczę ją, jak będzie rozmawiać z nim.(?)
albo Zobaczę ją, jak rozmawia z nim. (?)

inutix (Montri la profilon) 2013-aŭgusto-16 14:05:45

Johano Paulo la 2-a
Johano la 3-a Sobieski
Ludoviko la 14-a
Dlaczego przed cyfrą używa się rodzajnika " la " ?

ChrisEggII (Montri la profilon) 2013-aŭgusto-21 09:12:15

A mnie ciekawi, czy istnieją jakiekolwiek ograniczenia w słowotwórstwie. Chodzi mi o tworzenie słów, które nie występują w językach naturalnych. Chociażby patro. Czy można na przykład utworzyć czasownika "patras" (ojcować)?

Kirilo81 (Montri la profilon) 2013-aŭgusto-21 09:32:21

ChrisEggII:A mnie ciekawi, czy istnieją jakiekolwiek ograniczenia w słowotwórstwie. Chodzi mi o tworzenie słów, które nie występują w językach naturalnych. Chociażby patro. Czy można na przykład utworzyć czasownika "patras" (ojcować)?
Jak najbardziej, zob. nawet w PIV (vortaro.net):

patri. Esti patro aŭ kvazaŭ patro por iu: junan koron kompreni mi ne ĉesis, patris al vi

Ograniczają słowotwórstwo tylko jego gramatyczne reguły i fakt, że tworzony wyraz musi mieć jakiś sens (*malŝtonujo) i nie powinien być aż za długi (raczej nie figejunulargastejestrinaĉidineto).

nogad21 (Montri la profilon) 2014-januaro-06 15:14:25

Saluton. ridulo.gif
Jestem nowy na forum, a esperanto zacząłem się już interesować jakiś czas temu. Dla mnie najlepszą metodą nauki okazały się puzzle esperanckie, jednak mam wątpliwość co do jednego zadania.
Mamy zdanie do przetłumaczenia:
Maluchy mogą się śmiać.
Instynktownie wklepałem
Malgranduloj rajtas ridi.
A poprawną odpowiedzią okazało się
Etuloj rajtas ridi.

I tutaj nasuwają mi się pytania:
1. Wiem że esperanto jest językiem elastycznym. Czy moja wersja również jest prawidłowa? Jeżeli nie, to dlaczego?
2. Jestem zaskoczony, że w zdaniu poprawnym zostało użyte słowo etuloj, które nawet nie zawiera rdzenia, przez co wydaje mi się trochę niezrozumiałe. Jak to tak naprawdę działa?
Z góry dzięki ridulo.gif

michaleo (Montri la profilon) 2014-januaro-06 15:53:01

nogad21:Saluton. ridulo.gif
Jestem nowy na forum, a esperanto zacząłem się już interesować jakiś czas temu. Dla mnie najlepszą metodą nauki okazały się puzzle esperanckie, jednak mam wątpliwość co do jednego zadania.
Mamy zdanie do przetłumaczenia:
Maluchy mogą się śmiać.
Instynktownie wklepałem
Malgranduloj rajtas ridi.
A poprawną odpowiedzią okazało się
Etuloj rajtas ridi.

I tutaj nasuwają mi się pytania:
1. Wiem że esperanto jest językiem elastycznym. Czy moja wersja również jest prawidłowa? Jeżeli nie, to dlaczego?
2. Jestem zaskoczony, że w zdaniu poprawnym zostało użyte słowo etuloj, które nawet nie zawiera rdzenia, przez co wydaje mi się trochę niezrozumiałe. Jak to tak naprawdę działa?
Z góry dzięki ridulo.gif
Twoje zdanie jest jak najbardziej prawidłowe. Tak naprawdę w esperanto nie rozróżnia się sufiksów od innych wyrazów, bo niby dlaczego mielibyśmy się tak ograniczać? A więc etulo zawiera tak naprawdę rdzeń -et-, który można dodać do innego słowa przed samą końcówką gramatyczną, aby utworzyć zdrobnienie danego słowa. Dlatego w pewnym stopniu różni się od innych rdzeni wyrazowych, ponieważ zazwyczaj człon określający poprzedza człon określany, np. w słowie plen/kresk/ul/o (pełnoletni), a także et/ul/o. Plen- pochodzi od słowa plena, czyli pełen. Jak widać jest to bardzo produktywny system aglutynacyjny, gdzie tak naprawdę każdy rdzeń wyrazowy może dać początek wielu nowym słowom. Niech Cię nie zaskoczy np. tworzenie słów z przyimków: kun/e (razem, od kun - z) albo per/ul/o (mediator, pośrednik, od per - przez, przy pomocy). Jak widać, jest to język bardzo elastyczny, a Esperantyści potrafią być bardzo kreatywni okulumo.gif

nogad21 (Montri la profilon) 2014-januaro-06 16:19:55

michaleo: Jak widać, jest to język bardzo elastyczny, a Esperantyści potrafią być bardzo kreatywni okulumo.gif
Aż strach takiego kreatywnego spotkać ridego.gif...
Teraz rozumiem, dzięki wielkie za odpowiedź ridulo.gif.

nogad21 (Montri la profilon) 2014-januaro-19 11:48:19

Saluton, to znowu ja ridego.gif.
Czy ktoś mógłby mi wytłumaczyć kiedy stosujemy gxi, a kiedy tio albo tiu? Moim zdaniem trudno jest to wyczuć...
Byłbym bardzo wdzięczny ridulo.gif

michaleo (Montri la profilon) 2014-januaro-19 12:15:27

Tio - to (słowo wskazujące), używane gdy masz na myśli jakąś konkretną rzecz albo abstrakcyjną ideę. Tio estas mia frato (To jest mój brat). Li diris tion, kion mi volis aŭdi (Powiedział to co chciałem usłyszeć).

Tiu - ten/ta; określa rzeczownik, precyzuje o jaką rzecz chodzi, np. Tiu libro estas mia (Ta książka jest moja).

Ĝi - ono; używane gdy masz na myśli jakiś konkretny obiekt, zwierzę, roślinę, dziecko, o których już mówiłeś. Nie jest ważna płeć lub nie można jej ustalić. Ŝi i li zarezerwowane jest zazwyczaj dla ludzi.

bryku (Montri la profilon) 2014-januaro-20 07:51:22

michaleo:Tio - to (słowo wskazujące), używane gdy masz na myśli jakąś konkretną rzecz albo abstrakcyjną ideę. Tio estas mia frato (To jest mój brat). Li diris tion, kion mi volis aŭdi (Powiedział to co chciałem usłyszeć)...
Dodałbym jeszcze, że tio zastępuje określoną czynność:

Ne faru tion (nie rób tego).

Amike, Grzesiek

Reen al la supro