Ku rupapuro rw'ibirimwo

La antaŭulo de Esperanto

ca, kivuye

Ubutumwa 14

ururimi: Esperanto

Epovikipedio (Kwerekana umwidondoro) 7 Mukakaro 2012 22:40:08

Hodiaŭ, mi parolas pri pra-esperanto.

Pra-esperanto estas la "antaŭulo" de Esperanto. Antaŭ ol Zamenhof publikigis la lingvon per sia Unua Libro, li konstruis la lingvon. Jen Pra-esperanto.

Alfabeto

a á b c ć d dź e é f g h ħ i j k l m n o ó p r s ś t u ŭ v z ź
(ĉ estis ć, ĝ estis dź, ĥ estis ħ, ŝ estis ś, ĵ estis ź)

Pronomoj

"mi" estis mo
"ni" estis no
"vi" estis to aŭ vo (plurala)
"li" estis ro
"ŝi" estis śo
"ili" estis po (viroj) aŭ o (virinoj)
"si" (refleksiva) estis so

Verboj

"-as" estis -é
"-i" estis -e aŭ -i
"-is" estis -u
"-os" estis -uj
"-u" estis -ó
"-us" estis -á

Gramatikaj finaĵoj

"-a" estis -a (adjektivo)
"-o" estis -o (substantivo)
"-oj" estis -oj (plurala substantivo)
"-n" estis -l (akuzativo), tamen ne ĉiuj Pra-Esperantaj tekstoj fakte uzis akuzativon.

La Pra-esperanto ŝajnas al mi pli poezia ol nuna Esperanto, sed mi tamen ŝatas Esperanton. Jen specimeno de Pra-esperanto. Parenteze estas la specimeno Esperantlingve.

"...Ma plej kara miko, kvan ma plekulpa plumo faktidźas tiranno pu to. Mo poté de cen taj brivoj kluri, ke sciigoj de fu-ći specco debé blessi tal fradral kordol..."

("Mia plej kara amiko, neniam mia senkulpa plumo fariĝus tirano por vi. Mi povas de cent viaj leteroj konkludi, ke sciigoj de tiu ĉi speco devas vundi vian fratan koron..." )

fajrkapo (Kwerekana umwidondoro) 7 Mukakaro 2012 23:03:55

Mi pensis ke praEsperanto estis la origina aro de vortoj en la komenco, pli malpli de la lingvo...sed ne alia tute malsama Esperanto.
Kaj nu, la Pra Esperanto aŭ unua Esperanto estas interesa kiel informa kaj kurioza datumo, sed jam.

novatago (Kwerekana umwidondoro) 8 Mukakaro 2012 16:39:45

Mi ne sciis ke Esperanto estis aŭ estas ulo.

Ĝis, Novatago.

Riano (Kwerekana umwidondoro) 8 Mukakaro 2012 17:58:23

novatago:Mi ne sciis ke Esperanto estis aŭ estas ulo.

Ĝis, Novatago.
Tia sarkasmo ne helpas al la originala afiŝanto (ĉu afiŝi estas la ĝusta verbo?) iel ajn.

@Epovikipedio - Mi kredas, ke Novatago celas ke la vorto "antaŭulo" ne povas esti uzata tiel, ĉar Esperanto estas lingvo, kaj ne ulo (persono). Eble estus pli ĝuste diri "la antaŭlingvo de Esperanto".

Interalie, mi ŝatas ion pri Pra-Esperanto: tio, ke ĝ estis dź. Ĉar ĝ kaj dĵ faras la saman sonon, mi preferus, ke Zamenhof uzu dĵ anstataŭ ĝ. Same pri ĉ kaj tŝ.

Sed mi preferas la nunan Esperanton tute.

lagtendisto (Kwerekana umwidondoro) 8 Mukakaro 2012 18:29:52

Epovikipedio:Hodiaŭ, mi parolas pri pra-esperanto.
Rigardu ankaŭ: Arcaicam Esperantom. Mi opinas. Estas interesa ludumo por antaŭigu la historio de Esperanto kiel legendo. Mi tre ŝatas legendojn. Legendoj ankaŭ motivigus min plibonigu mia esperantlingvaj kapablecoj. Kompreneble laŭ la hodiaŭe valoraj Esperanto-lingvoruloj.

fajrkapo (Kwerekana umwidondoro) 9 Mukakaro 2012 09:49:15

Riano: la vorto "antaŭulo" ne povas esti uzata tiel, ĉar Esperanto estas lingvo, kaj ne ulo (persono). Eble estus pli ĝuste diri "la antaŭlingvo de Esperanto".

... mi preferus, ke Zamenhof uzu dĵ anstataŭ ĝ. Same pri ĉ kaj tŝ.

Sed mi preferas la nunan Esperanton tute.
Ĉiukaze estus antaŭilo kaj ne antaŭulo...
Z uzis unu literon por ĉiu sono, tial li uzis ĝ kaj ne dĵ, aŭ aliajn duoblajn literojn.

Epovikipedio (Kwerekana umwidondoro) 9 Mukakaro 2012 12:20:50

novatago:Mi ne sciis ke Esperanto estis aŭ estas ulo.

Ĝis, Novatago.
Plene idiota komento !

darkweasel (Kwerekana umwidondoro) 9 Mukakaro 2012 12:30:00

Epovikipedio (Kwerekana umwidondoro) 9 Mukakaro 2012 13:19:50

darkweasel:-ul por nevivaĵoj
Mi scias, sed se vi tradukas "prédécesseur" Esperanten, la rezulto estos "antaŭulo". Haltu diri al mi ke la finaĵo "ul" estos por vivaj uloj, mi jam scias !

Tie mi parolas pri Pra-esperanto, ne pri gramatiko !

fajrkapo (Kwerekana umwidondoro) 9 Mukakaro 2012 14:44:18

Epovikipedio:
Tie mi parolas pri Pra-esperanto, ne pri gramatiko !
Epo, Kiel oni diras ulo en praesperanto, kaj antauŭlo?

Subira ku ntango