Al la enhavo

Wątpliwosci językowe

de Monarkisto, 2011-novembro-06

Mesaĝoj: 206

Lingvo: Polski

Daniel86 (Montri la profilon) 2015-majo-14 10:01:20

Jeszcze jedno drobne pytanie. Z posta bryku wynika, że "al" i "en ...n" to nie do końca to samo. Różnica nie jest wielka, ale jest. Czy więc jest jakaś różnica, choćby drobna, między "sufiĉas" a "estas sufiĉa"?

Kirilo81 (Montri la profilon) 2015-majo-14 13:46:03

Daniel86:Jeszcze jedno drobne pytanie. Z posta bryku wynika, że "al" i "en ...n" to nie do końca to samo. Różnica nie jest wielka, ale jest. Czy więc jest jakaś różnica, choćby drobna, między "sufiĉas" a "estas sufiĉa"?
W > 95% wypadków u przymiotników pierwotnych nie ma różnicy między "estas ...a" a "...as", także w tym wypadku (wyjątek jest np. rapidi 'śpieszyć się', co nie jest dokładnie to samo jak esti rapida).

KStef (Montri la profilon) 2015-junio-04 20:11:05

Chciałbym się dowiedzieć, czy to jest dobrze:
Mi dancas sola - Tańczę samotnie (I nikt tego nie robi)
Mi dancas sole - Tańczę sam (Chociaż jestem na imprezie i inni również tańczą, ale nie ze mną)

bryku (Montri la profilon) 2015-junio-05 15:33:49

KStef:Chciałbym się dowiedzieć, czy to jest dobrze:
Mi dancas sola - Tańczę samotnie (I nikt tego nie robi)
Mi dancas sole - Tańczę sam (Chociaż jestem na imprezie i inni również tańczą, ale nie ze mną)
Jeśli używasz "sola", to jest to przymiotnik i raczej znaczy "samotny", natomiast "sole" znaczy samotnie, bo jest przysłówkiem. Ja pierwsze zdanie wyraziłbym jako: mi dancas unusola, aby nie było wątpliwości. Ale twoje też jest dobre. Wszystko zależy od kontekstu.

KStef (Montri la profilon) 2015-junio-07 18:34:20

Dziękuję
Jeszcze jedno, które pewnie już się pojawiło, ale nie mogę znaleźć, więc najwyżej powtórzę.
Afiks ge- oznacza osobników dwojga płci. Czyli występuje on zawsze w liczbie mnogiej?
Pytam, bo dla przykładu szkoła organizowałaby wycieczkę, a na zgodach na wyjazd jest zawsze "podpis rodzica", a przetłumaczyłbym jako 'subskribo de gepatro', czyli forma bezpłciowa (jak zwał, tak zwał) okulumo.gif

mbalicki (Montri la profilon) 2015-junio-07 19:37:57

W Fundamento de Esperanto przedrostek „ge-” jest zdefiniowany jako „les deux sexes réunis | of both sexes | beiderlei Geschlechtes | обоего пола | obojej płci” i jest tam używany tylko w formach liczby mnogiej. Nie jest jednak nigdzie zabronione użycie tego przedrostka w liczbie pojedynczej, dlatego też spotyka się takie słowa jak „ge·patr·o” (rodzic, matka lub ojciec).

Takie użycie notują np. Plena Ilustrita Vortaro i Reta Vortaro. Jeśli szukasz bardziej wyczerpującej odpowiedzi nt. użycia „ge-” w słowach w liczbie pojedynczej, możesz zacząć od uwagi w Reta Vortaro lub dłuższego komentarza z Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko.

Kirilo81 (Montri la profilon) 2015-junio-15 18:37:54

Nie jest to zabronione, owszem, ale nie ma sensu. Bo gepatro według definicji przedrostka ge- to "ojciec obojej płci", a to naprawdę coś innego niż "ojciec czy matka". Niestety dla "rodzic" jest tylko nieeleganckie "patro aŭ patrino".
O tym problemie trochę pisałem na Lingva Kritiko.

mbalicki (Montri la profilon) 2015-junio-15 22:01:10

Kirilo81:Nie jest to zabronione, owszem, ale nie ma sensu. Bo gepatro według definicji przedrostka ge- to "ojciec obojej płci", a to naprawdę coś innego niż "ojciec czy matka". Niestety dla "rodzic" jest tylko nieeleganckie "patro aŭ patrino".
O tym problemie trochę pisałem na Lingva Kritiko.
Masz rację, że taka definicja tego przedrostka jest podana w Fundamencie. Rozważmy jednak następującą sytuację:

W szkole odbywa się wywiadówka, na którą przyszło po jednym rodzicu każdego dziecka. Jak zwróciłbyś się po esperancku do zgromadzonych? Czy nie karaj gepatroj? Czy miałbyś opory przed użyciem takiego zwrotu, zanim nie sprawdziłbyś płci zgromadzonych rodziców? A może tak się zdażyło, że na wywiadówkę przyszli sami ojcowie?, a może same matki? Zgodnie z definicją przedrostka ge- nie powinieneś się zwrócić karaj gepatroj, patroj aŭ patrinoj?

Uważam, że zrozumienie „obojga płci”, definicji przedrostka, użytego w Fundamencie tylko w rzeczownikach liczby mnogiej, jako „możliwość posiadania cech obu płci” jest jak najbardziej uzasadnione i logiczne.

Jeśli jednak nie kupujesz argumentu z interpretacją definicji, to z całą pewnością zgodzisz się, że takie użycie ge- w rzeczownikach liczby pojedynczej nie jest złamaniem Fundamentu i że podchodzi pod zasadę możliwości poszerzania Fundamentu zgodnie z potrzebami użytkowników. Czy istnieją w ogóle jakieś duże języki, w których jest słowo na mnogich rodziców i jednocześnie nie ma pojedynczego słowa na rodzica, albo w których jest ono zbudowane z innego rdzenia niż rodzice w liczbie mnogiej?

michaleo (Montri la profilon) 2015-junio-16 01:42:16

Jakiś słownik ptoponował słowo gepatrano w znaczeniu rodzic jako ano de gepatroj.

mbalicki (Montri la profilon) 2015-julio-02 19:56:32

Mam dwa pytania.

1. Jak powiedzieć po esperancku „skoro”, w znaczeniu spójnika wprowadzającego przesłankę w zdaniu podrzędnym? Jak np. w zdaniach „Musiał na coś poważnego chorować, skoro umarł tak młodo” lub „Pójdziemy sami, skoro ty nie chcesz”?

2. Czy mogę tłumaczyć konstrukcję „jeśli…, to…” („Jeśli nie rozumiesz, to naucz się języka!”) jako „se…, do…” („Se vi ne komprenas, do lernu la lingvon!”)? Rozumiem, że często słówko „do” jest zbyteczne i wystarczy powiedzieć „se…, …” („Se vi ne komprenas, lernu la lingvon!”), ale czasem czuję potrzebę takiego dodatkowego wzmocnienia w podstaci spójnika.

Reen al la supro