去目錄頁
  2. 19 数词

数词

数词是表示数目的小品词。世界语中有 13 个数词:

nul
0
unu
1
du
2
tri
3
kvar
4
kvin
5
ses
6
sep
7
ok
8
naŭ
9
dek
10
cent
100
mil
1000

其他数目由数词的组合来表示。首先说有几千 ,然后说有几百, 再后说有几十, 最后说有几个。这时, 几十和几百各自作为一个词连写 (和读出), 而所有其他数目均分开书写 (并且作为单独的词读出):

11
dek unu
12
dek du
13
dek tri
14
dek kvar
15
dek kvin
16
dek ses
17
dek sep
18
dek ok
19
dek naŭ
20
dudek
21
dudek unu
22
dudek du
23
dudek tri
30
tridek
40
kvardek
50
kvindek
60
sesdek
70
sepdek
80
okdek
90
naŭdek
100
cent
101
cent unu
110
cent dek
111
cent dek unu
200
ducent
232
ducent tridek du
300
tricent
400
kvarcent
500
kvincent
600
sescent
700
sepcent
800
okcent
900
naŭcent
1000
mil
1001
mil unu
1011
mil dek unu
1111
mil cent dek unu
1234
mil ducent tridek kvar
2000
du mil
2678
du mil sescent sepdek ok
3000
tri mil
4000
kvar mil
5000
kvin mil
6000
ses mil
7000
sep mil
8000
ok mil
9000
naŭ mil
10000
dek mil
11000
dek unu mil
12000
dek du mil
20000
dudek mil
30000
tridek mil
42000
kvardek du mil
999000
naŭcent naŭdek naŭ mil
999999
naŭcent naŭdek naŭ mil naŭcent naŭdek naŭ

几十和几百连写成一个词: dudek, tridek, ducent, tricent 等。所有其他数目要作为单独的词写, 几千也是如此。

和其他词一样, 几十和几百的词, 重音在倒数第二个元音上: dUdek, trIdek, dUcent, trIcent。 所有其他词发音如单独的词: dEk dU, dEk trI, cEnt dU, cEnt trI, cEnt dEk dU, dU mIl, trI mIl, dU mIl dEk dU。

如果从这样的基本数目短语构造出合成词, 例如, 名词性数词或形容词性数词, 就可以或必须连写, 需要时带有分隔符。

Nul 原来是名词: nulo (数字 0 的名称)。但是, 长期以来人们也将其用作不带词尾的数词, 例如: 0,5 = nul komo kvin (或 nulo komo kvin)。

有时, 也可以用缩略形式 un' 来代替 unu。

数词的用法

最为常见的是, 数词作为名词的修饰语出现。这时, 数词不采用词尾 N 和 J:

  • Mi havas nur unu buŝon, sed mi havas du orelojn. - 我只有一张嘴, 但是我有两只耳朵。
  • Li faris ĉion per la dek fingroj de siaj manoj. - 他用自己双手的十指做完了一切。
  • Li havas dek unu infanojn. - 他有 11 个孩子。
  • Sesdek minutoj faras unu horon, kaj unu minuto konsistas el sesdek sekundoj. - 60 分钟为 1小时, 1 分钟有 60 秒。

有时, 名词被省略了:

  • Nu, se vi ne havas mil [rublojn], mi petas cent rublojn. - 那好, 你没有一千 (卢布) 的话, 那我就要一百卢布。
  • Kiun el la tri [aferoj/personoj] vi elektas? - 在这三个 (事物/人) 中你选择哪一个?

Nul 通常只作为度量单位的数目修饰语。

  • La frostpunkto de akvo estas nul gradoj ĉe norma atmosfera premo. - 水的结冰点在正常气压下是零度

    一般写成 0 gradoj, 但读为 nul gradoj.

  • Ilia fina rezulto estis nul poentoj. - 他们的最终成绩是零分。

在其他情形下，通常使用 neniu: Mi havas neniun malamikon.

数词也可以在各种句作用中独立出现。它们常常起名词的作用, 但是从不使用词尾 J 和 N:

  • Kvin kaj sep faras dek du. - 5 + 7 = 12
  • Tridek kaj kvardek kvin faras sepdek kvin. - 30 + 45 = 75
  • Ilia nombro estas kvardek tri mil sepcent tridek. - 他们的数目共有四万三千七百三十名。
  • Divido per nul ne estas permesita. - 用 0 除是不允许的。
  • Tri estas duono de ses. - 3 是 6 的一半。
  • Sep estas sankta nombro. - 七是一个神圣的数目。

  • Mi legis numeron 2 de la jaro 1990. - 我读了 1990 年的第 2 期。

    论及期刊号。

  • Ni loĝas en ĉambro tricent tridek tri en tiu hotelo. - 我们住在那家旅店的 333 号房。

在说到号码时, 也可以使用序数词: 。但 是, 在顺序和号码之间可能存在区别。例如: kvara 意思是在顺序中前面还有三个其他事物, 而numero kvar 意思则是, 该事物具有数字 4 作为某种类的 “名称”。例如, 在旅店中常常有跳号, 因此, 如第 100 号房 间 (= ĉambro cent) 不一定就是第 100 个房间 (= la centa ĉambro)。并且, 如果有人站在大街的尽头, 他可以说第 1 号房 (= domo numero unu) 并不就是第一座房子 (= la unua domo), 而是最后一座。

Unu 的特殊用法

Unu 的基本意思是表数目的。这一用法已在此前与其他数词一起解释过了。但是, unu 还有 一些特殊的意义和用法。特别是, unu 可以表示同一性, 独特性, 个别性, 和身分:

Unu 也可单独使用而无后续的名词。常常可以说名词被省略了, 但是, 有时加上名词只会搅局。这时, unu 用作代词:

  • Ŝi estis unu el la plej belaj knabinoj, kiujn oni povis trovi. - 她是可以被发现的最美的女孩之 一。
  • Unu babilis, alia kantis. - 一人闲聊, 另一人唱歌。

当个别性的或代词性的 (有时是独特性的) unu 用于多个个体时, 它可以接词尾 J:

  • El ŝiaj multaj infanoj unuj estas bonaj kaj aliaj estas malbonaj. - 在她的许多孩子中, 有些好, 有些差。
  • Dum unuj artikoloj alportas al nia afero rondon da novaj amikoj, multaj aliaj, skribitaj nelerte, tute perdiĝas sen rezultato. - 在一批文章给我们的事业带来一批新朋友的同时, 许多其他非熟练写就的文章就毫无结果地完全消失了。
  • Unuj [studentoj] kun gaja rideto sur la buŝo, aliaj meditante, aliaj en vigla interparolado, unuope aŭ duope forlasas la universitatan korton. - 一些人 (学生) 嘴上带着高兴的微笑, 另 一些人沉思着, 还有一些人热烈地交谈着, 他们独自或成双地离开了大学校园。

Unu 的形式不可以接词尾 N。不论 unu 表示数目, 还是表示个别性, 还是表示独特性 ,这是永远有效的基本规则: Unu mi renkontis en Londono, alian en Parizo. [一人是我在伦敦见到的, 另一人是在巴黎见到的。] 永远不要用 *unun* 的形式。但是, unuj 的形式却可以接 N 词尾, 因为 unuj 永远不可能是纯数词。它始终表示个别性或独特性。然而, unuj 形式只是在极其罕见的情况下才需要用到: Unujn mi renkontis en Londono, aliajn en Parizo. [一些人是我在伦敦见到的, 另一些人是在巴黎见到的。]

禁用 *unun* 而允许 unujn 的规则, 从逻辑观点看是怪异的。但是从实用观点看, 它又是非常好的。 在实践中, unu 的数目用法, 独特性用法, 和个别性用法, 并不是严格可分的。存在着许多边缘情况, 因此, unu 永远没有 N 词尾的简单规则, 是非常实用的。人们不需要每次都苦想, unu 是表示数目, 独特性, 或个别性。 然而, unujn 始终都表示个别性或独特性, 因此, 如果句作用要求的话, 在其后使用 N 词尾是没有问题的。

不要将表个别性的 unu 与表解词 iu 混淆。表个别性的 unu 表示, 说话人清楚地知道自 己在谈论哪一个个体 (但是听话人不知道)。Iu 则表示, 被谈论的个体的身分是未知的或不清楚的, 或者该身分是不重要的:

  • Loĝas ĉi tie unu el viaj amikoj. - 你的一个朋友住在这里。

    说话人知道朋友中的哪一个住在这里。

  • Loĝas ĉi tie iu el viaj amikoj. - 你的某个朋友住在这里。

    说话人 (很可能) 不知道朋友中的哪一个住在这里。

当表示个体是否为说话人所知并不重要时, 常常可以用 iu 来代替 unu。但是 unu 更为确切。 它表示说话人的确知道其身分。

Certa 尤其具有与表个别性的 unu 相似的意义, 但是 certa 语气更强。它强调表示, 某事物肯 定为说话人所知 (但是很可能不为听话人所知): certaj okazoj multe da saĝo estas pli malbona, ol se oni ĝin tute ne havus. Hieraŭ vizitis min certa sinjorino Schmidt. [在某些情况下, 大智比完全无智更糟。(即 “聪明反被聪明误” 之意。)] Hieraŭ vizitis min certa sinjorino Schmidt. [昨天, 某位施密特女士访问了我。]

Unu 的多种用法对于某些人来说似乎是奇怪的, 因为尤其是教科书很少对它加以说明。因此, 许多人宁可只在纯数目作用上使用 unu, 而在其他意义上宁可使用 iu(j), kelka(j), 和 certa(j) 等词。这是对语言的赤贫化, 因为所有这些词都表达不同的意义色彩, 而所有这些意义色彩都是需要的。

Unu... la alia

代词性的 unu 是表示相互性的短语 unu... (la) alia 的一部分。Unu... (la) alia 代表完全缩略的一个句子。Unu 通常是该完整句中的主语, (la) alia 是宾语或具有其他非主语的作用:

  • Tiuj gejunuloj amas unu la alian. → Tiuj gejunuloj amas. Unu amas la alian. - 那些男女青年互相爱恋。

    他们中的每一个人都爱着其中的另一个人。

  • Ili donis florojn unu al alia. → Ili donis florojn. Unu donis florojn al alia. - 他们相互赠花。

    他 们中的每一个人都赠花给其中的另一个人。

  • Li kunigis kvin tapiŝojn unu kun la alia. - 他使这五幅幔子幅幅相连。

    他将一幅幔 子跟另一幅幔子连在一起。

几乎可以始终不带 J 词尾而使用 unu... (la) alia。然而, 根据需要可以在alia 上加 J 词尾, 也可以依目标意义加在 unu 上: La junaj knabinoj kaj junuloj ĉe la lageto babilas unuj kun la aliaj. 许多年轻的女孩和青年在湖边闲谈。] 他们中的一些人跟其中的另一些人闲谈。有时, 必须使用{ 1}unujn 的形式: La registaroj ĵetas la homojn unujn kontraŭ la aliajn. = La registaroj ĵetas unujn homojn kontraŭ la aliajn homojn. [政府迫使民众相互打斗。]

有时, 可以用副词 reciproke 与 si 或其他代词连用来代替 unu... la alia: La knabino kaj la knabo kisis sin reciproke. = La knabino kaj la knabo kisis unu la alian. [这个女孩和这个男孩互相吻着。] 也可以将 reciproke 与 unu... la alia 连用来强调相互性: Vi ne estas reciproke egalaj unu al la alia en la regiono de la spirito. [在精神方面你们相互之间并不平等。] 还可以在动词上用 inter 作为前缀, 常常与 si 或其他代词连用, 或者用始终是 unu kun la alia 等意思的短语 inter si (inter ni, inter vi): Ili sin interakuzas. = Ili akuzas unu la alian. Ili interparolas. = Ili parolas unu kun la alia. Ili estis tre amikaj inter si. [他们相互指责。] Ili interparolas. = Ili parolas unu kun la alia. [他们相互交谈。] Ili estis tre amikaj inter si. [他们彼此非常友好。] 永远不要将代词 si 与 unu... la alia 连用。不要说: Ili amas sin unu la alian. 只要说: Ili amas unu la alian. [他们彼此相爱。]

名词性数词

数词与后缀 ON 连用表示分数:

  • duono = 1/2
  • triono = 1/3
  • dekono = 1/10
  • dekduono = 1/12
  • centono = 1/100
  • milono = 1/1000

大于 999,999 的数用名词性数词表示:

miliono
1.000.000 (6 个 0) － 100 万
miliardo
1.000.000.000 (= 9个0) － 10 亿
biliono
1.000.000.000.000 (= 12 个 0) － 1 兆
triliono
1.000.000.000.000.000.000 (= 18 个 0) － 100 万兆

有些语言, 特别是英语和俄罗斯语, 对于形似 biliono 和 triliono 的数词给出了完全不同的值。然而, 这两个世界语词就是要具有此处表示的意思, 而不是其他的。还有更大的这样的词, 但是它们非常罕用。

名词性数词依据其他名词的相同规则后接词尾 J 和 N:

  • Kiam vi havos rikolton, vi donos kvinonon al Faraono. - 后来打粮食的时候, 你们要把五分之一纳给法老。
  • Mi ricevis dudek kvin centonojn. - 我收到了 25%。
  • Ŝi havas pli ol dek milionojn. - 她有 1,000 多万。
  • La malprofito atingis sumon de kvardek sep miliardoj. - 亏损总额达 470 亿。

名词性数词不可以直接修饰名词, 而是与介词 da连用:

  • Li havas du miliardojn da dolaroj. - 他有 20 亿元。
  • Ŝi vidis pli ol dek milionojn da homoj. - 她看到 1,000 多万人。

带 O 词尾的 ON 后缀词也需要辅助的介词: Unu tago estas tricent-sesdek-kvinono aŭ tricent-sesdek-sesono de jaro.

数词也可以通过添加 O 词尾变为名词。这时, 这种名词表示某种与数目有关的事物, 或者表示带有如此多事物的团组。在 O 词尾前面始终连写着数词。为了意思清楚, 可以在原有间隔的地方使用分隔符:

  • unu → unuo = 数字 1, 基本计算元素, 基本数量, 单位 (例如: 米, 公斤, 安培等)
  • du → duo = 数字 2, 一对, 成双
  • dek du → dek-duo aŭ dekduo = 数目 12, 打 (12 件事物一组)
  • du mil kvincent → du-mil-kvincento 最好不用 dumilkvincento) 数目 2,500
  • Mi aĉetis dekon da ovoj kaj dek-duon da pomoj. - 我买了 10 个鸡蛋和 12 个苹果。

混合数目

当数词和名词性数词混合成一个数目时, 它们的不同规则发生冲撞。数词要求作为中心词的修饰语, 而名词性数词本身就是其后自带的 da 短语的中心词。正确的解决方式一般是在这 种情况下使用 da, 因为 da 与数词连用虽不习惯, 但全然不错:

  • Tie loĝas 1.500.000 homoj. = Tie loĝas unu miliono (kaj) kvincent mil da homoj. - 那里住着 150 万人。

    也可以说: ...unu kaj duona milionoj da homoj 或 ...unu komo kvin milionoj da homoj.

  • Mi havas unu milionon da eŭroj. Se mi ricevos ankoraŭ unu eŭron, mi havos unu milionon unu da eŭroj. - 我有 100 万欧元; 如果我再收到 1 欧元, 我就有 100 万零 1 欧元了。
  • Li havas 10.300.978 $. = Li havas dek milionojn tricent mil naŭcent sepdek ok da dolaroj. - 他有1,030 万 978元。

  • Ili kostas kvar kaj duonon da dolaroj. - 它们价值 4.5 元。

    其他好的解决方式常用的是: Ili kostas kvar kaj duonan dolarojn.

形容词性数词

如果给数词添加词尾 A, 就构成表示在顺序中位置的形容词, 即序数词:

  • unua = 第一, 在顺序中位于第一的, 其前为无。
  • dua = 第二, 在顺序中位于第二的, 其前有一个。
  • tria = 第三, 在顺序中位于第三的, 其前有两个。
  • kvara = 第四, 在顺序中位于第四的, 其前有三个。
  • deka = 第十, 在顺序中位于第十的, 其前有九个。

跟普通形容词一样, 序数词可接 J 词尾和 N 词尾:

  • La sepan tagon de la semajno Dio elektis, ke ĝi estu pli sankta, ol la ses unuaj tagoj. - 上帝选择了一周的第七天, 使其较之前六天更加神圣。

如果给多词数目添加 A 词尾, 可以将整体合为一词, 但是也可以让其分开。不管怎样, A 词 尾总是置于最后。如果合为一词, 为清楚起见, 可以写上分隔符。这时, 分隔符要置于原多词 数目的间隔处:

  • Hodiaŭ estas la dudek sepa (tago) de Marto. = ...dudek-sepa... - 今天是 3 月 27 日。

    (或 ...dudeksepa...)

  • Georgo Vaŝington estis naskita la dudek duan de Februaro de la jaro mil sepcent tridek dua. = ...dudek-duan... mil-sepcent-tridek-dua. - 乔治∙华盛顿生于 1732 年 2 月 22 日。

    也可以写作 dudekduan 而代替 dudek-duan, 但是, mil-sepcent-tridek-dua, 不要写成 milsepcenttridekdua 来代替, 因为这过于模糊不清了。

  • Tio okazis en la okdekaj jaroj. = ...iam en la jaroj de 1980 ĝis 1989 inkluzive. - 那件事发生在 80 年代。

  • Ŝi estas la dua plej bona en nia klaso, kaj mi estas la tria. - 她是我们班上第二名最佳的, 而我是第三名。

    只有一位比我们更好。

当紧挨着数词使用顺序短语时, 要将顺序短语放置在先以使意思清楚:

  • Tio okazis iam en la unuaj dek tagoj. - 那件事发生在最前面的那 10 天。

    如果说 la dek unuaj tagoj, 则可能将 dek 理解为顺序短语中的一部分, 即理解为 la dek-unuaj tagoj。

其他带 A 词尾的数词

带 A 词尾的 ON 后缀词是普通形容词:

  • duona = 二分之一的, 一半的
  • triona = 三分之一的
  • centona = 百分之一的

  • Ĝi estas longa je duona metro. - 它有半米长。

    它的长度是 50 厘米。

  • Kvaronan horon li restis. - 他待了一刻钟。

    他待了 15 分钟。

Miliona, miliarda 等词是普通形容词, 它们在理论上依据上下文可以有各种意义。但是, 在实践中几乎只出现了顺序意义: Nia miliona kliento ricevos specialan donacon. [我们的第 100 万个顾客将收到一份特别礼物。]

Nula 也是普通形容词, 理论上依据上下文可用于各种意义, 例如用于顺序意义: je la nula horo kaj tridek minutoj 在实践中, 它几乎只用于 “不存在的, 无价值的,无效的” 意思: Bruo potenca, nula esenco. [有力的吵闹, 无用的本质。]

出自混合数目的顺序形容词, 理论上是可能的, 但是几乎不值得推荐: nia du-milion-unua kliento。最好使用带 numero 的说法: nia kliento numero du milionoj unu [ 我们的第两百万零一位顾客。]

副词性数词

带 E 词尾的数词具有与相应的形容词形式一样的意义:

  • unue = 第一, 首先
  • due = 第二, 其次
  • dek-due, dek due = 第十二, 在第12位
  • Unue mi redonas al vi la monon, kiun vi pruntis al mi; due mi dankas vin por la prunto; trie mi petas vin ankaŭ poste prunti al mi, kiam mi bezonos monon. - 首先, 我把你借给我的钱还给你; 其次, 我感谢你的借款; 第三, 我请求你, 今后当我需要钱时, 还会借给我。
  • Ĝi estas trione el plasto, trione el ligno kaj trione el metalo. - 它 (的组成) 1/3 来自塑料, 1/3 来自木料, 1/3 来自金属。
  • Tiu monto estas eĉ ne centone tiel alta kiel Ĉomolungmo. = La alteco de tiu monto estas eĉ ne unu centono de la alteco de Ĉomolungmo (= Everesto). - 那座山甚至还没有珠穆朗玛峰的百分之一高。

数词的细微修饰语

介词 ĝis, inter 和 po 可以和数词连用, 以各种方式对后者进行细微表达:

  • Restas ĉirkaŭ dek personoj. = Restas proksimume dek personoj. - 剩下大约 10 个人。
  • Ĝis ducent homoj povas eniri. = Maksimume ducent homoj povas eniri. - 最多 200 人可以进 去。
  • Ili kostas de kvin ĝis dek eŭrojn. = Ili kostas minimume kvin kaj maksimume dek eŭrojn. - 它们价值 5 至10 欧元。
  • Mi vidis inter cent kaj ducent homojn. = Mi vidis minimume cent kaj maksimume ducent homojn. - 我看见一两百人。
  • Aranĝu ilin en du vicoj, po ses en vico. = Aranĝu ilin en du vicoj, ses en ĉiu vico. - 请把它们排列成两行, 每行六个。

在此类句中, 介词与后续的名词绝无关系, 而只对数目有意义。如果去掉数词, 细微修饰语也必须消失, 因为它不再有意义:

  • Restas ĉirkaŭ dek personoj. → Restas personoj. - 留下大约 10 个人。→ 留下有 10 人。

    (Restas ĉirkaŭ personoj 沒有意义。)

  • Mi vidis inter cent kaj ducent homojn. → Mi vidis homojn. - 我看见一两百人。→ 我看见人。

    (Mi vidis inter homojn 沒有意义。)

因此, 当这些介词对数目进行细微表达时, 它们便不表示句作用。它们不是作用标志, 却具有某种副词性作用: ĉirkaŭ = proksimume; de = minimume; ĝis = maksimume.

数词的细微修饰语可以和真正的作用标志一起出现, 后者表示整个短语的句作用:

  • Ĝi estis virino, kiu povis havi la aĝon de ĉirkaŭ sesdek jaroj. - 那是一位可能有大约 60 岁的妇女。

    Ĉirkaŭ 只与数目 sesdek 有关。De 表示整个短语 ĉirkaŭ sesdek jaroj 的句作用。

  • Nenie en la ĉirkaŭ cent jaroj la loko estis pli ŝanĝita, ol en unu malgranda frukta ĝardeno. - 大约 100 年里, 那个地方没有一处比一个小小果园更有变化。

    时间状语带有介词 en。Ĉirkaŭ 是数目cent 唯一的细微修饰语。

  • Ili loĝos tie de ok ĝis naŭ jarojn. - 他们将在那里住 8 到 9 年。

    句成分 de ok ĝis naŭ jarojn 是持续时间状语, 必须要有某种作用标志。在这里它带有 N 词尾。De 和 ĝis 仅仅使数目意思发生细微变化。

  • Estis tiel malvarme, ke ili devis kuŝi sub po tri kovriloj. - 天气真冷, 他们每人都必须盖三床被子睡觉。

    句成分 sub po tri kovriloj 是 sub 地点状语。Po 只是 tri 的细微修饰语。

  • Li havas ĉirkaŭ mil eŭrojn. - 他有约 1,000 欧元。

    宾语 ĉirkaŭ mil eŭrojn 需要用词尾 N。Ĉirkaŭ 只对数目 mil 进行细微表达。

在这样的句子中, 这些细微修饰语只用作细微修饰语, 而不作介词 — po 例外。有关 po 的语言用法是多种多样的。一些人始终将 po 用作真正的介词, 即他们永远不将 N 词尾与 po 连用, 即便该句成分在句中用作宾语, 例如: Mi donis al ili po dek eŭroj. [我给了他们每人 10 欧元。] 另一些人始终将 po 用作副词, 并且当句作用需要时添加 N 词尾, 例如: Mi donis al ili po dek eŭrojn. 两种用法都是完全合适与正确的。

数学表达法

算式 读法
2 + 2 = 4 Du kaj du faras kvar. / Du plus du estas kvar.
10 – 3 = 7 Dek minus tri faras sep.
22 × 6 = 132 Dudek du multiplikite per ses faras cent tridek du. / Dudekduoble ses estas cent tridek du. / Dudek du oble ses egalas al cent tridek du.
7:2 = 3,5 Sep dividite per du faras tri komo kvin.
46,987 kvardek ses komo naŭ ok sep (不要用 ...komo naŭcent okdek sep)
10² = 100 La dua potenco de dek estas cent. / Dek kvadrate estas cent.
5³ = 125 La tria potenco de kvin estas cent dudek kvin. / Kvin kube estas cent dudek kvin.
  • Kvin kaj sep faras dek du. - 5 + 7 = 12
  • Dek kaj dek faras dudek. - 10 + 10 = 20
  • Kvar kaj dek ok faras dudek du. - 4 + 18 = 22
  • Tridek kaj kvardek kvin faras sepdek kvin. - 30 + 45 = 75
  • Kvinoble sep estas tridek kvin. - 5 × 7 = 35

等号 ( = ) 可以读成 faras 或 estas 或 egalas (al), 差不多随意: du kaj du faras kvar, dek minus tri estas sep, du oble du egalas (al) kvar。

在小数上不要用句点代替逗点。句点只在一些国家里用作小数符号。和绝大多数国家和语言一样, 世界语使用小数逗点。

算式 读法
9403,5 km naŭ mil kvarcent tri komo kvin kilometroj / naŭ mil kvarcent tri kaj duona kilometroj
8,6 kg ok komo ses kilogramoj / ok kilogramoj (kaj) sescent gramoj
+37,7° (plus) tridek sep komo sep gradoj / tridek sep komo sep gradoj super nulo
49,75 USD kvardek naŭ komo sep kvin (Usonaj) dolaroj / kvardek naŭ (Usonaj) dolaroj (kaj) sepdek kvin cendoj

有时, 在这样的说法中, 如 gramoj 和 cendoj 之类的子单位的词可以省略: tri kilogramoj (kaj) sepcent, kvar dolaroj (kaj) sepdek kvin。但是要注意, 不要对说的是何种子单位造成疑问。

钟点

表示钟点要遵循以下模式之一。很常见的是, horo 和 minutoj 两词, 只是省略了:

数字方式 读法
3:15 (aŭ 15:15) Estas la tria (horo) (kaj) dek kvin (minutoj). / Estas dek kvin (minutoj) post la tria (horo).
9:45 (aŭ 21:45) Estas la naŭa (horo) (kaj) kvardek kvin (minutoj). / Estas dek kvin (minutoj) antaŭ la deka (horo).

为使意思更加清楚, 可以添加 en la antaŭtagmezo 或 antaŭtagmeze 以及 en la posttagmezo 或 posttagmeze 等短语。但是, 也可以使用 24 小时制:

  • Estas la dek-kvina (kaj) dek kvin. / Estas dek kvin post la dek-kvina. - 现在是 15 点 15 分。
  • Estas la dudek-unua (kaj) kvardek kvin. / Estas dek kvin antaŭ la dudek-dua. - 现在是 21 点 45分。/...22 点差 15 分。

可以用 kvarono, kvaronhoro 或 kvarona horo 来代替 15 minutoj。常常用 duono, duonhoro, 或 duona horo 来代替 30 minutoj。

钟点用序数词表示: tria, naŭa, dek-dua 等。因此,疑问词 kiom + A 词尾 → kioma 就用来询问钟点:

  • kiom? - 多少? → tri, naŭ, dek du, dudek unu...
  • kioma? - 几点钟? → tria, naŭa, dek-dua, dudek-unua...

  • Kioma horo estas, gardisto? - 现在是几点钟了, 守夜人?
  • Kioma horo estis, kiam vi alvenis? - 你到的时候几点钟?

表示某事何时发生, 必须使用作用标志, 通常是 je, antaŭ, post, ĝis 或 ĉirkaŭ:

  • Je (la) kioma horo okazis tio? - 那是在几点钟发生的?
  • Tio okazis je la tria kaj kvardek. - 那件事发生在 3 点 40 分。
  • Ni devas manĝi antaŭ la oka. - 我们必须在 8 点前吃饭。
  • Post la dek-unua horo ĉio devas esti preta. - 一切都必须在 11 点后准备好。

在说到钟点时, 不要使用作用标志 N, 因为有可能将钟点与日期混淆, 而后者也是通过序数词来表示的: je la tria = "je la tria horo", la trian = "en la tria tago de la monato"。

日期

要遵循以下模式来表示日期。很常见的是, tago 和 en la jaro 等词语只是被省略了:

  • Estis la tria (tago) de Decembro (en la jaro) mil naŭcent naŭdek unu. - 那是 1991 年 12 月 3 日。
  • Hodiaŭ estas la dua (tago) de Majo (en la jaro) du mil kvin. - 今天是 2005 年 5 月 2 日。
  • Morgaŭ estos la dudek kvina (tago) de Julio (en la jaro) du mil dek. - 明天是 2010 年 7 月 25 日。

序数词也可以用来表示年份, 但是这越来越罕了: Estis la lasta de Januaro (en la jaro) mil-okcent-okdek-sepa. [那是 1887 年 1 月的最后一天。]

日子和月份之间始终要用 de, 因为序数词与月份无关, 而与通常省略的 tago 一词有关: 。如果说 la unua Majo, 则是谈论多个 5 月中的第一个。

表示某事发生的日期, 要使用合适的作用标志。常见的是使用词尾 N:

  • Ili venos la sepan (tagon) de Marto. = Ili venos en la sepa (tago) de Marto. - 他们将在 3 月 7 日到来。
  • La unuan de Majo ili komencis sian vojaĝon. = En la unua (tago) de Majo... - 她们是在 5 月 1 日开始旅行的。

  • Mi laboris tie ĝis la unua de Aŭgusto mil naŭcent sesdek. - 我在那里一直工作到 1960 年 8 月 1日。

  • Antaŭ la lasta tago de Junio vi devas trovi laboron. - 你必须在 6 月的最后一天之前找到工作。
  • Post la dek kvina de Marto ŝi loĝos ĉe mi. - 她会在 3 月 15 日以后住在我这里。
回到上端