Sadržaj
Odgovori

Etimologio

od Altebrilas, 31. listopada 2010.

Poruke: 21

Jezik: Esperanto

Altebrilas (Prikaz profila) 6. studenoga 2010. 23:59:03

Mutusen:
[LISTO]
latina centum, franca cent, hispana ciento,
k poste fariĝis h en ĝermanaj lingvoj: angla hundred, germana hundert.[/list]
Mi supozas, ke en la germana knt -> hnt, kaj hnd en la angla.

Sed kiel klarigi la finon: hundERT, hundRED ?
Ĉu iu havas la respondon?

Altebrilas (Prikaz profila) 7. studenoga 2010. 00:07:55

Tra la tuta hind-eŭropa lingvaro rimarkiĝas prefikso sufiĉe komuna, ŝajne. Mi parolas pri la latina 'con', kiu en la greka estas 'syn/sym', sanskrite 'sam' kaj perse 'ham' (kaj esperante 'kun'/'sam' ridulo.gif ).
Ĉu estas rilato inter la sanskrita "sam" kaj la angla "same" kiu donis "sama" en esperanto?

Se tio ekzistas, "kun" kaj "sama" estas kuzaj esperantaj vortoj!

Rohan (Prikaz profila) 7. studenoga 2010. 19:20:16

Altebrilas:Ĉu estas rilato inter la sanskrita "sam" kaj la angla "same" kiu donis "sama" en esperanto?
Jes.

Vizitu: http://dictionary.reference.com/browse/same

Je la fino de la unua difinaro, sub la rubriko 'Origin', menciiĝas ankaŭ sanskrita vorto.

Kaj mi ne scias kiel tio ne frapis al mi, ke la greka 'homos' apartenas al la sama 'familio'. Evidentas.

Altebrilas (Prikaz profila) 7. studenoga 2010. 22:44:26

homos-> homogena, homologa, homonimo

en la latina: similis ->simila (sama okulumo.gifsignifo)

Mi legis, ke tiu radiko fontas el pli malnova hindeŭropa radiko "sem", kiu signifas "unu"

Kaj pro tio, ankaŭ apartenas al la familio: sincera, simpla, singulara

Rohan (Prikaz profila) 8. studenoga 2010. 13:08:03

Altebrilas:Mi legis, ke tiu radiko fontas el pli malnova hindeŭropa radiko "sem", kiu signifas "unu"

Kaj pro tio, ankaŭ apartenas al la familio: sincera, simpla, singulara
Nu, mi ne scias pri 'sincera'. Ĉar almenaŭ laŭ la libro 'Digital Fortress' de Dan Brown (kiun mi tutege malrekomendas), la origino de ĉi tiu vorto estas latina frazeto kiu signifas 'sen ciro'. Temis pri ia ligilo inter neuzado de ciro en/sur letero kaj fido. Mi forgesis.

peteris92 (Prikaz profila) 9. studenoga 2010. 18:15:29

Pri radiko "sem" kiu signifas unu. En pola ekzistas vorto "sam" kiu signifas "mem, sola" en esperanto. Ankaŭ, estas "ten sam" kio signifas "la sama" aŭ angle "the same".

Estas interesanta afero kun angla vorto "mammal", ankaŭ esperanta "mamo". Ambaŭ vortoj povas laŭ mi deveni de pravorto signifanta "patrino". Kion vi pensas?

Altebrilas (Prikaz profila) 9. studenoga 2010. 22:30:59

Laŭ la Historia Vortaro de la Franca Lingvo, de A. Rey, "sincère" (esp. sincera)devenas de la latina "sincerus" kiu signifas "de unu ĵeto", farita de "sin" (<-"sem", unu) kaj "cerus", proksima de "crescere" (kreski)

Laŭ la sama vortaro "mamelle" (mamo) kaj "maman" (panjo) devenas de la sama latina vorto "mamma"

vejktoro (Prikaz profila) 10. studenoga 2010. 05:38:14

La angla vorto 'mammal' ne evoluis angle. Ĝi estis kreata al latina vorto 'mammalis', je 1758 pro Linnaeus.

'mammalis' signifis 'pri la mamoj'. Oni kredas ke ĝi rilatas je 'mamma' sed ne certas.

Altebrilas (Prikaz profila) 19. studenoga 2010. 21:47:42

mi proponas konkurson por instigi al etimologio: trovi radikon (latina, greka, prahindeŭropa, ktp) kiu havas la plej multe da idoj troveblaj en la Eo-Eo-vortaro de lernu!

Prahindeŭropa *ag (puŝi antaŭ si)

- > latina agere (puŝi, agi)
agi, akto, akcio, aktuala, aktiva, aktoro, agento, agendo, agiti

- > greka egein (auntaŭenpuŝi, konduki)
agonio, pedagogo, sinagogo

sume 12 idoj

Altebrilas (Prikaz profila) 6. prosinca 2010. 14:09:16

Mi konstatas, ke jam pluraj interesiĝis pri la afero, kaj faris ampleksan laboron. Al ili, ni povas nur omaĝi...

http://remush.be/etimo/etimo.html#AD_2

Natrag na vrh