Ku rupapuro rw'ibirimwo
Kwishura

"Enirinten, Petro ekrimarkis sian murdonton." Kiu eniris?

ca, kivuye

Ubutumwa 5

ururimi: Esperanto

amigueo (Kwerekana umwidondoro) 20 Gitugutu 2021 07:15:33

"Tuj enirinten la cxambron, Petro ekrimarkis sian murdonton." Kiu eniris?

Akuzativa markilo igxas ecx pli utila!

amigueo (Kwerekana umwidondoro) 20 Gitugutu 2021 11:35:04

Amuza rezulto:
"Sia murdonto enirinten, Petro ekrimarkis."

"sia"? kiel elvorti alimaniere?

Metsis (Kwerekana umwidondoro) 21 Gitugutu 2021 06:34:02

Oni rigardu adverbajn participojn kiel frazekvivalentojn:
 
  • Enirinte la ĉambron Petro rimarkis sian murdonton. = Kiam Petro eniris (estis enirinta) la ĉambron, li rimarkis sian murdonton.
En Esperanto la aganto de la adverba participo ĉiam estas la sama kiel de la ĉefverbo. Alivorte se la aganto de la verbo de la adverba participo estus iu alia, oni ne povas uzi adverban participon. Se temas ekz. pri substantiva participo oni havas manierojn por montri alian aganton.
 
  • Petro eksciis, ke Paŭlo timas pro sia vivo. Enirinte la ĉambron Petro rimarkis ties murdonton.
Iu minacas la vivon de Paŭlo. Petro ekrimarkas tiun iun.

amigueo (Kwerekana umwidondoro) 21 Gitugutu 2021 07:47:10

@Metsis dankon.

Mi rimarkigas ke murdonto eniras,
kaj ke fantazie mi uzis markon de akuzativo cxe ENIRINTE-N por signifi ke tiu participo en -e rilatas al la rekta objekto de la cxefa frazo nek al la subjekto. Tial "Sia murdonto enirinteN" enhavas SIA.

Al mi mankas multlingva perspektivo por taksi konvenon de tiu rimedo sintaksfleksiga.

Metsis (Kwerekana umwidondoro) 22 Gitugutu 2021 04:19:42

Aĥ, vi pravas: ne bezonas la finaĵon -n. Ankaŭ "rimarkis", sen "ek-" sufiĉas,

Subira ku ntango