Till sidans innehåll

"La birdo flugis trans multe(n?) da riveroj."

av akueck, 24 oktober 2014

Meddelanden: 87

Språk: Esperanto

akueck (Visa profilen) 1 november 2014 14:59:47

sergejm:
akueck:
sergejm:En la frua Esperanto oni foje ne uzis 'da' post 'kiom'
Jen pria Zamenhofa lingva respondo de 1890:

"La formoj 'multe da laboro' kaj 'multa laboro' estas egale bonaj. Egale bonaj ankau estas la esprimoj 'mi konas tiom homojn' kaj 'mi konas tiom da homoj', sed ne bone estus diri 'mi konas tiom da homojn', char en la lasta esprimo la formo 'homoj' dependas ne de la vorto 'konas', sed de la prepozicio 'da', kiu ne postulas la akuzativon."
Jen estas ekzemplo, kiam oni ne povas ne uzi 'da', tio ŝanĝas la sencon:
Kiom ĉarmajn florojn vi volas aĉeti?
Kiom da ĉarmaj floroj vi volas aĉeti?
Oni povus senprobleme uzi "kiom charmajn florojn vi volas acheti?" en la signifo de "kiom da charmaj floroj vi volas acheti?", se la "tiom-kiom"-ismo ne estus tiel disvastighinta.

Se oni nepre volas eviti "da", oni povas vortigi jene: "Kiom florojn charmajn vi volas acheti?"

sergejm (Visa profilen) 1 november 2014 15:51:40

akueck:Oni povus senprobleme uzi "kiom charmajn florojn vi volas acheti?" en la signifo de "kiom da charmaj floroj vi volas acheti?", se la "tiom-kiom"-ismo ne estus tiel disvastighinta.

Se oni nepre volas eviti "da", oni povas vortigi jene: "Kiom florojn charmajn vi volas acheti?"
Jes, pli precize estus diri 'Kiel ĉarmajn florojn vi volas aĉeti?'
Pli supre de via ligilo estas ekzemplo:
Ŝi tiom laboris, ke iĝis la ĉefo de la firmao.
Se ni ŝanĝos 'tiom' al 'tiel', la senco ŝanĝiĝos:
Ŝi tiel laboris, ke iĝis la ĉefo de la firmao.

sudanglo (Visa profilen) 3 november 2014 13:15:32

Mi flugis trans milionon da riveroj", .... miliono da ne markas lokon.
Tamen miliono da riveroj havas certan spacan nuancon, dum 'multe da' estas kvanteca sen indiko de specifa distanco. Tio estas afero de opinio kaj ne estas jes/ne kontrolebla per mapo.

Sed ĉiukaze 'multen da' ne estas kutima esprimo.

Ĉu vi dirus mi flugis trans pli ol unu riveron aŭ pli ol unu rivero?

nornen (Visa profilen) 3 november 2014 14:52:57

sudanglo:
Mi flugis trans milionon da riveroj", .... miliono da ne markas lokon.
Tamen miliono da riveroj havas certan spacan nuancon, dum 'multe da' estas kvanteca sen indiko de specifa distanco. Tio estas afero de opinio kaj ne estas jes/ne kontrolebla per mapo.

Sed ĉiukaze 'multen da' ne estas kutima esprimo.

Ĉu vi dirus mi flugis trans pli ol unu riveron aŭ pli ol unu rivero?
Mi kopius Z'on:
Li estis ĉe mi pli ol tri horojn.
(tempa akuzativo kaj ne loka, sed la afero estas la sama: post "ol" ja estas akuzativo, malsame post "da" [1])

Do: Mi flugis trans pli ol unu riveron

----
Alia Z'a ekzemplo kun objekta akuzativo:
Mi havas ne pli ol kviudek (sic!) spesmilojn
----
[1] Kio estas evidenta, ĉar "da" estas prepozicio, kaj "ol" estas konjunkcio.

nornen (Visa profilen) 3 november 2014 16:48:08

Post ok paĝoj, almenaŭ por mi estas evidente, ke la postulata foresto de -n dependas de la vortspeco de "multe" kaj de nenio alia. Mi volus pliigi tiun konkludon, tamen antaŭe restas al mi unu demando:

Kial ni diras "Mi iras Parizon." kaj "Mi iras domen.", kaj ne "Mi iras Parizen" kaj "Mi iras domon."?

Lakiro (Visa profilen) 4 november 2014 10:26:30

nornen:Post ok paĝoj, almenaŭ por mi estas evidente, ke la postulata foresto de -n dependas de la vortspeco de "multe" kaj de nenio alia. Mi volus pliigi tiun konkludon, tamen antaŭe restas al mi unu demando:

Kial ni diras "Mi iras Parizon." kaj "Mi iras domen.", kaj ne "Mi iras Parizen" kaj "Mi iras domon."?
Mi iras Parizon = mi iras en Parizon (en kion)
Mi iras domon = mi iras en domon (en kion)
Mi iras Parizen = mi iras al Parizo (en direkto, kien)
Mi iras domen = mi iras al domo (en direkto, kien)

nornen (Visa profilen) 4 november 2014 13:42:09

Lakiro:
nornen:Post ok paĝoj, almenaŭ por mi estas evidente, ke la postulata foresto de -n dependas de la vortspeco de "multe" kaj de nenio alia. Mi volus pliigi tiun konkludon, tamen antaŭe restas al mi unu demando:

Kial ni diras "Mi iras Parizon." kaj "Mi iras domen.", kaj ne "Mi iras Parizen" kaj "Mi iras domon."?
Mi iras Parizon = mi iras en Parizon (en kion)
Mi iras domon = mi iras en domon (en kion)
Mi iras Parizen = mi iras al Parizo (en direkto, kien)
Mi iras domen = mi iras al domo (en direkto, kien)
Ĉu vi povus sciigi, kiuj bazoj aŭ indikoj pensigas al vi tion ĉi?

sudanglo (Visa profilen) 4 november 2014 14:35:39

Li estis ĉe mi pli ol tri horojn.
Mi havas ne pli ol kvindek spesmilojn
Sendube, Nornen, en tiaj kazoj, oni akuzativigas post pli ol.

Sed en la tuta Tekstaro mi ne trovis ekzemplon por indiki ĉu post prepozicio + pli + ol oni ankaŭ akuzativigas (por signali direktan signifon).

Tamen, la logiko de senambiguigo apogus 'flugi trans pli ol unu riveron'.

nornen (Visa profilen) 4 november 2014 14:41:26

sudanglo:
Li estis ĉe mi pli ol tri horojn.
Mi havas ne pli ol kvindek spesmilojn
Sendube, Nornen, en tiaj kazoj, oni akuzativigas post pli ol.

Sed en la tuta Tekstaro mi ne trovis ekzemplon por indiki ĉu post prepozicio + pli + ol oni ankaŭ akuzativigas (por signali direktan signifon).

Tamen, la logiko de senambiguigo apogus 'flugi trans pli ol unu riveron'.
Vidu:
tekstaro:Tiutempe kaj poste la libro estis tradukita en pli ol dudek lingvojn.

Lakiro (Visa profilen) 4 november 2014 16:09:27

nornen:
Lakiro:
nornen:Post ok paĝoj, almenaŭ por mi estas evidente, ke la postulata foresto de -n dependas de la vortspeco de "multe" kaj de nenio alia. Mi volus pliigi tiun konkludon, tamen antaŭe restas al mi unu demando:

Kial ni diras "Mi iras Parizon." kaj "Mi iras domen.", kaj ne "Mi iras Parizen" kaj "Mi iras domon."?
Mi iras Parizon = mi iras en Parizon (en kion)
Mi iras domon = mi iras en domon (en kion)
Mi iras Parizen = mi iras al Parizo (en direkto, kien)
Mi iras domen = mi iras al domo (en direkto, kien)
Ĉu vi povus sciigi, kiuj bazoj aŭ indikoj pensigas al vi tion ĉi?
Ĉu mia intuicio ne taŭgas? ridulo.gif
Legu pri la direkto

aliloke, eksterlande, aliflanke... ridulo.gif

Tillbaka till toppen