前往目錄
  2. 12.3.7 Po

短詞 po 表示量的分配. 傳統上它歸類為介詞, 但有許多人將它用作副詞性短詞.

Po 的意思只涉及數目或數量. 在 po 之後必須有量詞或其他的數量表達: po kvin (各五), po dek (各十), po dudek mil (各二萬), po multe (各許多), po kiom (各多少), po miliono (各百萬), po duono (各半), po iom (各若干), po pluraj (各數個), po paro (各對), po egalaj partoj (各相等的對數), 等等. 有時數量是既知的: po pomo = po unu pomo (各個蘋果), po tutaj boteloj = po pluraj tutaj boteloj (各若干的整瓶).

Po 表示某物的一份, 該物以某種方式分配給多人, 多物, 或多地等. 這多種事物中的每一個都擁有一份. 為了得知總量或總數, 必須將 po 的量乘以某數. 而該數是哪一個, 取決於文脈.

  • Por miaj kvar infanoj mi aĉetis dek du pomojn, kaj al ĉiu el la infanoj mi donis po tri pomoj. - 我買了十二個蘋果給我的四個孩子, 我給了每個孩子各三個蘋果.

    3 個蘋果乘以 4 = 12 個蘋果. 注意, 結果的單位是蘋果, 不是小孩. 我們以 3 個蘋果乘以小孩數, 而結果必然是 12 個蘋果, 不是 12 個小孩. 這種計算結果的單位, 總是以 po 短語所指的事物為單位.

  • Tie estis viro tre altkreska, kiu havis sur la manoj kaj sur la piedoj po ses fingroj, sume dudek kvar. - 那裡有個很高大的男子, 他的手和腳各有六隻指頭, 總共二十四隻.

    六指乘以 4 (2 手 + 2 腳) = 24 指.

  • Tiu ĉi libro havas sesdek paĝojn; tial, se mi legos en ĉiu tago po dek kvin paĝoj, mi finos la tutan libron en kvar tagoj. - 這本書有六十頁; 因而如果我每天各讀十五頁, 我將在四天內讀完整本書.

    15 頁乘以 4 = 60 頁.

  • Ŝi ricevis lecionojn po dek eŭroj por horo. - 她接受課程, 每小時十歐元.

    若課程持續共 5 小時, 則費用為: 10 歐元乘以 4 = 40 歐元.

  • Dume la gastoj trinkis po glaseto da vino. - 這期間客人們各喝了一小杯的酒.

    此處 unu (一) 這個字是未說出: ...各一小杯... 如果有 10 位客人, 則總共也是 10 小杯.

  • Mi fumadis cigaredojn po dudek kvin rubloj por cento. - 我抽香菸, 每一百支二十五盧布.

    百支這種香菸費用為 25 盧布. 若有五百這種香菸, 費用則為: 25 盧布乘以 5 = 125 盧布.

  • El ĉiuj vivaĵoj, el ĉiu karno, enkonduku po unu paro el ĉiuj en la arkeon, ke ili restu vivaj kun vi. - 從所有生物, 所有牲畜中, 各引導一對進到方舟, 讓它們和你們一起生活.

    若有 1000 種動物種類, 將有 2 隻動物 (一對) 乘 1000 = 2000 隻動物 (1000 對).

  • La urbestro aranĝas grandajn tagmanĝojn, kie la vino estas trinkata po tutaj boteloj. = ...po pluraj tutaj boteloj. - 市長安排盛大的午餐, 酒整瓶讓每個人喝. = ...每人數瓶.

    每次午餐人們喝數瓶酒.

在前面的這些例句中 po 是用作介詞的. 在 量詞的細微修飾語中, 會有把 po 用作副詞性的例句.

Po 的誤用

往往人們將 po 放在錯誤的短語前. 以下即為典型的例子:

  • Tiu ĉi ŝtofo kostas dek dolarojn po metro.
    說話者本意要說, 這布料每一公尺要價 10 元, 但這樣說是錯的. Po 在這裡必須關聯到既知的 unu → po unu metro. 因此, 計算式為: 1 metro oble 10 (la nombro de dolaroj) = 10 metroj (1 公尺乘以 10 (元的數目) = 10 公尺). 本句中 po 出現在短語 (unu) metro 之前, 因此計算的結果是 10 公尺, 而不是 10 元. 這 10 公尺的布料要價總計 10 元. 這意味了, 每一公尺要價 1 元. 想必這不是說話的本意.

正確的句子應是:

  • Tiu ĉi ŝtofo kostas po dek dolarojn por metro. - 這布料每公尺要價 10 元.

    如果有比方說 5 公尺, 計算式為: 10 元乘 5 = 50 元. 其結果的單位為元, 因為 po 出現在短語 10 元前面.

許多語言在這類句子中都只用一個詞來表達分配, 該詞位於 metro 之前, 因此, 人們把 po 和那些詞搞混了, 實質上它們和 po 的意義是不同的. 世界語的表達法要用兩個詞, po 及另一個詞. 另一個詞通常是 por, 但因文脈的不同, 也可能使用其他介詞 (或副詞形式). 在前例中, 也可能用 laŭ metro 或 metre.

請也注意下列句子中的差異:

  • La aŭto veturis po dek kilometrojn en kvin horoj. - 汽車以每小時 10 公里跑了 5 小時.

    汽車跑了 5 小時, 且它共跑了 50 公里. (10 公里乘以 5 = 50 公里.)

  • La aŭto veturis dek kilometrojn en po kvin horoj. - 汽車跑了 10 公里, 每公里跑 5 小時.

    汽車共跑了 10 公里, 而那持續了 50 小時. (5 小時乘以 10 = 50 小時.)

帶分數線的數學式

數學式 讀法
20$/kg po dudek dolaroj por kilogramo
120 km/h po cent dudek kilometroj en/por horo
2 MN/m² po du meganeŭtonoj sur/por kvadratmetro

往往也可以將 po 連結副詞使用: po 120 kilometroj hore.

有時可在這類表達中省略 po, 而加上 ĉiu, 如: cent dudek kilometroj por/en (ĉiu) horo (每小時 120 公里), dudek dolaroj por (ĉiu) kilogramo (每公斤 20 元), du meganeŭtonoj por/sur (ĉiu) kvadratmetro (每平方公尺 2 百萬牛頓).

回到上端