介词 de 具有很多意思。由于它的多义性, 有时可能会产生含糊的意思。这时, 可以补充各种说明性短语, 或选用其他介词。
移走
介词 de 的基本意思是移动开始的地方:
- Mi venas de la avo, kaj mi iras nun al la onklo. - 我从爷爷那里来, 现在去叔叔那里。
- La vento forblovis de mia kapo la ĉapon. - 风把帽子从我的头上吹走了。
- Ilia vojaĝo de Delhio al Kalkato estis tre longedaŭra. - 他们从德里到加尔各答的旅行耗时长久。
- Rekta linio estas la plej mallonga vojo de unu punkto al alia. - 直线是从一个点到另一个点的最短路线。
- For de tie ĉi! - 从这里滚开!
为使意义清楚, 需要时可以使用 for de 或 disde: La polico prenis la ŝtelitan monon for de la rabisto / disde la rabisto. [警察从歹徒手中夺过偷来的钱。] 如果说: ...la ŝtelitan monon de la rabisto, 可能会认为说的是表示归属的 de: "...la ŝtelitan monon, kiu apartenis al la rabisto." [属于歹徒的偷来的钱。]
来源, 起因
De 也可以表示来源或起因:
- De la patro mi ricevis libron, kaj de la frato mi ricevis plumon. - 我从父亲那里收到书, 从哥哥那里收到笔。
- La hebreoj estas Izraelidoj, ĉar ili devenas de Izraelo. - 希伯来人就是以色列人后裔, 因为他 们源自以色列。
- Francisko de Asizo = 来自阿西西城的弗朗西斯科 = Francisko el Asizo - 阿西西城的弗朗西斯科
-
Li paliĝis de timo kaj poste li ruĝiĝis de honto. = ...pro timo... pro honto. - 他吓得脸色苍白, 而后又羞愧得脸红。
然而, 通常用 pro, 有时也用 el 表示原因。
- Ebria de feliĉo, mi alkroĉiĝis al lia kolo. - 因幸福而陶醉, 我搂住了他的脖子。
相异, 等
De 常常表示相异, 区别, 特殊, 远离, 分散:
- Mi povus diferencigi la saĝajn de la malsaĝaj! - 我也许能将智者和愚者区分开来。
- Kial Vi kaŝas vin de mi? - (你) 为何掩面不顾我?
- Nun mi iom liberiĝis de la plej urĝaj el miaj kolektiĝintaj laboroj. - 现在, 我已从最紧急的聚集而来的工作中稍微解脱出来了。
- Ĝi estas libera de malsanoj. - 它没有病。
- Ili loĝas malproksime de ni. - 他们住在远离我们的地方
时间
De 还可以表示持续动作或状态的开始时刻:
- Li laboras de la sesa horo matene. - 他从早晨六点开始干活。
- De nun mi ne plu manĝos viandon. - 从现在开始, 我将不再吃肉。
- Mi konas lin de longa tempo. - 我很早就认识他。
为了明确表示说的是时间,可以使用 ekde 或 de post:
- ekde
- = 自...开始以来
- de post
- = 自...结束以来
如果论及时间点, 则 ekde 和 de post 之间几乎没有区别; 但是, 如果论及时间的持续, 则区别很大: de post ŝia vivo [从她生命结束以来] = ekde ŝia morto [从她去世以来]。
归属
De 常常表示归属 (拥有, 财物, 附近, 依附, 局部, 亲属...):
-
Jen kuŝas la ĉapelo de la patro. - 父亲的帽子在这里。
帽子是属于父亲的所有物或财产。
-
La dentoj de leono estas akraj. - 狮子的牙齿很锐利。
牙齿是狮子的身体部位。
-
Sur la bordo de la maro staris amaso da homoj. - 海岸边上站着一群人。
岸边属于大海, 因为它紧挨着海。
-
Januaro estas la unua monato de la jaro. - 一月是一年的第一个月。
月份是年的组成部分。
-
La filo de la reĝo ŝin renkontis. - 国王的儿子遇见了她。
儿子作为亲属归属国王。
-
Mi legos poemon de Zamenhof. - 我将阅读柴门霍夫的诗。
这首诗属于柴门霍夫, 因为是他写的。
-
Glaso de vino estas glaso, en kiu antaŭe sin trovis vino, aŭ kiun oni uzas por vino. - 酒杯是喝前斟酒的杯子, 或是装酒的杯子。
杯子属于酒, 因为它用于酒。
-
Ŝi estas profesoro de matematiko. - 她是数学教授。
教授属于数学, 因为那是她的专业。 也可以用pri。
-
Tiu libro estas de Karlo. - 那本书是卡尔的。
更常见的是使用 aparteni + al: Tiu libro apartenas al Karlo. [那本书属于卡尔。]
-
Ĝi estas de mi. - 那东西是我的。
更常说: Ĝi estas mia. [它是我的。] Ĝi apartenas al mi. [它属于我。]
主语, 施动者, 宾语
作为动作名词补足语的 de 短语通常表示意义主语 (施动者) 或动作的意义宾语:
-
La kanto de la birdoj estas agrabla. - 鸟儿的歌唱真是令人愉悦。
鸟儿歌唱。
-
Li tuj faris, kion mi volis, kaj mi dankis lin por la tuja plenumo de mia deziro. - 他立即做了我想要做的事, 我感谢他立即满足了我的愿望。
他满足了我的愿望。
为了确定说的是意义主语, 可以使用 fare de: Hodiaŭ posttagmeze okazos akcepto fare de la urbestro. [今天下午, 市长将要接见。] 市长将要接见某人。
注: 有些人将 fare de 缩写成 far, 但是该词是非正式的, 不推荐使用。
与被动分词连用, de 始终表示意义主语, 即施动者:
-
Ŝi estas amata de ĉiuj. - 她被所有人爱。
所有人都爱她。
-
Li estis murdita de nekonato. - 他被陌生人谋杀了。
陌生人谋杀了他。
-
La montoj estis kovritaj de neĝo. - 山被白雪覆盖。
白雪覆盖了山。
也可以用 fare de: La infano estis forprenita fare de la patrino. [孩子被母亲抱走了。] 但是, 简单的 de 对于被动分词一般够用了。如果在被动分词上使用其他意义的 de 短语, 通常必须要用 disde, for de, ekde 或类似词语来清楚地表示: La infano estis forprenita disde la patrino. [孩子从母亲那里被抱走了。] 有人从母亲那里抱走了他。
性质
有时, de 表示性质, 组成, 或度量:
- Ŝi estas virino de meza aĝo. = Ŝi estas mezaĝa virino. - 她是中年妇女。
- Li havas harojn de nedifinita koloro. - 他的头发颜色不确定。
- Li estas de meza kresko. - 他是中等身材。
- bukedo de rozoj 玫瑰花束
- reto de komputiloj 电脑网络
- La knabo havis aĝon de nur ses jaroj. - 那个男孩只有六岁。