Meddelanden: 8
Språk: Esperanto
amigueo (Visa profilen) 24 januari 2024 07:46:40
1/
A.
a. krom vi, cxiuj venis.
elkrom/tutaux/cxijaux vi, cxiuj/esceptaux/elkromaux infanoj venis.
krom panon, metu ankaux fromagxon.
alkrom/ank panon, metu ankaux/alkromaux fromagxon.
b. krom... ankaux...
malkrom... cxiuj...
Motivacio:
PMEG agnoskas dangxeron miskomprenon inter escepta KROM kaj aldona KROM.
B.
Kritiko:
Esperanto ricxas ke "plia=kroma" normalas, tamen maloftas ankauxa=krouxma=pliuxa.
kroma/aldona kato ~ ankaux kato.
ankauxa hundo ~ krom hundo.
Cxu?
"krom hundo, ankaux kato" ~
"ankauxa hundo kaj kroma kato"
C.
al unua pano, mi mangxas alan duan panon.
(Tio iel klarigas etimon de ALDONI).
**
Altebrilas (Visa profilen) 24 januari 2024 10:37:05
Krom banano, li ankaŭ manĝis pomon.
En negativa frazo, ĝi signifas escepte.
Li ne manĝis ion, krom pomon.
(NB: krom rolas kiel konjunkcio, do akuzativo)
Estas logike: aldone al nenio, li manĝis pomon.
Logike, sed iel konfuzige.
Vidu ekz PReVo-n.
amigueo (Visa profilen) 24 januari 2024 18:46:21
Altebrilas:a. Diferenco ne estas "fraz-pozitivo ol fraz-negativo" sed "ioma (mangxi krom bananon, piron) ol (mal)tuta (mangxi (mal)cxion krom pomon)". (Mal)tuto implicas regulon.
Tuta mesagxo:
《La signifo de krom estas aldone al.
Krom banano, li ankaŭ manĝis pomon.
En negativa frazo, ĝi signifas escepte.
Li ne manĝis ion, krom pomon.
(NB: krom rolas kiel konjunkcio, do akuzativo)
Estas logike: aldone al nenio, li manĝis pomon.
Logike, sed iel konfuzige.
Vidu ekz PReVo-n.》
Fragmentoj:
1. Krom = Aldone al [ = aldon ].
2. Krom banano, li ankaŭ manĝis pomon.
3. Li ne manĝis ion, krom pomon.
4. Logike: Li mangxis nenion aldone al pomo[n].
b. Aux pli klare: "du samranguloj (krom... ankaux...)" versus "pligxenerala koncepto kontraux pli konkreta kaj escepta (krom... cxiuj...)"
c. Ne povas evitin MALALDON=ELKROM=ESCEPT se KROMA=ALDONA. (malaldon=uxaldon).
Tamen sxajne "KROMA = ALDONA aux MALALDONA lauxkontekste".
hi mangxis cxion malaldon=krom pomon.
hi mangxis piron aldon=krom bananon.
Resume:
krom =/= aldon(e al).
krom = aux aldon aux malaldon, laux konteksto aux unuranga aux duranga.
Altebrilas (Visa profilen) 24 januari 2024 23:29:14
Due, via mesaĝo estas malklara, pro troaj parenthesoj, neesperantaj vortoj kaj "mal"-prefiksoj, estas malfacile por mi kompreni ĝin.
amigueo (Visa profilen) 25 januari 2024 06:46:04
Altebrilas:Kial vi falsigis kopion de mia mesaĝo por kopiglui ĝin en antaŭan kiel citaĵo?Ho, por sxpari mesagxojn cel:
1. Plenumi mian cxiusemajnan engagxon po10mesagxan cxe AdE'. Formaj limigoj faras min poeto.
2. Malpliigi atentigojn al la gxenerala forumo.
Altebrilas:Kompakta stilo jaas kripta.
Due, via mesaĝo estas malklara, pro troaj parenthesoj, neesperantaj vortoj kaj "mal"-prefiksoj, estas malfacile por mi kompreni ĝin.
Mi provas kompreni kaj komprenigi KROM (cxiam per proponplena metodo, kutima def amigueo).
Miaj trovoj cxe strukturo "B krom A":
1. Kiam B estas absoluta kategorio, tio estas, tuta aux maltuta aro, tiam A estas escepto. Tie mi parolis pri supera (B) kaj malsupera (A) rango.
" cxiuj mangxas krom vi.
" neniu acxetas krom sxi.
2. Kiam B estas ne absoluta, tio estas, entoj kiuj ne estas sia tuta aux maltuta aro, tiam A estas aldono. Atentu ken la aldono povas esti jesa aux nea.
" hi portis kaserolon krom platon.
" ni ne skribis poemon krom eseon.
3. Via sintezo laux kiu "krom = aldone al" estas altira sed gxi kasxas surprizojn.
Laux tiu "adicia" logiko "a + b = a - b" kiam a inkludas b.
4. La logika funkcio KROM komparas B kaj A tiel ke "Krom = (A aux B) minus (A kaj B)".
Maljena eleganta formulo donas surprizon:
" sxi mangxis unu el la tri bananojn krom la tri bananojn.
( = la tri krom unu el la tri ).
Altebrilas:1. Imagu ke "krom = aldone al". Tiukaze, "malkrom = escepte de".
Due, via mesaĝo estas malklara, pro troaj parenthesoj, 《neesperantaj vortoj kaj "mal"-prefiksoj》, estas malfacile por mi kompreni ĝin.
Imagu ke "krom = escepte de", tiukaze, "malkrom = aldone al".
2. Por separi la du signifojn de Krom, aperas "alkrom" (aldon) kaj "elkrom, malalkrom" (malaldon, escept).
Altebrilas:Tro komplike. Oni nur memoru, keANKAUX//(MAL)CXIU kunz KROM estas ALDONA//ESCEPTA.
- kun "ankaŭ", krom estas aldona,
krom banano, li manĝis ankaŭ pomon
- kun negativo, krom estas escepta.
krom banano, li ne manĝis ion
Tiel oni povas kompari.
Atentu, Altebrilas, ken "Krom kun (Mal)cxiu" (aux "Krom kun Absoluto") pli strikte validas ol via "Krom kun Negativo".
"Negativo" ekvivalas, kontekste de Krom, al "neni-" (ni ne mangxas = ni mangxas nenion), sed ne enhavas kazon kiu ankaux si gravas, nome, "Cxiu/j". Do, via praktika regulo estas parte misgvida.
Alikaze, KROM povas esti konfuza.
Ekzakte! Pri tiuj konfuzaj kazoj atentigas cxi temfadeno.
Altebrilas:Mi ne povas respondi, ĉar mi ne komprenis. Tion, kion via lingvaĵo gajnas pri logiko, ĝi perdas pri kompreneblo. 😞Kompreneblo?
La du tradiciaj uzoj de KROM restas sen sxangxo (nesxangxuxaj). Tio estas lauxFundamenta.
La gravo de cxi temo estas: 《cxu eblas aldoni novajn uzojn de Krom per logiko?》.
Altebrilas (Visa profilen) 25 januari 2024 16:55:36
- kun "ankaŭ", krom estas aldona,Tiel oni povas kompari ambaŭ uzojn de krom.
krom banano, li manĝis ankaŭ pomon
- kun negativo, krom estas escepta.
krom banano, li ne manĝis ion
amigueo (Visa profilen) 26 januari 2024 06:13:38
Mi respondis en mia plejrekta malsuba mesagxo, pri la prudenta sed parta uzo de KROM.
@cxiuj
====Nova temo NePorKomencantoj:
《unu el la tri krom la tri sxatas kafon》
====Nova temo NePorKomencantoj: 《ja kaj!》
" Cxu Rusio aux Usono aux ktp donacos al al ili du cxiu teritorion altire pliricxa ol antaux1945a Palestino? Pasporton por viziti Jerusalemon, 《cxu kaj》? 《Ja kaj》!
Atentu la du lastajn KAJ. Eble tio malgxustas. Intenco estas: "Cxu NovPalestino kaj NovIsraelo ricevos ankaux pasporton por Jerusalemo?" kaj "Vere ankaux".
====Nova temo NePorKomencantoj:
《"kiu ankaux si gravas" ¿>>? "kromgrava"》
Teksto kie aperas la fenomeno: 《"Negativo" ekvivalas, kontekste de Krom, al "neni-" (ni ne mangxas = ni mangxas nenion), sed ne enhavas kazon kiu ankaux si gravas, nome, "Cxiu/j". Do, via praktika regulo estas parte misgvida.》
====Nova temo NePorKomencantoj:
《utiligi =/= uzi》
En normala Esperanto "utiligi = uzi", tamen ekzisto def "uzi" devus fari "utiligi" alisignifa. Same kiel ekzisto def "gxusta" faras "korekta" alisignifa.
Strikte, uzi ion ne faras gxin utila. Eble uzi gxin malriparas gxin cxar gxi estas unuuza. Tiukaze, uzi ne estas utiligi.
Ekzemple, pretigi, ordigi ilojn faras ilin "utilaj" sed tio ne estas uzi tiujn ilojn.
Sed tiu senco (pretigi aux krei ilon) malofte estas tiu de "utiligi".
"iligi =/= uzi". Cxu vere?
====Nova temo NePorKomencantoj:
《milon' viktimoj (ol tiom') akumulitaj en Palestino》
Teksto kiu enhavas la esprimon:
""Por vengxi milonon da senkulpaj viktimoj ol tiomon da akumulitaj en Palestino NATO kutime jam estus bombinta Israelon (kaj Gazaon) antaux jardekoj por briligi belajn okcidentajn valorojn.""
"Da viktimoj milonol akumulitaj en Palestino"
====Nova temo NePorKomencantoj:
《estivi = estpovi = ebli = posibli; puuxnivi = punebli》
○====Nova temo NePorKomencantoj:
《videjbla = vidiva》
frapejnda = kiu devas frapi.
akuzejma = kiu emas akuzin.
acxetujlo = kies eco estas acxetin.
○====Nova temo NePorKomencantoj:
Jam normaligxis kontrauxfundamenta sxangxo en Esperanto:
"advokato/advokatino" igxis ajnseksa "advokato" (se seksindiko konvenus, por kelkaj: "advokaticxo/advokatino", por aliaj: "viradvokato/advokatino")
Tiu sxangxo implicas sxangxon en bazaj vortoj kiel: patro, frato, viro, edzo, knabo, frauxlo.
Komencun klarigo per VIRO:
Opcioj:
a. virino >> viro = adolta homo = homudo; virviro/viricxo = homudicxo.
b. viro = homudicxo; femo = homudino;
virhxo = masklo = jxicxo; femhxo = femalo = jxino
c. viro = masklo; virhxo = homudicxo; jxino = femalo; femo = humudino.
Altebrilas (Visa profilen) 26 januari 2024 11:19:22