Skip to the content

Seksneŭtralaj vortoj en Esperanto

by Jxusteno, November 20, 2019

Messages: 45

Language: Esperanto

Jxusteno (User's profile) November 21, 2019, 6:24:34 AM

La vortoj "sahodo" kaj "ĉaĉo" havas hindan devenon. "Eŝo" havas turkan deveno.

Jxusteno (User's profile) November 21, 2019, 6:24:38 AM

La vortoj "sahodo" kaj "ĉaĉo" havas hindan devenon. "Eŝo" havas turkan devenon.

Frano (User's profile) November 21, 2019, 9:36:13 AM

Jxusteno:
La celoj de "mia" (fakte, ĝi unuafoje estis farita de aliaj personoj) propono:
1) Povi paroli pri la homo sen mencii rian sekson (nu, oni ja povas paroli pri homo sen mencii rian aĝon aŭ naciecon).
2) Povi paroli pri la homo, kies sekso estas nekonata
3) Povi paroli pri la neduumulo
...
Kiel mi vidas en la unua okazo vi uzas pronomon ri. Kiujn pronomojn vi proponas por la dua kaj tria okazoj?

Jxusteno (User's profile) November 21, 2019, 10:02:34 AM

Ankaŭ la pronomon "ri".

Jxusteno (User's profile) November 21, 2019, 10:05:06 AM

Pli detale pri la etimololoj de la novaj vortoj bonvolu legu tie ĉi:
https://lingvakritiko.com/2019/11/11/survoje-al-se...

Frano (User's profile) November 21, 2019, 10:57:08 AM

Jxusteno:Ankaŭ la pronomon "ri".
Por paroli pri la homo, kies sekso estas nekonata aŭ tute nemenciante la sekson, Zamenhof konsilis uzi pronomon ĝi.
Eble, iu neduumulo ne traktas sian sekson kiel "io nekonata" aŭ "malinda je la mencio" kaj postulos uzi apartan pronomon same kiel ŝi kaj li por duumuloj. Kaj nova pronomo ri estus taŭga en ĉi tio okazo. En aliaj okazoj, kiam la sekso de iu viro, virino aŭ neduumulo estas nekonata aŭ tute negrava, ni uzus zamenhofan ĝi.

robinvdv (User's profile) November 21, 2019, 12:54:55 PM

Frano:Por paroli pri la homo, kies sekso estas nekonata aŭ tute nemenciante la sekson, Zamenhof konsilis uzi pronomon ĝi.
Eble, iu neduumulo ne traktas sian sekson kiel "io nekonata" aŭ "malinda je la mencio" kaj postulos uzi apartan pronomon same kiel ŝi kaj li por duumuloj. Kaj nova pronomo ri estus taŭga en ĉi tio okazo. En aliaj okazoj, kiam la sekso de iu viro, virino aŭ neduumulo estas nekonata aŭ tute negrava, ni uzus zamenhofan ĝi.
PMEG klarigas, ke la praktika lingvouzado tute ne sekvis tiun konsilon de Zamenhof, sed anstataŭe rezervis la uzon de "ĝi" al bestoj kaj aĵoj laŭ la Fundamenta Gramatiko, kaj al (malgrandaj) infanoj laŭ ekzemploj en la Fundamenta Ekzercaro.
Aldone PMEG klarigas, ke uzado de "ĝi" povas impresi kiel objektiga kaj ofenda. Tial mi preferas nepre eviti tion.
Fonto: https://bertilow.com/pmeg/gramatiko/pronomoj/tria....

Se oni ĉiuokaze akceptas "ri" por neduumuloj, mi ne vidas ajnan problemon akcepti ĝin pli ĝenerale. Intertempe ankaŭ PMEG jam klarigas la pronomon "ri" en aparta sekcio.
Fonto: https://bertilow.com/pmeg/gramatiko/pronomoj/tria....

Jxusteno (User's profile) November 21, 2019, 2:14:56 PM

Frano:
Jxusteno:Ankaŭ la pronomon "ri".
Por paroli pri la homo, kies sekso estas nekonata aŭ tute nemenciante la sekson, Zamenhof konsilis uzi pronomon ĝi.
Eble, iu neduumulo ne traktas sian sekson kiel "io nekonata" aŭ "malinda je la mencio" kaj postulos uzi apartan pronomon same kiel ŝi kaj li por duumuloj. Kaj nova pronomo ri estus taŭga en ĉi tio okazo. En aliaj okazoj, kiam la sekso de iu viro, virino aŭ neduumulo estas nekonata aŭ tute negrava, ni uzus zamenhofan ĝi.
Fran esprimis interesan ideon. Sed alia demando estas, kial ĝi pensas, ke Zamenhofo konsilis tian uzon.

Jxusteno (User's profile) November 21, 2019, 2:16:54 PM

Mi persone ne estas kontraŭ tia uzo, sed vi kredeble ĵus mem konvinkiĝis, kiel tio aspektas en la praktiko.

Frano (User's profile) November 21, 2019, 2:45:05 PM

robinvdv:PMEG klarigas, ke la praktika lingvouzado tute ne sekvis tiun konsilon de Zamenhof, sed anstataŭe rezervis la uzon de "ĝi" al bestoj kaj aĵoj laŭ la Fundamenta Gramatiko, kaj al (malgrandaj) infanoj laŭ ekzemploj en la Fundamenta Ekzercaro.
Aldone PMEG klarigas, ke uzado de "ĝi" povas impresi kiel objektiga kaj ofenda. Tial mi preferas nepre eviti tion.
Fonto: https://bertilow.com/pmeg/gramatiko/pronomoj/tria....

Se oni ĉiuokaze akceptas "ri" por neduumuloj, mi ne vidas ajnan problemon akcepti ĝin pli ĝenerale. Intertempe ankaŭ PMEG jam klarigas la pronomon "ri" en aparta sekcio.
Fonto: https://bertilow.com/pmeg/gramatiko/pronomoj/tria....
Por pluralo oni ne uzas apartajn pronomojn ĝij, rij, lij, ŝij sed nur ili. Kaj neniu protestas, dirante ke uzado de "ili" povas impresi kiel objektiga kaj ofenda ĉar tiu ĉi pronomo estas kutime uzata ankaŭ por bestoj kaj aĵoj. Se iu sentas la unuecon de la tuta universo, tiam kial ne uzi la ununuran pronomon ĝi por dio, homo, besto, planto, viruso, mineralo ...

La vastigita signifo de la pronomo ri ne ebligos esprimi neduumecon de persono.

Back to the top