إلى المحتويات

La palabra del día

من kefga_x, 5 أغسطس، 2012

المشاركات: 418

لغة: Español

fajrkapo (عرض الملف الشخصي) 17 أغسطس، 2013 5:02:11 م

124

PERCEPTO
Percepción

Scio, kiun ni akiras pri la ekstera mondo pere de niaj sensorganoj, aŭ pri ni mem pere de la konscio:
Conocimiento que adquirimos sobre el mundo exterior por nuestros órganos sensoriales, o sobre nosotros mismos mediante/por la conciencia:

Via percepto de amo estas stranga.
Tu percepción del amor es extraña/rara.

La libro montras, kiel la aŭtoro perceptas la mondon.
El libro enseña cómo el autor percibe el mundo.

Tiu ŝanĝo estas apenaŭ perceptebla.
Ese cambio apenas es perceptible.

Ŝia perceptado de koloroj estas malbona.
Su percepción de los colores es mala.

fajrkapo (عرض الملف الشخصي) 17 أغسطس، 2013 5:27:23 م

125

HONORI
Honrar, venerar

Trakti iun kun granda respekto; montri sian respekton aŭ estimon al iu per eksteraj signoj:
Tratar a alguien con gran respeto; mostrar el propio respeto o estimación/estima a alguien mediante signos externos:

Honoru viajn gepatrojn.
Honra a tus padres.

Li estis honorita per titolo.
Él fue honrado con un título.

Ne ekzistas honoro sen laboro.
No existe honor/honra sin trabajo.

Li estas honora membro de UEA.
Él es miembro honorífico de UEA.

Honore al kiu estas verkita la libro?
¿En honor de quién está escrito el libro?

Via konduto honorigis vin.
Tu conducta te honra.

Lia familio estas honorinda.
Su familia es digna de honor (venerable).

Senhonora virino ricevis malhonoran nomon.
Una mujer deshonrada recibió un nombre vergonzoso.

Vivanton ni malhonoras, mortinton ni adoras.
Al que vive (al vivo) avergonzamos/deshonramos, al muerto adoramos.

Manko de oro ne estas malhonoro.
La falta de oro no es una vergüenza (una desgracia).

fajrkapo (عرض الملف الشخصي) 17 أغسطس، 2013 9:00:10 م

127

LUI
Alquilar

Ricevi ion por ĝin uzi dum difinita tempo, pagante interkonsentitan prezon:
Recibir algo para usarlo durante un tiempo definido, pagando un precio acordado/convenido:

Ni luos vestojn por la geedziĝo.
Alquilaremos vestidos para la boda.

Ĉu vi luigos al mi vian apartamenton?
¿Me alquilarás tu apartamento?

Kiom vi pagas por luado de la ĉambro?
¿Cúanto pagas por el alquiler de la habitación?

La luanto de mia domo estas tre fidinda.
El que alquila mi casa (mi inquilino) es muy de confianza (de fiar, confiable).

La luiganto estas tre helpema.
El que tiene en alquiler (el que hace alquilar, el casero) es muy ayudador/auxiliador.

Ĉi tie estas multe da lueblaj domoj.
Aquí hay muchas casas alquilables.

fajrkapo (عرض الملف الشخصي) 18 أغسطس، 2013 12:42:34 م

581

PROGNOZO
Pronóstico

1. Konjekto pri okazontaĵo bazita sur difinitaj signoj:
Conjetura/suposición sobre algo que ha de ocurrir (que ocurrirá) basada en señales definidas.

Laŭ ĉiuj prognozoj la nombro de homoj en nia lando ne plu kreskos.
Según (contra) todo pronóstico el número de personas en nuestro país no crecerá más.

Laŭ la veterprognozo estos varme ĉi-semajne.
Según el pronóstico del tiempo hará calor esta semana.

Oni prognozas ŝtormon por morgaŭ.
Se pronostica tormenta para mañana.

2. Antaŭkalkulo pri la fino aŭ evoluo de malsano:
Cálculo previo (diagnóstico) sobre el final/fin o evolución de una enfermedad.

Li ekaŭdis mortan prognozon.
Él de pronto oyó un pronóstico mortal/de muerte.

fajrkapo (عرض الملف الشخصي) 18 أغسطس، 2013 9:13:04 م

128

FRANDI
Saborear, degustar

1. Manĝi ion delikatan ne pro malsato, sed nur pro plezuro:
comer algo delicado no por hambre, sino sólo por placer:

Mi ĉiam frandas bombonojn.
Yo siempre saboreo bombones.

Ĉi tiu kuko estas franda.
Este pastel es delicioso.

Infanoj estas frandemaj.
Los niños son golosos.

Ostroj por mi estas frandaĵo.
Las ostras para mi son un dulce/una golosina.

Li longe okupis sin pri frandado de fruktoj.
El se ocupó mucho tiempode la degustación de frutos.

2. Ĝui ion tre allogan, interesan:
Disfrutar de algo muy atractivo/encantador, interesante:

Mi ĉiam kun plezuro frandas tiun melodion.
Yo siempre saboreo (me deleito con esa melodía) con placer esa melodía.

La titolo de tiu filmo estas tre franda.
El título de esa película es muy goloso.

Frandado de tiu verko estas mia ŝatokupo.
Degustar esa obra es mi afición.

fajrkapo (عرض الملف الشخصي) 18 أغسطس، 2013 9:48:03 م

129

IMPONI
Imponer: impresionar a alguien

Kaŭzi tian respektan admiron, ke oni emas cedi, obei aŭ kredi:
Causar tal admiración de respeto, que se tiende a ceder, obedecer o creer:

Lia persisto imponas al ĉiuj.
Su persistencia impone/impresiona a todos.

Ĉiujn mirigis impona vidaĵo.
A todos les asombró una visión imponente/impresionante.

La festo estis granda kaj imponanta.
La fiesta fue grande e imponente.

Lia imponeco helpas lin estri la firmaon.
Lo imponente de él (su imponencia) le ayuda a dirigir la firma.

fajrkapo (عرض الملف الشخصي) 18 أغسطس، 2013 10:27:04 م

130

ĈIKANI
Criticar, disputar, embrollar, enredar, liar

1. Intence fari al iu malpravajn ĝenojn, malagrablaĵojn, malhelpojn:
Intencionadamente hacer a alguien una molestia equivocada (sin razón), algo desagradable, un estorbo:

Mia najbaro ĉiam ĉikanas min.
Mi vecino siempre me enreda/lía.

Min lacigis la senfinaj ĉikanoj de tiu fiulo.
Me cansaron los interminables enredos/líos de ese asqueroso.

Neniu ŝatas ĉikanantojn.
A nadie le gustan los enredadores/liantes.

Bone eduku viajn infanojn por ke ili ne estu ĉikanemaj.
Educa bien a tus hijos para que no sean liantes.

2. Tro subtile kritikaĉi, pedante disputadi:
Criticar mal demasiado sutilmente, estar disputando pedantemente:

La advokato ĉikanis la evidentan akuzon.
El abogado hizo escarnio (se mofó) ??? de la evidente acusación.

Viaj ĉikanoj ne helpis, ĉar vi estis malprava.
Tus mofas /ironías ??? no ayudaron, porque no llevabas razón.

+++Tengo serias dudas de cómo traducir cxikani exactamente, sobretodo en la segunda parte (en la primera he optado por traducirlo como liar, enredar, aunque tampoco estoy totalmente seguro).
En la segunda parte no puedo decir si está bien traducido.

Ni decir tiene que toda propuesta o mejora es bienvenida.

fajrkapo (عرض الملف الشخصي) 19 أغسطس، 2013 7:13:59 ص

582

TEDI
Aburrir, tediar (tedio/tedioso)

1. Ĝeni per neoportuna alesto aŭ insisto:
Molestar/incomodar con una presencia o insistencia inoportuna:

Kara amiko, vi certe ne tedas min!
Querido amigo, ¡tú de verdad que no me aburres!

Amiko fariĝas teda, se li tro longe sidas en la domo.
Un amigo se -vuelve/hace- aburrido si se sienta demasiado tiempo en la casa.

La instruisto ĉiutage tedadis nin per siaj rakontoj.
El profesor/maestro cada día nos aburría con sus cuentos/relatos/historias.

Mi tediĝis de tiuj homoj.
Me aburrí de esas personas.

Mi ŝatas lin, ĉar li ne estas tedulo.
Me gusta él, porque no es (un tío) aburrido.

2. Malagrable impresi per troa daŭro aŭ ripetiĝo:
Impresionar desagradablemente con demasiada duración o repetición:

Malbona vetero tedis la ripozantojn.
Un mal tiempo aburrió a los que descansaban (a los que estaban de vacaciones).

En juneco logas, en maljuneco tedas.
En la juventud cautiva, en la vejez aburre.

Kontraŭ ĉiu tedo ekzistas rimedo.
Contra todo tedio existe remedio (contra todo/el aburrimiento hay una solución-un remedio).

fajrkapo (عرض الملف الشخصي) 19 أغسطس، 2013 8:56:35 ص

131

MARĈANDI
Regatear

Diskuti pri la prezo de io por aĉeti ĝin pli malmultekoste:
Discutir por/sobre el precio de algo para comprarlo más barato:

Marĉandu kaj vi aĉetos tion pli malmultekoste.
Regatea y comprarás eso más barato.

Marĉando aĉeti ne devigas.
El regateo no obliga a comprar.

Marĉandado helpas min ŝpari monon.
El regateo me ayuda a ahorrar dinero.

Mi ĉion aĉetas ne marĉandante.
Yo compro todo sin regatear (no regateando).

Ĉi tiu bluzo estas marĉandaĵo.
Ésta blusa es algo de/para regateo.

fajrkapo (عرض الملف الشخصي) 19 أغسطس، 2013 1:57:11 م

132

PROFITI
Aprovecharse, lucrarse, beneficiarse

1. Ricevi utilon, gajnon, avantaĝon el io:
Recibir provecho, ganancia, ventaja de algo:

Mi profitis pro la vendo de tiuj varoj.
Yo me beneficie con la venta de esas mercancías.

Du militas, tria profitas.
Dos hacen la guerra, tres se aprovechan.

Peke akirita ne estas profita.
Adquirido con pecado no es ventajoso (de provecho).

Lia malprofita negoco profitigas alian firmaon.
Su ruinoso negocio beneficia a otras firmas.

Profitemaj (profitamaj) homoj serĉas nur profiton.
Las personas aprovechadas sólo buscan la ganancia.

Scioj povas esti bona profitilo.
El conocimiento puede ser un buen instrumento lucrativo (para ganar).

Vi ja ne vendas varojn senprofite!
!Tú desde luego no vendes mercancías desaprovechadamente!

Ĉu via negoco estas profitodona?
¿Tu negocio es rentable? (da beneficios?)

2. Fari uzon de oportuna cirkonstanco:
Hacer uso de una circunstancia oportuna:

Mi profitis la okazon por bani min.
Aproveché la ocasión para bañarme.

Profite de ŝanco por montri siajn kapablojn, li partoprenis la konferencon.
Aprovechando la oportunidad para enseñar sus capacidades, él participó en la conferencia.

عودة للاعلى