La 23an de marto (3)

Laboristoj en la centralo ne forkuris malgraŭ la danĝera laboro. Venkinte timon, ili daŭre laboras.

Sendis mesaĝon
“Estu japana savant’!”
al sia edzo
laboronta en danĝer’
edzino kun kaŝamo.
「日本の救世主たれ」消防の妻のメールに隠された愛

Certe tiu edzino ploris kaŝe post la sendo de tiu mesaĝo. Tiuj fajrobrigadanoj havas fortan decidon en sia koro por batali kontraŭ ĉiaj danĝeroj, sed ĉi-foja laboro estis tre speciala. Iu konfesis: “Kutime ni laboras en la kaoso en fajro kaj bruego, sed en la tereno de la centralo estis tute mallume kaj kviete kaj ni devis batali kontraŭ nevidebla radioaktiveco, tial ni havis grandan timon, sed nia devo estas labori por Japanio, kaj nun ni estas fieraj, plenuminte tiun devon”.

Nenio krom vivo,
iomete, iome,
nun venas, venas
ne nur vivnecesaĵoj,
ankaŭ lumo, espero.
ないないない、少し少し、来る来る来る、物だけでない、光と希望

Sur varma akvo
tri vizaĝoj kun barbo
en la bankuvo.
Al suferantoj venis
fine espero varma.
髭面が3つ浮かんだお湯の上日本人にはこれで希望が

Japanoj tre ŝatas kune bani sin en varma akvo. Post unu semajno, post 10 tagoj oni sukcesis konstrui provizorajn banejojn en rifuĝejoj, kaj ili povas purigi sin. En televido mi vidis tri virojn kune bani sin kun vizaĝo kun barbo. Ne nur ili estis ĝojaj, sed ankaŭ mi. Ili certe havis kuraĝon, kaj mi trankvilon.

Ni povas aŭskulti la japanajn poemojn per Google Traduction (alklaki sur "Aŭskulti").

Mi samokaze provis ankaŭ aŭskulti la esperantajn poemojn (elektinte la italan lingvon en G.T.). Krom kelkaj literoj, oni bone komprenas.

La 24an de marto(1)

La 24an de marto

Ankaŭ hodiaŭ estis nekutime malvarme kun la temperaturo de malpli ol 10 gradoj en mia domo. En iuj damaĝitaj urboj eĉ neĝis.

Malbonaj novaĝoj:
1. Tri laboristoj laborantaj en la nuklea centralo 3 estis eksponataj al forta radioaktiveco kaj enhospitaliĝis.
2. En kelkaj urboj oni detektis radioaktivecon en akvo pli fortan ol la normo por beboj. La koncernataj urboj disdonas akvon al patrinoj kun bebo.

Progresoj al renormaliĝo:
1. En la urbo Kamaiŝi oni komencis vendi benzinon po 19 litroj kontraŭ 1900 enoj (19 euroj).
2. En iuj urboj gas-servo refunkciis.
3. La ŝoseo inter Tokio kaj Aomori estis malfermita al ĉiuj aŭtomobiloj.

Problemoj:
1. En la urbo Oohunato oni kolektis 500 damaĝitajn aŭtomobilojn al la vaka tereno, sed estas malfacile trovi posedantojn. Sen ilia permeso, la urbo ne rajtas forĵeti tiujn. Ĝi nek povas trovi fabrikojn por malmunti tiujn.
2. La gubernio Mijaĝi enketis al la rifuĝejoj pri orfoj, kiuj perdis siajn gepatrojn. Ĝis nun oni trovis unu.
3. Multaj kompanioj ekster la damaĝitaj regionoj haltis la produktadon pro manko de pecoj produktitaj en tiuj regionoj. En Manilo, Filipinoj, poŝtelefon-fabriko ne funkcias. Povos, ke japanaj aŭtomobilfabrikoj en Usono kaj Kanado haltos la produktadon. Fabriko, kiu produktis 40% de la pecoj nomataj maikom (peco por komputiloj) en la mondo, estas damaĝita, do tio influos la tutan mondon.

Kortuŝaj vortoj:
Fama turisma loko Ĵoodo-ga-hama, bela plaĝo en la gubernio Mijagi, estis damaĝita. La estro de la Centro de turismo diris: “Ni ne povas revenigi la pasintan tempon, sed ni povas paŝi antaŭen paŝon post paŝo”.

La 24an de marto(2)

Miaj tankaoj (2)

Trovis avino
en detruita ĝarden’
ume-arbeton
plantitan por sia nep’
okaze de la naskiĝ’.
涙する瓦礫の庭に芽吹いてた孫誕生の記念の梅の木

Maljunulino revenis hejmen por serĉi sian nepon malaperintan. Ŝi ne povis trovi lin, sed anstataŭe etan arbon de ume (Foton de ume-floroj mi kroĉis al la raporto de la 20a de marto), kiu staris sendifektita en la ĝardeno plena de rubaĵegoj. Sur la arbeto ŝi trovis 4 ĝermojn. Ŝi karesis ĝin kun larmoj, decidinte varti ĝin kiel sian karan nepon.

Patro ricevis
anstataŭe diplomon
de sia filo
malaperinta maren,
ĉiuj plenaj de larmoj.
大粒の涙流れぬ卒業の子の証書受くその父の目に

Marto estas la monato por kursfina ceremonio. Ĝi devas esti ĝojiga tago por ĉiuj, sed por tiu patro, ne. Li perdis sian 15-jaran filon. Li ĉeestis en la ceremonio kaj ricevis la diplomon de sia filo.

“Ĉasis leporojn,
fiŝkaptis karasojn ni
en nia knabec’”.
Hejmlokoj malaperis,
restas nur en la koro.
「うさぎ追い小鮒を釣った」ふるさとは今やわずかに思い出の中

Post la ceremonio tiuj kursfinintoj iris al la rifuĝejo kaj kantis kanton “Hejmloko” temantan pri kara hejmloko, kie oni ĉasis leporojn kaj kaptis fiŝojn. Nun ĉiuj rifuĝintoj perdis sian karan hejmlokon.

La nudpiedojn
de sia patro kara
certe malvarmajn
kovrinte per lanaĵo,
teron ĵetis studentin’.
寒いだろう父の足に毛布かけ土を掬った女子大学生

Troviĝas tiel multe da mortintoj, ke oni ne povas kremacii sed enterigas mortintojn. Oni adiaŭis siajn karajn familianojn en malvarma vetero.

La 24an de marto(3)

Terkulturisto,
forĵetante spinacojn,
lace murmuris,
“Kial mi, kiu faris
neniujn malbonaĵojn?”
「悪いこと何もしてない」ほうれん草捨てる農夫の疲れたつぶやき

Oni detektis pli da radioaktiveco ol la normo el spinaco kaj aliaj legomoj kaj ordonis ne porti ilin sur merkaton. Terkulturistoj estas senkulpaj. Kial ili devas fariĝi viktimoj de la akcidento?

En rifuĝejoj
pasigas la vivfinon
gemaljunuloj
dediĉintaj sin multe
al japana prospero.
繁栄の担い手だった老人の最後の場所がこれら避難所

Gemaljunuloj estis la ĉefaj motoroj de la postmilita japana progreso. Ili povus feliĉe pasigi siajn lastajn tagojn en maljunulejo, sed ilia sorto subite mallumiĝis. Ili devis translokiĝi al rifuĝejo, kaj jam ne malmultaj mortis pro malvarmo kaj senflegado.

Por bondetekti
eĉ malgrandajn tertremojn
iam venontajn
pendigis ŝnurkravaton
mi kun la verda stelo.
わずかなる地震の動き知ろうとて緑星付いたループタイ吊る

Oftas tertremoj. Jam hodiaŭ okazis du relative grandaj tertremoj. Mi ĉiam sentas min tremanta, eĉ sen tertremo. Por scii, ĉu tio estas vera tertremo aŭ mia iluzio, mi pendigis ŝnurkravaton kun la verda stelo.

Hodiaŭ okazis tertremo ankaŭ en Mjanmao. Pri natura minaco neniu kulpas, kaj oni nepre releviĝos eĉ kun granda malĝojo kaj kun longa tempo. Mi kondolencas al mortintoj.

Tamen la japana situacio estas alia. Oni kaŭzas problemojn nenecesajn.

Malbonaj novaĝoj:
1. Tri laboristoj laborantaj en la nuklea centralo 3 estis eksponataj al forta radioaktiveco kaj enhospitaliĝis.

Ĉar ili portis mallongajn botojn, iliaj piedoj trempiĝis en la radioaktiveca akvo. En danĝera loko la kompanio senzorge laborigis laboristojn. Malsaĝeco nia kaŭzas plian tragedion.

La 25an de marto (1)

La 25an de marto

Ankaŭ hodiaŭ estis tre malvarme. En la damaĝita regiono morgaŭ neĝos senkompate.

Bona afero:
Nenio.

Malbonaj aferoj:
1. La nombro de mortintoj superis 10 mil, kaj oni supozas, ke malaperintoj pli multiĝos.
2. Hieraŭ tri laboristoj en la centralo n-ro 3 estis serioze eksponataj al radioaktiveco. Oni mezuris la fortecon de redioaktiveco en la akvo, en kiu ili estis, kaj trovis 10-mil-oble pli fortan ol la normo. La registaro publikigis eblecon, ke tiu radioaktiveco eliĝis el la centralo mem.
3. Hodiaŭ la registaro rekomendis, ke la loĝantoj inter la radiusoj de 20 kaj 30 kilometroj rifuĝu memjuĝe. Ĝis nun ĝi rekomendis, ke la loĝantoj en tiu zono prefere restu en la domo, tamen tiu instrukcio malhelpis la transportadon de ĉiutagaj varoj en la zonon, ĉar homoj eksteraj timis eniri en ĝin. La registaro antaŭvidas la plivastiĝon de la danĝero kaj prenis la antaŭrimedon. En tiu zono loĝas pli ol 10 mil homoj.

Bonaj vortoj:
Kuracisto en tiu zono, kiu estis rifuĝinta, revenis en la urbon kaj rekomencis la kuracadon. Li diras: “Post longa pripensado mi venis al la konkludo, ke estas mia devo helpi homojn, kun kiuj mi kune vivis ĝis nun. Mi neniam rifuĝos plu”.

Sperto de mia konato:
Mia konato, policano en la gubernio Hjoogo en la okcidenta parto de Japanio, skribis al mi sian sperton jene: “Mi estis senprepare mobilizita al la damaĝita regiono tuj post la tertremo kaj okupiĝis pri la informado dum 3 tagoj. Tie estis tiel malvarme, ke la preparita kontraŭfrosta vesto tute ne utilis. Policanoj kun kontaktolensoj havis malfacilon pro manko de pura akvo. Ni manĝis malvarmajn manĝajojn el ladskatoloj, tamen opiniante, ke tio estas pli bona ol nenio, ni laboris per nia tuta forto. Mi spertis grandan klimatdiferencon inter oriento kaj okcidento. Mi aŭdas, ke oni elektis kiel la unuajn mobilizitojn la policanojn, kiuj spertis la katastrofon en Koobe en 1995.

La 25an de marto (2)

Miaj tankaoj:
Hodiaŭ en la ĵurnalo Asahi kaj ankaŭ en televido oni raportis pri la elementa lernejo Ookaŭa en la urbo Iŝinomaki. En tiu lernejo 77 el 108 lernantoj kaj 10 el 11 instruistoj mortis. La lernejestro feriis, do postvivis.

Du trionoj de
la tuta lernejanar’
malaperis subite
en lernejo Ookaŭa,
la urbo Iŝinomaki.
全校の3分の２が消え去った石巻大川小学校

Subite atakis
lernejon indikitan
kiel sekuran
la grandega cunamo,
horo de hejmeniro.
避難地に指定されてた学校のその下校時に来た大津波

La lernejestro
forestis tiutempe
pro feriado,
kolektas postlasitaĵojn
en sia “malbonsorto”.
年休でそのとき不在の校長は「不運」を嘆いて遺品を集める

Postlasitaĵoj
diverskolore montras
gajajn mienojn
de la lernantoj tie
mortintaj tre june.
在りし日の子らの明るさ示すごと学用品は色とりどりに

Lernantoj pentris
instruistan vizaĝon,
albumfoliojn
ventoj foliumadas,
ambaŭ malaperintaj.
先生がモデルの画集ひらひらと行方わからぬ先生、生徒

Postlasitaĵojn
de siaj kargefiloj
gepatroj serĉas
silente kaj senvorte
kun elĉerpitaj larmoj.
亡き子らの遺品を捜す夫婦あり涙も枯れてただ黙々と

Gepatroj tenas
lernejanan tornistron
post tornistro,
ĉu ne montriĝas
nomoj de la gefiloj?
ランドセルひとつひとつを手に取りてそこにわが子の名前はなきやと

Fore vidiĝas
jam ne plu ekzistanta
kara urbeto
trans la lerneja korto
en malforta sunlumo.
薄日射す小学校の校庭の向こうに広がる今はなき町

Vi povas legi la plenan version de la taglibro de Hori Jasuo kun la fotoj en la TTT paĝaro de SAT:
http://www.satesperanto.org/-Taglibro-de-nia-Kamar...
alklaku ĉi-tie

zan:
Ĉar ili portis mallongajn botojn, iliaj piedoj trempiĝis en la radioaktiveca akvo. En danĝera loko la kompanio senzorge laborigis laboristojn. Malsaĝeco nia kaŭzas plian tragedion.

Almenaŭ la kompaniestraro devus fari ĉion, kion ĝi povas por ne eltenigi al siaj laboristoj pli da danĝero ol necesas.