目次へ

Prefikso 'ek'

parxium,2014年8月9日の

メッセージ: 10

言語: Esperanto

parxium (プロフィールを表示) 2014年8月9日 21:16:25

Saluton!

Mi havas demandon pri prefikso 'ek', ĉu povas uzi nur kun verboj aŭ ankaŭ kun substantivoj? Ekzemple: 'Ekjulio', aŭ dovu paroli 'komenco de julio'?

Dankon!

fcovitor (プロフィールを表示) 2014年8月9日 22:05:22

Laŭ la PMEG, "ek" signifas 'komenco de ago' (I) aŭ 'subita ago' (II). Tial, tiu prefikso estu uzata nur ĉe agaj vortoj, ĉar ĝi ĉiam montras manieron de la ago. Ekzemple:

I
1) labori → eklabori = komenci labori;
2) kuri → ekkuri = komenci kuri;
3) sidi → eksidi = komenci sidi, ktp.

II
1) fulmi → ekfulmi = momente kaj subite fulmi;
2) brili → ekbrili = subite kaj momente ĵeti brilon;
3) bati → ekbati = fari unu subitan baton, ktp.

Ĝis revido!

tommjames (プロフィールを表示) 2014年8月9日 23:26:13

Eble estas pli bone diri ke ek- staras antaŭ agaj radikoj, ol vortoj. 'Ekbrilo' ekzemple estas tute bona.

fcovitor (プロフィールを表示) 2014年8月10日 0:06:07

Probable la derivado de la vortoj klarigos la kazon. Jen:

brilo> brili> ekbrili> ekbrilo

Iel, "ekbrilo" ne signifas 'subita brilo', sed 'la ago de ekbrili'.

hilex (プロフィールを表示) 2014年8月10日 0:13:31

parxium:Saluton!

Mi havas demandon pri prefikso 'ek', ĉu povas uzi nur kun verboj aŭ ankaŭ kun substantivoj? Ekzemple: 'Ekjulio', aŭ dovu paroli 'komenco de julio'?

Dankon!
Reguloj de nia lingvo ne baras la uzadon de substantivoj en rolo de ago konvertinte ilin en agecajn vortojn. Ekzemple, "julias" povas signifi ke estas daŭra procezo de fenomenoj kiuj ĉiam okazas en tiu tempo de la jaro. Tial kaj "ekjulio" kaj "ekjuliis" plenrajteblas, miaopinie.

Xitsa (プロフィールを表示) 2014年8月15日 8:54:35

Ankaŭ, ek- eblas kuniĝi kun alia prepozicio, por ekzemple, «ekde».

nornen (プロフィールを表示) 2014年8月18日 3:51:47

fcovitor:Probable la derivado de la vortoj klarigos la kazon. Jen:

brilo> brili> ekbrili> ekbrilo

Iel, "ekbrilo" ne signifas 'subita brilo', sed 'la ago de ekbrili'.
Almenaŭ laŭ la Akademio de Esperanto la ordo estus: bril'i > ek'bril'i > ek'bril'o.
BRIL/ ja baze estas i-vorteca radiko.
Tiel ankaŭ estas klare ka "ekbrilo" signifas "ago de ekbrili".

yugary (プロフィールを表示) 2014年9月7日 12:12:31

fcovitor:Laŭ la PMEG, "ek" signifas 'komenco de ago' (I) aŭ 'subita ago' (II). Tial, tiu prefikso estu uzata nur ĉe agaj vortoj, ĉar ĝi ĉiam montras manieron de la ago. Ekzemple:

I
1) labori → eklabori = komenci labori;
2) kuri → ekkuri = komenci kuri;
3) sidi → eksidi = komenci sidi, ktp.

II
1) fulmi → ekfulmi = momente kaj subite fulmi;
2) brili → ekbrili = subite kaj momente ĵeti brilon;
3) bati → ekbati = fari unu subitan baton, ktp.

Ĝis revido!
"Komenci labori" kaj "eklabori", "komenci kuri" kaj "ekkuri", kaj tiel plu ne estas tute samsignifaj. Se vi scipovas la anglan, la diferenco similas al "begin to work" vs. "start a job," "begin to run," vs. "take off running," ktp. La nuancaj diferencoj estas gravaj. Ekzemple, se mi dirus "Ni iru", sen iu kunteksto oni ne povas scii kiam ni iru. Sed se mi dirus "Ni ekiru", estas klare ke ni iru jam nun.

amigueo (プロフィールを表示) 2014年10月20日 13:53:37

ekjulio ridulo.gif

ĉu MALEK?
malekjulio?
julifino?
finjulio?
eljulio?
plenjulio?

ĉu EKO DE JULIO? ĈESO DE JULIO?
ĉu JULIEKO?
ĉu JULIMALEKO?

julimezo? mezjulio? duonjulio? juliduono?

antaŭdankon

amigueo (プロフィールを表示) 2014年10月22日 16:13:19

"ek-sidi" estas praktika vorto,
preskaŭ same praktika ol "malek-sidi".
"ekdormi" vi devas ĉiutage, ankaŭ "malekdormi"

tamen, mia dubo estas:

dormiĝi =/= ekdormi

ĉu?

先頭にもどる