Al la enhavo

La palabra del día

de kefga_x, 2012-aŭgusto-05

Mesaĝoj: 420

Lingvo: Español

fajrkapo (Montri la profilon) 2013-junio-20 09:54:03

522

OPORTUNA
oportuno-a, adecuado-a.

1. Facile uzebla pro bona adaptiĝo al sia destino:
Fácilmente utilizable por buena Idoneidad/adaptación a su destino

Miaj ŝuoj ne estas tre belaj, sed ili estas tre oportunaj.
Mis zapatos no son muy bonitos, pero son muy adecuados.

Ni oportune sidis sur la sofo.
Nos sentamos oportunamente/adecuadamente en el sofá.

Li inventis diversajn oportunaĵojn, kiuj faciligas al ni la vivon.
El inventó diferentes cosas oportunas/adecuadas, que nos facilitan la vida.

Neniu dubis pri la oportuneco de tiu belega aŭto.
Nadie dudó sobre lo adecuado de ese bellísimo/precioso coche.(lo adecuado que es ese coche)

2. Faciliganta ian agon, faron pro sia ĝusta konveneco:
Que facilita cierta acción, cierto hecho, por su adecuada conveniencia.

Ni atendu pli oportunan tempon por paroli pri tiaj aferoj.
Esperemos un momento más oportuno/adecuado para hablar de tales asuntos, de tales cosas.

Tiu ekspozicio estas oportuno por montri la utilecon de Esperanto.
Esa exposición es una oportunidad para enseñar la utilidad del Esperanto.

Aĝo maljuna ne estas oportuna.
La senectud, la vejez no es adecuada/oportuna. (la edad del viejo, la tercera edad).

La demando estas tre maloportuna!
¡La pregunta es muy inoportuna!

Mi ne volas vin maloportuni, pro tio mi jam foriras.
No quiero interrumpirte/molestarte/importunarte, por eso ya me voy.

Saludos a todos de nuevo!, retomo esta olvidada fadeno, e intentaré siempre que pueda, hacer la palabra del día de nuevo, pero no prometo nada, ridulo.gif. También se agradecería si hay más voluntarios para poder turnarse, y por supuesto agradezco y pido cualquier corrección, sugerencia, o mejora.
Gxis!

fajrkapo (Montri la profilon) 2013-junio-21 10:01:37

RUZA
astuto-a, vivo-a

Kapabla elpensi lertajn, artifikajn rimedojn, por atingi celon, kaj uzi ilin, ne rimarkate de aliaj:
Capaz de inventar ágiles, ingeniosos métodos, para alcanzar un objetivo, y usarlos, sin que otros lo noten (sin que sea notado por otros)

Alian fojon mi estos pli ruza kaj mi pli min gardos.
Otra vez estaré más vivo-a y me guardaré/vigilaré/cuidaré más.

Eĉ vulpo plej ruza fine estas kaptata.
Hasta el zorro más astuto al final es capturado/apresado.

Tiuj ruzulinoj ruze eltiris de mi la sekreton.
Esas astutas astutamente/vivamente me sonsacaron el secreto.

Neniu provu ruzi kontraŭ li.
Que nadie intente ser astuto contra él.

Ŝi denove trovis iun ruzaĵon kaj elturniĝis.
Ella de nuevo encontró alguna astucia y se escaqueó.(elturnigxis: se libró de algo astutamente)

Neniu iam povis vidi ĉe mi ian ruzecon.
Nadie alguna vez pudo ver en mi algún tipo de astucia.

Li estas senruza persono. Eble pro tio li estas mia plej bona amiko.
Él es una persona sin astucias. Quizá por eso es mi mejor amigo.
PD(Viendo la traducción francesa quizá sería más correcto persona sin malicia).

fajrkapo (Montri la profilon) 2013-junio-22 11:15:51

KOMFORTO
Confort, comodidad, cómodo-a, confortable

Ĉio, kio igas la vivadon pli facila, la loĝadon pli oportuna, la hejmon pli ripoziga; ĉio, kio malpliigas penon kaj laciĝon en la ĉiutaga vivo:
Todo lo que hace la vida más fácil, más adecuada la habitabilidad, más cómoda (descansable) una casa. todo lo que disminuye el esfuerzo y el cansancio de la vida diaria/cotidiana:

La komforto ne ĉiam kuniĝas kun la lukso.
El confort no siempre se junta con el lujo (no siempre va unido al lujo).

En Afriko vivcirkonstancoj ne estas komfortaj.
En África las circunstancias de vida no son cómodas.

Ĉu vi sentas vin komforte?
¿Te sientes cómodo?

La tuto de malriĉaj landoj, en kiuj la industria revolucio ne komfortigis la vivkondiĉojn de plej multaj homoj, nomiĝas tria mondo.
La totalidad de países pobres, en los cuales la revolución industrial no ha hecho cómodas las condiciones de vida de la mayoría de las personas, se llama tercer mundo.

Ŝi dormis en senkomforta lito.
Ella duerme en una cama incómoda.

Estis tre malkomforte kuŝi sur la planko.
Fue muy incómodo tumbarse en el suelo (en el piso).

fajrkapo (Montri la profilon) 2013-junio-23 07:21:29

ADHERI
Adherir, pegar

Supraĵe gluiĝi sur io; supraĵe fiksiĝi pro ia speciala forto:
Superficialmente pegarse a algo; superficialmente fijarse por cierta fuerza especial:

La du randoj de la vundo adheris.
Los dos bordes de la herida se pegaron (se adherieron).

Por garantii firman adheron necesas ŝmiri gluon sur ambaŭ surfacoj.
Para garantizar una adherencia firme es necesario untar pegamento en ambas superficies.

Adhera rubando malhelpis la fluadon de la sango.
Una cinta (banda, gasa) adhesiva impidió el flujo de la sangre.

fajrkapo (Montri la profilon) 2013-junio-24 08:20:41

STRIKTA
Estricto, ajustado, apretado

1. Tre streĉe alĝustigita:
Ajustado muy tensamente, tirantemente

Li havis sur si striktan veston.
El tenía encima una vestimenta apretada/ajustada(llevaba encima).

La kamizolo sidis sur mi strikte kaj streĉite.
La camiseta me quedaba ajustada y tensa/apretada.::*

La dancistino havis belan striktaĵon (veston, kiu strikte adheras al la korpo).
La bailarina tenía una bonitas mallas (vestimenta que se adhiere al cuerpo ajustadamente)

2. Severe preciza, rigora, ne permesanta deflankiĝon:
Severamente preciso, riguroso, que no permite desviarse.

Mi vizitas lernejon kun ege striktaj reguloj.
Visito un colegio/una escuela con reglas estrictísimas.

Ŝi spitis la striktecon de reguloj kaj foriris ien nokte.
Ella desafió/retó lo estricto de las reglas y se fue por la noche a algún sitio.

::* (io)(figure) Konveni, akordiĝi laŭ la vidpunkto de la ekstera beleco: la vestoj bonege sidas

Convenir, ser acorde, sentar, quedar, según el punto de vista de la belleza externa: los vestidos sientan/quedan muy bien

fajrkapo (Montri la profilon) 2013-junio-25 09:28:27

RIVELI
Revelar
1. Aperigi, malkovri tion, kio estis nekonata, nevidebla aŭ sekreta:
Hacer aparecer, descubrir lo que era desconocido, invisible o secreto:

Mi al neniu rivelos miajn planojn.
No voy a revelar mis planes a nadie. (no revelaré)

Rivelo de malagrablaj faktoj surprizis lin.
Una revelación de hechos desagradables le sorprendió (a él).

2. Aperigi per specialaj kemiaj banoj la latentan bildon (negativon aŭ pozitivon) sur la impresita tavolo de plako, filmo aŭ papero:
Hacer aparecer por baños químicos especiales la imagen latente (negativo o positivo) sobre la capa (el estrato) impresa de un plato, una película o papel:

Oni ne kuraĝis riveli kaj kopii tian foton.
Uno no se atrevió a revelar y copiar una foto así. (no se atravieron a revelar una foto así).

Rivelanto (rivelilo) estas substanco, konvena por rivelado, kaj ankaŭ ĝia solvaĵo en akvo.
Un revelador es una sustancia, conveniente para el revelado, y también su solución en el agua.

fajrkapo (Montri la profilon) 2013-junio-26 07:43:25

AKLAMI
Aclamar

Per favoraj krioj akcepti, saluti (se paroli pri granda amaso):
Por gritos en favor (favorables) aceptar, saludar (si se habla de una gran masa/multitud)

Ĉiuj aklamis kaj honoris la princon.
Todos aclamaron y honraron al príncipe.

Oni aklame nomis lin prezidanto.
Aclamadamente le nombraron presidente.

Li fariĝis la unua prezidanto per aklamo.
Él se hizo el primer presidente por aclamación.

fajrkapo (Montri la profilon) 2013-junio-27 10:51:23

STREBI
Aspirar (a algo), esforzarse, afanarse

Energie streĉi la fortojn de la korpo, menso aŭ spirito, por atingi celon:
Enérgicamente estirar/tensar las fuerzas del cuerpo, mente o espíritu, para conseguir/alcanzar un objetivo:

Li strebas al riĉeco.
Él aspira a la riqueza.

Ni devas trovi amikojn, kiuj apogos nin en la strebo.
Debemos encontrar amigos, que nos apoyen en el esfuerzo.

Ekzistas homoj, kiuj de tempo al tempo sentas strebadon al poezio.
Existen personas, que de vez en cuando sienten aspiración por la poesía.

fajrkapo (Montri la profilon) 2013-junio-28 09:11:50

CETERA
Demás, lo demás, además, restante, lo restante, lo que queda

Restanta, ankoraŭ ne menciita:
Lo que queda, todavía sin mencionar: (lo demás, lo restante)

La asocio plibonigu la fluon de informoj inter la membroj, la landaj asocioj, la komitato, la estraro, CO kaj ceteraj instancoj ligitaj al UEA.
Que la asociación mejore el flujo de informaciones entre los miembros, las asociaciones de países, el comité, los jefes, CO y las demás instancias ligadas al UEA.

Cetere, ĉu vi scias, ke ŝi jam havas bebon?
Además, ¿sabías que ella ya tiene un bebé?

Faru vian aferon, Dio zorgos ceteron.
Haz tus asuntos (tu cometido, tus cosas), Dios cuidará de lo demás.

fajrkapo (Montri la profilon) 2013-junio-29 09:18:56

KONTAĜI
Contagiar

Komuniki malsanon per senpera aŭ pera kontakto inter du vivuloj:
Comunicar una enfermedad por contacto directo o indirecto entre dos seres vivos:

La ratoj kontaĝas diversajn malsanojn.
Las ratas contagian diversas enfermedades.

Tiu malsano ne estas kontaĝa
Esa enfermedad no es contagiosa.

Ĉi-monate ni spertis kontaĝan infektadon de lernantaro.
Este mes experimentamos infecciones contagiosas del alumnado.

Reen al la supro