Ni kunlaboru ion lerni de milito en Ukraino.
Historia, geopolitika, ktpa kontekstoj servu preterpasi partisanajn vidojn/propagandojn kaj proponi pacajn durpovajn solvojn.

La tri unuaj mesagxoj estas por resumoj de cxiuj informoj kaj komentoj.

dua mesagxo por stoki resumojn.

tria mesagxo por stoki resumojn.

Ĉu vi povas klarigi pri kiajn informojn vi intencas rezumi en viajn antaŭajn mesaĝojn? Eble ekzemplo de atendata informo utilus.

Jen bona rusa desegnita filmo pri la karaktero "Masjanja" kiu ĵus malpermesiĝis en Rusio. VIdintoj bone komprenos la kialon.

La ĉefa sekcio de esplorado de la Ministerio pri Defendo:
Ĉe la urbo Narovlya (Belorusio), la okupantoj havas specialan bazaron, kie ili vendas la rabaĵon el Ukrainio.
Ili vendas lavmaŝinojn, vazlavilojn, fridujojn, multekostajn ornamadojn, aŭtojn, biciklojn, motorciklojn, telerojn, tapiŝojn, artojn, infanajn ludilojn, kosmetikaĵojn.
Ankaŭ la okupantoj provas interŝanĝi la ŝtelitan valuton - dolarojn kaj eŭrojn. Civiluloj estas malvolontaj aĉeti valuton. La komando blokis la interŝanĝojn en bankoj por la rusoj.
Estas ankaŭ evidente, ke granda konvojo da kamionoj kun rabaĵo kolapsas de la urbo Burin (distrikto Konotopsky de la regiono Sumy) ĝis la suverena kordono.
Ĉe la loko Mozir (Belorusio) alvenas rusaj armeaj kamionoj KAMAZ, en kiuj troviĝas pakoj kun rabaĵo. La rabaĵo estas veturita al la Rusa Federacio de la rusa ekspreslivera servo "SDEK".

@Altebrilas.
a. Oni sercxas cxi tie ricevi informojn, por kunlaboro al plikonscio libera de polusigo, diverstipajn :
1. Personsperto rekta.
2. "Oni rakontis al mi ke...".
3. Jxurnaleca dokumento.
4. Oficiala dokumento.
5. Spertula dokumento.
6. Propra vidpunkto.

b. Oni deziras eliri el opini-polusigo (ni bonaj kaj noblaj, ili friponaj kaj demonaj). Tiu polusigo stultigas mensojn, tio estas, kiuj pretervidas alternativojn kaj siajn kaj alies realajn interesojn, tamen, mi konsentas, polusigo estas utila por planita amas-agado. Blindigi homojn pri alternativoj kaj eĉ kulpigi ilin se ili konsideras alternativojn al la oficiala vero, tio povus esti utila por konservi unuiĝon agan kaj do survivi kolektive. Sed kiu planas favor kiu?

c. Estas mirinda esperantujo, kie tre diversaj homoj povas interagi. Kompreneble ili ne estas liberaj de lokaj kaj tutmondaj kredoj, propagandoj kaj censuroj kaj apartaj interesoj, plimalpli agnoskeblaj kaj konsciaj. Ni cxiuj briligu esperantujan diverson, tiel ke la forum-partoprenantoj estu lumo kaj espero por la mondo.

dzheyru:La ĉefa sekcio de esplorado de la Ministerio pri Defendo:
Ĉe la urbo Narovlya (Belorusio), la okupantoj havas specialan bazaron, kie ili vendas la rabaĵon el Ukrainio. ... ...

1. Dankegon, cxi tiaj informoj estas bonvenaj.
2. Cxu iuj konas kio okazas en Belorusio?
3. "Ministero de la defendo" de kiu lando? Vi donas informon kiun vi trovis kiel?
4. Oni parolas pri rusoj en Belorusio? Cxu "Okupantoj" volas diri "militistoj rusoj en Ukraino" ?

Kompreneble, cxiuj partioj pri la konflikto estas bonvenaj.

Miland:Jen bona rusa desegnita filmo pri la karaktero "Masjanja" kiu ĵus malpermesiĝis en Rusio. VIdintoj bone komprenos la kialon.

Dankon, Miland,
1. cxiuj informoj kaj vidpunktoj estas bonvenaj.
Ne nur censuritaj sed ankaux preterrigarditaj.

2. Por Ukrainanoj kaj Rusoj multaj informoj estas infan-evidentaj, tamen la eksterlandanoj bezonas abundajn klarigojn.

3. Miland, la video enhavas la vidpunkton de kiuj? Mi (Belgie) multe auxskultis, dum la unuaj tagoj de invado,cxe amaskomunikiloj pri la seriozaj mensmalsanoj de Putin. Oni portretis hin monstro. (Mi sercxas ekzemplon por montri).

Ĉu vikipedio estas fidinda informilo? Mi petas vin bv helpi kompletigi informojn.

Marioupol, laŭ vikipedio en la franca.
La urbo estas la sceno de agitado en reago al la lastatempa Maidan-revolucio de aprilo 2014. Oficialaj konstruaĵoj estas prenitaj fare de ruslingvaj ribelantoj. Pli ol tricent homoj estas arestitaj. La urbo restas en la manoj de ukrainaj obeemaj trupoj.
Malamikecoj rekomencis la 24-an de januaro 2015, la tagon kiam la ribelantoj (kiujn la ukraina Defendministro akuzis je esti apogitaj fare de Rusio) lanĉis tre grandskalan ofensivon sur la grandurbo. Pafoj mortigas tridek civilulojn3. Ambaŭ flankoj akuzas unu la alian.

Vikipedio en la angla:
Milito de 2014 kaj evoluoj al 2018
Sekvante la Revolution of Dignity (2014), por-rusaj kaj kontraŭ-revoluciaj protestoj erupciis trans orienta Ukrainio. Tiu agitado poste evoluis en militon inter la ukraina registaro kaj la separismaj fortoj de la Donecka Popola Respubliko aŭ DPR. En majo tiu jaro, batalo inter la du flankoj ekis en Mariupol post kiam ĝi nelonge venis sub DPR-kontrolon. La grandurbo estis poste rekaptita fare de registartrupoj kaj, en junio 2015, Mariupol estis proklamita la provizora ĉefurbo de Donecka provinco ĝis la grandurbo de Donecko povus esti rekaptita.

La grandurbo restis paca ĝis la fino de aŭgusto, kiam ofensivo de por-rusaj trupoj de la oriento venis ene de 16 kilometroj (10 mejl.) de Mariupol.Batalhalto inter la du flankoj estis interkonsentita en septembro, ĉesigante tiun ofensivon. Malgraŭ tiu batalhalto, negravaj bataletoj daŭris sur la periferio de Mariupol en la sekvaj monatoj. Por protekti la grandurbon, registartrupoj establis tri defendliniojn sur ĝia periferio, deplojis pezan artilerion, kaj grandajn kvantojn de armeo kaj nacigvardiaj trupoj.

Atako kontraŭ Mariupol estis lanĉita la 24-an de januaro 2015 fare de la Donecka Popola Respubliko ribeltrupoj. La grandurbo estis defendita fare de la ukrainaj registartrupoj.

Laŭ la Organizo por Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo Speciala Monitorado-Misio al Ukrainio, la 24-an de januaro, Grad-raketoj lanĉitaj de pozicioj okupitaj fare de ribelarmeoj faligis sur loĝitaj areoj de Mariupol mortigante almenaŭ 30 homojn.[36] Uzante kaptitajn telefonkomunikajn krudajn datenojn, Bellingcat-enketteamo finis ke la senŝeligado estis instrukciita, direktita kaj kontrolita fare de rusaj armeaj komandantoj en aktiva servo kun la Rusa Militministerio. Bellingcat identigis naŭ rusajn oficirojn, inkluzive de unu generalo, du koloneloj, kaj tri subkoloneloj, implikitaj rekte kun la armea operacio.[37]

La 1an de januaro 2017, rusa Novaĵagentejo TASS raportis ke la separistoj asertis ke ukrainaj trupoj lanĉis masivan artileribaradon ĉe la Donecka Popola Respubliko meze de la ekskurseto de ukraina prezidanto Petro Poroŝenko kaj usona senatano John McCain al Mariupol.[38]

Post la malfermo de majo 2018 de la Krimea Ponto, kargoŝipoj ligitaj al Mariupol trovis sin submetitaj al inspektadoj de rusaj aŭtoritatoj rezultigantaj prokrastojn kiuj foje etendiĝos al periodo de semajno.[39] Tial, ĝiaj havenlaboristoj estis metitaj en kvartagan semajnan horaron.[39] La 26-an de oktobro 2018, The Globe and Mail raportis ke la ponto reduktis ukrainan ekspedadon de siaj Azov-maraj havenoj (kiuj inkluzivas Mariupol) je proksimume 25%.[40]

Fine de septembro 2018, du ŝipoj de la Ukraina Mararmeo foriris de la Nigra Maro-haveno Odeso, preterpasis la Krimea Ponton kaj alvenis en Mariupol.[41] Sed la 25an de novembro 2018, tri ŝipoj de la Ukraina Mararmeo, kiuj provis fari la samon, estis kaptitaj de la rusa FSB-sekureca servo dum la okazaĵo en la Kerĉa Markolo en 2018.[42][43]

Ankoraŭ la informo estas ne sufiĉa por kompreni kio okazis en Mariupol inter 2014 kaj 2022. Antaŭdankon, se vi povas kompletigi.

Vikipedio en la rusa:
En April 2014, sekvante la armitan konflikton en orienta Ukrainio, la grandurbo estis prenita sub sia kontrolo fare de la mem-deklarita Donecka Popola Respubliko. Post la okazaĵoj de la 9-a de majo 2014, ĉiuj policagentejoj subigitaj al la ukraina registaro estis retiritaj de la grandurbo. La nuna urbestro retenis potencon kaj provis negoci kun la DPR. La 25-an de majo, prezidant-elektoj estis okazigitaj en la grandurbo en Ukrainio. Malgraŭ la malalta partopreno, la CEC rekonis ilin kiel validaj. Dum sukcesaj militaj operacioj, la 13-an de junio, la ukraina armeo reakiris la urbon dum la ofensivo. Post la likvido de la DPR-formacioj, laŭ ordono de ukraina prezidanto Petro Poroŝenko, la regionaj aŭtoritatoj estis provizore translokigitaj al Mariupol kaj ĝis la 11-an de oktobro 2014 la grandurbo estis la regiona centro de la Donecka regiono. Oficiale, la civilaj aŭtoritatoj de la Donecka regiono estis movitaj nur la 13-an de oktobro 2014, kiel raportis la guberniestro de la regiono, Aleksandro Kiĥtenko. Ekde tiam, la regiona administracio de Donecka ŝtato situas en Kramatorsk, kiu fariĝis la provizora centro de la Donecka regiono, kaj la potencostrukturoj de la regiono restas en Mariupol. En la lastaj jaroj, kadre de administra malcentraligo, la urba buĝeto ricevis signifan kreskon, dank' al kiu la rekonstruo de la centra parto de la urbo estas en kuro, ĝia turisma allogeco pliiĝas. Post 2014, Mariupol komencis gastigi gravajn ukrainajn registarajn ekonomiajn kaj kulturajn forumojn.

Vikipedio en la ukraina:
Kun la komenco de rusa agreso, Mariupol, pro sia signifa strategia graveco, iĝas unu el la ŝlosilaj urboj en la rus-ukrainia konfrontiĝo. Ekde la 13-a de aprilo 2014, la grandurbo estas kontrolita fare de por-rusaj teroraj grupoj de la DPR. La 13-an de junio 2014, la grandurbo estis liberigita de teroristoj fare de volontulaj ukrainaj batalionoj, sed la grandurbo restis minacata per teroristaj atakoj, la plej granda el kiuj okazis la 24-an de januaro 2015.
La Donecka regiona administracio estis transdonita al la liberigita grandurbo, kaj en julio la Donecka regiona sekcio de la Ministerio de Internaj Aferoj de Ukrainio [20] kaj la Donecka ŝtata regiona administracio estis proponitaj, tiel igante la grandurbon la centro de la Donecka regiono. La 14-an de aŭgusto, monumento al Lenin estis faligita en la urbo.
En aŭgusto 2016, la loka Publika Televida kanalo de la Azov-regiono kompletigis dokumentan serion City of Heroes , kiu prezentas vivon en Mariupol en 2014-2016.

Vikipedio en la hispana:
En majo 2014, konflikto disvolviĝis en Mariupol inter la novaj ukrainaj aŭtoritatoj kaj por-rusaj ukrainoj, kiuj aludis pri la disiĝo de la Donecka kaj Luhanska provincoj, kiuj gajnis 81 % de la voĉoj en la referendumo de la 10-a de majo.1 Fine en septembro paramilitistaro trupoj de la Azov Battalion-subtenantoj de la centra administracio prenis la grandurbon kun civiluloj mortigitaj inter la subtenantoj de secesio. La bataliono estas bazita en la grandurbo kaj pagis al siaj volontuloj 70 USD je monato en 2014. Ĝi estas plejparte formita de volontuloj de ekstremdekstraj organizoj kaj partioj kiel ekzemple Pravy Sector, Svoboda kaj aliaj organizoj. Ĉi tiu triumfo estis festita ĉiujare ĝis 2021 en militista parado.

Vikipedio en la germana:
En marto 2014, por-rusa manifestacio postulis kunveno de la urbodelegitaro por pripensi krime-stilan referendumon.[5] De majo ĝis junio 2014, la batalo por Mariupol okazis inter la ukrainaj armeaj kaj popolaj milicoj. Unu el la kialoj kial Mariupol finfine restis sub ukraina suvereneco estis la ŝanĝo de flankoj de la lokaj oligarkoj, "timigitaj de la manko de rajtoj." [6] Laŭ aktivuloj, la homoj en Mariupol nun distingas inter sia patrujo kaj la neamata ŝtatpotenco en malproksima Kyiv kiel rezulto de la konflikto: "Politikistoj povas esti voĉdonitaj ekster oficejo sen ŝanĝi la landon." [6] La 24-an de januaro, 2015, por-rusaj ribelantoj malfermiĝis kun unu Laŭ ukrainaj aŭtoritatoj, almenaŭ 30 homoj mortis kaj 97 estis vunditaj.[7] En respondo, kontraŭofensivo estis lanĉita por malhelpi aŭ almenaŭ malfaciligi pliajn atakojn kontraŭ civilaj celoj. Tiu kontraŭofensivo estis plejparte aranĝita fare de la Azov milicia regimento kaj finiĝis kun la kapto de taktikaj pozicioj nordoriente de Mariupol kaj en la vilaĝo de Shyrokyne.[8]

Mi devas korekti mian unuan ideon pri vikipedio pri Donbaso kaj Ukraino. Mi trovis pli detalajn informojn tie.