NePorKomencantoj

○
Interesaj novaj radikoj:
Auxtoritajra, ordonema, despota.

○
NePorKomencantoj
Jen estas proponoj ("den" ne estas nova) eble konsiderindaj:

def = fare de = far >> fa

* **amo def patrino** = la patrino amas (ŝi estas la amanto).

* **amo den patrino** = iu amas la patrinon (ŝi estas la amatino).

* **kritiko def instruisto** = la instruisto kritikas.

* **kritiko den instruisto** = oni kritikas la instruiston.

Naismo proponis:
"Amo de patrino vs Amo na patrino."

Variantoj:
Amo den patrino
Amo de patrinon
Amo patrinon
Amo fa patrino
Amo patrinof

○
Libero sena je tiu amo
Libero senje tiu ago.
Lukto proje amo.
Virto lauxje pigraj.

○
Distingo inter difina "kiu" kaj priskriba "kuu".

Venis viaj amikoj ku alportis bierojn.
=
Venis viaj amikoj. Ili/kaj alportis bierojn.

"Ku" de "kuuj".

Mi metis la arbon enn nia gxardeno kue (en ku) ni festis poste.
=
Mi metis la arbon enn nia gxardeno. Tie ni festis poste.

Difina "ki".
" La salono ki ni enis.
" La pomojn ki vi acxetis.
" La agoj ki tempas.
Jen propono ki celas fluecon ku facile konstateblas.

○
Ekde/malgxis la komenco/eko de Esperanto la tendencoj estis aktivaj. Unu volis jam komenci konstrui komunumon kaj kulturon en la internacia lingvo. Alia volis plibonigi la lingvon ecx sen komunumo aux kulturo, per diverso de proponoj ku povus dividi parolantaron aux distri gxin de la krucado aux aventuro krei komunumon kaj kulturon.

La Ido kiel skismo nur parte solvis la enan konflikton de Esperanto. La diverso dauxras boli en Esperantujo. Stiloj pluras. Registroj pluras. Tio permesas esprimi nuancojn de penso kaj indididua aux grupa/regiona karaktero. Amika letero, familia babilo (vario laux sociekonomia nivelo), lerneja gxargono, jxurnalisma lingvajxo, scienca artikolo, filmoj, podkastoj, humoro, diversgenra literaturo. Cxiu registro plidiferencigxas la aliajn.

La tensio brulas inter tiuj kiuj lasas sin improvizi diverson en cxiutaga pluretoso kaj tiuj kiuj suspektas cxiun novajxon koruptajxo de la lingva idealo kaj disdialektigxo. Kiel egale parolus tiuj kiuj praktikas la lingvon entute semajnon por jaro, kaj tiuj kiuj uzas gxin la tut' tempon aux la duon' tempon aux la kvaron' tempon?

@Altebrilas

Multfoje reformoj simpligas "simplajn" regulojn. Tio faciligos/ricxigos vivon de futuraj parolantoj.
Tamen, simpligi ne estas la sola deca celo de reformoj.
Multfoje? Ekzemple?

1.
Dum (ke) vs Dum (de).
Gxis (ke) vs Gxis (de)
2.
Sen kanti, apud salti, pri komenti.
3.
(Tiu,) kiu aperis
4.
Avo = avino aux avicxo aux avipo.
5.
Tri milion' euxroj.
Duon' torto.
6.
Pli da panon por cxiuj.
Po tri monerojn por infano.
7.
Neniu interesans de/fa la ofero.
(La ofero interesas neniun).
Mi ne belans (Nenio estas bela al mi).
Vizitu la muzeon kun via belna/beleba amiko.
(Belna = beleba = sensibla al belo)
8.
Bonebu, katastrofo povas prezenti novajn sxancojn.
(Boneba = pozitiva, oportunisma, bonsxanca)

NePorKomencantoj
Jen estas proponoj ("den" ne estas nova) eble konsiderindaj:

def = fare de = far >> fa

* **amo def patrino** = la patrino amas (ŝi estas la amanto).

* **amo den patrino** = iu amas la patrinon (ŝi estas la amatino).

* **kritiko def instruisto** = la instruisto kritikas.

* **kritiko den instruisto** = oni kritikas la instruiston.

Naismo proponis:
"Amo de patrino vs Amo na patrino."

Variantoj:
Amo den patrino
Amo de patrinon
Amo patrinon
Amo fa patrino
Amo patrinof

Reformoj ebligas ŝpari unu aŭ du vortojn de tempo al tempo, sed postulas, ke oni tuj parkerigu plurajn regulojn kaj poste atentu pri ilia apliko.

La demando estas: ĉu la klopodo valoras la penon?

Altebrilas:Reformoj ebligas ŝpari unu aŭ du vortojn de tempo al tempo, sed postulas, ke oni tuj parkerigu plurajn regulojn kaj poste atentu pri ilia apliko.

La demando estas: ĉu la klopodo valoras la penon?

Eseeto:

《Demokratio: def popolo, den potenco

Demokratio estas sistemo, kie decidoj def popolo pravigas sin mem per sia origino. Oni diras, ke la registaro funkcias ig civitanoj, kaj ne inverse. Sed ofte la realo montriĝas pli komplika: la aŭtoritato, kiu devus esti instrumento def popolo, fariĝas barilo kontraŭ la sama popolo. Tio estigas paradokson: institucio starigita por protekti liberecon fariĝas aparato, kiu limigas ĝin.

La ideo de demokratio ne estas simpla amo den libereco, sed aktiva amo, kiu igas la homojn defendi, plivastigi kaj revizii sian socian kunvivon. Sen tiu ago, libereco restas nur vorto, kritiko def skeptikuloj prave atentigas tion.

Kiam oni parolas pri reprezentado, oni devas distingi: ĉu la politikistoj efektive laboras ig civitanoj, aŭ ĉu ili simple vivtenas sin per potenco den civitanoj? La unua okazo signifas respondecon, la dua – ekspluaton.

Demokratio ne estas stato, sed procezo. Ĉiu elekto, ĉiu publika debato, ĉiu manifestacio estas voĉo de socio, eĉ se la potenco provas ilin silenti. Kaj la kritiko, eĉ kiam ĝi doloras, estas esenca: kritiko def intelektuloj kreas spacon por repensi la regulojn, dum kritiko den intelektuloj montras la riskon def malfido den scio mem.

Do, demokratio postulas duonvojon inter amo kaj kritiko: amo den justeco, sed ankaŭ kritiko den ĉiu strukturo, kiu provas ĝin monopoligi. Tiel la sistemo restas viva: ne kiel sanktigita dogmo, sed kiel ĉiama interparolo inter libero kaj povo.》

"Sen tiu ago, libereco restas nur vorto, kritiko def skeptikuloj prave atentigas tion."
=
Ig kritiko def skeptikuloj rimarkans nurvorteco de libero sena je tiu ago.

Libero senje tiu ago.
Lukto proje amo.
Virto lauxje pigraj.

Libero sende tiu ago.
Lukto prode amo.
Virto lauxde pigraj.

Libero senal tiu ago.
Lukto proal amo.
Virto lauxal pigraj.

Distingo inter difina "kiu" kaj priskriba "kuu".

Venis viaj amikoj ku alportis bierojn.
=
Venis viaj amikoj. Ili/kaj alportis bierojn.

"Ku" de "kuuj".

Mi metis la arbon enn nia gxardeno kue (en ku) ni festis poste.
=
Mi metis la arbon enn nia gxardeno. Tie ni festis poste.

Kaj:

Difina "ki".
La salono ki ni enis.
La pomojn ki vi acxetis.
La agoj ki tempas.

Jen propono ki celas fluecon ku facile konstateblas.

Altebrilas:Reformoj ebligas ŝpari unu aŭ du vortojn de tempo al tempo, sed postulas, ke oni tuj parkerigu plurajn regulojn kaj poste atentu pri ilia apliko.
La demando estas: ĉu la klopodo valoras la penon?

Ekde/malgxis la komenco/eko de Esperanto la tendencoj estis aktivaj. Unu volis jam komenci konstrui komunumon kaj kulturon en la internacia lingvo. Alia volis plibonigi la lingvon ecx sen komunumo aux kulturo, per diverso de proponoj ku povus dividi parolantaron aux distri gxin de la krucado aux aventuro krei komunumon kaj kulturon.

La Ido kiel skismo nur parte solvis la enan konflikton de Esperanto. La diverso dauxras boli en Esperantujo. Stiloj pluras. Registroj pluras. Tio permesas esprimi nuancojn de penso kaj indididua aux grupa/regiona karaktero. Amika letero, familia babilo (vario laux sociekonomia nivelo), lerneja gxargono, jxurnalisma lingvajxo, scienca artikolo, filmoj, podkastoj, humoro, diversgenra literaturo. Cxiu registro plidiferencigxas la aliajn.

La tensio brulas inter tiuj kiuj lasas sin improvizi diverson en cxiutaga pluretoso kaj tiuj kiuj suspektas cxiun novajxon koruptajxo de la lingva idealo kaj disdialektigxo. Kiel egale parolus tiuj kiuj praktikas la lingvon entute semajnon por jaro, kaj tiuj kiuj uzas gxin la tut' tempon aux la duon' tempon aux la kvaron' tempon?

@Altebrilas

Multfoje reformoj simpligas "simplajn" regulojn. Tio faciligos/ricxigos vivon de futuraj parolantoj.
Tamen, simpligi ne estas la sola deca celo de reformoj.
Multfoje? Ekzemple?

1.
Dum (ke) vs Dum (de).
Gxis (ke) vs Gxis (de)
2.
Sen kanti, apud salti, pri komenti.
3.
(Tiu,) kiu aperis
4.
Avo = avino aux avicxo aux avipo.
5.
Tri milion' euxroj.
Duon' torto.
6.
Pli da panon por cxiuj.
Po tri monerojn por infano.
7.
Neniu interesans de/fa la ofero.
(La ofero interesas neniun).
Mi ne belans (Nenio estas bela al mi).
Vizitu la muzeon kun via belna/beleba amiko.
(Belna = beleba = sensibla al belo)
8.
Bonebu, katastrofo povas prezenti novajn sxancojn.
(Boneba = pozitiva, oportunisma, bonsxanca)

Ĉu la bonepo de bonobo estas *bonebo?

(Ĉu la kunulo de la simia nepino estas ŝanco por la simiaro?)

Altebrilas:Ĉu la bonepo de bonobo estas *bonebo?

(Ĉu la kunulo de la simia nepino estas ŝanco por la simiaro?)

-eb estas proponita afikso.
-eb = pasiva -em.
" videba = facile videbla = vidigxema.
" Enketoj esploras balotebon de cxiu kandidato.

Konstruo vs Detruo

Kiel "logikigi" la paron konstruo/detruo tiel ke nur unu radiko suficxu?